Professional Documents
Culture Documents
TIEULUANLOGIC
TIEULUANLOGIC
TIEULUANLOGIC
Không có mâu thuẫn logic trong tư duy là điều kiện cần thiết của nhận thức
chân lý. Quy luật cấm mâu thuẫn biểu thị tính chất cơ bản của tư duy đó là tính
liên tục và không mâu thuẫn, tôn trọng các yêu cầu của qui luật là điều kiện cần
thiết để tránh mâu thuẫn trong tư duy khi phản ánh về đối tượng ở cùng một
phẩm chất, trong cùng một thời gian, một điều kiện và một mối quan hệ.
2.3 Quy luật bài
trung
Quy luật này phát biểu: Với cùng một đối tượng, xem xét trong
cùng một mối quan hệ tại cùng một thời điểm thì trong hai tư
tưởng mâu thuẫn nhau dứt khoát phải có một đúng, một sai,
không có khả năng thứ ba.
Quy
-“S luậtvàbài
là P” “Strung
không biểu thị(“hoặc
là P” A, hoặc
các phán đoánB”.đơnCông
nhất).thức diễn đạt quy
luật:(A-O;
-“Tất cả S là E-I).Nếu
P” và “Một nhưsốquy luật phi
S không là mâu thuẫn
P” (các đúng
phán đoáncho cáctrong
nằm cặp phán
quan hệ
đoán
mâu mâuloại
thuẫn thuẫntrừvà
lẫncác cặp phán đoán đối chọi, thì quy luật bài trung chỉ
nhau).
đúng
-“Tấtcho
cả Scác cặp phán
không là P”đoán mâusố
và “Một thuẫn. Bởi(các
S là P” vì các phán
phán đoán
đoán nằmnằm trong
trong quan
hệquan
mâuhệ mâuloại
thuẫn thuẫn
trừkhông có cùng giá trị giả dối hay giá trị chân thực,
lẫn nhau)
nhất định có một phán đoán mang giá trị chân thực và một phán đoán
mang giá trị giả dối. Chúng ta dễ thấy rằng, tất cả những cặp phán đoán
tuân theo quy luật bài trung đều tuân theo quy luật phi mâu thuẫn, đó là
các phán đoán;
Quy luật lý do đầy đủ phản ánh những mối quan hệ bản chất giữa các tư tưởng trong tư
duy. Bởi vì trong tư duy, giữa các tư tưởng và giữa các yêu tố cấu thành tư tưởng không
tồn tại độc lập riêng lẽ, trái lại , giữa các tư tưởng luôn tồn tại những mối quan hệ với
Vì vậy,Nhờ
nhau. việcnhững
tuân thủ
mốiquyliênluật lý do
hệ ấy đầy của
tư duy đủ cũng
chúngnhưta các
mớiquy luậtrút
có thể khác của
ra tư logicnày
tưởng hìnhtừ
thức là điều kiện tất yếu giúp cho tư duy của con người được
những tư tưởng khác và không ngừng đi sâu vào khám phá thê giới khách quan. phản ánh đúng đắn về thế
giới khách quan, tránh được những sai lầm không cần thiết. Nếu tư duy vi phạm quy
Ngày naytất, khi
luật này yêunhận
sẽ dẫn thức
đếnkhoa họcđến
sẽ dẫn đã vi
phát triểnquy
phạm đếnluật
mộtkhác,
trìnhbởi
độ vì
trừgiữa
tượng
cáchóa
quyrấtluật
cao
thì
củaquy luậtcó
tư duy lý mối
do đầyliênđủhệngày càng
nội tại vớiquan
nhau.trọng.
Nêu vi Mỗi mộtquy
phạm ngànhluậtkhoa
lý dohọcđầyđều
đủ,dùng
tư duymỗi sẽ
hệ thống
không xáckhái
địnhniệm
và nhưcủa vậy
mình sẽđể
vi đi sâu quy
phạm vào nhận thưc nhất.
luật đồng thế giới,
Cònnhận
trường thức những
hợp tư duyhiện
vi
tượng
phạm quymới luật
quá đồng
trình nhất
mới, tất
do yếu
vậy sẽ
yêuvicầu
phạm về quy
tính luật
có căn
mâucứthuẫn
tính có
và thể
quychứng minh
luật bài trungđói
với mỗi kết luận khoa học là rất cần thiết. Hơn nữa với trình độ trừu tượng và khái quát
rất cao của khoa học hiện đại, không phải bao giờ cũng có thể kiểm tra được tính chân
thực của các luận điểm khoa học một cách trực tiếp bằng thực tiễn. Do vậy, tính có căn
cứ, tính có thể chứng minh được, tính đúng đắn của luận điểm khoa học đó thông qua
tính đúng đắn, tính hệ thống của lý thuyết khoa học làm cơ sở là cần thiết.
Chương 2: Vai trò và ý nghĩa các
quy luật của logic hình thức đối
với sinh viên và đời sống
1. Vai trò tư duy logic đổi với sinh viên và đời sống
1.1 Vai trò tư duy trong cuộc sống
Đốinăng
Điều
Kỹ với
nàysinh
giúp
tư viên
duycho tưcác
đóng duy giúp
vaibạn
tròsinhsinhviên
quan viênđưa
trọng thu thập,
ra
trong hoạtphân
những tích
quyết
động nhậnvà
địnhsử dụng
chỉnh
thức xác và đúng
và hoạt
thông
đắn.
độngTư tinduy
thực một cách
còn
tiễn của hữu
giúp ích,
concho tư duy
sinh
người. giúp
viênduy
Tư tìmứng
có giúp
các ra giải
con xử pháp
thông
người cho
nhậnminh, cáctốt
thức vấn đềquy
đẹp
được khó cácmối
trong
khăn, phức quan,
luật khách tạp trong cuộc sốngdựcũng như công việc. Tạo raxunhững ý phát
tưởng
quan hệ trong giatửđình,
đó có
côngthể đoán
việc, bạnmộtbè. cách
Qua khoatrên cóhọcthể hướng
thấy tư duy giữ một vai
mới:
triển Nhờ tư
của trọngduy,
các sựtrongcác
vật, sựbạn sinh viên có thể tìm ra những ý tưởng độc đảo và
trò quan sựviệc,
phát đồng
triển thời
nên cóconkếngười
hoạch,của phương
sinh viênphápnó cảirất
tạocóích trong
sáng
hiện tạo
thực rakhách
các sản phẩm và dịch vụ mới. Phát triển khả năng quản lý tinh
quan.
cuộc
huống: sống, việcgiúp
Tư duy có tưsinh
duyviêncàng phát
phát triển
triển khảsẽnăng
giúp quản
các bạn sinhhuống,
lý tình viên càng
xác thăng tiến
trong
định sự công việc,vàgiúp
ưu tiên chohoạch
lập kế các sinh
cho viên càngđộng
các hoạt pháttrong
triển cuộc
trở thành
sống.những
Đánh người giỏi
trong
giá vàxã hội sau
quyết định:nàyTưđểduy
giúp đỡsinh
giúp xã hội đấtđánh
viên nướcgiá phát
và triển.
quyết định một cách tỉ
mỉ và có tính logic hơn
1.2 Vai trò của tư duy trong học tập
Ứng dụng ngay trong học tập tư duy logic đóng
vai trò rất quan trọng,các nghiên cứu đã đưa ra
Sinh viên nên
giá thuyết cho kết
rằnghợp nhiều
người thaotưtác
sở hữu duytưlogic
duy như
kết hợptiếp
sẽ có so nhận
sánh,kiến
phânthúc
tích,một
tổng hợp,nhanh
cách suy luận... để
chóng
đạt hiệuvàquảmạch lạc hơn.
tư duy cao. Và cũng chính là nhờ vào
đặc điểm trừu tượng và khái quát hóa, mà con
Vì vậy, việc rèn luyện cho mình tư duy logic sẽ
người có thể tìm ra những thuộc tính bản chất
giúp quá trình học tập của bạn trở nên hiệu quả
chung
hơn. Nhưcủa vậy
nhiều
nênvấnvớiđề riêng
công lẽ,nếu
việc, từ đó khái
có tư duyquát
lên thành
logic quy luật.
thi chúng ta sẽ Đây chính
tìm ra cáchlàđểphần kiến thức
giải quyết
cốt
vấnlõi
đề nhất mà sinh
hiệu quá, chínhviên
xáccầnhơn.nắm trong mỗi bài
học.
2. Giải pháp để rèn luyện tư duy logic cho sinh viên
Thứ nhất, tìm hiểu và nắm rõ các quy luật logic: Trước khi rèn luyện tư duy logic,
Thứ ba,
chúng vận hiểu
ta cần dụngrõtưvềduy
cáclogic
quy vào
luật thực
logic.tế:Các
Sauquy
khiluật
đã rèn luyện
logic tư duy
là những nguyên tắc
logic,
cơ bản chúng
của tư ta cầngiúp
duy, vậnchúng
dụng các kỹnghĩ
ta suy năngmộtnàycách
vào chặt
thực chẽ
tế. Chúng
và hợptalý.cóCó rất
nhiều tài dụng
thể vận liệu về
tưlogic học, bao
duy logic tronggồmhọcsách,
tập, bài
công báo, khóa
việc, và học
cuộctrực tuyến.
sống hàngChúng ta
có thể tham khảo các tài liệu này để tìm hiểu và nắm vững các quy luật logic.
ngày.
Thứ tư, luôn tập trung: Bạn sẽ chẳng thể giải quyết được vấn đề nếu không
Thứtrung
tập hai, vào
là học
nó. các
Khimôn stem:
bạn tập Cácnão
trung, mônbộ học STEM
sẽ giúp (Science,
sắp xếp dữ liệuTechnology,
một Engineering,
Mathematics)
cách có trình tựđòi
vàhỏi
hệ khả năng
thống, tư duy
nâng logicnăng
cao khả cao.ghi
Học tậphiệu
nhớ các quả.
môn học này sẽ giúp chúng ta
rèn luyện tư duy logic một cách hiệu quả. Tham gia các khóa học phát triển kỹ năng tư duy
Thứ năm, rèn luyện trí nhớ: Quan sát và ghi nhớ là một phương pháp giúp bạn rèn
logic. Hiện nay, có rất nhiều khóa học phát triển kỹ năng tư duy logic dành cho mọi đối
luyện não bộ hiệu quả. Tuy nhiên, không phải ai cũng có khả năng quan sát và ghi
tượng. Tham gia các khóa học này sẽ giúp chúng ta được trang bị các kiến thức và kỹ năng
nhớ toàn bộ các dữ kiện để nạp vào não bộ, do đó bạn phải tìm ra cách rèn luyện
cần thiết để rèn luyện tư duy logic
hợp lý để tăng khả năng ghi nhớ của mình.
Thứ sáu,
tám,thường
lựa chọn xuyên đặt cứu
nghiên ra vấn
mộtđềchủ
và tranh
đề: Nếuluậnbạn
giảicóquyết vấn đề:
sở thích, sử Việc
trườngnàymột vấn đề
giúp bạnnhư
nào đó rènlàm
luyệnđẹp,nãoẩmbộthực,
của mình
khoa sẽ dần quen
học... bạn nênvớinghiên
việc luôn
cứuđặt ra cácmột
chúng vấncách nghiêm
đề và tìm cách giải quyết nó dưới nhiều góc độ khác nhau. Nhờ phản biện,
túc, chuyên sâu. Việc nghiên cứu này sẽ giúp bạn sắp xếp kiến thức một cách có hệ
bạn sẽ có thể xâu chuỗi, phân tích rồi đưa ra kết luận, giải pháp cụ thể. Trong
thống và logic, đó cũng chính là cách rèn luyện cho mình tư duy logic một cách hiệu
quá trình tranh luận, bạn phải luôn ghi nhớ, lập luận vấn đề do đó sẽ nâng cao
quả.năng
khả Mỗi tưcá duy
nhânlogic
sẽ có
củamột
bạn.cá tính riêng và những đặc thù riêng, có những điểm yếu,
điểm mạnh khác nhau, do đó, không nên đi theo một lối mòn có sẵn, sự rập khuôn có
Thứ bảy, không
thể khiến bạn gặpngừng họcVì
thất bại. hỏivậy,
và để
chiarèn
sẻ:luyện
Kiếntưthứcduylàlogic
vô cùng vô tận,
bạn nên lựa do đó,cho
chọn bạnmình
cần
trau dồi liên pháp
một phương tục đểphù nâng
hợpcao
vớikhả
thế năng, năngbản
mạnh của lựcthân
của mình
mìnhnhất.
cũng như áp dụng vào thực
tiễn để không biến thành lý thuyết suông. Ngoài ra, hãy chia sẻ kiến thức của mình với
mọi người
Thứ xung quanh,
chín, không ngại mắcthảosailuận
lầm:vấn
Saiđềlầmvới làngười
cơ hộikhác
để cũng
học hỏichính
và là
rènmột cách giúp
bạn rèn
luyện tưluyện trí nhớ,
duy logic. rèn luyện
Chúng khả nên
ta không năngngạigiaomắc
tiếp,
saitruyền đạtcần
lầm, mà và nói chuyện trước đám
rút kinh
đông... từ những sai lầm đó để rèn luyện tư duy logic tốt hơn.
nghiệm
3. Ý nghĩa các quy luật của các logic hình thức
đối với sinh viên và đời sống
Thật vậy,
Hình thứcdù ngay
biểu hiệntrong
bên một
ngoài ngành
của tưkhoa
duyhọc cụ thể
là ngôn màTrong
ngữ. nó dùng một ngôn
trường hợp tưngữduyriêng,
theo logic
theo một logic
hình riêng
thức, phù hợp
thì đó là với
ngôn nó.ngữ
Thìtựở nhiên
đó cũng (conkhông
gọi làloại bỏ ngữ
ngôn hoànthông
toàn ngôn
ngữ tự nhiên
thường ngôn được.
ngữ giaoBởitiếp).
vì không có bấtngữ
Vậy ngôn kì một ngànhlàkhoa
tự nhiên học nào
đối tượng phảitồntuân
tại độc
thủ lập,
cô lậphình
logic và tách
thức.biệt
Nếuvớitađời
màsống
dùngxã hội ngữ
ngôn và các ngànhmà
tự nhiên khác. Màhiểu
thiếu chúng
biếttồn
về tại trong
ngôn ngữ
môi liên
hình thứchệsẽkhăng
dễ dàngkhítdẫn
vớitớinhau, tác động
chỗ lập luận vàquanhận
lại với
thứcnhau, thúc đẩy nhau cùng phát
sai lầm
triển. Những kết quả thu được từ một ngành khoa học này, phải phổ biến ra ngoài để
Tuy rằng hiện nay tùy theo những đặc thù riêng của mình, mỗi ngành khoa học đều áp dụng
cho các ngành khoa học khác và đời sống xã hội thu nhận
những hình thức logic riêng phù hợp với nó. Trong lĩnh vực khoa học tự nhiên, ngôn ngữ
Ngược
toán họclạivànólogic
cũngtoáncó nhu
học cầu tiếp thu
đã hoàn toànnhững
ngự trị.thành
Nhữngquảngôn
đạt được của những
ngữ toán và những ngành
ngônkhác
ngữđể
khác triển.
phát đều cóNhưng
nhữngthựcnhược điểmmột
tế mỗi riêng của khoa
ngành mình.học Chúng không
lại chỉ có khả
có một ngônnăng
ngữbao quá
riêng thết
của mọi
mình,
lĩnhnhững
mà vực khoa nhàhọc
khoavà học
đời sống
trongxã cáchội. Ngônkhác
ngành ngữ vàtự nhiên
nhữngvàngười
bản chất
dân sẵn
bìnhcóthường
của mình,
trongcóxã
khả khó
hội năngmàtáchiểu
độngnổi.
trựcTừtiếp
lývào thế giới
do đó, việc quan
yêu cầucủa có
mỗimộtngười,
ngôndongữ
nó phản
chungánh trực nhất,
thống tiếp hình
đảm
ảnh trực quan của thế giới tự nhiên, qua đó tác động đến nhân sinh quan và lối sống của con
bao có khả năng bao quát hết mọi lĩnh vực khoa học và đợi sống xã hội. Việc thiếu hiểu
người. Vì vậy, ngôn ngữ tự nhiên chiếm một phần rất quan trong khoa học và đời sống xã
biết về Logic
hội, mà khônghìnhmột thức
ngôncũng
ngữ nàonhưkhác
khả năng
có thểsửthaydụng
đổinó sẽ dẫn tới chỗ tư duy không chính
được.
xác, cho ra kết quả sai lầm. Làm cản trở sự tiến bộ của khoa học và đời sống xã hội.
Trên đây là trình bày sơ lược một vài nét phát triển của logic hình thức và các vấn đề liên
quan đến nó trong nhưng năm gần đây. Ngày nay, khi khoa học đã đạt đến trình độ phát
triển cực kỳ rực rỡ thì cũng là lúc con người nhận thấy rõ ràng rằng nhận thức con đường
khoa học không phải là phương pháp duy nhất của nhận thức nói chung. Con đường khoa
học, bằng tư duy trừu tượng với việc vận dụng Logic hình thức nhằm đạt tới các quy luật
phổ biến rồi từ đó các quy luật phổ biến trở lại quy luật nhận thức cái cụ thể, dẫu là sâu sắc
vẫn có tính chất gián tiếp, và luôn cho ta những chân lí tương đối những sự thật xấp xỉ. Ta
đã từng biết các nhược điểm đó, ta cũng đã từng tin rằng dẫu có nhược điểm nhưng nhận
thức không có ngày khác.
Nhưng phải chăng sự thật là thế, phải chăng, cùng với phương pháp nhận thức khoa học,
con người vốn vẫn có những cách nhận thức khác, không nhận thiết qua hình thức học và
trừu tượng mà trực tiếp là từ cụ thể đến cụ thể, trong một kiểu hòa nhập nào đó giữa chủ thể
nhận thức với đối tượng nhận thức? Và có thể chăng, trong bối cảnh đó ta có thể xác định
đúng đắn hơn vị trí và sức mạnh tư duy trừu tượng và logic hình thức trong toàn bộ hoạt
động nhận thức của con người
03
KẾT LUẬN
Những quy luật cơ bản của logic hình thức là tiêu chuẩn bắt buộc của tư duy chính xác
và có ý nghĩa cơ bản trong tất cả các hoạt động của tư duy logic.Việc lĩnh hội một
cách sâu sắc quy luật đó có ý nghĩa rất quan trọng đối với bất kỳ lĩnh vực nhận thức
khoa học nào.
Các quy luật đó có quan hệ chặc chẽ với nhau, không được tách rời hay quá coi
trọng một quy luật nào trong quá trình vận dụng. Sử dụng những quy luật logic
đúng phạm vi, vị trí của nó không chỉ có ý nghĩa về nhận thức mà còn có ý nghĩa
thực tiễn to lớn.
Nó còn là công cụ mạnh mẽ trong cuộc đấu tranh lý luận, tư tưởng hiện nay nhằm
chống lại các quan điểm sai trái của chủ nghĩa xét lại và chủ nghĩa cơ hội.Tuân thủ
nghiêm các quy luật cơ bản trình bảy trên đây sẽ giúp chúng ta suy nghĩ và trình
bảy tưtưởng của mình một cách rõ ràng, chính xác, ngắn gọn, mạch lạc, dễ hiểu.
Ứng dụng các quy luật này chúng ta cũng dễ dàng phát hiện các sai lầm trong suy
luận của người khác và của chính mình để phản bác, để vạch trần sự ngụy biện hoặc
để tránh sai lầm.