1

Mục tiêu
- Kiến thức: trình bày được các khái niệm về dân chủ, dân chủ
XHCN, nhà nước XHCN. Phân tích được bản chất nền dân chủ
XHCN; bản chất, chức năng của nhà nước XHCN
- Kỹ năng: rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng thuyết
trình. Vận dụng được lý luận về dân chủ và nhà nước vào đánh
giá, phân tích một số vấn đề chính trị - xã hội nước ta hiện nay
- Thái độ: có thái độ phê phán những quan điểm sai trái phủ nhận
tính tiến bộ của nền dân chủ XHCN, nhà nước XHCN nói chung
và Việt Nam nói riêng

2
 I. Dân chủ và dân chủ xã hội chủ nghĩa

Nội dung II.

II.Nhà
Nhànước
nướcxã
xãhội
hộichủ
chủnghĩa
nghĩa

III.
III.Dân
Dânchủ
chủxã
xãhội
hộichủ
chủnghĩa
nghĩavà
vàNhà
Nhànước
nước
pháp
phápquyền
quyềnXHCN
XHCNViệt
ViệtNam
Nam
 I. DÂN CHỦ VÀ DÂN CHỦ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA

1. Dân chủ và sự ra đời phát triển của dân chủ.

a. Quan niệm về dân chủ

- Khái niệm dân chủ: Dân chủ là quyền lực thuộc về nhân dân hay quyền
bình đẳng, quyền làm chủ xã hội thuộc về nhân dân.

++“Demos”
“Demos”làlà“nhân
“nhândân”;
dân”;
++“Kratos”
“Kratos”làlà“quyền
“quyềnlực”
lực”
Demos
DemosKratos
Kratoscócó
nghĩalàlà“quyền
nghĩa “quyềnlực
lựcnhân
nhân
dân”
dân”
Theo chủ nghĩa Mác – Lênin dân chủ được tiếp cận ở 3 góc độ:

5
Quan niệm của Hồ Chí Minh: Dân là chủ và dân làm chủ
 - Là một giá trị xã hội phản ánh những
quyền cơ bản của con người

- Là một phạm trù chính trị gắn với các hình thức tổ
chức nhà nước của giai cấp cầm quyền

- Là một phạm trù lịch sử gắn vói sự ra đời và phát triển của nhân loại

7
 b. Sự ra đời và phát triển của dân chủ

XHCN

TBCN Dân chủ XHCN

XHPK Dân chủ tư sản

CHNL Chuyên chế PK

(Quân chủ)
Dân chủ chủ nô
CXNT
Dân chủ nguyên thuỷ
8
 XH cộng sản
Cộng sản chủ nghĩa
Chiếm hữu Phong kiến Tư bản XH xã hội
nguyên thuỷ nô lệ chủ nghĩa chủ nghĩa
cổ đại tương lai
Chưa có Nền DC Nền Nền DC Nền DC Không còn
nền DC chủ nô Quân chủ tư sản XHCN nền DC

9
 2. Dân chủ XHCN
a. Quá trình ra đời của nền dân chủ XHCN
- Dân chủ XHCN được hình thành và phát triển trực tiếp từ nền
dân chủ tư sản
- Cách mạng tháng Mười Nga thành công, nền dân chủ XHCN
chính thức được xác lập
- Dân chủ XHCN phát triển từ thấp đến cao, từ chưa hoàn thiện
đến hoàn thiện kế thừa một cách chọn lọc giá trị của các nền
dân chủ trước đó

10
 b. Bản chất của nền dân chủ XHCN

Chính trị Kinh tế Văn hoá – tư tưởng

- Chế độ công hữu - Lấy hệ tư tưởng

- Đảng Cộng sản
về TLSX
lãnh đạo Mác – Lênin làm
- Đảm bảo quyền
- Nhân dân lao chủ đạo
làm chủ trong sản
động nắm quyền - Kế thừa, phát
xuất, kinh doanh,
lực chính trị huy những tinh
phân phối
- Nhà nước XHCN hoa văn hoá truyền
- Coi lợi ích kinh
là công cụ để nhân
tế của người lao thống của dân tộc
dân lao động thực
động là động lực - Xã hội văn minh,
hiện quyền làm chủ
cơ bản nhất cho sự tiến bộ
của mình
phát triển
 Dân chủ XHCN là nền dân chủ cao hơn về chất so với
nền dân chủ tư sản; là nền dân chủ mà ở đó mọi quyền
lực thuộc về nhân dân, dân là chủ và dân làm chủ dưới sự
lãnh đạo của Đảng Cộng sản

12
II. NHÀ NƯỚC XÃ HỘI CHỦ NGHĨA

13
1. Nguồn gốc, bản chất, chức năng của nhà nước
XHCN

a. Sự ra đời của nhà nước xã hội chủ nghĩa

14
15
* Nguồn gốc ra đời nhà nước XHCN

16
 Nhà nước XHCN là nhà nước mà ở đó sự
thống trị chính trị thuộc về GCCN, có sứ mệnh
xây dựng thành công CNXH, đưa nhân dân lao
động lên địa vị làm chủ trên tất cả các mặt của
đời sống xã hội

17
 b. Bản chất của nhà nước XHCN
Bản chất của nhà nước là bản chất của giai cấp cầm quyền
trong xã hội nhất định

Mang bản chất của giai cấp chủ nô

Mang bản chất của giai cấp địa chủ phong kiến

Mang bản chất của giai cấp tư sản

Mang bản chất của giai cấp công nhân

18
Nhà nước XHCN mang bản chất của GCCN

KT CT VH- TT
- Nền tảng tinh
- Công hữu về thần là chủ nghĩa
- Thể hiện quyền
TLSX Mác – Lênin
lực của nhân dân
- Mục tiêu hàng - Bình đẳng trong
lao động đặt dưới
đầu là chăm lo tiếp cận các
sự lãnh đạo của
cho lợi ích của nguồn lực và cơ
Đảng
nhân dân hội để phát triển
c. Chức năng của nhà nước XHCN

20
21
Trấn áp kẻ thù và những phần tử chống đối cách mạng

22
2. Mối quan hệ giữa dân chủ XHCN và nhà nước
XHCN

23
III. DÂN CHỦ XHCN VÀ NHÀ NƯỚC
PHÁP QUYỀN XHCN Ở VIỆT NAM

24
THẢO LUẬN

1.Phát huy dân chủ XHCN ở Việt Nam hiện nay.

2. Tại sao chức năng giai cấp (trấn áp) trong nhà nước XHCN
vẫn cần thực hiện.

25
 1. Dân chủ XHCN ở Việt Nam

Văn kiện Đảng thời kì đổi mới đã xác định: “Dân chủ xã hội chủ
nghĩa là bản chất của chế độ ta, vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự
phát triển đất nước. Xây dựng và từng bước hoàn thiện nền dân chủ xã
hội chủ nghĩa, bảo đảm dân chủ được thực hiện trong thực tế cuộc sống
ở mỗi cấp, trên tất cả các lĩnh vực. Dân chủ gắn liền với kỷ luật, kỷ
cương và phải được thể chế hóa bằng pháp luật, được pháp luật bảo
đảm...”

26
 a. Sự ra đời, phát triển của nền dân chủ XHCN ở
Việt Nam
Việt Nam dân Cộng hoà
chủ cộng hoà XHCN Việt
(chế độ dân Nam (xây dựng
chủ nhân dân chế độ làm chủ
được xác lập) tập thể)

Nhấn mạnh phát

Dân giàu, nước
huy dân chủ “lấy
mạnh, dân chủ,
dân làm gốc xây
công bằng, văn
dựng và phát
minh “Dân chủ
huy quyền làm
là bản chất của
chủ của nhân
chế độ…”
dân lao động”

27
b. Bản chất của dân chủ XHCN ở Việt Nam

28
 2. Nhà nước pháp quyền XHCN ở Việt Nam
a. Quan niệm về nhà nước pháp quyền
XHCN ở Việt Nam

Nhà nước pháp quyền được

hiểu là nhà nước mà ở đó, tất cả
mọi công dân đều được giáo dục
pháp luật và phải hiểu biết pháp
luật, tuân thủ pháp luật, pháp luật
phải đảm bảo tính nghiêm mình,
trong hoạt động của các cơ quan
nhà nước, phải có sự kiểm soát lẫn
nhau, tất cả vì mục tiêu phục vụ
nhân dân.

29
30
 3. Phát huy dân chủ XHCN, xây dựng Nhà
nước pháp quyền XHCN ở Việt Nam hiện nay

31
32