დაწყებითი საფეხურის მასწავლებლის მომზადების

ინტეგრირებული საბაკალავრო-სამაგისტრო
პროგრამა, IIIკურსი

ბუნება და ადამიანი ვაჟა-ფშაველას

ნაწარმოებებში
პრეზენტატორი: ნატო ძამუკაშვილი
ვაჟა-ფშაველა (ლუკა რაზიკაშვილი) XIX საუკუნის გამორჩეული მწერალია, რომლის
შემოქმედება ქართული კრიტიკული რეალიზმის უმაღლეს საფეხურად შეგვიძლია
მივიჩნიოთ.
• ბუნებას მნიშვნელოვანი ადგილი უკავია ვაჟა-ფშაველას შემოქმედებაში;
ხშირად პოეტი ბუნებას ხატავს, როგორც პერსონაჟთა სულიერი
მდგომარეობისა თუ ამბავთა შემდგომი განვითარების დამხმარე ან/და
ხელისშემშლელ ფაქტორს. ასეთ შემთხვევაში ბუნება არ არის
ნეიტრალური ნაწარმოებში მიმდინარე ამბებისადმი, პირიქით, იგი
ვითარების აქტიური მონაწილეა, როგორც მისი განმსაზღვრელი თუ
განმმარტებელი.
 შვლის ნუკრის ნაამბობი

მე-19 საუკუნის საბავშვო მწერლობაში

სწორუპოვარია მოთხრობა „შვლის ნუკრის
ნაამბობი“, რომლის ექსპოზიციურ ნაწილში,
უკვე დაობლებული ნუკრის ტკივილია
საჯაროდ გაცხადებული:“პაწაწა ვარ,
ობოლი, ბედმა დამიბრიყვა...“
 შვლის ნუკრის ცხოვრების ორი ურთიერთსაპირისპირო
მომენტი
• მწერალი პირველად დაობლებული
ნუკრის ყოფას აცნობს ბავშვებს და
ცხოველის სულიერი ტკივილის
ხარჯზე ჩააფიქრებს იმაზე, რომ დედა
სიცოცხლის სათავის გარდა
ბედნიერების საფუძველიცაა.
• ფართოდ შლის მოქმედებას, სადაც
ფიგურირებენ ჩვილი, გამოუცდელი
ნუკრი და მისი მოსიყვარულე
მფარველი დედა, რომელიც კარგად
იცნობს არსებობისთვის ბრძოლის
გზას.
 ხმელი წიფელი

• ხმელი წიფელი უნდა წარმოვიდგინოთ

ადამიანად, რომელმაც ღირსეულად
განვლო თავისი ცხოვრება, მაგრამ
წელთა სიმრავლემ იგი დააბერა,
დაღალა.
• გარშემო მდგარი ხეები თითქოს ზემოდან
გადმოჰყურებენ ხმელ წიფელს და თავი
მასზე უკეთესად მიაჩნიათ, რადგან ისინი
ახალგაზრდები არიან.
ათას ცოცხალსა ბევრჯერა, ასჯერ სჯობს ერთი მკვდარია
თუ გამაჩინე უფალო, დიდი დღე რად არ მამეო?

• ია გადმოგვცემს საკუთარ განცდებს და

ემოციებს
• ია ყველას უყვარს და ზრუნავენ მასზე
• ვაჟა-ფშაველა გვიხატავს ადამიანის
შეუბრალებელ ბუნებას,
 გამოყენებული ლიტერატურა:

1 .გოგოლაძე თ., მეცხრამეტე საუკუნის 60-90-იანი

წლების ქართული საბავშვო ლიტერატურა, თბ.,2012წ;
გვ.68-90;
2.ბაბლოვანი ც. საბავშვო ლიტერატურა, თბ. 1996წ., გვ.3-36; გვ.96-111.
მადლობთ, ყურადღებისთვის!