Akıllı Sistem Nedir?

• Yapılmak istenen her şeyi yapan & istenmeyen hiçbir şeyi yapmayan
sistemler (İnsan benzeri muhakeme)

• Başarısızlık durumunda kendini toparlayan (Hatalarından öğrenen)

• Çevresine adapte olan

• Davranışların uygunluğu hakkında kararlar alabilen

Sistemlerdir
 Turing Testi- ilk faz
• Alan Turing’in 1951 yılında öne sürdüğü “İmitasyon (Taklit) Oyunu”
• Makine zekası kavramının ne olduğunun ilk kez ortaya konması
•Birbirlerine bilgisayar ekranı ve klavye aracılığı ile bağlanmış 3
oda
•İlk odada bir erkek, ikinci odada bir kadın; üçüncü odada
hakem
•Hakemin görevi bilgisayar aracılığı ile konuşan iki kişiden
hangisinin erkek olduğunu belirlemek.
•Erkek, erkek olduğunu ispatlamak için sunabildiği tüm
delillerle hakeme yardımcı olmaya çalışacak (Fiziksel ipucu
verilemiyor).
•Kadının görevi ise kararın yanlış çıkmasını sağlamak, hakemi
kandırmak, karşı tarafın delillerini çürüterek hakemin kendisini
erkek olarak tanımlamasını sağlamak.
 Turing Testi- ikinci faz
• Turing’in bu aşamasında değişiklik önerisi:
•Bir erkek ve bir kadın katılımcı yerine, cinsiyeti fark
etmeksizin bir insan ve karşısına bir makine koymak.

• Hakemin görevi katılımcılardan hangisinin insan

hangisinin makine olduğunu tespit etmek.

•Turing'in öne sürdüğü düşünce: hakemin kararı

% 50’den daha az isabetli ise, (hakemin bilgisayar veya
insan seçiminde bir fark yoksa) bu durum bilgisayarın
insanoğlunun kabul edilebilir bir kalitedeki
simülasyonu olabileceğini, yani zeki olduğunu
gösterecekti.
Turing Testi- üçüncü faz

• Tek katılımcı içerecek şekilde yeniden tasarlandı.

• Hakemin görevi iki katılımcı arasından seçim yapmak değil, tek

katılımcının bilgisayar mı yoksa insan mı olduğunu anlayabilmek.
Turing Testi
Turing testini geçmek için ne gerekir?
• Doğal dil işleme
• Bilgi temsili
• Makine öğrenmesi
• Otomatikleştirilmiş muhakeme

Loebner Prize competition

1991- Dr. Hugh Loebner. $100,000 ödül
Turing Testi
Turing Testi
Yapay Zeka-Başarılar

•Arama motorları
•Yazı işleme sistemleri
•Veri madenciliği
•Araç-gereçler (bulaşık ve çamaşır makineleri, buzdolapları, kameralar, vs.)
•Arabalar (yakıt enjeksiyonu, navigasyon sistemleri)
•Doğal dil sistemleri (bilgi sistemleri, çeviri destek sistemleri)
•Kontrol sistemleri (asansörler, metrolar)
•Vs.
Akıllı Sistemler- Uygulamalar (Kontrol)
 Ağır endüstri (Matsushita,
Siemens, Stora-Enso)
 Ev aletleri (Canon, Sony, Goldstar,
Siemens)
 Otomobiller (Nissan, Mitsubishi,
Daimler-Chrysler, BMW,
Volkswagen)
 Uzay araçları (NASA)
Akıllı Sistemler- Uygulamalar (Akıllı Sensörler)
•Uçak motorları için güvenilirliği yüksek motor kontrolü
•Barkod kontrolü
•Kağıt kalite tahmini
•Ph kontrolü
•Petrol damıtım kontrol ve optimizasyonu
•Medikal sensörler
•Parmak izi ile tuş kilidi
Akıllı Sistemler- Uygulamalar (Güç Sistemleri)
•Ekonomik Yük Dağılımı, Optimizasyon ve Kayıp Azaltılması
•Arıza Tespiti ve Önceden Haber Verme
•Yük Frekans Kontrolü
•Güvenlik ve İyileştirme
•Yük Tahmini
•Reaktif Güç ve Gerilim Kontrolü
•Güç sistemlerinin işletilmesi ve planlanması
•Yük akış analizi-Güç sistem analizi
•Elektrik makinelerinin kontrol ve analizi
•Harmonik kaynağını izleme
•Güç sistem elemanlarının arıza tespiti
SMART GRID!!!!!
Akıllı Sistemler- Uygulamalar (Askeri uyg.)
• Keşif
• Hedef bilgileri toplama
• Otomatik hedef tanıma
• Ateş kontrolü
• Yön bulma
• Güdümleme
Akıllı Sistemler- Uygulamalar (Tıp)
UYGULAMA

•Bir Çok Kanser Teşhisinde

•Karaciğer Rahatsızlıklarında Teşhisinde SINIFLANDIR
MA
TEŞHİS

•Hepatit Hastalığının Teşhisinde ÖLÇÜM ANALİZLERİ

•Diyabet Hastalığı Teşhisinde

•Kalp ve Damar Hastalıkları Teşhisinde
•Tıbbi Görüntülemede
•Duyu Organlarının Analizinde
•Biyolojik Sinyallerin Analiz ve İşlenmesinde
•Tomografi Görüntülerinin Analizinde
Akıllı Sistemler- Uygulamalar (Finans)
•İpotek başvurularında bulanık skorlama
•Krediye uygunluğun değerlendirilmesi
•Risk profili analizi
•Sigorta sahtekarlığı tespiti
•Nakit kaynak optimizasyonu
•Borsa analizi
•Hisse senedi tahmini
•Ticaret gözetimi
•Yatırımcı sınıflama
Akıllı Sistemler- Uygulamalar (İş dünyası)
• Kaynak değerlendirme,müşteri hedefleme
• TV reklam kuşaklarının değerlendirilmesi
• Bilgi-tabanlı tahmin, bulanık veri analizi
• AR-GE optimizasyonu
• Hastane kalma süresi tahmini
• Satış tahminleri
Akıllı Sistemler- Uygulamalar (Robotik)

•Üretim Sektörü (kurabiye pişiriyorlar)

•Tehlikeli Bölgeler (Mars’ta örnek toplama)
•Otomotiv( Artık arabaları boyuyorlar)
•Ulaşım (İstanbul’da metroyu kullanıyorlar)
•Güvenlik (Bomba imhasında kullanılıyorlar)
•Ve daha binlerce sayısız görevi üstleniyorlar.
Akıllı Sistemler- Sizce Güvenli mi?
Akıllı Sistemler- Sizce Güvenli mi?
• Yüksek hızlarda sürücüden bağımsız çalışabiliyor
• Trafiğin aktığı yol ve otobanlarda test ediliyor
• Akan Trafik var ( Diğer arabalar)

• TERCİH EDER MİSİN?

Akıllı Sistemler- Sizce Güvenli mi?
• Araba birine çarparsa suçlu kim?

A) Araba
B) şirket
C) Sürücü Google’s ‘worst’ self-driving accident
was still a human’s fault

Google self-driving car hit a bus

Akıllı Sistemler- Sizce Etik mi?
Akıllı Sistemler- Sizce her alanda gerekli mi?
Akıllı Sistemler- Sizce her alanda gerekli mi?
• Kişisel Haklarımıza ne olacak?
Akıllı Sistemler- Vazgeçmeli miyiz?
Bir gün bilgisayarlar bizi anlarlarsa ve bütün bunları mükemmel
bir şekilde yaparlarsa Nasıl bir dünya bizi bekler?
Akıllı Sistemler- Vazgeçmeli miyiz?

Hastalık dosyasında 5000 adet özellik olsaydı ?

Örneğin kisinin DNA dizisine bakarak hasta olup olmadığına karar

verecek olsaydık ne yapardık ?

Nerelere bakacağımıza nasıl karar verirdik ?

• Burada devreye bilgisayarları sokmamız gerekmekte.
•Bu olay bir insanın hesap yapma kabiliyetiyle, bir hesap
makinesininkini karsılaştırmaya benziyor.
Akıllı Sistemler-Kaybedeceklerimiz
Akıllı Sistemler-Kaybedeceklerimiz
Akıllı Sistemler-Kaybedeceklerimiz

Radyologlardan daha başarılı lezyon tespiti yapan sistemler.

Akıllı Sistemler-Kaybedeceklerimiz
Sonuç
 Sonuç

• AI CAN capture and preserve human expertise

• AI HAS ability to simulate human behavior and cognitive processes
Hangisi haklı