Professional Documents
Culture Documents
2024 FTR Solunum Sistemi Fonksiyonlari Ve Solunum Mekani̇ği̇
2024 FTR Solunum Sistemi Fonksiyonlari Ve Solunum Mekani̇ği̇
FONKSİYONLARI ve SOLUNUM
MEKANİĞİ
Prof. Dr. Ayfer Dayı
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi
Fizyoloji Anabilim Dalı
Hücre Dışı Solunum
Hücre İçi
Solunum
Solunum sistemiyle alınan
havadaki oksijenin yakalanıp
hücrelere kadar taşınması,
hücrelerde oluşan
karbondioksitin aynı yolla
solunum sistemine getirilmesi
Solunum sisteminin görevleri
• Oksijen, karbondioksitin değişimi
• Havanın iletilmesi, bu sırada vücut sıcaklığına getirilmesi, nemlendirilmesi,
temizlenmesi
• Ses oluşumu (vokal kordlardan hava geçmesi ile sesin oluşumu- Fonasyon)
• Savunma (solunum havasındaki patojen ve irritan maddelerden korunma)
• Asit-baz dengesinin sağlanması (CO2 ile homeostatik vücut pH regülasyonu)
• Bazı hormonların dönüşümü (örn. Anjiotensin I, akciğer damarlarından
salgılanan ACE-angiotensin converting enzyme- ile anjiotensin II ye
dönüştürülür).
1. Burun boşlukları
2. Farinks
Burun sadece solunum
3. Larinks sisteminin, ağız ve farinks ise hem
Havayı iletirler
4. Trakea solunum hem de sindirim
5. Bronşlar sisteminin bileşenidir.
6. Alveoller
Gaz alışverişini sağlarlar
Burun
Burun boşlukları Trakea
Nasal sinuslar Bronşlar Alt Solunum
Üst Solunum
Yolları
Farinks Yolları Akciğerler
Larinks
Airway Anatomy
Visseral plevra akciğer dokusuna, parietal plevra ise toraks duvarı ve diyafragmaya
sıkıca tutunmuştur.
İkisi birbirine çok yakın, ancak birbirine tutunmaz.
Aralarında kayganlığı sağlayan çok az miktardaki plevra sıvısı vardır (0,3 ml/kg).
Plevra Zarı •İntraplevral boşluktaki basınç daima
negatiftir
Palv Palv
Dinlenim İnspiryum
İNSPİRASYON KASLARI
• Diyafragma: Göğüs boşluğunu dikine olarak
uzatır ve kısaltır.
• M. Sternokleidomasteideus: Sternumu
yükseltir.
inspiryum
Ventilasyonda diyaframın rolü
ekspiryum
Ekspirasyon kasları
• Sakin solunumda inspirasyonda görev alan
kaslar ve akciğerler eski şeklini alır.
•Alveol hacminin artmasıyla birlikte, alveoler basınç atmosferik basıncın altına düşer
•Dışarıdan içeri doğru hava akımı oluşur.
•Hava akımı alveoler basınç ile atmosferik basınç arası denge oluşana kadar sürer.
İnspirasyon
• Alveoller genişler.
• Alveoler basınç, alveol hacminin artmasıyla birlikte atmosferik basıncın altına düşer ve
dışarıdan içeri doğru hava akımı oluşur.
• Hava akımı alveoler basınç ile atmosferik basınç arası denge oluşana kadar devam eder.
Ekspirasyon
• M. Internal intercostalis
• M. Abdominals
• Pasif bir olaydır.
Ventilasyon – Diyaframın Rolü
•Alveoler hacim azalınca alveoler basınç atmosferik basınçtan daha yüksek olur.
•Bunun sonucunda hava akımı oluşur.
•Hava akımı, alveoler basınç ile atmosferik basınç dengelenene kadar sürer.
Ekspirasyon
• İnspiratuar uyarı sona erer.
• Artan alveoler geri çekiminin etkisiyle alveoller inspiryum öncesi durumlarına geri
dönerler.
• Alveoler hacim azalınca alveoler basınç atmosferik basınçtan daha yüksek hale gelir.
Bunun sonucunda hava akımı oluşur.
• Hava, alveoler basınç ile atmosferik basınç dengelenene kadar dışarı doğru akar.
• Hacim artışını sınırlandıran faktörler:
• Solunum kasları veya kasların sinirlerinin hastalıkları: poliyomyelit veya musküler
distrofi
20
alveolar ducts 21
bölgesi
22
alveolar sacs 23 0.04 0.05 8*106 104
Ölü boşluk kavramı
• Anatomik ölü boşluk: İletici hava yollarında gaz değişimine katılmayan
hava miktarı, yaklaşık 150 ml
Kompliyans yüksek olunca akciğer ve toraks, belli bir basınca karşılık daha
kolay genişlerler.
Akciğer kompliyansının
saptanması
Alveoler yüzey, yüzey gerilimine bağlı elastik geri çekimi azaltan bir sıvıya sahiptir.
SÜRFAKTAN!!!
Sürfaktanın yüzey gerilimine etkisi; Alveoler sıvının yüzey
gerilimini azaltmaktır (fosfolipidler)
Sürfaktanın
İçeriği:
• Fosfolipidler %70-80
• Dipalmitylfosfatidilkolin (DPPC)
• Nötral lipidler %10
• Kolesterol, trigliseridler, serbest yağ asitleri
• Proteinler %10
• Nonspesifik proteinler; albumin, globulin, IgG, transferrin
• Spesifik proteinler;
• SP-A: surfaktan geri emilimi
• SP-B, SP-C: fosfolipid film oluşumunu kolaylaştırır.
Küçük alveollerde basınç LaPlace kanunu
daha büyüktür.
Basınç
Yüzey gerilimi
Yarıçap
Büyük alveol
içine hava akımı
x x
• Akciğerler küçüldükçe kollaps basıncı artar.
• Bütün küçük alveoller tamamen küçülme, büyükler ise gittikçe boylarını
artırma eğilimdedirler. Bu olaya ALVEOLLERİN KARARSIZLIĞI denir.
Sürfaktan alveolleri stabilize eder
Vital kapasite: İnspirasyon yedek hacmi + Soluk hacmi + ekspirasyon yedek hacmi
56