Download as pptx, pdf, or txt
Download as pptx, pdf, or txt
You are on page 1of 80

WIKA: MGA

TEORYA AT
PANINIWALA
SA PAGKATUTO
Ano ang WIKA?
WIKA
+ Ang wika ay nagmula sa salitang latin na lengua, na ang literal
na kahulugan ay “dila”, kaya’t magkasingtunog ang dila at wika.
+ Ito ay simbolong salita ng mga kaisipan, saloobin, behikulo o
paraan sa paghahatid ng ideya, opinyon, pananaw, lohikal o mga
kabatirang ginagawa sa proseso na maaring pasulat o pasalita.
(Mendoza at Romero, 2007)
WIKA
+ isang bahagi ng pakikipagtalastasan na ginagamit araw-araw.

+ Pinakamahalagang kasangkapan ng tao sa pakikipagtalastasan


WIKA
+ masistemang balangkas na ginagamit sa pagpapahayag ng kuro-
kuro at damdamin sa pamamagitan ng pasalita at pasulat na
paraan upang magkaunawaan ang lahat.
WIKA
+ Edward Sapir: Ang wika ay isang likas at makataong
pamamaraan ng paghahatid ng mga kaisipan, damdamin at
mithiin.
WIKA
+ Tumangan, Sr., et al. (1997): Ang wika ay isang kabuoan ng
mga sagisag na panandang binibigkas na sa pamamagitan nito
ay nagkakaunawaan, nagkakaisa at nagkakaugnay ang isang
pulutong ng mga tao.
WIKA
+ Ayon sa pagpapahayag ni Constantino, isang dalubwika, ang
wika ay maituturing na behikulo ng pagpapahayag ng
damdamin, isang instrumento rin sa pagtatago at pagsisiwalat ng
katotohanan.
WIKA
+ Ayon kay Gleason, ang wika ay masistemang balangkas ng
sinasalitang tunog na isinasaayos sa paraang arbitraryo.
+ Lahat ng wika ay nakabatay sa tunog na kung tawagin ay ponema,
na ang maagham na pag-aaral nito ay tinatawag na ponolohiya.
+ Kapag ang ponema ay pinagsama-sama maaaring makabuo ng
maliliit na yunit ng salita na tinatawag na morpema.
+ Sintaksis ang tawag sa makaagham na pinagugnay-ugnay na mga
pangungusap.
+ Diskors, kapag nagkaroon ng makahulugang palitan ng dalawa o
higit pang tao.
Mga Teorya ng
Pinagmulan ng
Wika
Teorya
+ tawag sa siyentipikong pag-aaral sa iba’t ibang paniniwala ng
mga bagay-bagay na may mga batayan subalit hindi pa lubusang
napapatunayan.
+ Iba’t ibang pagsipat o lente ang pinanghahawakan ng iba’t ibang
eksperto.
Teorya
+ Ang iba ay siyentipiko ang paraan ng pagdulog samantalang
relihiyoso naman sa iba.
+ May ilang nagkakaugnay at may ilan namang ang layo ng
koneksiyong sa isa’t isa.
TEORYA ng WIKA

+ Paniniwalang Galing + Paniniwalang nagmula sa


sa Bibliya Pilosopo at Siyentista
Paniniwalang Galing sa
Bibliya
Tore ng Babel
(Genesis 11:1-9)
+ Batay sa istorya ng Bibliya, iisa
Tore ng Babel lang ang wika noong unang
panahon kaya’t walang suliranin
sa pakikipagtalastasan ang tao.
+ Naghangad ang tao na higitan
ang kapangyarihan ng Diyos,
naging mapagmataas at nag-
ambisyong maabot ang langit, at
nagtayo ng pakataas-taas na
tore.
+ Mapangahas at mayabang na ang
Tore ng Babel mga tao, subalit pinatunayan ng
Diyos na higit siyang
makapangyarihan kaya sa
pamamgitan ng kaniyang
kapangyarihan, ginuho niya ang
tore.
+ Ginawang magkakaiba ang Wika ng
bawat isa, hindi na magkaintindihan
at naghiwa-hiwalay ayon sa wikang
sinasalita. (Genesis kab. 11:1-8)
Paniniwalang nagmula sa
Pilosopo at Siyentista
Bow-wow
+ maaaring ang wika raw ng tao ay
mula sa panggagaya sa mga tunog
Bow-Wow ng kalikasan. Ang mga
primitibong tao ay kulang na kulang
sa mga bokabularyong magagamit.

+ Dahil dito, ang mga bagay-bagay sa


kanilang paligid ay natutuhan
nilang tagurian sa pamamagitan ng
mga tunog na nalilikha ng mga ito.
Ding-dong
+ sa pamamagitan ng mga tunog na
Ding-dong
nalilikha ng mga bagay-bagay sa
paligid. Ngunit ang teoryang ito ay
hindi limitado sa mga kalikasan
lamang kundi maging sa mga bagay
na likha ng tao.
Pooh-pooh
+ unang natutong magsalita ang mga
tao, ayon teoryang ito, nang hindi
sinasadya ay napabulalas sila bunga
ng mga masisidhing damdamin
Pooh-pooh
tulad ng sakit, tuwa, sarap,
kalungkutan, takot, pagkabigla at
iba pa.
Yo-he-ho
+ Pinaniniwalaan ng linggwistang si A.S.
Diamond (sa Berel, 2003) na ang tao ay
natutong magsalita bunga ng kanyang
Yo-he-ho pwersang pisikal.
+ Hindi nga ba’t tayo’y nakalilikha rin ng
tunog kapag tayo’y nag-eeksert ng
pwersa.
+ Halimbawa, ano’ng tunog ang nililikha
natin kapag tayo’y nagbubuhat ng
mabibigat na bagay, kapag tayo’y
sumusuntok o nangangarate o kapag ang
mga ina ay nanganganak.
Yum-yum
+ ng wika ay maaaring nanggaling o
Yum-yum nagsimula sa pakikipag-usap o
komunikasyon na ginagamitan ng
galaw ng anumang bahagi ng katawan
na may kasamang tunog upang
maiparating sa kausap ang ibig
sabihin.
Ta-ta
+ ito ay salitang Pranses na
nangangahulugang goodbye o paalam.
Ta-ta + Pinaniniwalaan sa teoryang ito na sa
kumpas ng kamay ng tao ng
kanyang ginagawa sa bawat partikular
na okasyon ay sinusundan ng
paggalaw ng dila ay naging sanhi
upang matutong makabuo ng salita
ang tao
Ta-ra-ra Boom-de-
ay
+ Likas sa mga sinaunang tao ang mga
ritwal. Sila ay may mga ritwal sa halos
Ta-ra-ra-boom-de- lahat ng gawain tulad ng sa
ay pakikidigma, pagtatanim, pag-aani,
pangingisda, pagkakasal, pagpaparusa sa
nagkasala, panggagamot, maging sa
paliligo at pagluluto.
+ Kaakibat ng mga ritwal na iyon ay ang
pagsasayaw, pagsigaw atincantation o
mga bulong.
Ma-ma
+ nagmula ang wika sa mga
pinakamadadaling pantig ng
pinakamahahalagang bagay. Pansinin
Ma-ma nga naman ang mga bata.
+ Sa una’ y hindi niya masasabi ang
salitang mother ngunit dahil ang
unang pantig ng nasabing salita ang
pinakamahalaga, una niyang nasasabi
ang mama bilang panumbas sa
salitang mother.
+ Ang wika ay maaaring nagagamit ng tao sa dalawang
kaparaanan: pagtamo at pagkatuto. Nagbigay si Krashen (1981)
ng magandang paliwanang hinggil sa pagkakaiba nito.
PAGTAMO
+ pagtamo ay nagaganap nang hindi namamalyan at katulad ito
halos kung paano natin natutuhan ang ating unang wika.
PAGKATUTO
+ pagkatuto ay isang binalak na proseso kung saan pinag-aralan ang
wika sa isang organisadong paraan at may sinusunod na isang
tiyak na programa o silabus.
+ Sa pagkatuto ng wika rin ay may yugto-yugtong proseso kung
saan pinag-aaralan ang wika sa isang paraang organisado at
sistematiko: organisado kung saan may pangkat na nagpapatupad
ng wikang sinasalita ng isang bansa; sistematiko kung saan may
sistema ang isang bansa kong paano gagamitin ang wika.
Debelopmental Linggwistiks
+ Sinasabi na ang pag-iisip at ang wika ay magkalapit ang
kanyang debelopment ay magkasabay din. Ang mga batang
matagumpay na nakasusunod o nakagagawa ng mga gawaing
kaugnay sa pag-iisip ay karaniwan na iyong may kahusayan sa
makrong kasanayan sa wika. Ito ang yugto ng pagkatuto ng wika
kung saan naitatanong mo sa iyong sarili kung ano ang una
mong nabanggit na salita o paano ka natuto magsalita.
Echoic stage
+ Ito ang yugto ng pagkatuto ng wika kung saan
ginagaya mo ang sinasabi ng mga taong nasa
iyong paligid. Habang nanood ng mga
komersyal sa telebisyon ginagaya mo ito at
dahil inuulit-ulit mo lamang ang iyong
napapakinggan nakabisado at nasasalita mo ito
kahit hindi mo ito lubos na nauunawaan
Mga Teoryang Pilosopikal ng
Edukasyon at Wika
Ano ang teorya?
Ano ang teorya?
sang ideya o hanay ng mga ideya na
naglalayong ipaliwanag ang mga
katotohanan o pangyayari(
www.britanica.com)
Mga Teoryang Pilosopikal ng Edukasyon at
1.Wika
Developmental Stages of Learning – Jean Piaget
2. Cooperative Learning – Lev Vygostsky
3. Discovery Learning – Jerome Bruner
4. Hierarchical Learning – Robert Gagne
5. Interactive/Integrated Learning – David Ausubel
6. Basic Interpersonal Communication Skills BICS
7. Cognitive Academic Language Proficiency Skills CALPS –
Cummins
1. Jean Piaget’s Development al Stages of
Learning
Ang Cognitive Development ay isang
+
komprehensibong teorya tungkol
sa uri at pag unlad ng pag-iisip ng tao.
+ Layunin ng teoryang ito na malaman ang likas na
pagkatuto ng tao at kung paano ang tao
makakuha, makagawa, at kung paano ito gamitin.
1. Jean Piaget’s Developmental Stages of Learning

+ ang Cognitive Developmetal ay isang progresibong


proseso ng pag-iisip ng tao. Naniniwala siya na ang mga
bata ay kayang gumawa at bumuo ng pag-iintindi sa
kanyang kapaligiran base sa kanyang nalalaman at
naiintindihan.
+ Sentro sa pag-iisip ng tao at nakasalalay sa lengguwahe ng
pagkatuto at pag-unawa ng tao na makakuha sa
pamamagitan ng pag-uunlad ng kognitibo.
2. Lev Vygotsky’s Cooperative Learning
+ Mula ito sa paniniwalang ang pagkatuto ng isang
bata ay nagmumula sa pakikisalamuha o
interaksyon niya sa iba (bata man o matanda).
+ Ang mga kaalaman at kasanayan na ito ay
kanyang pinagninilay-nilayan at sa huli ay
magamit nya ang kaalamang ito.
3. Jerome Bruner’s Discovery
Learning
+ Naniniwala siya na kung ang mga bata ang makatuklas sa
kanilang sariling pagkatuto, madedebelop ang kanilang
responsibilidad matuto nang mag-isa at mahihikayat pang
lalong matuto.
Enactive – paggalaw
Iconic – mga larawan
Symbolic – mga abstract symbols
4. Robert Gagne’s Hierarchy of
learning
+ Ito ay tumutukoy sa set ng mga (basic)
kasanayan na kinakailangang matutuhan
at siyang bubuo sa mas malawak na
kasanayang nararapat matutuhan ng mga
bata.
Iminumungkahi ni Gagné na ang mga gawain sa pag-aaral
para sa mga kasanayang intelektwal ay maaaring ayusin
sa isang hierarchy ayon sa pagiging kumplikado:
pagkilala sa stimulus, pagbuo ng tugon, pagsunod sa
pamamaraan, paggamit ng terminolohiya,
diskriminasyon, pagbuo ng konsepto, aplikasyon ng
panuntunan, at paglutas ng problema.
5. David Ausubel’s Interactive/Integrated
Learning
+ Naniniwala siya na ang mga bagong
kaalaman ay nakabatay sa mga nauna ng
kaalaman. Natututo tayo batay sa pag-
uugnay-ugnay ng mga kaalaman.
Ang teorya ng assimilation ni Ausubel ay nagsasaad na
ang makabuluhang pagkatuto ay nangyayari bilang
resulta ng interaksyon sa pagitan ng bagong
impormasyon na nakukuha ng indibidwal at isang
partikular na istrukturang nagbibigay-malay na taglay
na ng mag-aaral at nagsisilbing anchor para sa
pagsasama ng bagong nilalaman sa dating kaalaman.
6. Basic Interpersonal Communication Skills BICS at
Cognitive Academic Language Proficiency Skills
CALPS – Jim Cummins

+ BICS – ito ang wikang ginagamit natin sa


pang-araw-araw na pamumuhay gaya ng
pakikipag-usap sa mga kaibigan, kapag may
kausap sa telepono, kapag nasa isang party,
(social language).
CALP = wikang pang-akademiko
Ang Cognitive Academic Language Proficiency (CALP) ay nakatuon
sa kahusayan sa akademikong wika o wikang ginagamit sa silid-aralan sa
iba't ibang bahagi ng nilalaman. Ang wikang pang-akademiko ay
nailalarawan sa pagiging abstract, binabawasan ang konteksto, at
dalubhasa.Bilang karagdagan sa pagkuha ng wika, ang mga mag-aaral ay
kailangang bumuo ng mga kasanayan tulad ng paghahambing, pag-uuri,
pagbubuo, pagsusuri, at paghihinuha kapag nagkakaroon ng kakayahang
pang-akademiko.Kailangan ng mga mag-aaral ng hindi bababa sa limang
taon upang bumuo ng CALP.
Ipinakita ng pananaliksik mula kay Collier at
Thomas (1995) na maaaring tumagal ang mga
bata na walang paunang pagtuturo o walang
suporta sa pagpapaunlad ng katutubong wika ng
hindi bababa sa pitong taon upang bumuo ng
CALP.
7. Basic Interpersonal Communication Skills BICS
Cognitive Academic Language Proficiency Skills
CALPS – Jim Cummins

+ CALPS – mga kinakailangang wika


upang maintindihan ang mga aralin sa
loob ng klase. (wikang pang-akademiko)
Mga Teoryang naka-
impluwensiya sa Proseso ng
Pagkatuto (Castillo et. Al, 2008)
1. Teoryang
Behaviorist
F. Skinner
Teoryang Behaviorist
+ batay sa teoryang ito, ang bata ay ipinanganak na may sapat na
lakas at kakayahan sa pagkatuto.
+ Ayon kay Burrhus Frederic Skinner (1968), pangunahing
tagapagsulong ng teoryang behaviorist , higit na pinagtutuunan
ng pansin sa teoryang ito ang “pag-aalaga” kaysa sa
pinagtutuunan ng intelektwal.
Teoryang Behaviorist
+ Journal of Nature Neuroscience ,may malaking kaugnay ang
mga tunog na ipinakikinig sa mga batang wala pang dalawang
taong gulang sa bilis ng kanilang pagkatuto sa pagsasalita.
+ Ang teoryang ito ay nagbigay sa mga guro ng set ng mga
simulain at mga pamaraang madaling isagawa sa pagtuturo.
Teoryang Behaviorist
Ang audio-lingual method (ALM), ang mga pangunahing katangian
nito ay ang mga sumusunod:
✔ binibigyang diin ang kasanayang pakikinig at pagsasalita;
✔ binibigyang-diin ang pag-uulit at mga drill;
✔ paggamit laang ng target na wika;
✔ kagyat na gantimpala/pagpapatibay sa bawat tamang sagot;
✔ kagyat na pagwawasto ng kamalian;at
✔ ang pagtuturo at pagkatuto ay nakatuon sa guro.
2. Teoryang
Innative
Noam Chomsky
Teoryang Innative
+ ito ang teoryang nagsasabi na ang pagkatuto ng wika ng bata ay
batay sa kanyang angking likas na kakayahan.
+ ayon sa kanila ang mga bata ay ipinanganak na may “likas na
salik” sa pagtamo ng pagkatuto sa wika.
+ Ipinaliwanag ni Chomsky (1975, 1965) na ang kakayahan sa wika
ay kasama na pagkaanak at likas itong nalilinang habang ang mga
bata ay nakikipag-interaksyon sa kanyang kapaligiran.
Teoryang Innative
+ ito ang teoryang nagsasabi na ang pagkatuto ng wika ng bata ay
batay sa kanyang angking likas na kakayahan.
+ ayon sa kanila ang mga bata ay ipinanganak na may “likas na
salik” sa pagtamo ng pagkatuto sa wika.
+ Ipinaliwanag ni Chomsky (1975, 1965) na ang kakayahan sa wika
ay kasama na pagkaanak at likas itong nalilinang habang ang mga
bata ay nakikipag-interaksyon sa kanyang kapaligiran.
Teoryang Innative
+ Inilalarawan dito ang likhang-isip na “aparato” na taglay ng mga
bata at tinatawag itong language-acquisition device (LAD).
+ Ang LAD ang tumatanggap ng impormasyon mula sa kapaligiran
sa anyo ng wika. Ang wikang ito ay sinusuri at pagkatapos
marinig bubuuin na sa isipan ng mga tuntunin, at inilalapat ang
mga tuntunin habang nakikipag-usap ang bata.
3. Teoryang
Cognitive
Jean Piaget
Teoryang Cognitive
+ ang pagkatuto ng wika ay nagaganap matapos maunawaan ang
isang bagay o pangyayari.
+ Kognitibong Sikolohikal (Cognitive Psychology), ang mga bata
ay unang natutong bumuo ng biswal na larawan bago pa man siya
magsalita.
4. Teoryang
Interaksyon
Jerume Bruner
Teoryang Interaksiyon
+ Ang teoryang ito ay nagpapakita ng interaksyong nagaganap sa
pagitan ng bata at ng kanyang tagapag-alaga.
+ Ang mga napapakinggan salita o pahayag (input) mula sa
tagapag-alaga ay nagagaya ng bata.
4. Teoryang
Hummanist
Teoryang Hummanist
+ nakapokus sa damdamin at emosyon ng isang tao. dagdag pa
dito , mas mabilis nila natututuhan ng tao ang wika at wala siyang
pag-alinlangang gamitin ito at malaya niyang nailalahad ang
kanyang saloobin.
+ Ayon kina Piaget at Pinnel (1979), ang teoryang Cognitive at Innative ay halos

magkatulad. Ang tanging pinagkaiba ng dalawang teorya ay ang implikasyon

ng mga ito sa paraan ng pagkatuto ng bata. Pinaniniwalaaan ng mga

“innativist” na ang suporta sa pagtamo ng wika ng bata ay hindi kinakailangan

dahil likas na niya itong natutuhan. Samantala, pinaniniwalaan naman ng mga

“cognitivist” na upang mabilis ang pagkatuto ng wika ang bata kailangan ang

pakikipag-ugnayan sa kapaligiran.
+ Virgilio S. Almario
“Kung ano ang wika mo, iyon ang
pagkatao mo.”

Nilalaman- 20
Organisasyon- 10
Kabuoan- 30

You might also like