WŁADYSŁAW STANISŁAW

REYMONT
ŻYCIORYS
• Ur. 07.05.1867 roku w Kobielach Wielkich, zm. 05.12.1925 roku
w Warszawie
• Jedno z siedmiorga dzieci wiejskiego organisty – Józefa Rejmenta
i Antoniny Kupczyńskiej
•1883 rok – ukończenie Warszawskiej Szkoły Niedzielno – Rzemieślniczej i podjęcie
zawodu czeladnika
• Dołączenie do wędrownej trupy aktorskiej w wieku 18 lat
• Praca na kolei Warszawsko – Wiedeńskiej
• Poważny wypadek kolejowy i ślub z Aurelią Szabłowską
• 13.11.1924 r. – Nagroda Nobla
TWÓRCZOŚĆ
Po nieudanych próbach podjęcia stałej pracy, Reymont porzucił stanowisko
urzędnika kolejowego i pod koniec 1894 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie
postanowił żyć z pióra.
• Podróże do Londynu, Paryża, Berlina i Włoch
• Znajomość ze sławami tj. Stanisław Przybyszewski, Stefan Żeromski, Zenon
Przesmycki
Utwory:
• Nowela „Śmierć” i debiut literacki autora
• „Spotkanie” (1897 rok), „Sprawiedliwie (1899 rok), „ W jesienną noc” (1900 rok),
„Krosnowa i Świat (1928 rok) – tomy, w których zostały zebrane wszystkie nowele
• Reportaż „Pielgrzymka na Jasną Górę”
 „KOMEDIANTKA
”
Pierwsza powieść Władysława Reymonta.
Jej bohaterką jest Janka Orłowska, córka naczelnika stacji w
małym miasteczku. Przygnieciona monotonią i miałkością
życia ucieka do Warszawy, aby spróbować kariery aktorskiej.
Przedstawiając świat aktorski Reymont wykorzystał własne
doświadczenia: pokazał ubóstwo i szarość trup objazdowych,
małość i intrygi, przelotne romanse. Bohaterka, kobieta
piękna, ale zbyt mało utalentowana, żeby się wybić, nie może
uciec od rzeczywistości, która miała być ucieczką. Po
niepowodzeniach artystycznych i nieudanym romansie
próbuje popełnić samobójstwo.

W realistycznym obrazie losu aktorów Reymont podjął dwa tematy ważne dla okresu Młodej Polski.
Pierwszy – konflikt artysty z filistrem
Drugi – dążenie silnej kobiety do wyzwolenia z rygorów rodzinnych i społecznych, potrzeba wolności
i samorealizacji.
 „ZIEMIA
OBIECANA”
Powieść panorama, wydana w 1889 roku.
Przejmujący i realistyczny obraz Łodzi lat
osiemdziesiątych XIX wieku jako metropolii tętniącej
życiem i namiętnościami, miejsca pełnego okrucieństwa,
bezwzględności, obłudy. Naturalistyczny obraz polskiego
społeczeństwa ukazujący losy trzech przyjaciół: polskiego
szlachcica - Karola Borowieckiego, Maksa Bauma – syna
niemieckiego fabrykanta – oraz Żyda – Moryca Welta –
próbujących odnieść sukces w tekturowym świecie
mrzonek
i złudnych pragnień.
CHŁOPI
• Powieść społeczno – obyczajowa, pisana gwarą – stylizacją stworzoną przez
Reymonta
• 1902 – 1908 – lata publikacji dzieła w „Tygodniku Ilustrowanym”
• Powieść IV tomowa - tom I i II w roku w 1904 roku, tom III – w 1906 roku, tom IV
– w 1909 roku.
•Nagroda Nobla w dziedzinie literatury w 1924 roku za powieść „Chłopi”.
Kontrkandydatami Reymonta do tej nagrody byli Stefan Żeromski Tomasz Mann i
Maksim Gorki ; ten pierwszy uznawany był za wybitniejszego pisarza, jednak jego
osoba została odrzucona przez Akademię Szwedzką, uzasadniono to jego
antygermanizmem
 „CHŁOPI”
Powieść społeczno – obyczajowa. Jej fabuła koncentruje
się wokół rodziny Borynów, mieszkańców wsi Lipce:
zamożnego gospodarza Macieja, jego młodej żony
Jagny i syna Antka, połączonego z macochą namiętnym
romansem. Powieść zaczyna się sceną hucznego wesela
Boryny, kończy jego pogrzebem, wpisując ludzkie losy
w odwieczne koło narodzin, przemijania i śmierci.
Rytuał ludzkiego życia podporządkowany jest rytmowi
przyrody, która narzuca kolejność pracy i odpoczynku.
Związany jest z nią porządek liturgiczny – święta
kościelne i obrzędy ludowe – który przenosi życie ludzi
i przyrody w przestrzeń sacrum. Krytycy byli zgodni, że
malując bogaty obraz życia, pracy
i obyczajów wsi Reymont stworzył jednocześnie
wybitną powieść realistyczną, epopeję chłopską
i ponadczasowy mit życia człowieka i natury.
W licznych i długich opisach przyrody dominuje język
liryczny o wyraźnej manierze młodopolskiej.
BOHATEROWIE
Dominikowa
Maciej Boryna

Bylica
Jędrzych
Józka
Szymon
Magda Kowal

Hanka Jagna
Antek Boryna

Wójt
Kuba
Mateusz
Witek
 Agata
Jagustynka

Ambroży
Ksiądz

Jasiek
Rocho

Jankiel

Lipczanie
• Maciej Boryna – główny bohater powieści, 58-letni najbogatszy gospodarz w
Lipcach, cieszący się u mieszkańców wielkim autorytetem. Ma dorosłego syna,
Antka, i młodszą córkę, Józkę, pomimo to, większość decyzji dotyczących
gospodarstwa podejmuje sam. Wdowiec po raz kolejny zamierza się ożenić, w końcu
wybiera młodziutką Jagnę - najpiękniejszą dziewczynę w całej wiosce. Pewny
siebie, uparty, największą wartość ma dla niego ziemia. Boryna darzy ją
uwielbieniem, niemal fizyczną miłością, wyrazem tych uczuć jest scena jego
śmierci. Boryna umiera wiosną, kiedy ziemia budzi się do życia. Przed śmiercią
podnosi się z łóżka, idzie na pole
i dokonuje symbolicznego siewu. Słyszy wołanie przyrody, która chce go przy sobie
zatrzymać.
CECHY:

• Pracowity
• Mądry
• Odważny
• Stanowczy
• Uparty
• Człowiek o dużym doświadczeniu życiowym
• Porywczy
• Pewny siebie
• Rozważny
Antek Boryna - syn Macieja, mężczyzna w sile wieku, ojciec rodziny. Nie jest
dobrym mężem ani ojcem, nie darzy swojej żony – Hanki – należytym szacunkiem,
traktuje ją przedmiotowo. Również w życiu tej postaci nadrzędną rolę odgrywa
natura. Nie kocha, raczej pożąda Jagny. Chociaż stać go i na rycerskie gesty
wobec niej - wdaje się
w bójkę z Mateuszem, ponieważ ten źle się o Jagnie wyraża. Nawet kiedy zostaje
ona żoną Macieja, Antek nie rezygnuje. Spodziewa się zająć po ojcu miejsce
najbogatszego gospodarza we wsi. Traktuje Macieja jak rywala nie tylko w związku
z Jagną, ale także jako przywódcę wioski. Nie cieszy się jednak we wsi takim
autorytetem jak ojciec, (po historii z Jagną bywa otwarcie potępiany).
CECHY:

• Porywczy
• Wytrwały
• Uparty
• Potrafi być rozważny, opanowany
• Zazdrosny
Hanka
• Żona Antka, matka dwojga dzieci
• Cicha, nieśmiała, pokorna
przemienia się w odważną, silną,
świadomą swoich praw kobietę
• Nie ufa Jagnie
• Mądra, rozsądna
• Cierpi z braku zrozumienia
i wsparcia ze strony męża
Jagna
•Córka Dominikowej
•Dziwna, zagadkowa
•Wrażliwa, żyje w zgodzie z rytmem przyrody
•Obdarzona niezwykłą urodą
•Wzbudza pożądanie u wszystkich mężczyzn
w wiosce
•Świadoma swojej kobiecości, atrakcyjności
•Czuje się samotna, nierozumiana
•Cechuje ją młodopolski sposób patrzenia
na świat
( odczuwa zmiany w przyrodzie, które wpływają
na jej psychikę)
PROBLEMATYKA UTWORU
• Bieda, problemy ekonomiczne
• Konflikt pokoleniowy między Maciejem a Antkiem
•Niesprawiedliwość społeczna (historia parobka Kuby)
• Motyw kobiety upadłej (zdrada, burzliwy romans Jagny z Antkiem)