Iba’t ibang teksto ayon sa

disiplinang Humanidades
at Agham
Panlipunan/Sikolohiya.
PAGLALARAWAN O
DESKRIPTIBO
 TAUHAN
 LUGAR
 AKSYON
 TAUHAN
Ang tawag sa lugar na pinangyarihan ng
isang kwento. Ito ay mahalang elemento
upang makagawa ng isang epektibong
kwento na tiyak na makakapagpawili sa mga
mambabasa.
 LUGAR
• ay nagsasaalang-alang sa pisikal at kultural na
katangian ng isang lugar na kaiba sa iba pang lugar
sa daigdig. Tumutukoy din ito sa katangiang
kinaroroonan tulad ng klima , anyong lupa ,anyong
tubig at likas na yaman.
• ay tumtukoy sa katangian ng mga taong naninirahan
sa kanilang wika, relihiyon, at densidad o dami ng
tao, kultura at mga sistemang pulitikal.
 Dalawang Aspekto ng Lugar
• Ang pisikal na Katangian - tumutukoy sa likas
na kapaligiran ng isang lugar tulad ng kalupaan,
katubigan, vegatation, klima, at likas na yaman
• Ang katangiang Pantao - May kinalaman sa
idea, gawi at kultura ng tao, tulad ng kabuhayan.
 AKSIYON
Ang salitang aksiyon ay mayroong malawak na
kahulugan pagdating sa kathang-isip. Isa ang aksiyon
sa mga modo ng pagsulat ng kathang-isip na tagagaga
na gumagamit hanggang sa kasalukuyang kathang-
isip. Ginagamit din ang termino sa paglalaranan ng
isang subset ng mga malikhaing gawa na tumutuon sa
aksiyon bukod pa sa iba pang aspeto ng pagkukwento.
 PAGSASALAYSAY O
NARATIBO
 AYON SA SARILING PANANAW
 AYON SA KRONOLOHIYA NG
PANGYAYARI
 Ayon Sa sariling
pananaw
Ang sariling panananaw ay ang iyong
paniniwala, maaaring positibo o negatibo.
 AYON SA KRONOLOHIYA NG
PANGYAYARI
KRONOLOHIYA
Ang salitang Ingles na “chronology” ay
nanggaling sa Griegong khro-no-lo-gi’a (mula sa
khro’nos, panahon at le’go, sabihin),
samakatuwid nga, ‘ ang pagkwekwento ng
panahon.
Kronolohiya o Pagkakasunod-
sunod ng pangyayari
Hal.
Naipakita ang telegraph noong
dekada 40 ng siglo 19. Kaagapay nito
ang pagsulong ng Morse Code noong
1844.
PAGLALAHAD O
EKSPOSISYON
 SANHI AT BUNGA
 PAGHAHAMBING
 PAG-UURI
PAGPAPAKAHULUGAN
 SANHI AT BUNGA
• Ang sanhi ay tumutukoy sa pinagmulan o
dahilan ng isang pangyayari. Ito ay nagsasabi
ng mga kadahilanan ng mga pangyayari.
• Ang bunga naman ay ang resulta o kinalabasan
o dulot ng pangyayari. Ito ang epekto ng
kadalinanan ng pangyayari.
 PAGHAHAMBING
• Ang pagsasaalang-alang ng dalawang bagay
hinggil sa kanilang pagkakahawig, hal
paghahambing ng isang dalaga sa isang
bulaklak upang itanghal ang konsepto ng
kagandahan
• Ang funsiyon ng isang pang-abay o pang-uri
na ginagamit upang tukuyin ang antas ng
superyoridad o imperyoridad sa dami, uri, o
igting
DALAWANG URI NG PAGHAHAMBING
PAGHAHAMBING NA MAGKATULAD -
Ginagamit ito kung ang dalawang ihinahambing
ay antas na katangian ng isang bagay o anuman.

PAGHAHAMBING NA DI-MAGKATULAD -
Ginagamit ito kung ang hinahambing ay magkaiba
ang antas ng isang bagay o anuman.
PAG UURI
• Ang pag-uuri ay isang pag-
aayos ng isang lipunan o isang
pangkat o isang bagay tulad ng
isang karaniwang antas ng
ekonomiya.
PAGPAPAKAHULUGAN
• Nalalaman ang kahulugan batay
sa paraan ng pagkakagamit ng
salita sa pangungusap.
 PANGANGATUWIRAN
O
ARGUMENTATIBO
 INDUKSYON O DEDUKSYON
 SILOHISMO
 PAGTATALO O PAGDEDEBATE
INDUKSYON O DEDUKSYON
• DEDUKSYON - ay ang pangangatwiran mula sa
pangkalahatan sa partikular o indibidwal habang
induksiyon ay ang pangangatwiran mula sa partikular
o indibidwal sa pangkalahatan.
• INDUKSYON - rason batay sa mga halimbawa na
magbibigay ng pagkalahatang konklusiyon.
 SILOHISMO
• ay isang uri ng pangangatwiran kung saan ang
isang proposisyon (ang konklusyon) ay hinihinuha
o hinahango mula sa dalawa o higit pang mga iba
(ang mga premisa) ng isang spesipikong anyo.
• ay nasa kaibuturan ng tradisyonal pangangatwiran
sa paraan ng deduksiyon kung saan ang mga
katotohanan ay natutukoy sa pamamagitan ng
pagsasama ng mga umiiral na pangungusap. Ito ay
salungat sa pangangatwirang induktibo kung saan
ang mga katotohahan ay natutukoy ng mga paulit
ulit na obserbasyon.
PAGTATALO O PAGDEDEBATE
• Ang pangangatwiran ng dalawang koponan mula sa
magkasalungat ng panig tungkol sa paksang
napagkaisahang pagtalunan (proposisyon) sa tiyak na
oras at lugar na pangyayarihan.
• Ito ay ang pagbibigay ng gantihang pangangatwiran ng
dalawa o higit pang panig hinggil sa isang
makabuluhang paksa o isyu . Ito ay maaaring pormal o
di pormal na pagtatalo . Ang pagtatalo ay hindi isang
uri ng pag-aaway sapagkat ito’y pagpapaliwanag
lamang ng mga katwiran ng bawat panig na maaaring
gawaing pasulat o pasalita.
DAHILAN NG PANGANGATWIRAN
Ito ay isang pagpapahayag na nagbibigay
ng sapat na katibayan o patunay upang ang
isang panukala ay maging katanggap -
tanggap o kapani-paniwala. Layunin nito na
hikayatin ang mga tagapakinig na
tanggapin ang kawastuhan ang kanilang
pananalig o paniniwala sa pamamagitan ng
makatwirang pagpapahayag.
MASINING NA PAGLALARAWAN
• Ito ay mas makulay at mas makahulugan
ang nilalaman ng sining.
• Binubuhay nito ang bawat kahulugan ng
bawat detalye
Halimbawa:
Ang kutis niya ay kasing kinis ng labanos.
Tulad ng isang gitara ang kanyang katawan.
Hugis garabucho naman ang kanyang
nguso.
TECHNICAL NA PAGLALARAWAN
• Ang mga teknikal na dokumento ay
isang napakahalagang anyo ng teknikal
na komunikasyon sa iba't ibang
larangan. Lumilitaw ang mga teknikal na
paglalarawan sa lahat ng mga teknikal
na dokumento kabilang ang mga
polyeto, mga pagtutukoy, mga panukala,
at mga ulat sa larangan.
PAGSULAT NG IBA’T IBANG URI NG
KOMPOSISYON NA MALIKHAIN
A. Panunuri
B. Dula
C. Mailking kwento
D. Manipesto
E. Islogan
F. Awit
G. Komiks
H. Dulang panradyo/telebisyon
 PANUNURI
 Ay ang iang sitwasyon na kung
saan kinikilatis ng isang tao ang
isang bagay
 DULA
 Ito ay isang akdang pampanitikan
na ang layuinin ay itangghal sa
pamamagitan ng pananalita, kilos,
at galaw ang kaisipan ng may akda
MAIKLING KWENTO
 Ito ay isang masining na anyo ng
panitikan na naglalaman ng isang
maiksing salaysay tungkol sa isang
mahalagang pangyayari na
kinabibilangan ng isa o ilang
tauhan.
 MANIPESTO
 Ito ay lantarang pahayag o
deklarasyon sa publiko ng isang
pangulo, hari, pamahalaan o
katawan ng mga tao.
 ISLOGAN
 Ito ay isang kasaniham o motto ng
isang kompanya o ng mga aktibista
na madala maalala.
 AWIT
 Ito ay uri ng tulang pasalaysay na
binubuo ng tig-aapat na taludtod
ang bawat saknong, na ang bawat
taludtod ay may
lalanbindalawahing pantig.
 KOMIKS
 Ito ay isang grapikong midyum na
kung saan ang mga salita at
laraawan ang ginagamit upang
ihatid ang isang salysaly o kwento.
Maaaring maglaman ang komiks ng
kauti o walang salita, at binubuo ng
isa o higit pang mga larawan, na
maaaring maglarawan o
maghambing ng pagkakaiba.
 DULANG
PANRADYO/PANTELEBISYON
 Ang dulang panradyo ay isang uri ng
dula na isinasagawa sa o isanasadula sa
radyo. Dito ang boses lamang ang
maririnig.
 Ang dulang pantelebisyon ay binubuo
ng gumagalaw na larawan at tunog na
lumilikha ng kapaligiran at mga
karanasang malapit sa katotohana
MARAMING SALAMAT SA PAKIKINIG
