Mga Batas Pangwika

ng Pilipinas
 • 1935 Konstitusyon, Art. XIV Sek.
3 – Ang Konggreso ay gagawa ng hakbang
Binigyang katugunan tungo sa pagpapaunlad at pagpapatibay ng
ang pangangailangan isang wikang pambansa na batay sa isa sa
ng bansa ng isang mga umiiral na wikang katutubo. Hanggat
pambansang wikang hindi itinakda ng batas, ang wikang Ingles at
magbubuklod sa Kastila ang siyang mananatiling mga opisyal
na wika.
bansa ng
kumbensiyong
Konstitusyonal ng • Bilang pagsunod sa probisyong nabanggit sa
1935. itaas, noong Nobyembre 13, 1936 ay
pinagtibay ng Pambansang Asemblea ang
Batas Komonwelt Blg. 184 na may pamagat
na “Isang Batas na Nagtatakda ng Surian ng
Wikang Pambansa at Nagtatakda ng mga
Kapangyarihan at Tungkulin nito.”
Mula sa Batas • Jaime C. De Veyra (Samar-Leyte-Bisaya) →
Komonwelt 184, Tagapangulo
hinirang ni • Cecilio Lopez (Tagalog) → Kalihim
Pangulong Quezon
ang mga • Filemon Sotto (Cebu); → Kagawad
sumusunod na • Casimiro F. Perfecto (Bicol); → Kagawad
kinatawan ng iba’t
• Felix S. Sales Rodriguez (Panay); → Kagawad
ibang pangunahing
wika sa bansa • Hadji Butu (Muslim); → Kagawad
upang bumuo sa • Santiago Fonacier (Ilocano) → Kagawad
Surian ng Wikang
Pambansa (SWP)
 • Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134
Matapos na
maisagawa ng SWP Sapagkat batay sa mga pag-aaral na ito ay napatunayan
ng mga kagawad ng Surian na sa mga wika sa Pilipinas
komite ang atas ng ang Tagalog ang siyang tumutugon sa halos lahat ng
batas, noong hinihingi ng Batas Komonwelt 184; sapagkat ang
Disyembre 30, 1937 kongklusyong ito ay kumakatawan hindi lamang sa
ay ipinahayag ni paniniwala ng mga Kagawad ng Surian kundi pati na
rin sa mga opinyon ng mga iskolar at makabayang
Pangulong Quezon Pilipino na magkakaiba ang mga pinanggalingan,
ang Kautusan na edukasyon at mga hilig na buong pagkakaisang
nagrerekomenda umaayon sa pagpili sa Tagalog bilang saligang wikang
na Tagalog ang Pambansa dahil sa nakita ito na ginagamit at tinanggap
ng pinakamaraming mga Pilipino, bukod sa tahasang
gawing saligan ng pahayag ng lokal na mga pahayagan, mga publikasyon
Wikang Pambansa at indibidwal na mga manunulat…Dahil dito’y
na nagsasaad ng ipinasya…na piliin…ng Surian ng Wikang Pambansa…
ganito: ang wikang Tagalog bilang batayan para sa paglinang at
pagpapatibay ng wikang pambansa ng Pilipinas.
 Sa bisa ng • Ipinahintulot ng Pangulo ng
Pilipinas ang pagpapalimbag
Kautusang ng A Tagalog English
Tagapagpaganap Vocabulary at Ang Balarila ng
Wikang Pambansa.
Blg. 263 noong
• Sinimulan din na ituro sa mga
Abril 1, 1940 paaralang publiko at pribado
ang wikang Pambansa noong
Hulyo 19, 1940 (na nasa Gabay
sa Ortograpiyang Filipino,
2009)
 • Ipinahayag ang pagiging isa
Sa pamamagitan sa mga wikang opisyal ng
naman ng Batas wikang pambansa simula
Hulyo 4, 1946.
Komonwelt Blg. • At sinimulan ding ituro mula
570 sa unang baitang sa
elementarya hanggang sa
ikaapat na taon sa sekundarya
ang wikang Pambansa.
Sa panahon ng
Unang ipinagdiwang ang Linggo ng Wika
Pangulong Ramon noong Marso 29 hanggang Abril 4 na ang
Magsaysay, sa bisa pinakatampok na petsa ay ang
ng kanyang kapanganakan ng Dakilang Makatang si
Francisco Balagtas (Abril 2).
Proklamasyon Blg.
12 na nilagdaan Ngunit nang sumunod na taon, siya rin
niya noong Marso mismo ang nagbago ng petsa ng Linggo ng
Wika.
26, 1954
Sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg.
186, inilipat niya ang pagdiriwang sa
Agosto 13-19 na ang tampok namang petsa
ay ang Agosto 19 na kaarawan ng Ama ng
Wikang Pambansa na si dating Pangulong
Manuel Luis M. Quezon.
 Sa bisa ng Kautusang
Pangkagawaran Blg. 7

Noong Agosto 13, 1959

Nagkaroon ng tiyak at
ipinanganak ang PILIPINO
kongkretong pangalan ang
bilang katawagan sa wikang
wikang pambansang batay sa
Pambansa nang pinirmahan ni
Tagalog matapos ang 24 na
Jose E. Romero, Kalihim ng
taon.
Departamento ng Edukasyon.
1973 Konstitusyon

• Sa panahon ng 1970’s ay patuloy pa rin ang digmaang pangwika. Naghari sa

damdamin ng mga di-Tagalog ang rehiyonalismo. Nakadarama sila ng
damdaming kakulangan, na sila’y kinokolonya o napasailalim ng mga Tagalog.
Matindi ang nadarama nilang “oposisyong sikolohikal” (ayon ky Hembrador,
1974 nasa Magracia et al.)
• Para sa kanila, ang pangalang PILIPINO ay pagbabagong-bihis lamang ng
wikang Tagalog. Nakabase pa rin ito sa 20 titik ng abakadang Tagalog (a, ba,
ka, da, e, ga, ha, i, la, ma, na, nga, o, pa, ra, sa, ta, u, wa, ya) na hindi
kumikilala sa ibang titik na matatagpuan sa ibang wikang katutubo sa Pilipinas.
Sa pagpasok ng mga salitang tulad ng:
• Ifun • Marapat na mapabilang ang
• Masjid mga tunog na /f/,/j/, /v/, at
• Azan -pagsamba /z/sa listahan ng mga ponema
• Jihad ng Filipino.
• Vakul
• Afuy
 Sa Ginanap na 1971
Kombensyong Konstitusyonal

• Bilang tugon sa nangyayaring digmaang pangwika na nagaganap sa panahong iyon

ay binuo ang isang sab-komite na Komite sa Wikang Pambansa na siyang namahala
tungkol sa isyu sa Wikang Pambansa.
• Inirekomenda ng Komite na alisin ang Pilipino at palitan ng isang bagong komon na
wikang Pambansa na tatawaging FILIPINO batay sa mga katutubong wika sa bansa
at maging ang asimilasyon ng mga salita mula sa mga dayuhang wika.
• Inirekomenda rin ng nasabing Komite ang pagpapatuloy ng Ingles at Kastila bilang
mga wikang opisyal.
• Subalit sa final draft ng Konstitusyon, lumabas ang Ingles at Pilipino bilang mga
wikang opisyal.
 1973
Konstitusyon, • Ang pambansang asembleya ay
dapat magsagawa ng mga
Art. XIV, Sek. hakbang tungo sa pagpapaunlad at
pormal na pagpapatibay ng isang
3 panlahat na wikang Pambansa na
tatawaging FILIPINO.

1987 Konstitusyon • – Ang wikang Pambansa ng

Art. XIV, Sek. 6 Pilipinas ay Filipino. Samantalang
nililinang ito ay dapat payabungin
at pagyamanin pa salig sa umiiral
na mga wika sa Pilipinas at sa iba
pang mga wika.
1987 Konstitusyon

Batas Pangwika
1987 Konstitusyon
Art. XIV, Sek. 6
Ang wikang
Pambansa ng • Matapos ang rebolusyong EDSA
Pilipinas ay Filipino. 1, tuluyan nang tiniyak ng
Samantalang Konstitusyon ng 1987 (Art. XIV,
nililinang ito ay dapat Sek. 6-9), ang kasalukuyang
ngalan ng pambansang wika ng
payabungin at Pilipinas, Ang FILIPINO!
pagyamanin pa salig
sa umiiral na mga
wika sa Pilipinas at sa
iba pang mga wika.
• Sek. 6 – Ang wikang Pambansa
ng Pilipinas ay Filipino.
Samantalang nililinang ito ay dapat
payabungin at pagyamanin pa salig
sa umiiral na mga wika sa Pilipinas 1987
at sa iba pang mga wika.
• Alinsunod sa nakatadhana ng batas
Konstitusyon
at sang-ayon sa nararapat na
maaaring ipasya ng Konggreso,
Art. XIV,
dapat magsagawa ng hakbangin ang
pamahalaan upang ibunsod at Sek. 6-9
puspusang itaguyod ang paggamit
ng wikang Filipino bilang midyum
ng opisyal na komunikasyon at
bilang wika ng pagtuturo sa
sistemang pang-edukasyon
• Sek. 7 – ukol sa mga layunin ng komunikasyon at pagtuturo, ang mga
wikang opisyal ng Pilipinas ay Filipino at hangga’t walang ibang
itinatadhana ang batas, Ingles.
• Ang mga wikang panrehiyon ay pantulong sa mga wikang opisyal sa mga
rehiyon at magsilbing pantulong sa mga wikang panturo roon.
• Sek. 8 – ang konstitusyong ito ay dapat ipahayag sa Filipino at Ingles; at
dapat isalin sa mga pangunahing wikang panrehiyon, Arabic at Kastila.
• Sek. 9 – dapat magtatag ang Konggreso ng isang Komisyon sa Wikang
Pambansa na binubuo ng mga kinatawan sa iba’t ibang mga rehiyon at
mga disiplina na magsasagawa, mag-uugnay at magtataguyod ng mga
pananaliksik sa Filipino at iba pang mga wika para sa kanilang
pagpapaunlad, pagpapalaganap at pagpapanatili.
 Kautusang Tagapagpaganap Blg. 96 – mula kay
Pangulong Marcos na nagtatadhana sa pagsasa-
Pilipino ng mga pangalan ng gusali, edipisyo at
Upang higit na opisina ng gobyerno.
maunawaan ang
mahahalagang
pangyayari sa Kautusang Tagapagpaganap Blg. 24 (Noyembre 14,
1962) – nilagdaan ni Kalihim Jose E Romero at nag-
kasaysayan ng uutos na simula sa taong-aralan 1963-1964 ang mga
Wikang Pambansa, sertipiko at diploma ng pagtatapos ay ipalilimbag sa
narito ang ilan pa sa Wikang Pilipino.
mga batas
pangwika:
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 60 (Disyembre
19, 1963) – nilagdaan ni Pangulong Diosdado
Macapagal na nag-uutos na awitin ang Pambansang
Awit sa titik nitong Pilipino.
Memorandum Sirkular Blg. 172 (Marso 27, 1968) – pinalabas ni Kalihim
Tagapagpaganap Rafael Salas at ipinag-utos na ang mga letter heads ng mga
tanggapan ng pamahalaan ay isulat sa Pilipino, kalakip ang kanilang teksto sa
Ingles. Ipinag-utos din na ang pormularyo sa panunumpa sa tungkulin ng mga
pinuno at kawani ng pamahalaan ay sa Pilipino gawin.

Kautusang Tagapagpaganap Blg. 187 (Agosto 6, 1968) – nilagdaan ni

Pangulong Marcos at nag-uutos sa lahat ng kagawaran, kawanihan,
tanggapan at iba pang sangay ng pamahalaan na gamitin ang wikang
Pilipino hangga’t maaari sa Linggo ng Wikang Pambansa at pagkaraan
nito sa lahat ng opisyal na komunikasyon at transaksyon.

Kautusang Tagapagpaganap Blg. 304 (Marso 16, 1971)

nilagdaan ni Pangulong Marcos na nagpapanauli sa dating
kayarian ng Surian ng Wikang Pambansa at nililiwanag ang
mga kapangyarihan at tungkulin nito.
Atas ng Pangulo Blg. 73 (1972) – nag-aatas sa Surian ng
Wikang Pambansa na isalin ang teksto ng Saligang Batas sa
mga wikang sinasalita ng 50,000 mamamayan alinsunod sa
probisyon ng Saligang Batas Art. XIV, Sek. 3.

Kautusang Pangministri Blg. 22 (Hulyo 21, 1978) –

isinasaad na kailangang ituro ang 6 na yunit ng Pilipino sa
lahat ng kurso sa antas tersyarya maliban sa kurikulum ng
edukasyon na ang 12 yunit ng Pilipino ay pananatilihin.

Kautusang Pangkagawaran Blg. 22 (1987) – paggamit ng

Katawagang Filipino sa pagtukoy sa wikang Pambansa ng
Pilipinas. Nilagdaan ni Kalihim Lourdes Quisumbing ng
Kagawaran ng Edukasyon, Kultura at Isports.
Kautusan Blg. 52 (1987) – ang patakaran sa Edukasyong
Bilinggwal ng 1987.

Kautusang Pangkagawaran Blg. 81 (1987) – ang Alpabeto

at Patnubay ng Wikang Filipino.
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 335 – nag-aatas sa lahat ng kagawaran,
kawanihan, tanggapan, ahensya, instrumentality ng pamahalaan na magsagawa
ng mga hakbang para sa layuning magamit ang wikang Filipino sa mga opisyal na
transaksyon, komunikasyon at korespondensya. Nilagdaan ni Pangulong Corazon
Aquino.
Batas Republika Blg. 7104 (Agosto 14, 1991) – nilagdaan ni Pang. Corazon
Aquino na lumikha ng Komisyon sa Wikang Filipino, nagtatakda ng mga
kapangyarihan nito, mga tungkulin at mga gawain, naglalaan ng gugulin ukol dito,
at para sa iba pang layunin.
• Kautusang Tagapagpaganap Blg. 343 (Hunyo 12, 1996) – nilagdaan ni
Pangulong Ramos na nagpapatibay sa Panunumpa ng Katapatan sa Watawat
bilang opisyal na panata ng katapatan para sa lahat ng Pilipino.
• Proklamasyon Blg. 1041 (Hulyo 15, 1997) – sa bisa ng lagda ni Pang Ramos
inilipat ang pagdiriwang ng Linggo ng Wika. Sa halip na linggo, ginawang isang
buong buwan ng Agosto ang pagdiriwang ng Wikang Pambansa.
• Kautusang Pangkagawaran Blg. 45, s. 2001 – nilagdaan ng dating Pangalawang
Kalihim Isagani Cruz ng Kagawaran ng Edukasyon Kultura at Isports na mas
kilala sa tawag na Revisyon ng Alfabeto at Patnubay sa Ispeling ng Wikang
Filipino.
• Kautusang Pangkagawaran Blg. 104 s. 2009 – nilagdaan ng Kalihim Jesli A.
Lapus ng Kagawaran ng Edukasyon na naglalaman ng Gabay sa Ortograpiya
ng Wikang Filipino.
Iba Pang Batas na
may Kaugnayan sa
Wika at Edukasyon
 Kautusang Pangkagawaran Blg. 42, s. 2006
(Octobre 9, 2006)
• Nilagdaan ni Kalihim Jesli A. Lapus na nagsasaad ng Pag-review ng 2001 Revisyon ng
Alfabeto at Patnubay sa Ispeling ng Wikang Filipino
• Ang Komisyon sa Wikang Filipino ay kasalukuyang nagsasagawa ng pag-review bunga
ng mga negatibong feedback mula sa mga guro, estudyante, magulang at iba pang
tagagamit ng wika kaugnay ng nilalaman ng binagong patnubay sa ispeling at
implementasyon nito.
• Kaugnay nito, itinagubilin sa lahat ng mga kinauukulan na itigil muna ang
implementasyon ng nabanggit na revision habang nirereview ito at pansamantalang
sangguniin ang 1987 Alpabeto at Patnubay sa Ispeling ng Kautusang Pangkagawaran
Blg. 187, s. 1987) para sa paghahanda o pagsulat ng mga sangguniang kagamitan sa
pagtuturo at sa mga korespondensya opisyal.
 Kautusang Pangkagawaran Blg. 104 s. 2009
(Oktubre 7, 2009)
• Nilagdaan ng Kalihim Jesli A. Lapus ng Kagawaran ng Edukasyon na
naglalaman ng Gabay sa Ortograpiya ng Wikang Filipino.
• Ang Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) ay nagsagawa ng reporma sa
alpabeto at tuntunin sa pagbaybay. Tinawag itong Gabay sa Ortograpiya
ng Wikang Filipino. Ang gabay na ito ang ipatutupad simula sa petsang
nilagdaan ito. Ang implementasyon ng 2001 Revisyon ng Alfabeto at
Patnubay sa Ispeling ng Wikang Filipino ay pansamantalang ipinatigil
noong 2006 at iminungkahing ang 1987 Alpabeto at Patnubay sa Ispeling
ng Wikang Filipino ang gamiting sanggunian sa pagtuturo at sa
korespondensiya opisyal sa bisa ng Kautusang Pangkagawaran Blg. 42,
s. 2006.
BATAS REPUBLIKA
BLG. 10533 (May 15, 2013)

• Isa pang batas na nilagdaan ni Pang Benigno S. Aquino III na NAGPAPABUTI SA

SISTEMA NG BATAYANG EDUKASYON SA PILIPINAS SA PAGPAPALAKAS NG
KURIKULUM NITO AT PAGDADAGDAG NG BILANG NG MGA TAON PARA SA
BATAYANG EDUKASYON, PAGLALAAN NG PONDO PARA RITO AT PARA SA IBA
PANG LAYUNIN
• Ang Batas na ito ay kikilalanin bilang “Batas sa Pinabuting Batayang Edukasyon ng 2013.”
• “Enhanced Basic Education Act of 2013”
 Sek. 2 - Ang Estado ay magtatatag, magpapanatili, at
magtataguyod ng isang ganap, sapat, at nakapaloob na
sistema ng edukasyong tumutugon sa mga pangangailangan
Ang BATAS ng mga mamamayan, ng bansa, at ng malawakang lipunan.
REPUBLIKA - Gayundin, ipinapahayag dito ang polisiya ng Estado na
BLG. 10533 ang bawat nagtapos sa batayang edukasyon ay magiging
indibidwal na may-kapangyarihan na natuto, sa
pamamagitan ng isang programa na nakaugat sa maiinam
na prinsipyong pampagkatuto at nakatuon sa kahusayan,
ng mga batayan ng pagkatuto sa buong buhay, ng
kakayahan na maghanapbuhay at maging produktibo, ng
kakayahang makipamuhay sa isang mabungang
pakikipag-ugnayan sa mga komunidad na lokal at
pandaigdig, ng kakayahan na makilahok sa isang
nakapagsasarili, malikhain, at mapanuring pag-iisip, at ng
kakayahan at pagkukusang baguhin ang iba at ang sarili.
- Para sa layuning ito, lilikha ang Estado ng isang gumaganang sistema ng batayang
edukasyon na huhubog ng mga mamamayang produktibo at responsable at may taglay
na mga kasanayang esensiyal, mga kakayahan at halagahang para sa pagkatutong
panghabambuhay at empleo. Upang makamit ito, kinakailangan itong gawin ng Estado:
- (a) Bigyan ang bawat mag-aaral ng pagkakataon na makatanggap ng mabuting
edukasyon sang-ayon sa pamantayang pandaigdig na batay sa isang kurikulum na may
mainam na pedagohiya na katapat ng mga pamantayan sa ibang bansa;
- (b) Palawakin ang mga layunin ng edukasyon sa mataas na paaralan para sa paghahanda
sa kolehiyo, mga oportunidad ng karerang bokasyonal at teknikal, gayundin sa mga
malikhaing sining, palakasan, at empleong pang-entrepreneur sa isang kaligirang
mabilisang nagbabago at tumataas ang antas ng pagiging globalisado; at
- (c) Gawing nakatuon sa nag-aaral ang edukasyon at tumutugon sa mga
pangangailangan, kakayahang kognitibo at kultural, mga kalagayan at kaibahan ng mga
nag-aaral, mga paaralan at mga komunidad sa pamamagitan ng angkop na wika ng
pagtuturo at pag-aaral, kasama na ang inang wika bilang isang bukal ng pag-aaral.
 Kautusang Pangkagawaran Blg. 34, s. 2013
(Agosto 14, 2013)

• Na nilagdaan ni Kalihim Br. Armin A. Luistro, FSC

• Ang Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) ay masusing pinag-
aralan ang mga nagdaang ortograpiyang Filipino na
kasalukuyang ipinapatupad sa mga paaralan.
• Mula sa serye ng konsultasyon, nabuo ang Binagong Gabay sa
Ortograpiya ng Wikang Filipino na may pamagat na
Ortograpiyang Pambansa.
 Kautusang Pangkagawaran: Blg. 16, s. 2012
(February 17, 2012)

• GUIDELINES ON THE IMPLEMENTATION OF THE MOTHER TONGUE-BASED-

MULTILINGUAL EDUCATION (MTB-MLE)
• Nilagdaan ni Atty. Alberto T. Muyot Undersecretary OIC
• Starting School Year (SY) 2012-2013, the Mother Tongue-Based-Multilingual Education (MTB-MLE) shall be
implemented in all public schools, specifically in Kindergarten, Grades 1, 2 and 3 as part of the K to 12 Basic
Education Program. The MTB-MLE shall support the goal of “Every Child-A-Reader and A-Writer by Grade
1.”
• The Lingua Franca Project (1999-2001) and the Lubuagan Project (1999 to present) have provided valuable
inputs in the implementation of the MTB-MLE. Nine hundred twenty-one (921) schools including those for
children of indigenous people have been modeling MTB-MLE with support from the following:
a. Basic Education Assistance for Mindanao (BEAM);
b. Third Elementary Education Program (TEEP);
c. Translators Association of the Philippines (TAP);
• Eight (8) major languages or Lingua Franca and others
as cited below shall be offered as a learning area and
utilized as language of instruction for SY 2012-2013:
a. Tagalog; g. Hiligaynon;
b. Kapampangan; h. Waray;
c. Pangasinense; i. Tausug;
d. Iloko; j. Maguindanaoan;
e. Bikol; k. Maranao; and
f. Cebuano; l. Chabacano
Kautusang Pangkagawaran: Blg. 28, s. 2013 (July
5, 2013)

• Na nilagdaan ni Kalihim Br. Armin A. Luistro, FSC

• ADDITIONAL GUIDELINES TO DEPED ORDER NO. 16, S. 2012
(GUIDELINES ON THE IMPLEMENTATION OF THE MOTHER
TONGUE BASED-MULTILINGUAL EDUCATION (MTB-MLE)
• In addition to the languages of instruction mentioned in DepEd Order No. 16, s.
2012 entitled Guidelines on the Implementation of the Mother Tongue Based-
Multilingual Education (MTB-MLE) under the K to 12 Basic Education Program,
the following shall be used as the languages of instruction for Grade 1 pupils who
speak the same languages. These languages will used in the specified regions and
divisions starting school year (SY) 2013-2014:
Mother Tongue and other
Language Region Geographical Location
•The MTB-MLE aims to
1. Ybanaq Region II Tuguegarao City, Cagayan, Isabela
improve the pupil’s language
and cognitive development, as
2. Ivatan Region II Batanes Group of Islands well as his/her socio-cultural
awareness as provided in the
3. Sambal Region III Zambales
enclosure of DepEd Order No.
4. Akianon Region VI Aklan, Capiz
16, s. 2012. The child’s
language will serve as the
5. Kinaray-a Region VI Capiz, Aklan fundamental language for
6. Yakan ARMM Basilan Province
literacy and learning.

7. Suriqaonon Caraga Surigao City and Provinces

 Gawain
• Ipaliwanag ang kaibahan ng Tagalog, Pilipino at Filipino batay sa
figyur na ito.

Filipino

Pilipino

Tagalog