tekstong impormatibo? • Sa ano-anong pagkakataon sa ating buhay mahalaga ang mga kaalamang nailalahad ng ganitong uri ng teksto? • Gusto mong bumili ng aklat kaya’t nagpasama ka sa iyong kaibigan sa pagpunta sa bookstore. Sapat lang ang pera mo para sa isang aklat o isang babasahin. Alin sa mga ito ang bibilhin mo? Lagyan ng tsek ang kahong katapat nito. • Bakit ang aklat o babasahing ito aang napili mo? Ano ang naibibigay o naidudulot sa iyo ng pagbaabasa ng ganitong uri ng aklat o babasahin? Ano nga ba ang tekstong impormatibo? Ang tekstong impormatibo ay isang uri ng babasahing di piksyon. Ito ay naglalayong magbigay ng impormasyon o magpaliwanag nang malinaw at walang pagkiling tungkol sa iba’t ibang paksa. DI PIKSYON PIKSYON ELEMENTO NG TEKSTONG IMPORMATIBO LAYUNIN NG MAY AKDA Maaring magkaiba iba ang layunin ng may akda sa pagsulat niya ng isang tekstong impormatibo. Gayunpaman, anuman ang layunin ay mapapansing kaugnay ito ng pagbibigay o paglalahad ng impormasyon. PANGUNAHING IDEYA Sa tekstong impormatibo ay dagliang inilahad ag mga pangunahing ideya sa mambabasa. Nagagawa ito sa pamamagitan ng paglalagay ng pamagat sa bawat bahagi tinatawag din itong organizational markers na naka tutulong upang agad makita at malaman ng mambabasa ang pangunahing ideya ng babasahin. Pag isipan natin! Pantulong na kaisipan Mahalaga rin ang paglalagay ng mga angkop mga pantulong kaisipan o mga detalye upang maka tulong mabuo sa isipan ng mambabasa ang pangunahing ideyang nais niyang matanim o maiwan sa kanila. ESTILO SA PAGSULAT, KAGAMITAN/SANGUNIANG MAGTATAMPOK SA MGA BAGAY NA BINIBIGYANG DIIN Paggamit ng mga makalarawang representasyon Pagbibigay diin sa mahahalagang salita sa teksto Pagsulat ng mga talasangunian MGA URI NG TEKSTONG IMPORMATIBO PAGLALAHAD NG TOTOONG PAGYAYARI/KASAYSAYAN Sa uri ito ng teksto inilahad and mga totoong pangyayaring naganap sa isang panahon o pagkakataon. PAG-UULAT PANG- IMPORMASYON Nakalahad ang mahahalagang kaalaman o impormasyon patungkol sa tao, hayop, iba pang bagay na nabubuhay, gayundin sa mga pangyayari sa paligid. PAGPAPALIWANAG Ito ang uri ng tekstong impormatibong nagbibigay paliwanag kung paano o bakit naganap ang isang bagay o pangyayari. CYBERBULLYING CYBERBULLYING Ang cyberbully o pang bubully sa kapwa gamit ang makabagong teknolohiya. Ang ilang halimbawa nito ay: Pagpapadala ng minsahe ng pananakot Pagbabanta Pagtataglay ng masamang salita maging text or email Pagpapalaganap ng usap usapan,larawan, video, at iba pa Pag bash o pagpost ng mga nakasisira at walang basehang kumento; at iba pa Paano naiiba ang Cyberbullying sa harapang pambubully? Napadali ng internet ang paggawa ng iba't ibang krimen, panloloko sa kapwa, at paggawa ng maraming hindo mabubuting bagay tulad ng Cyberbullying. Para sa isang biktima, mas mahirap at mas matindi ang Cyberbullying kaysa harapang pambubully. Ang harapang pambubully ay nangyayari sa isang lugar at isang panahon. Samantala, ang Cyberbullying ay maaaring mangyari nang 24/7. Kahit hindi magharap ang biktima at ang bully, o kahit natutulog ang biktima, o nasa loob ng kanayang tahanan, ang Cyberbullying ay patuloy na nangyayari. Kapag naipost o naipadala na sa iba ang mga bagay na ito, napakahirap ng mawala o mahinto ang pagkalat ng mga nakasisirang bagay sapagkat wala nang kontrol ang nagpost sa pwedeng gawin ng bawat makatanggap o makakita sa kanyang post . Ano ano ang epekto ng Cyberbullying? • Mga senyales ng depresyon • Pag inom ng alak o paggamit ng ipinagbabawal na gamot • Pagliban o pag iwas sa pagpasok sa paaralan • Pagkawala ng tiwala sa sarili o pagkakaroon ng mababang self esteem • Pagkakaroon ng problema sa kalusugan • Pagiging biktima rin ng harapang bullying Ano na ba ang sitwastyon ng Cyberbupllying sa pilipinas? Ayon sa ulat ng Google trends ang ika apat sa mga bansa sa buong mundo kung saan may pinakamaraming naghanap ng impormasyon ukol sa Cyberbupllying noong 2013 ay ang Pilipinas. Isa itong indikasyon na ang isyu ng Cyberbupllying ay isa nang realidad sa ating bansa. Sa survey na isinagawa ng www.stopcyberbullying.org, ang sumusunod ang isinagawa ng mga nagiging biktima ng cyberbullying: 36% ang nagsabi as bully na huminto as pambu-bully niya 34% ang gumawa ng paraan upang mahadlangang ang konikasyon as bully 34% ang nagsabi as mga kaibigan ukol as pambu-bully 29% ang walang ginawang anuman ukol as pambu-bully 28% ang nag-sign-offline 11% lang ang nagsabi sa magulang ukol sa nangyayaring cyberbullying Ano ang maaaring gawin ng isang taong nabiktima ng Cyberbupllying? • Laging kunan ng screenshot ang nakasisirang mensahe • Ipaalam sa mga kapamilya ang mga pangyayari o pagatake • I report sa awtoridad • I report sa pamumunuan ng social media • Magpalit ng numero ng telepono kung cell phone ang ginamit sa pagatake o pambubully • I deactivate ang lahat ng social media accounts • Sumangguni sa propesyonal na tagapayo kung kinakailangan • Supoytahan ang mga grupong nagla lobby para sa isang batas patungkol sa Cyberbupllying o harassment May pag asa pa bang makabangon mula sa Cyberbupllying? Ang pagiging biktima ng Cyberbupllying ay hindi katapusan ng mundo. Maraming biktima ang nagtagumpay na malampasan ang ganitong kalagayan sa sarili nilang pagsisikap, matibay na pananalig sa diyos, at sa tulong ng mga taong nagmalasakit upang silay muling makabangon mula sa masakit na karanasan. Isa sa mga ito si Paula Jamie Salvosa, ang babaeng binansagang "Amalayer girl". masakit ang pinagdaanan niya subalit napatunayan niyang ang panahon nga ang pinakamabisang lunas. Sa paglipas ng panahon unti unting nalimot ng tao ang pangyayari at ngayon aktibo siya sa simbahan at nangangaral ng salita ng diyos. Marami pang ibang tulad ni salvosa na nabiktima rin ng Cyberbupllying ang nakabangon at nabigyang pagkakataong ipagpatuloy ang kanilang buhay. PANGKATANG GAWAIN: • Payabungin Natin • May mga salita ba mula sa iyong napakinggan o binasa na bago sa iyong paningin at kinakailangan mong ihanap ng kasingkahulugan habang ikaw ay bumabasa? • Isulat ang mga ito sa unang hanay. Sa ikalawang hanay ay subukin mong ibigay ang angkop na kasingkahukugan nito gamit ang diksyonaryo o sa tulong ng konteksto ng pangungusap kung saan ito ginamit. • Sa ikatlong hanay ay gagamitin ito sa makabuluhang pangungusap. • Tukuyin ang kahulugan at katangian ng mga salitang ginamit sa teksto at nakasulat nang padiin sa bawat bilang. • Tukuyin kung anong uri ng tekstong Impormatibo nabibilang ang binabasa ng tauhan sa bawat sitwasyon. MARAMING SALAMAT!