Źródła prawa w Polsce

1. Powszechnie obowiązujące
2. wewnętrznie obowiązujące
Źródła prawa w Polsce

 Powszechnie obowiązujące
 Wewnętrznie obowiązujące
źródła prawa powszechnie
obowiązujące

 1. konstytucja
 2. ustawy
 3. ratyfikowane umowy międzynarodowe
 4. rozporządzenia
 5. akty prawa miejscowego
Akty wewnętrznie obowiązujące

 1. uchwały
 2. zarządzenia
Konstytucja

 Akt prawny o szczególnym znaczeniu

politycznym, określający zasady organizacji i
funkcjonowania aparatu państwowego oraz
podstawowe prawa i wolności obywatelskie.
Cechy konstytucji

 szczególna treść;
 szczególna forma;
 szczególna moc prawna.
Zmiany konstytucji polskiej

 8 września 2006 r. art. 55 dotyczący

ekstradycji obywatela polskiego
 7 maja 2009 r. art. 99 dotyczący
rozszerzenia przesłanek biernego prawa
wyborczego do Sejmu i Senatu
Mała konstytucja

 Jest to tzw. konstytucja niepełna, która

reguluje tylko ustrój naczelnych organów
państwa. Przeważnie ma charakter
przejściowy .
Mała Konstytucja

 Mała Konstytucja z 20 lutego 1919 r. to

Uchwała Sejmu Ustawodawczego z dnia 20
lutego 1919 r. w sprawie powierzenia
Józefowi Piłsudskiemu dalszego
sprawowania urzędu Naczelnika Państwa
(Dz.Pr.P.P. Nr 19, poz. 226).
Mała Konstytucja

 Mała Konstytucja z 1947 roku, Ustawa

Konstytucyjna z dnia 19 lutego 1947 r. o
ustroju i zakresie działania najwyższych
organów Rzeczypospolitej Polskiej ( Dz.U. z
1947 r. Nr 18, poz.71),
Mała Konstytucja

 Mała Konstytucja z 1992 ustawa

konstytucyjna z dnia 17 października 1992 r.
o wzajemnych stosunkach między władzą
ustawodawczą i wykonawczą
Rzeczypospolitej Polskiej oraz o
samorządzie terytorialnym.
USTAWA

 Akt prawny zawierający normy generalne i

abstrakcyjne, uchwalany w szczególny
sposób przez Sejm za zgodą Senatu.
Ustawa

 Norma generalna tzn. kierowana do pewnej

grupy adresatów.
 Norma abstrakcyjna tzn. ustanawia pewne
wzorce zachowań.
 Normy ustawowe mogą być zmieniane,
uchylane lub zawieszone tylko przez inną
normę ustawową.
Proces legislacyjny

 Sejm – Senat – Prezydent

 Sejm – 3 czytania
 Senat – 30 dni
 Prezydent – prawo veta
Rozporządzenia z mocą ustawy

 Wydaje Prezydent na wniosek Rady

Ministrów tylko w czasie stanu wojennego i
tylko jeśli Sejm nie może zebrać się na
posiedzenie. Rozporządzenia podlegają
zatwierdzeniu na najbliższym posiedzeniu
Sejmu.
Rozporządzenie z mocą ustawy

 Jest aktem prawa powszechnie

obowiązującym (art. 234 ust.2),
posiadającym szczególny charakter, dlatego
nie zostało wymienione w rozdziale III
Konstytucji RP.
 Moc prawna rozporządzeń z mocą ustawy
jest taka sama jak moc ustaw zwykłych.
Ratyfikowane umowy międzynarodowe

 Umowa międzynarodowa – zgodne

oświadczenie woli dwu lub więcej podmiotów
prawa międzynarodowego, rodzące dla nich
prawa i obowiązki.
 Ratyfikacja jest ostatecznym potwierdzeniem
w imieniu państwa, umowy międzynarodowej
parafowanej przez rząd, dokonywany przez
głowę państwa, jako organ reprezentujący
państwo wobec innych podmiotów
Ratyfikowane umowy międzynarodowe

 Umowy międzynarodowe są negocjowane i

zawierane przez Radę Ministrów,
prowadzącą politykę zagraniczną państwa.
 Prezydent ratyfikuje i wypowiada umowy
międzynarodowe.
Rozporządzenia

 Akt wykonawczy w stosunku do ustaw.

 Akt normatywny wydawany na podstawie
ustawy i celem jej wykonania.
Podmioty

 Prezydent
 Rada Ministrów
 Prezes Rady Ministrów
 Minister kierujący działem administracji
rządowej
 Krajowa Rada Radiofonii i TV
 Powołany w skład Rady Ministrów
przewodniczący komitetu
Zasady wydawania rozporządzeń

 Tzw. Delegacja ustawowa

 Delegacja powinna wskazywać konkretny
organ, który ma wydać rozporządzenie.
 Delegacja określa zakres spraw
przekazanych do uregulowania w
rozporządzeniu.
 W delegacji muszą być zawarte wytyczne
dotyczące treści rozporządzenia.
Akty prawa miejscowego

 Wydają organy jednostek samorządu

terytorialnego i terenowe organy
administracji rządowej.
 Obowiązują jedynie na obszarze działania
organu, który je wydał.
Akty prawa wewnętrznego

 Akty, które wiążą tylko jednostki

organizacyjne podległe organowi
wydającemu te akty.
 Zarządzenia i uchwały