BENGKEL

PEMBINAAN ITEM
PENTAKSIRAN SUMATIF
SAINS SEKOLAH
RENDAH
PN NORAINI BINTI IBRAHIM
PPD KUALA TERENGGANU
PEGAWAI SISC+ SAINS SOSIAL 1 FEBRUARI 2024
PPD BESUT BILIK SEMINAR, SK MANIR
OBJEKTIF
BENGKEL

Selepas sesi bengkel ini, guru

akan dapat menguasai
pembinaan item bagi
Pentaksiran Sumatif PBD
berdasarkan Tahap
Penguasaan.
 KANDUNGAN
BENGKEL

PENTAKSIRAN SUMATIF [PS]

1. DALAM PBD
PROSES ASAS PEMBINAAN
2. ITEM
3. MENGENAL KONSTRUK
ITEM SAINS
4. RUJUKAN PEMBINAAN ITEM
 PENTAKSIRAN

01 SUMATIF DALAM
PBD
1.1 KONSEP PENTAKSIRAN BILIK DARJAH

Pentaksiran Bilik Darjah (PBD) merupakan proses yang

berterusan dalam sesi PdP bagi mendapatkan maklumat
tentang perkembangan, kemajuan, kebolehan dan
penguasaan murid terhadap matlamat kurikulum yang
dihasratkan.

PBD melibatkan proses mengumpul dan menganalisis

maklumat serta membuat refleksi yang berterusan terhadap
PdP dalam membuat pertimbangan secara konsisten ke arah
menambah baik PdP tersebut.
1.2 CIRI-CIRI PENTAKSIRAN BILIK DARJAH

输入内容
Click here to add you to the Center of the
Narrative Thought

输入内容
Click here to add you to the Center of the
Narrative Thought

输入内容
Click here to add you to the Center of the
Narrative Thought

输入内容
Click here to add you to the Center of the
Narrative Thought
PERANAN PPD
02
PROSES ASAS MENYEDIAKAN
ITEM UNTUK
PENTAKSIRAN SUMATIF
2.2 SEBELUM PENTAKSIRAN SUMATIF

Guru telah menyelesaikan PdP bagi setiap Standard

Pembelajaran mengikut Standard Kandungan dalam
DSKP.
Guru telah melaksanakan pentaksiran formatif
sepanjang sesi pengajaran dan pembelajaran.

Guru perlu sedar bahawa Pentaksiran Sumatif bukan

penentuan tunggal tahap penguasaan murid. Ianya
adalah sebahagian daripada kaedah pentaksiran.
Guru perlu menetapkan objektif Pentaksiran Sumatif
yang akan dijalankan samada mengikut kemahiran/bidang
atau tahap penguasaan (TP) yang ingin ditaksir.
 2.2 LANGKAH PENULISAN ITEM PS
LANGKAH 5
Tulis ITEM
LANGKAH 4
Rancang STIMULUS
LANGKAH 3
Tentukan JENIS EVIDENS
LANGKAH 2
Tentukan JENIS ITEM
LANGKAH 1
Tentukan PERATURAN
LANGKAH 6
GOAL Tentukan KONSTRUK, KONTEKS PEMARKAHAN
JSU
JADUAL SPESIFIKASI
UJIAN
PENTAKSIRAN SUMATIF
JADUAL SPESIFIKASI UJIAN (JSU)
JADUAL SPESIFIKASI UJIAN (JSU)
 LANGKAH 1:Tentukan KONSTRUK, KONTEKS
dan ARAS KESUKARAN
KONSTRUK
1. Konstruk ialah perkara yang ditaksir atau diukur.
2. Ia adalah dimensi manusia dalam bentuk konkrit
atau abstrak.
TITLE HERE
Click here to add you to the
center of the narrative thought

TITLE HERE
Click here to add you to the
center of the narrative thought
 LANGKAH 1:Tentukan KONSTRUK & KONTEKS
KONSTRUK

TITLE HERE
Click here to add you to the
center of the narrative thought
 LANGKAH 1:Tentukan KONSTRUK & KONTEKS
KONSTRUK
1. Taksonomi Blooms- herarki proses berfikir

TITLE HERE
Click here to add you to the
center of the narrative thought
 LANGKAH 1:Tentukan KONSTRUK & KONTEKS
KONTEKS / TAJUK

• Konteks atau Tajuk (Rujuk SK dan SP dalam DSKP)

• Tempat pentaksiran sesuatu konstruk itu dilaksanakan.
• Ia merupakan bahagian-bahagian tertentu mata pelajaran
dan dikenal pasti daripada Dokumen Standard.
• Konteks lazimnya dinyatakan mengikut kawasan tertentu
dalam sesuatu bidang.
• Untuk memastikan liputan yang menyeluruh, konteks biasanya
dibahagikan kepada beberapa subkonteks.
 LANGKAH 1:Tentukan KONSTRUK & KONTEKS

KONTEKS / TAJUK

KONTEKS / TAJUK
 LANGKAH 1:Tentukan KONSTRUK & KONTEKS

Bagaimana mengaitkan Konstruk dengan Konteks?

• Dihubungkan oleh KATA KERJA pada setiap SP dan SPi di dalam DSKP.
• Guru perlu memahami maksud KATA KERJA bagi membolehkan
item yang dibina menepati kehendak SP yang perlu dicapai
oleh murid.
• Dalam DSKP Sains terdapat hampir 20 KATA KERJA.

1. Mengenal pasti 7. 19. Menyelesaikan

Mencirikan masalah
2. Menyatakan 8. Mengitlak 13. Melakar 20. Mencerakinkan
3. Memerihalkan 9. Menjana idea 14. Membuat kesimpulan 21. Menjalankan
4. Menghubungkait 10. 15. Berkomunikasi projek
Menaakul 16. Mengeksperimen
5. Menjelas dengan contoh 11. 17. Menjalankan
 LANGKAH 2: Tentukan JENIS ITEM
JENIS ITEM

• Item ialah perkara atau alat yang digunakan untuk

mendapatkan mendapatkan respons daripada murid
sebagai evidens hasil pembelajaran yang boleh
dipertimbangkan dalam pentaksiran sesuatu konstruk
serta cara pemberian skor.
• Terbahagi kepada:
• Item Objektif
• Item Subjektif
 LANGKAH 2: Tentukan JENIS ITEM
• Item objektif terdiri daripada dua bentuk, iaitu sama ada
ITEM OBJEKTIF memilih respons yang telah disediakan atau mengemukakan respons sendiri.
• Item ini mempunyai satu jawapan yang betul.
Jenis Item Objektif

Item yang berbentuk Item yang berbentuk

memilih respons mengemukakan respons

Aneka pilihan Isi tempat kosong

Aneka gabungan Objektif bergred

Penegasan / Alasan

Padanan

Benar/Palsu

Isi tempat kosong

 LANGKAH 2: Tentukan JENIS ITEM
ITEM SUBJEKTIF
ITEM SUBJEKTIF
LANGKAH 2: Tentukan JENIS ITEM
 LANGKAH 3: Tentukan JENIS EVIDEN
JENIS EVIDEN

• Penulis perlu menentukan jenis eviden atau respons

yang perlu ditunjukkan oleh murid sebagai bukti
tahap pencapaian atau penguasaan mereka sama ada
dalam bentuk berikut:
• Fakta
• Konsep
• Generalisasi
• Keupayaan menilai
• Rasional
 LANGKAH 4: Rancang STIMULUS
STIMULUS

• Rancang bentuk stimulus yang berkaitan dengan

konteks (tajuk) untuk mentaksir konstruk.
• Stimulus boleh dalam pelbagai bentuk seperti:
• Foto
• Teks
• Rajah
• Carta
 LANGKAH 5: Tulis ITEM
KOMPONEN ITEM OBJEKTIF
 LANGKAH 5: TULIS ITEM
CONTOH ITEM
 LANGKAH 5: TULIS ITEM
STIMULUS

• Mengandungi maklumat khusus dalam bentuk petikan, rajah, jadual, graf, foto dan
lain-lain.
• Ia perlu relevan.
• Dinyatakan dalam bentuk paling berkesan.
• Maklumat yang autentik -benar atau betul

STEM / TUGASAN
APAKAH CIRI STEM/TUGASAN
• Mesti jelas, tepat dan ringkas.
• Satu set tugasan • Tidak memetik terus daripada buku teks atau buku
yang perlu diberikan ulangkaji.
sebagai respon • Tidak memberikan bayangan kepada jawapan.
• Elakkan tugasan dalam bentuk negative.
• Elakkan item berasaskan pendapat (terutama item objektif
- kerana sudah ada pilihan jawapan.
• Elakkan menggunakan keterangan yang tidak perlu.
 LANGKAH 5: TULIS ITEM
KATA TUGAS
 Rujuk e-KomPeG atau

LANGKAH 5: TULIS ITEM Buku Pentaksiran

Kemahiran Berfikir Aras
Tinggi
MENULIS ITEM
 LANGKAH 5: TULIS ITEM
OPSYEN / PILIHAN JAWAPAN
• Semua pilihan jawapan perlu bebas
antara satu dengan lain.
• Semua jawapan perlu homogen atau
selari dengan opsyen yang lain.
• Elakkan penggunaan perkataan yang
serupa.
• Elakkan pilihan jawapan yang
negative.
• Menggunakan tatabahasa yang selaras
dengan tugasan terutamanya jenis
pelengkap.
• Susunan jawapan dalam bentuk yang
logis:
• Urutan nombor
• Bilangan pilihan jawapan yang sesuai
untuk mengurangkan calon mendapat
"skor nasib" dengan cara meneka.
• Elakkan perkataan penentu seperti
selalu, sangat, lebih kurang dan lain-lain.
• Bagi item aneka pilihan kompleks
(gabungan), elakkan menggunakan
cadangan jawapan pada setiap pilihan
jawapan.
• Elakkan penggunaan jawapan:
• Semua jawapan betul
• Tiada jawapan yang betul
• Saya tidak pasti
 LANGKAH 5: TULIS ITEM
DISTRATKTOR / PENGGANGGU

• Gunakan hanya distractor yang

berfungsi berdasarkan siri-ciri:
• Munasabah
• Tidak terpencil
• Salah konsep yang biasa
• Maklumat yang biasa tetapi bukan jawapan
• Elakkan distractor yang tidak logic
• Elakkan menggunakan jawapan yang melucukan
 LANGKAH 5: Tulis ITEM
JAWAPAN / KUNCI

• Jawapan mestilah tepat dan jelas

• Tidak dipersoalkan
 LANGKAH 6: TENTUKAN PERATURAN
PEMARKAHAN
PERATURAN PEMARKAHAN

MS 57
 MENGENAL

03 KONSTRUK ITEM
SAINS SK
 FORMAT UASA SAINS
FORMAT

PERKARA BAHAGIAN A BAHAGIAN B BAHAGIAN C

Ujian objektif Ujian objektif dan Ujian subjektif
Jenis Instrumen subjektif
Objektif aneka • Objektif Pelbagai
pilihan Bentuk Respons
Jenis Item • Respons terhad berstruktur

Bilangan Soalan 10 2 4
Jumlah Markah 10 8 32
Tempoh ujian 1 jam 15 minit
 FORMAT UASA SAINS SK
FORMAT

PERKARA BAHAGIAN A BAHAGIAN B BAHAGIAN C

• Mengingat • Mengingat • Mengingat
• Memahami Memahami • Memahami
• Kemahiran Kemahiran Berfikir • Kemahiran
Berfikir Aras Aras Tinggi Berfikir Aras
Konstruk/Elemen Tinggi Tinggi
• Kemahiran
Proses Sains

Cakupan konteks Mengikut tahun semasa

 KONSTRUK/ELEMEN
MENGINGAT

PENERANGAN ELEMEN ASPEK DAN CONTOH CARA PENYOALAN

Mengingat kembali tentang kandungan
matapelajaran sains
a) Perkara khusus atau spesifik
• Maksud atau definisi sesuatu istilah
• Istilah
• Fakta khusus dan maklumat yang terpisah-pisah
b) Pengetahuan tentang cara mengendalikan perkara khusus atau
spesifik
• Mempamerkan penggunaan pelaziman /konvensional
• Mempamerkan susunan/urutan (proses eksperimen, arah, aliran, dan
gerakan)
• Kenalpasti kelas, set, kategori atau bahagian
• Kenalpasti kriteria / ciri-ciri
• Kenalpasti pengetahuan kaedah/membuat siasatan/teknik/prosedur

c) Pengetahuan tentang perkara universal

• Prinsip
• Generalisasi
• Teori
• Konsep
 KONSTRUK:
• MENGINGAT

JSU
• MEMAHAMI
• KBAT
 KONSTRUK/ELEMEN
MENGINGAT

Aspek: Perkara khusus atau spesifik Aspek: Pengetahuan tentang cara

(Fakta) mengendalikan perkara khusus atau spesifik
(Kelas/Kategori)
 KONSTRUK/ELEMEN
MENGINGAT

Aspek: Pengetahuan tentang perkara Aspek:Perkara khusus atau spesifik

universal (Teori) (Maksud)
 KONSTRUK/ELEMEN
MEMAHAMI
PENERANGAN ELEMEN
• Mendapatkan idea, makna dan tanggapan
yang jelas tentang komunikasi sains tanpa
perlu menghubungkaitkannya dengan bahan
lain atau melihat semua implikasinya
ASPEK DAN CONTOH CARA PENYOALAN
a) Penterjemahan
Menukarkan,
• Satu bentuk komunikasi kepada bentuk komunikasi yang lain
• Pelbagai bentuk komunikasi kepada bentuk komunikasi yang lain.
b) Pentafsiran
• Mendapatkan pelbagai maklumat daripada satu komunikasi
• Mendapatkan pelbagai maklumat daripada pelbagai komunikasi
c) Ekstrapolasi
• Membuat jangkaan / ramalan melampaui data
• Kebolehan membuat pelbagai pelbagai jangkaan / ramalan melampaui
data
d) Pemahaman tentang perkara Universal dan Abstrak
• Mempamerkan pemahaman konsep/prinsip , teori/hukum
• Menerangkan fenomena berdasarkan pengetahuan maklumat, fakta,
konsep, prinsip / teori
 KONSTRUK/ELEMEN
MEMAHAMI

Aspek: Penterjemahan
Aspek:Pentafsiran
 KONSTRUK/ELEMEN
MEMAHAMI

Jadual 1 menunjukkan keputusan

penyiasatan ke atas suhu air apabila kiub
ais dimasukkan ke dalam bikar yang berisi
200ml air. Kiub-kiub ais yang digunakan
adalah sama saiz.
Bilangan kiub ais 0 2 4
Suhu air / °C 82 74 66
Ramalkan suhu air di dalam bikar itu jika 6
ketul ais dimasukkan ke dalam bikar
tersebut.

A.46 ºC
B. 52 ºC
C. 58 ºC
D.60 ºC Aspek:Pemahaman tentang perkara Universal
Aspek: Esktrapolasi dan Abstrak
 KONSTRUK/ELEMEN
MENGAPLIKASI

PENERANGAN ASPEK DAN CONTOH CARA

ELEMEN PENYOALAN
• Menggunakan pengetahuab
sains yang berkaitan dan
kemahiran berfikir kritis dan
kreatif melalui kemahiran
saintifik dalam membuat
keputusan dan menyelesaikan
masalah berkaitan isu sains
a) Pengetahuan sains
• Mempamerkan pemahaman konsep/prinsip,
teori/hukum.
• Menerangkan fenomena berdasarkan
pengetahuan, maklumat, fakta, konsep
prinsip/teori.
b) Kemahiran Berfikir Kritis dan Kreatif
Mengaplikasi kemahiran berfikir kritis dan
kreatif:
• Membuat keputusan dalam sesuatu situasi
• Menyelesaikan masalah atau isu dalam sesuatu
situasi membuat kesimpulan yang sesuai.
 KONSTRUK/ELEMEN
MENGAPLIKASI

Aspek: Pengetahuan Sains Aspek:Kemahiran Berfikir Kritis

dan Kreatif
 KONSTRUK/ELEMEN
MENGANALISIS
PENERANGAN ELEMEN
• Mencerakinkan komunikasi kepada
elemen, pecahan atau bahagiannya.
• Penyusunan idea secara perbandingan
atau perkaitan antara idea dapat
dijelaskan atau dihuraikan secara
eksplisit
ASPEK DAN CONTOH CARA PENYOALAN
a) Analisis elemen
• Mencerakin komunikasi
• Mengecam dan mengenalpasti elemen
• Menyenaraikan elemen komunikasi
• Menghuraikan/menjelaskan elemen yang membentuk
keseluruhan komunikasi
• Membezakan antara hujah bukti sainstifik dengan
pertimbangan yang lain
b) Analisis perkaitan
• Mentafsir elemen dan mencari hubung kait antara elemen
• Menyenaraikan perkaitan antara elemen
• Menghuraikan dan menjelaskan perkaitan antara elemen
• Membuat kesimpulan umum berdasarkan elemen bagi suatu
fenomena
• Menggunakan ciri penentu dalam elemen dan penaakulan untuk
menyokong hujah saintifik
 KONSTRUK/ELEMEN
MENGANALISIS

Aspek: Analisis Elemen

 KONSTRUK/ELEMEN
MENGANALISIS

Aspek: Analisis Perkaitan

 KONSTRUK/ELEMEN
MENILAI
PENERANGAN ELEMEN
• Mewajarkan keputusan atau tindakan
terhadap sesuatu perkara berdasarkan
kriteria atau evidens
ASPEK DAN CONTOH CARA PENYOALAN
Menilai berdasarkan eviden dalaman
• Membuat keputusan atau tindakan terhadap:
i. Sesuatu aktiviti dari segi kebaikan dan /atau keburukan
ii. Kaedah dari segi kebaikan dan/atau keburukan
iii. Faktor semulajadi atau sistem dari segi kebaikan dan/atau
keburukan
• Mewajarkan tujuan/implikasi penggunaan sains teknologi
dalam kehidupan seharian
• Mewajarkan pernyataan / hujah sainstifik melalui kolaborasi
• Menilai pernyataan atau hujah sainstifik untuk menyokong
pernyataan atau hujah tersebut
• Menilai hujah dan bukti sainstifik daripada pelbagai sumber.
 KONSTRUK/ELEMEN
MENILAI

Aspek: Menilai berdasarkan eviden dalaman

 KONSTRUK/ELEMEN
MENILAI

Aspek: Menilai berdasarkan eviden dalaman

 KONSTRUK/ELEMEN
MENCIPTA

PENERANGAN ELEMEN ASPEK DAN CONTOH CARA PENYOALAN

• Menghubungkait, menggabung dan Mencipta produk atau Idea baharu
mencantumkan idea baharu atau • Mencipta / menghasilkn idea atau produk atau kaedah yang
komponen untuk menjana idea , kreatif dan inovatif dalam penyiasatan saintifik
merancang cara yang baharu atau
menghasilkan produk dengan
menggunakan pemikiran kreatif
 KONSTRUK/ELEMEN
MENCIPTA

Aspek: Mencipta produk atau Idea baharu

 KONSTRUK/ELEMEN
MENCIPTA

Aspek:Mencipta produk atau Idea baharu

 KONSTRUK:

JSU
• KEMAHIRAN PROSES SAINS
 KONSTRUK/ELEMEN
KPS 1: PEMERHATIAN

PENERANGAN ELEMEN
• Pemerhatian berdasarkan stimulus serta pemerhatian lain/tambahan untuk menyokong inferens.
 KONSTRUK/ELEMEN
KPS 2: MENGELAS

PENERANGAN ELEMEN
• Mengelas objek mengikut kumpulan berdasarkan ciri-ciri dan menyatakan perbezaan dan
persamaan berdasarkan kriteria.
 KONSTRUK/ELEMEN
KPS 3: MENGUKUR DAN MENGGUNAKAN NOMBOR

PENERANGAN ELEMEN
• Adalah pemerhatian yang dibuat secara kuantitatif dengan menggunakan unit rujukan atau alat
berunit piawai
 KONSTRUK/ELEMEN
KPS 4: MEMBUAT INFERENS

PENERANGAN ELEMEN
• Membuat kesimpulan awal yang munasabah sama ada benar atau tidak untuk menerangkan
sesuatu pemerhatian.

atau
Apakah yang menyebabkan ketinggian
anak benih dalam kedua-dua pasu
berbeza?
 KONSTRUK/ELEMEN
KPS 5: MERAMAL

PENERANGAN ELEMEN
• Membuat jangkaan tentang sesuatu peristiwa berdasarkan data.
 KONSTRUK/ELEMEN
KPS 6: BERKOMUNIKASI

PENERANGAN ELEMEN
• Mempersembahkan maklumat atau idea dalam bentuk tulisan, jadual, graf atau rajah.

Maklumat dibawah menunjukkan satu keputusan

penyiasatan.

Berdasarkan maklumat diatas, bina satu carta palang

untuk menunjukkan keputusan penyiasatan.
 KONSTRUK/ELEMEN
KPS 7: MENGGUNAKAN PERHUBUNGAN RUANG DAN MASA

PENERANGAN ELEMEN
• Memperihalkan perubahan parameter seperti lokasi, arah, bentuk, saiz, isipadu, berat, jarak dan
jsim dengan masa.

Rajah 3 menunjukkan perubahan yang berlaku pada bulan sepanjang

15 hari dalam satu bulan Qamari.

Apakah perubahan yang berlaku kepada bulan sepanjang 15 hari itu?

 KONSTRUK/ELEMEN
KPS 8: MENTAFSIR DATA

PENERANGAN ELEMEN
• Membuat pernyataan tentang maksud data atau pola atau corak serta dapat menyatakan
hubungan / kesimpulan antara pembolehubah berdasarkan maklumat yang dikumpulkan.
 KONSTRUK/ELEMEN
KPS 9: MENDEFINISI SECARA OPERASI

PENERANGAN ELEMEN
• Memberi tafsiran tentang sesuatu konsep atau istilah dengan menyatakan perkara yang
dilakukan dan perkara yang diperhatikan.
 KONSTRUK/ELEMEN
KPS 10: MENGAWAL PEMBOLEHUBAH

PENERANGAN ELEMEN
• Menyatakan pembolehubah yang perlu digunakan dalam penyiasatan atau pembolehubah
dimanipulasi atau pembolehubah bergerak balas dan pembolehubah yang dimalarkan.
 KONSTRUK/ELEMEN
KPS 11: MEMBUAT HIPOTESIS

PENERANGAN ELEMEN
• Membuat satu pernyataan umum tentang hubungan antara pembolehubah yang difikirkan benar
bagi menerangkan sesuatu perkara atau peristiwa. Pernyataan ini boleh diuji untuk membuktikan
kesahihannya.
 KONSTRUK/ELEMEN
KPS 12: MENGEKSPERIMEN

PENERANGAN ELEMEN
• Merancang dan menjalankan aktiviti untuk menguji sesuatu hipotesis, mengumpulkan data,
mentafsir data sehingga mendapat rumusan daripada aktiviti itu.
 BENGKEL 1:

04
KENALPASTI
KONSTRUK ITEM UASA
TUGASAN

Dalam Kumpulan berenam, pilih salah satu set soalan UASA

yang telah dibawa.

Pilih 5 soalan Bahagian A dan kenalpasti KONSTRUK bagi

soalan tersebut.

Pilih 1 soalan Bahagian C dan kenalpasti KONSTRUK bagi

soalan tersebut.
Persembahkan dapatan anda mengikut kreativiti setiap
kumpulan.
05 BENGKEL 2:
BINA ITEM
TUGASAN

Dalam Kumpulan berenam, pilih dua (2) Standard

Pembelajaran (SP) dari mana-mana DSKP Sains Tahun 4,5
atau 6.
Bina 1 item/soalan objektif pelbagai pilihan dan 1 item/soalan
subjektif berstruktur berdasarkan panduan yang telah
diberikan.
Konstruk adalah bebas mengikut kesesuaian SP yang
dipilih.
Muatnaik item/soalan tersebut ke drive ini:
https://drive.google.com/drive/folders/1mU14Q3Jy-kvKrx8-CkK
Ej1qsJCWuzyYc?usp=sharing
KUMPULAN TAHUN SP PILIHAN
1

9
RUJUKAN
Noraini: 01132571775
Syafinaz: 019-9932289
TERIMA
KASIH