Dysfunctie van het hart

Het pompsysteem van het lichaam nader beschouwd

Perry Kanters, MSc Thema 10 – Hoorcollege 4

Fysiotherapeut Rijndam revalidatie Jaar 2: 2020-2021
Leerdoelen

 Je kent de anatomie en functie van het hart

 Je kent de pathofysiologie omtrent ischemie van het hart

 Je herkent klachten die relatie hebben met het hart

 Je hebt inzicht in de relatie tussen hart en longen en kunt symptomen en verschijnselen op juiste
wijze duiden

 Disclaimer: Dit college is bedoeld als introductie, horend bij Thema 10. De mate van uitgebreidheid en diepgang moeten ook in dit
perspectief gezien worden
Het myocard

… een indrukwekkend orgaan

Jurriaan Pool, Twee overlieden van het Chirurgijnsgilde, 1699,

Collectie Amsterdam Museum

Anatomie & fysiologie

Grote en kleine circulatie

Anatomie & fysiologie

Geleiding

ECG
Anatomie & fysiologie

In het volgende filmpje wordt de

bouw en functie van het hart
uitgelegd
Anatomie & fysiologie

A. Vena Cava superior & inferior

B. Arteria pulmonalis

C. Vena pulmonalis

D. Aorta
Linker atrium
mitralis (boezem)
Rechter atrium (boezem)
Linker ventrikel (kamer)
8
tricuspidalis
Rechter ventrikel (kamer)

aortaklep
Atrioventriculaire (AV-)kleppen
pulmonalisklep
Anatomie & fysiologie

Contractie: Systole Relaxatie: Diastole

Anatomie & fysiologie

Hartfrequentie x Slagvolume

= Hartminuutvolume (HMV)

‘Cardiac output’
Pathologie

Klepstoornis Hartspierstoornis Ritme/Geleidingstoornis

Patholologie

Atherosclerose Hoge-Dichtheids-Lipoproteïnes en Lage- Dichtheids- Lipoproteïnes:

HDL en LDL
LDL transporteert cholesterol van de lever naar het lichaam
(‘slecht’)
HDL brengt het overtollige cholesterol weer terug naar de lever om
te worden afgebroken (‘goed’)
Pathologie

Atherosclerose kent
vele risicofactoren
en kan o.a. leiden
tot coronairlijden
Pathologie

Hartspierstoornis
Angina pectoris (AP)

AP-klassen:

I. (bijna) geen klachten

II. Klachten bij zware inspanning

III. Klachten bij lichte inspanning

IV. Pijnaanvallen in rust

Overbelasting van het hart (bij inspanning)

- Angina pectoris (AP)

- Kortademigheid, niet in verhouding met geleverde inspanning

- Sterke vermoeidheid, niet in verhouding met geleverde inspanning

- Hartritmestoornissen

- Abnormale stijging of daling van de bloeddruk

- Duizeligheid, Flauwvallen

- Vegetatieve verschijnselen
Pathologie

Ritme/Geleidingstoornis
Medische diagnostiek

ECG

Ergometrie
Medische diagnostiek

Hartkatherterisatie

Bloedonderzoek
Behandeling

Medicatie:

Betablokker

Verlaagt bloeddruk en hartfrequentie. Let op: Verlaagt het prestatievermogen!

Nitraten

Verwijden bloedvaten, dus verbeteren doorbloeding.

In pil of spray onder de tong

De relatie tussen hart en longen

• Anatomisch

• Functioneel

Bij problemen met longvaatbed:

Pulmonale hypertensie

‘Cor pulmonale’
Benauwdheid: hart of long?

Hart:
- Angina Pectoris
- Hartfrequentie, hartritmestoornis
- Enkeloedeem, droge hoest, orthopneu

Long:
- COPD gerelateerde klachten (o.a. vochtige hoest, spontane PLB, TBC)

NB: differentiaal diagnose is taak voor arts, niet voor FT

Samenvattend

• Anatomie & Fysiologie: grote en kleine circulatie, hartcyclus

• Hartfunctiestoornissen: klep-, spier-, ritme/geleidingstoornis

• Atherosclerose, cardiale overbelasting, Angina Pectoris

• Medische diagnostiek: ECG, Ergometrie, Katheterisatie, Bloedonderzoek

• Medicatie: Beta-blokker, Nitraten

• Relatie tussen hart en longen

•  Een introductie passend bij Thema 10.

Geraadpleegde bronnen

• Burgt, van der & Burgerhout – Fysiologie: Leerboek voor paramedische

opleidingen (2017)

• Nederlandse Hartstichting – www.hartstichting.nl

• Six – De cardiologie vereenvoudigd (2013)