DIJETE STARO 3 – 4

GODINE
Motorika
- usavršavanje ravnoteže i spretnosti

Usavršavanje hodanja, skakanja, penjanja:

- samo hoda uz i niz stepenice izmjenjujući nogu
- stoji bez pomoći na jednoj nozi
- hoda na prstima
- hoda po crti
- vozi tricikl ako ima priliku
- skače s najniže stepenice
- trči na veće udaljenosti
- ljulja se na ljuljački
- spušta se samo niz tobogan
Usavršavanje spretnosti ruku i koordinacije:
- može koristiti nož za mazanje namaza

- škarama reže papir

- uspješno hvata malu

loptu (svi s 4 godine)

- baca loptu preko glave

- stavlja štapiće u ploču s rupicama (svi s 4

godine)
Usavršavanje crtanja:

- crta krug (s 3 godine), kvadrat (s 4 godine)

- može se koncentrirati na crtanje detalja
- crtežu daje određeni sadržaj, imenuje
nacrtano
- crta dijagonalu
S tri i pol godine može se pojaviti prolazna
nespretnost.
Intelektualni razvoj
Piaget: predoperacijska faza
- centracija
- ireverzibilnost
- nema konzervaciju količine
- grupiranje (klasifikacija)
predmeta prema funkcionalnoj
sličnosti
- ne snalazi se u dvostrukim
odnosima
- imenuje tri osnovne boje
- imenuje tri oblika (kvadrat, krug,
trokut)
- imenuje 4 osnovna okusa
- imenuje predmete na slici
- opisuje akciju na slici
- počinje određivati doba događanja neke aktivnosti
- počinje razlikovati nedjelju od ostalih dana u tjednu
- najprije shvaća sadašnjost, pa budućnost, pa onda
prošlost
- može brojati uz pravilno
pokazivanje 2 do 4 predmeta
- na zahtjev pruža dvije kocke
- zapamćivanje je nenamjerno u toku praktične
aktivnosti i igre i na temelju prostornog i
vremenskog dodira
- ako mu odjednom kažemo više riječi,
zapamtit će prosječno 2 riječi
Govor
- javljaju se gotovo svi tipovi gramatičkih
rješenja (padeži, vremena, množina,
zamjenice, postavljanje pitanja i dr.) ali
još nisu usvojeni svi detalji (najčešće
pogreške u upotrebi zamjenica, jednine
i množine)
- povećano je razumijevanje govora
- odgovara na pitanja o funkciji predmeta
- reagira na pitanje Koji želiš? imenujući
predmet
- odgovara na pitanja koja počinju sa: Što
ako..? i Što kada..?
- spontano obavještava okolinu o proteklim
događajima
- kaže ime, prezime i ulicu ili naselje u kojem živi
- može recitirati nekoliko kraćih recitacija
- samo, uz slikovnicu, priča priču
- u artikulaciji glasova još ima odstupanja
- i dalje prisutan egocentričan govor (glasni monolog)
- još uvijek je moguće fiziološko mucanje
- mucanje koje se prvi put javi oko 3,5 godine
može se razviti u trajni poremećaj
Socijalni i emocionalni razvoj
- emocije su kratkotrajne i snažne
- lakše prihvaća rastanke ako je na to pripremljeno i ako mu je
to jednostavno objašnjeno
- do 4. god. raste strah od životinja, stranih ljudi i predmeta
- na stvaranje straha djeluje neočekivanost
- vrhunac čuvstva ljutnje – manifestacije: griženje, pljuvanje,
štipanje, bacanje na pod, vrištanje
- vrhunac čuvstva ljubomore (češće kod djevojčica)
- javlja se osjećaj za smiješno: smije se
grimasama, nezgrapnostima odraslih, šalama
- doživljavaju uspjeh i neuspjeh
- želi svratiti pozornost na sebe
- ponašanja koja smanjuju napetost: sisanje
prsta, kopanje nosa, griženje noktiju,
cmizdrenje, žmirkanje, masturbacija
- u socijalnom razvoju egocentrično, česti su
sukobi, suparništvo
- znaci takmičenja – kao potreba za
samopotvrđivanjem
- fizički otpor prema okolini prelazi u verbalni
- pokazuje simpatiju i empatiju
- pozdravlja poznate osobe bez upozorenja
Samostalnost pri jelu

- vrhunac brljanja hranom

- nalijeva vodu iz vrča
- iz žlice se ne prolijeva tekuća hrana
- upotrebljava vilicu
Samostalnost pri oblačenju
- otkopčava odjeću, obuva se
- sudjeluje u oblačenju, ali mora gledati što radi
- razlikuje prednju i stražnju stranu odjeće ako je
jasno naznačena
- samo se skida za upotrebu WC-a
Razvoj vlastite slike o sebi

- počinje razvijati pojam o sebi

- svjesno je svog spola, odijevanja, kose
- zna koliko je staro
- povezuje ime i spol
- povećan je interes za vlastito tijelo i njegovo
funkcioniranje
- razvija se samopoštovanje
Igra

- paralelna igra sve se

više pretvara u kooperativnu
- konstruktivna igra: javlja se zanimanje za
kombiniranje igračaka
- počinje igra uloga
- igra na istu temu traje 10-15 minuta
- i dalje prisutna imitativna igra
Psihosocijalni razvoj

Prema Eriksonu: Inicijativa nasuprot krivnji

- dijete razvija osjećaj inicijativnosti, istražujući

socijalni svijet putem igre, oblikovanjem

savjesti kroz identifikaciju s roditeljem istoga
spola te suportivnim odgojem
- negativan ishod kod djece dovodi do osjećaja

krivnje jer su ih odrasli zastrašivali, kritizirali

kažnjavali