z

KRAJOBRAZ KULTUROWY I JEGO

OCHRONA
Autor: Wiktoria Kmiecik
z
CZYM JEST
KRAJOBRAZ
KULTUROWY
 Krajobraz kulturowy –
przestrzeń historycznie
ukształtowana w wyniku
działalności człowieka,
zawierająca wytwory
cywilizacji oraz elementy
przyrodnicze. Krajobraz
kulturowy jest wynikiem
przekształcania krajobrazu
naturalnego przez grupę
lub kilka grup kulturowych i
nakładania elementów
kulturowych różnego
wieku.
z
Z CZEGO SKŁADA SIĘ KRAJOBRAZ
KULTUROWY
Elementów przyrody: Wytworów działalności człowieka:
 Budowy geologicznej  Pól
 Ukształtowania powierzchni  Dróg
 Warunków klimatycznych  Budynków
 Wód
 Gleb
 Szaty roślinnej
 Świata zwierząt
 z
CZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE
KRAJOBRAZ KULTUROWY

 SPOŁECZNE - formy własności gruntów, struktura

zatrudnienia mieszkańców

 DEMOGRAFICZNE - rosnąca lub malejąca liczba ludności

 PRZYRODNICZE – zasoby środowiska przyrodniczego

możliwe do wykorzystania (np. surowce mineralne)

 POLITYCZNE - obowiązujące prawo, ustrój państwa, wojny

 HISTORYCZNO KULTUROWE – zmiany przynależności

państwowej, tradycja, religia

 EKONOMICZNE – poziom rozwoju gospodarki, zasoby

finansowe

 TECHNOLOGICZNE - przepływ informacji, wynalazki

techniczne, dostępność narzędzi i matweriałów
budowlanych
 z
KRAJOBRAZ WIEJSKI

 Został ukształtowany przez

prace rolniczą człowieka.
Przeważają w nim grunty
orne lub użytki zielone i
niewielkie miejscowości.

 Charakteryzuje go sezonowa
zmienność wykorzystywania
terenu oraz jego pokrycia

 Występują zabudowania
gospodarcze związane z
rolnictwem.

 Sposób użytkowania gruntów,

gatunki uprawianych roślin i
chowanych zwierząt są w
dużym stopniu uzależnione
od warunków przyrodniczych
z
KRAJOBRAZ
MIEJSKI
 Zawiera więcej elementów
antropogenicznych.

 Zazwyczaj powstaje w miejscach,

w których był krajoraz wiejski

 Znaczna część powierzchni jest

zabudowana

 Większe miejscowości.

 Obszary o funkcji osadniczej,

przemysłowej i usługowej,
niewiele jest obszarów rolniczych.

 Gęsta sieć ulic i elementów

komunikacyjnych
z
DEGRADACJA
KRAJOBRAZU
KULTUROWEGO

 Degradacja krajobrazu
kulturowego oznacza takie
przekształcenie krajobrazu,
w którym ani przyroda, ani
gospodarka nie są w stanie
funkcjonować. Krajobraz
staje się przy tym
nieestetyczny.
 z
PRZYCZYNY DEGRADACJI
KRAJOBRAZU KULTUROWEGO

 Likwidowanie/zniekształcenie cech
stanowiących o jego wartości gospodarczej
lub kulturowej.
 Wojny
 Klęski żywiołowe
 Brak zagospodarowania terenów, które
przestały pełnić swoje funkcje
 Wprowadzanie elementów obcych np.
Przenoszenie zakładów produkcyjnych i
magazynów, które nie pasują do krajobrazu
wiejskiego na tereny podmiejskie
 z
OCHRONA KRAJOBRAZU
KULTUROWEGO
 LISTA ŚWIATOWEGO
DZIEDZICTWA UNESCO – w jej
ramach ochronie podlegają
szczególnie cenne obiekty
przyrodnicze oraz kulturowe. Za
obiekt kulturowy często uznaje się
również krajobraz kulturowy
 ZESPÓŁ PRZYRODNICZO
KRAJOBRAZOWY – chroni mniejsze
cenne fragmenty krajobrazu
naturalnego i kulturalnego
 PARKI KULTUROWE -
chronią zabytki charakterystyczne
dla miejscowej tradycji budowlanej
i osadniczej, a także ich otoczenie
wyróżniające się walorami
krajobrazowymi.
z

z DZIĘKUJE ZA
OGLĄDANIE