PROBAVNI SUSTAV

PROBAVNI SUSTAV
• grade: usta, ždrijelo jednjak,
želudac, tanko i debelo crijevo,
izmetni otvor i probavne žlijezde

žlijezde gušterača
slinovnice jetra

• uloga: razgradnja hrane

USTA

• započinje fizička i kemijska razgradnja

hrane
zubi slina

enzim ptijalin
mehanički usitnjavaju
hranu razgrađuje složene šećere
na jednostavnije

• jezik formira zalogaj hrane koji

progutamo
ŽDRIJELO
• omogućuje gutanje

JEDNJAK
• cjevasti organ
• u njemu prestaju voljni pokreti
• građen je od glatkih mišića
• stezanjem i opuštanjem provode
zalogaj prema želucu
 ŽELUDAC
• šuplji organ građen od glatkih mišića
• žlijezde stijenke želudca izlučuju
klorovodičnu kiselinu i enzim pepsin

zgrušava bjelančevine,
uništava bakterije razgrađuje
bjelančevine na
aminokiseline

• sluz, koja je proizvod sluznice želudca štiti želudac od

djelovanja klorovodične kiseline
 TANKO CRIJEVO
• najintenzivnija probava
• u dvanaesnik, prvi dio tankog crijeva,
ulijevaju se probavni sokovi jetre i
gušterače

-izlučuje lužnat probavni sok ŽUČ – emulgira

koji neutralizira masti masti
- enzimi koji razgrađuju
ugljikohidrate
- enzimi koji razgrađuju
Mast se
bjelančevine
- enzim lipaza koji razgrađuje na
masne kiseline i
razgrađuje masti
alkohol glicerol
TANKO CRIJEVO

• u drugom dijelu tankog crijeva

dovršava se razgradnja hrane
• u trećem dijelu tankog crijeva
hranjive se tvari dobivene
razgradnjom upijaju u krv
• unutrašnja površina crijeva je veća krvne i limfne kapilare unutar
crijevne resice
zbog crijevnih resica
DEBELO CRIJEVO

• početni dio je slijepo crijevo

• višak vode se vraća u krvni
optok
• od neprobavljenih ostataka
formira se izmet koji se kroz
izmetni otvor izbacuje iz
organizma

Crvuljak – tijekom evolucije

je zakržljao
ZAŠTO PODRIGUJEMO?

• kad jedemo ili pijemo, a osobito ako to činimo brzo,

uz hranu i piće progutamo i zrak
• plinovi se skupljaju u gornjem dijelu želudca uzrokujući
pritisak i otvaranje gornjeg prstenastog mišića koji propusti
zrak u jednjak uz karakteristične zvukove
• podrigivanje je prema tome zdravo jer tako
oslobađamo plinove iz želudca
• u nekim je kulturama podrigivanje uobičajen način ponašanja
nakon obroka