Chương 2

SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA

GIAI CẤP CÔNG NHÂN
1. QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA
CNM-L VỀ GCCN VÀ SMLS
CỦA GCCN
1 GCCN VÀ SMLS
CỦA GCCN
KHÁI NIỆM VÀ ĐẶC ĐIỂM
1.1 GCCN

NỘI DUNG VÀ ĐẶC ĐIỂM

1.2 SMLS CỦA GCCN
NHỮNG ĐIỀU KIỆN QUY ĐỊNH
1.3 SMLS CỦA GCCN
1 GCCN VÀ SMLS
CỦA GCCN
KHÁI NIỆM VÀ ĐẶC ĐIỂM
1.1 GCCN

NỘI DUNG VÀ ĐẶC ĐIỂM

1.2 SMLS CỦA GCCN
NHỮNG ĐIỀU KIỆN QUY ĐỊNH
1.3 SMLS CỦA GCCN
1. KHÁI NIỆM GCCN
- GCVS
THUẬT có nhiều - Lao động làm thuê ở TKXIX
NGỮ - GCVS hiện đại
có chung
-KINH TẾ – XÃ HỘI
GCCN hiện đại
- GCCN đại công
Về PTLĐ nghiệp
và PTSX:
trực tiếp/gián tiếp vận hành các
CCSX (có tính chất CN;  hiện
THUỘC
đại, xã hội hóa cao)
TÍNH 2 p.diện
Về vị trí trong QHSXTBCN:
là người lao động tự do,
bán SLĐ của mình để kiếm sống
ĐỊNH
NGHĨA CHÍNH TRỊ – XÃ HỘI
Chịu sự thống trị của GCTS (TS ĐCN)
 HÓA
CÁ NHÂN XÃ HỘI

Quá trình tích lũy Cách mạng công nghiệp

ban đầu của CNTB  MÁY MÓC

XVI XVIII

Công trường thủ công Công xưởng

Lao động thủ công Lao động máy móc

CN làm thuê GCCN

 ĐẶC ĐIỂM GCCN

- Lao động bằng phương thức công nghiệp

với 3 đặc trưng:
+ CCLĐ: máy móc
+ NSLĐ: rất cao
+ Quá trình LĐ: mang tính XHH
- Đại biểu cho PTSX tiên tiến, quyết định sự
tồn tại và phát triển của XH hiện đại

- Phẩm chất: tính tổ chức, kỷ luật lao động,

tinh thần hợp tác, tâm lý lao động công
nghiệp, tinh thần cách mạng triệt để.
 ĐỊNH NGHĨA GCCN

GCCN là:
- một tập đoàn XH ổn định, hình thành và
phát triển cùng với quá trình phát triển của
nền CN hiện đại;

- giai cấp đại diện cho LLSX tiên tiến;

- lực lượng chủ yếu của tiến trình lịch sử

quá độ từ CNTB lên CNXH.
 * GCCN trong từng PTSX có đặc điểm khác nhau
TRONG CNTB
GCCN về cơ bản không có TLSX, phải làm thuê,
bán sức lao động cho nhà TB và bị bóc lột GTTD

Q Q
U - Thuộc tính 1: đặc trưng chủ yếu U
Á - Thuộc tính 2: có một bộ phận CN vẫn Á
Đ bị các chủ sở hữu tư nhân bóc lột m Đ
Ộ Ộ
TRONG CNXH
GCCN cùng với NDLĐ làm chủ TLSX chủ yếu,
làm chủ SX, phân phối CCVC, làm chủ XH
1 GCCN VÀ SMLS
CỦA GCCN
KHÁI NIỆM VÀ ĐẶC ĐIỂM
1.1 GCCN

NỘI DUNG VÀ ĐẶC ĐIỂM

1.2 SMLS CỦA GCCN
NHỮNG ĐIỀU KIỆN QUY ĐỊNH
1.3 SMLS CỦA GCCN
 Thảo luận nhóm
1. - Trong lịch sử, có các GC nào có SMLS?
- GC có SMLS phải có đặc điểm gì?
2. Vì sao GCCN lại có SMLS trong việc xoá
CNTB xây CNXH, CNCS?
3. Khi nào GCCN mới có khả năng thực
hiện và hoàn thành SMLS của mình?
 1.2.1. NỘI DUNG SMLS CỦA GCCN

NỘI DUNG NỘI DUNG NỘI DUNG

KINH TẾ CT-XH VH, TT

- LLSX: tạo tiền đề - Xóa bỏ chế độ - Thực hiện cuộc

vật chất – kỹ thuật TBCN, xóa bỏ chế cách mạng về
cho sự ra đời của độ người bóc lột VH, TT
XH mới (tiến hành người - Xây dựng hệ
CNH, HĐH). - Giải phóng giá trị mới: lao
- QHSX: Thực hiện GCCN, NDLĐ và động; công bằng;
kiểu tổ chức XH toàn thể nhân loại dân chủ; bình
mới về lao động. khỏi mọi sự áp đẳng; tự do
bức bóc lột, nghèo
nàn lạc hậu
- Xây dựng XH
CSCN văn minh.
 1.2.2. ĐẶC ĐIỂM
SMLS CỦA GCCN

SHIFT
+D
 1.2.2. ĐẶC ĐIỂM SMLS CỦA GCCN

Xuất phát từ những tiền đề KT-XH của

nền SX mang tính XHH

Là sự nghiệp của:GCCN và NDLĐ nhằm

mang lại lợi ích cho đa số

SHIFT
+D
Xoá bỏ triệt để chế độ sở hữu tư nhân

Giành lấy quyền thống trị nhằm:

+ Cải tạo triệt để XH cũ
+ Xây dung XH mới – giải phóng con người
 SMLS của SMLS của
GCPK, GCTS GCCN

Về kinh tế Thay đổi hình thức tư hữu Tư hữu  công hữu

Về tính chất,
mục đích Vì lợi ích của thiểu số Vì lợi ích của đa số

Từng dân tộc

Về phạm vi Trong tưng quốc gia DT  toàn thế giới

Giành được chính quyền  Xây dựng được CNCS

Về nội dung hoàn thành SMLS trên toàn thế giới 
hoàn thành SMLS
1 GCCN VÀ SMLS
CỦA GCCN
KHÁI NIỆM VÀ ĐẶC ĐIỂM
1.1 GCCN

NỘI DUNG VÀ ĐẶC ĐIỂM

1.2 SMLS CỦA GCCN
NHỮNG ĐIỀU KIỆN QUY ĐỊNH
1.3 SMLS CỦA GCCN
 1.3.1 NHỮNG ĐKKQ QUY ĐỊNH SMLS CỦA GCCN

ĐỊA VỊ ĐẶC ĐIỂM MÂU THUẪN

KINH TẾ - XÃ HỘI CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI TRONG LÒNG CNTB

Gắn với LLSX Tiên tiến nhất

tiên tiến nhất LLSX >< QHSX
Có hệ tư tưởng
độc lập
Là con đẻ của Ý thức kỉ luật cao, GCCN >< GCTS
nền sản xuất đoàn kết rộng rãi
công nghiệp Có tinh thần
cách mạng triệt để nhất
Bản chất quốc tế
sâu sắc
 1.3.1 NHỮNG ĐKKQ QUY ĐỊNH SMLS CỦA GCCN

ĐỊA VỊ ĐẶC ĐIỂM MÂU THUẪN

KINH TẾ - XÃ HỘI CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI TRONG LÒNG CNTB

KẾT LUẬN
- SMLS của GCCN là tất yếu khách quan, không phải
là ý muốn chủ quan của bất kì ai
- Tin tưởng, quyết tâm phấn đấu thực hiện thắng lợi
SMLS của GCCN
- Dù CNTB có phát triển đến đâu, SMLS của GCCN
cũng không thay đổi
 1.3.2 ĐKCQ QUY ĐỊNH SMLS CỦA GCCN

SỰ PHÁT TRIỂN
ĐẢNG CỘNG SẢN LIÊN MINH GC
CỦA GCCN

Về số lượng:
không ngừng tăng Tính tất yếu:
GCCN chỉ chuyển từ ĐTTP sang
Về chất lượng ĐTTG khi và chỉ khi có ĐCS lãnh đạo

Nâng cao: Giác ngộ: Quy luật hình thành và phát triển:
học vấn, ý thức GC ĐCS = CNXHKH + PTCN
trình độ
chuyên môn,
tay nghề
2. GCCN VÀ VIỆC THỰC HIỆN
SMLS CỦA GCCN HIỆN NAY
 Bảng 1
So sánh sự thay đổi của GCCN hiện đại so với GCCN TKXIX
GCCN TKXIX GCCN hiện đại
PTLĐ Lao động cơ khí, Ứng dụng công
lao động chân tay nghệ (cao)
Cơ cấu Đa dạng,
ngành nghề Thuần nhất
không thuần nhất
Đời sống Hoàn toàn không Có một phần rất
có tư liệu sản xuất nhỏ tư liệu sản xuất

KHÔNG THAY ĐỔI:

- Trực tiếp vận hành nền sản xuất công nghiệp
- Làm thuê cho nhà tư bản, bị bóc lột giá trị thặng dư
 2.1. GCCN HIỆN NAY

CÔNG NHÂN CN CN ÁO
QUÝ TỘC ÁO TRẮNG XANH

Giữ vị trí cao ở Trình độ tri Công nhân

các nước TB thức cao truyền thống

Kỹ thuật cao, Chức vụ: Kỹ thuật cơ

quản lí, bản, trình độ
nhiều ưu đãi
điều hành tri thức thấp
 2.1. GCCN HIỆN NAY

- Người lao động SXVC trong quy trình công nghiệp

- Người lao động có trình độ cao lấy SXVC trong công
nghiệp làm nghề chính:
+ CN trực tiếp đứng máy
+ CN bảo trì
+ Chuyên gia nghiên cứu, sáng chế
- Người lao động trong các ngành dịch vụ, thương
nghiệp (phục vụ trực tiếp cho công nghiệp): GTVT,
BCVT,…
- Người lao động SXVC trong các ngành nông – lâm –
ngư nghiệp… trực tiếp vận hành SX với kĩ thuật công
nghiệp
 - Ứng dụng công nghệ hiện đại
trong sản xuất, đảm bảo phát
triển bền vững
- Đấu tranh chống chế độ bóc lột
‘m’ (dưới hình thức TCH)

2.2. THỰC - Các nước TBCN: chống bất

công và BBĐ ⇢ giành CQ
HIỆN SMLS
- Các nước XHCN: giải quyết
CỦA GCCN thành công nhiệm vụ trong
HIỆN NAY thời kỳ quá độ

Đấu tranh ý thức hệ:

CNTB >< CNXH
3. SMLS CỦA GCCN VN
 3.1. ĐẶC ĐIỂM GCCN VIỆT NAM

TK XXI - Đi đầu trong sự nghiệp CNH, HĐH

- Đa dạng về cơ cấu nghề nghiệp, có mặt
trong mọi TPKT
- CN trí thức, nắm vững KH-CN ↑↑

- Ra đời trước GCTS VN

TK XX - GCCN VN >< TBTD Pháp
- Tuy phát triển chậm nhưng đã nắm giữ vai
trò tiên phong trong cuộc đấu tranh GPDT
 - Phát triển KTTT ĐHXHCN
- Đảm bảo: tăng trưởng KT // tiến
bộ, công bằng XH
- Đi đầu trong sự nghiệp đẩy mạnh
CNH, HĐH

- “Giữ vững bản chất GCCN

3.2. THỰC của Đảng, vai trò tiên phong,
HIỆN SMLS gương mẫu của CBĐV”
CỦA - Tăng cường xây dựng, chỉnh
đốn Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi sự
GCCNVN suy thoái về TTCT, Đ Đ, LS, “tự
HIỆN NAY diễn biến”, “tự chuyển hoá”
trong nội bộ.

- Xây dựng nền VHVN TT,

ĐĐBSDT
- Đấu tranh trên lĩnh vực TTLL
3.3. PHƯƠNG HƯỚNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP
CHỦ YẾU ĐỂ XÂY DỰNG GCCN HIỆN NAY
 Câu hỏi ôn tập chương 2
1. Vì sao giai cấp công nhân lại có sứ mệnh lịch sử trong việc xoá
bỏ CNTB xây dựng CNXH?
2. Khi nào GCCN mới có thể thực hiện và hoàn thành SMLS của
mình?
HOẶC
Phân tích những điều kiện để GCCN có thể hoàn thành SMLS của
mình.
3. Phân tích sự biến đổi của giai cấp công nhân hiện nay. Nhận định
sau là đúng hay sai: “Với sự phát triển của CNTB, GCCN hiện đại
đã dần đánh mất đi SMLS của mình”?
4. Vì sao dù còn non trẻ nhưng GCCN VN vẫn nắm giữ vai trò tiên
phong trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc. Ngày nay, nếu
muốn hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình, GCCN VN cần phát
triển theo định hướng như thế nào?