Ứng dụng

của siêu âm
trong
y học

NHÓM 1
 NHÓM 1
ỨNG DỤNG CỦA SIÊU ÂM
TRONG Y HỌC
 NHÓM 1
Thành viên trong nhóm

Nguyễn Thành Đạt

Tr ư ở n g n h ó m
MSV: 3111123028
 NHÓM 1
Thành viên trong nhóm

Phạm Thị Thương

Thuyết trình
MSV: 3111123122
 NHÓM 1
Thành viên trong nhóm

Vũ Quang Linh
Thuyết trình
MSV: 3111123082
 NHÓM 1
Thành viên trong nhóm

Phạm Thu Ngà

Thuyết trình
MSV: 3111123088
 NHÓM 1
Thành viên trong nhóm

Nguyễn Vân Anh

Nội dung
MSV: 3111123016
 NHÓM 1
Thành viên trong nhóm

Đ i n h T h ị Tr a n g
Nội dung
MSV: 3111123128
 NHÓM 1
Thành viên trong nhóm

Nguyễn Thị Thu Huyền

Nội dung
MSV: 3111123068
 NHÓM 1
Thành viên trong nhóm

N g u y ễ n Ti ế n D â n
Nội dung
MSV : 3111123026
 NHÓM 1
Thành viên trong nhóm

Nguyễn Hồng Anh

Nội dung
MSV: 3111123010
MỤC TIÊU
BÀI HỌC :
I. Giới thiệu khái quát về sóng siêu âm
Nắm được kiến thức khái quát liên quan đến sóng siêu âm

II. Ứng dụng của siêu âm trong y học

• 1. Ứng trong điều trị
• 2. Ứng dụng trong chuẩn đoán
Nắm được, trình bày được các ứng dụng của siêu âm
trong điều trị và chuẩn đoán bệnh
I. Giới thiệu khái quát về
sóng siêu âm
I. Giới thiệu khái quát về sóng
siêu âm
SÓNG SIÊU ÂM
?
Siêu âm trong y học :
Là phương pháp sử
dụng sóng siêu âm
có tần số cao.

(theo wikipedia.)
II. Ứng dụng của siêu
âm
trong y học
II.1 Ứng dụng của siêu âm trong
điều trị

Đặc điểm
• Ít bị nhiễu xạ
• Truyền thẳng , phản xạ
• Chùm siêu âm bị hấp thụ
• Có bước sóng khoảng 2nm và vận tốc
truyền trong mỗi mỗi trường là khác nhau
• Có khả năng xuyên sâu
• Làm thay đổi đặc tính của mô
II.1 Ứng dụng của siêu âm trong
điều trị

Tác dụng

Tác dụng cơ học

• Làm mềm các chất kết dính
• Tăng cung cấp máu cho tổ chức máu Xoa bóp vi
tế bào thể
• Giãn cơ, lưu thông mạch máu
II.1 Ứng dụng của siêu âm trong
điều trị

Tác dụng

Tác dụng nhiệt

• Giãn mạch
• Tăng tuần hoàn
• Tăng chuyển hóa và đào thải
• Tăng khả năng chống viêm
• Tăng vận mạch
• Làm nóng mô và các biểu mô
lớn
II.1 Ứng dụng của siêu âm trong
điều trị
Năng lượng siêu âm
Tác dụng

Tác dụng sinh học

• Tăng tuần hoàn Tác dụng nhiệt Tác dụng cơ học

• Giãn cơ
• Tăng tính thẩm thấu của
màng tế bào
Tác dụng sinh học
• Giảm đau
II.1 Ứng dụng của siêu âm trong
điều trị

Tác dụng

Tác dụng hóa học

• Có thể gây ra hoặc làm tăng Tác
phản ứng hóa học hại
• Tăng các phản ứng phân li và
ion hóa các hợp chất hữu cơ
II.1 Ứng dụng của siêu âm trong
điều trị

Điều trị
Được sử dụng trong điều trị:
• Đau khớp, giảm đau cơ và mô
mềm
• Trong giảm béo
• Nha khoa
• Chứng viêm tế bào, trong diệt
khuẩn
• Phá hủy những bệnh trong sâu
như sỏi thận, u tuyến
II.1 Ứng dụng của siêu âm trong
điều trị

Điều trị

Chống chỉ định:

• Mắt, tai , tinh hoàn , buồng trứng
• Tử cung ở phụ nữ có thai
• Da mất cảm giác nóng lạnh U
• U ác tính
• Viêm tắc động mạch nặng
• Dọc gai sau cột sống
 II.2 Ứng dụng của siêu âm trong
chẩn đoán

CƠ SỞ Tốc độ siêu âm

Hiệu ứng sinh vật Năng lượng siêu âm

Đặc tính của tổ chức mô

Siêu âm trong cơ
thể người
II.2 Ứng dụng của siêu âm trong
chẩn đoán

TỐC ĐỘ SIÊU ÂM:

Trong siêu âm
• Là quãng đường chùm siêu chuẩn đoán thường
âm đi được trong 1 đơn vị thời lấy giá trị trung
gian. bình là 1540 m/s
• Đơn vị : m/s
II.2 Ứng dụng của siêu âm trong
chẩn đoán

NĂNG LƯỢNG SIÊU ÂM:

• Mức năng lượng chùm siêu âm truyền vào cơ

thể
• Phụ thuộc vào nguồn phát
• Thường dùng trong siêu âm : 1mw -> 10mw
II.2 Ứng dụng của siêu âm trong
chẩn đoán

SIÊU ÂM TRONG CƠ THỂ NGƯỜI

• Cơ thể người là một môi trường không đồng nhất

Khi tới biên giới hai môi trường có độ trở kháng âm khác nhau

Một phần đi vào môi trường tiếp theo • VD: mỡ :1,38

gan1,65
...
Một phần bị phản xạ trở lại
II.2 Ứng dụng của siêu âm trong
chẩn đoán

TRỞ KHÁNG ÂM (Z) : HỆ SỐ PHẢN XẠ R :

• Biểu thị cho khả năng • Đặc trưng cho sự tỷ lệ thuận giữa
cản trở của môi phần năng lượng siêu âm âm phản
trường, không cho xạ với độ chênh lệch trở kháng giữa
siêu âm đi qua. hai môi trường
Z : độ trở kháng âm
Z1: Độ kháng trở
( kg/m^2/s)
âm môi trường 1
p : mật độ môi trường
(kg/m^3)
Z2: Độ kháng trở
c : tốc độ siêu âm
âm môi trường 2
trong cơ thể (m/s)
II.2 Ứng dụng của siêu âm trong
chẩn đoán

SIÊU ÂM TRONG CƠ THỂ NGƯỜI

• Năng lượng sóng siêu âm giảm dần

Khái niệm về khoảng cách • VD : xương : 0,2-0,7 cm
giảm năng lượng 1/2 máu :15 cm
......
“bù gain theo chiều sâu “ :
Tăng cường độ ánh sáng những vùng xa đầu
dò
 II.2 Ứng dụng của siêu âm trong
chẩn đoán

• Tạo thành nhiệt -> làm

Năng lượng của nóng tổ chức mà nó đi qua
chùm tia siêu
âm
• Tạo bọt ( tạo hốc)

Ở mức độ nặng các vi bọt được tạo ra

có thể phá vỡ các tế bào.
( nhưng chưa được nghiên cứu đầy đủ )
II.2 Ứng dụng của siêu âm trong
chẩn đoán

SƠ ĐỒ CHẨN ĐOÁN BẰNG SIÊU ÂM

Đầu thu và
Đầu dò và máy Bộ biến đổi tín
Đối tượng máy siêu âm
phát siêu âm hiệu siêu âm
truyền qua đối
tượng thành hình ảnh
II.2 Ứng dụng của siêu âm trong
chẩn đoán

CHẨN ĐOÁN
• Sử dụng siêu âm có tần số khoảng 1MHz -> 10 MHz

• Siêu âm dùng trong :

+ tìm di vật, các ổ áp xe, tụ máu não và
dùng trong sản phụ.
+bệnh về gan , mật , sọ não, tim và đo độ
loãng xương
II.2 Ứng dụng của siêu âm trong
chẩn đoán

CHẨN ĐOÁN
Máy và đầu
phát - thu Đối tượng
Nguyên lý siêu âm khảo sát
siêu âm:

Bộ biến đổi tín

hiệu thành
hình ảnh
II.2 Ứng dụng của siêu âm trong
chẩn đoán
Cấu tạo của máy siêu âm

• Có 2 bộ phận chính:

Đầu dò

Bộ phận xử lý tín hiệu

II.2 Ứng dụng của siêu âm trong
chẩn đoán

Các kiểu siêu âm

Siêu âm kiểu A
amplitude mode
II.2 Ứng dụng của siêu âm trong
chẩn đoán

Các kiểu siêu âm

Siêu âm kiểu 2D
II.2 Ứng dụng của siêu âm trong
chẩn đoán

Các kiểu siêu âm

Siêu âm kiểu TM
II.2 Ứng dụng của siêu âm trong
chẩn đoán

Các kiểu siêu âm Siêu âm Doppler

Doppler năng lượng Doppler liên tục Doppler xung

II.2 Ứng dụng của siêu âm trong
chẩn đoán

Các kiểu siêu âm

Siêu âm kiểu 3D