Kryzys Finansowy

Przyczyny i skutki
SPIS TREŚCI

1. Co to jest kryzys finansowy?

2. Rodzaje kryzysów finansowych
3. Przyczyny kryzysu finansowego
4. Skutki kryzysu finansowego
5. Opis kryzysu bankowego w Polsce w 1793 roku
KRYZYS FINANSOWY

- Sytuacja, w której zachodzą niespodziewane zmiany na rynku finansowym.

Związany silnie z niedostateczną płynnością, niewypłacalnością banków oraz
instytucji finansowych, takich jak fundusz powierniczy, czy emerytalny.
Charakteryzuje się spadkiem produkcji.
RODZAJE KRYZYSÓW FINANSOWYCH

- Kryzys walutowy - pojawia się, kiedy inwestorzy rynków finansowych tracą

zainteresowanie daną walutą. Przejawia się jej nagłą i masową wyprzedażą, która
powoduje gwałtowny spadek kursu waluty oraz rezerw walutowych. Wiąże się to z
dewaluacją* waluty.

*Dewaluacja - obniżenie administracyjne lub ustawowe oficjalnej ceny waluty danego kraju.
- Kryzys bankowy - występuje, gdy system bankowy państwa nie ma możliwości
wypełniania funkcji kredytowej, a wszystkie banki, bądź ich znaczna część jest
niewypłacalna oraz wstrzymują regulowanie zobowiązań.

- Kryzys zadłużenia zagranicznego - występuje w momencie, gdy dany kraj nie jest w
stanie spłacać swoich zagranicznych zobowiązań.
PRZYCZYNY KRYZYSU FINANSOWEGO

Do każdego kryzysu prowadzą inne przyczyny, ale głównym powodem są codziennie

popełniane błędy i ludzka zachłanność. Najważniejszym czynnikiem załamań
gospodarczych jest dążenie do bogacenia się drogą na skróty – kosztem innych i bez
względu na skutki takiego postępowania.
NAJCZĘSTSZE Z NICH TO:
- zmiana struktury finansowania (z wewnętrznego na zewnętrzne pozyskiwane na
rynku finansowym)

- zmiana w strukturze zobowiązań (wzrost finansowania krótkoterminowego

długoterminowych inwestycji, co powoduje rolowanie tego zadłużenia)

- spadek popytu w szczególności na rynkach krajów wysoko rozwiniętych, co jest

przyczyną załamania światowego eksportu;

- wstrząsy na rynkach finansowych i walutowych, które powodują gwałtowne zmiany

kursów walut szczególnie krajów wschodzących oraz wycofywanie kapitału przez
instytucje funkcjonujące na rynku międzynarodowym z powodu rekompensowania
strat lub podwyższenia oceny ryzyka inwestowania na tych rynkach.
MODEL MINSKY’EGO
Do wyjaśniania zjawisk kryzysowych w gospodarce światowej wykorzystuje się model
Minsky'ego [1986]. Autor ten upatruje przyczyn wątpliwości współczesnego systemu
finansowego w następujących czynnikach:

- inwestorzy widząc dobrą sytuację na rynku i zwiększone możliwości kredytowe

zaczynają inwestować w coraz bardziej ryzykowne przedsięwzięcia,zwiększa się ich
skłonność do zadłużania (kredyty konsumpcyjne – na zakup mieszkań, domów,
samochodów; inwestycyjne – na rozwój działalności oraz spekulacyjne – na zakup
aktywów związany z chęcią zysku);

- banki pożyczają pieniądze podmiotom, którym wcześniej nie udzieliłyby kredytu;

- powstaje proces follow-the-leader, który polega na ciągłym zwiększaniu się liczby
uczestników rynku chcących również zarobić;

- tworzy się bańka spekulacyjna (nawarstwienie dużej ilości irracjonalnych,

nierentownych inwestycji), która prowadzi do nadmiernego zadłużenia podmiotów,
problemów z płynnością na rynkach finansowych. Bańka w rezultacie może pęknąć, co
może w bardzo negatywny sposób odbić się na podmiotach gospodarczych,
gospodarkach narodowych poszczególnych państw, jak również na gospodarce
światowej jako całości.
 Na etapie pierwszym inwestorzy zaczynają ekscytować się jakimś nowym
produktem, np. nowym rodzajem przedsiębiorstwa, nowymi produktami finansowymi,
takimi jak kredyty hipoteczne.

Na drugim etapie następuje boom na rynku – spekulanci zaczynają zbierać

dochody z inwestycji w nowe produkty, jednocześnie pojawiają się perspektywy dalszych
zysków.

Kolejny trzeci etap to euforia, która objawia się pojawianiem się na rynku coraz
większej liczby inwestorów, coraz więcej osób jest chętnych do zaciągnięcia kredytu na
inwestycje, banki rozszerzają akcję kredytów, jednocześnie obniżając wymagania
odnośnie do kredytobiorców, co dodatkowo wzmaga akcję kredytów.
 Czwarty etap to osiąganie zysków z inwestycji – bańka osiąga swój szczyt, ceny są
maksymalnie wyśrubowane, mali inwestorzy odnoszą duże zyski,
ściągając je z rynku, a to z kolei prowadzi do uwolnienia finałowego etapu, którym jest
panika na rynku.

Gdy bańka zaczyna się kurczyć, wcześniejszy entuzjazm zostaje zastąpiony

natychmiast skrajnym pesymizmem. Inwestorzy zaczynają pozbywać się swoich aktywów
tak szybko, jak to możliwe. Pożyczkobiorcy przestają spłacać kredyty, a aktywa banków
topnieją w szybkim tempie, w związku ze spadkiem cen.
SKUTKI KRYZYSU FINANSOWEGO

Skutki kryzysu finansowego mogą dotykać tylko jednego z wielu elementów

systemu finansowego, tym samym zakłócając działanie całego segmentu rynku
albo systemu finansowego całego kraju czy też świata. Tym samym powoduje on
również pogorszenie sytuacji gospodarczej w danych krajach.
NAJCZĘSTSZE Z NICH TO:

- upadłość lub przejęcie wielu instytucji finansowych i znacjonalizowanie tych, które

znalazły się na krawędzi bankructwa

- ponoszenie strat przez banki, których dotknął problem ze spełnieniem wymogów

kapitałowych (potrzeba ich dofinansowania) oraz kryzys zaufania na rynku
międzybankowym, czego konsekwencją było iż banki zaprzestały sobie pożyczać
pieniędzy z obawy na niewypłacalność

- załamanie rynków papierów wartościowych oraz brak jakichkolwiek ruchów w

segmencie papierów wartościowych opartych na kredytach hipotecznych
 - na giełdach ogromne straty ponoszą fundusze inwestycyjne oraz emerytalne, które
inwestują głównie na rynkach papierów wartościowych; spada wartość ich portfeli
inwestycyjnych oraz wartość jednostek uczestnictwa*

- załamanie handlu światowego, co powoduje spadek produkcji, wzrost bezrobocia,

spadek konsumpcji, spadek inwestycji

*Wartość jednostki to wartość aktywów netto funduszu jaka przypada na jedną

jednostkę – obliczając tę wielkość, fundusz wycenia swój portfel inwestycyjny, a
następnie dzieli ją przez liczbę jednostek przysługujących uczestnikom
- wzrost wydatków rządowych na dofinansowanie banków i innych instytucji
finansowych, ustabilizowanie rynków finansowych oraz inne działania
interwencyjne; w efekcie nastąpi zwiększenie deficytu budżetowego i długu
publicznego

- gwałtowne zmiany kursów walut

- ograniczenie akcji kredytowej, destabilizacja funduszy inwestycyjnych, stopnienie

oszczędności gospodarstw domowych czy spadek wartości portfeli funduszy
emerytalnych

- zwiększa się dług publiczny wielu państw, poprzez wydatki rządu na działania
pokryzysowe, osłabiła się także aktywność handlowa na rynku międzynarodowym
 KRYZYS BANKOWY W POLSCE
1793 ROK
Zapaść Polskiego systemu bankowego w 1793 roku spowodowana była
zrujnowaniem gospodarki w wyniku wojny polsko-rosyjskiej oraz wprowadzeniem
rządów konfederacji targowickiej.
Niepewność polityczna oraz wojna spowodowały utratę zaufania
zagranicznych instytucji bankowych. Krach warszawskich bankierów zapoczątkował się
dnia 25 lutego 1973 roku. Zbankrutował między innymi Piotr Fergusson Tepper, którego
w późniejszych wydarzeniach oskarżono o korumpowanie najwyższych urzędników
państwowych Rzeczypospolitej.
Kryzys bankowy spowodował znaczące straty finansowe oraz wycofanie się
arystokracji z działalności inwestycyjnej, zaprzestano również prób budowania przemysłu
na ziemiach polskich.
ŹRÓDŁA:

- Przyczyny, skutki kryzysu

- Kryzys finansowy
- Kryzys bankowy
 DZIĘKUJEMY ZA
UWAGĘ!
Prezentacje przygotowały: Weronika Ośkiewicz, Iga Jankowska,
Magdalena Pariaszewska