Raczyński W naukach przyrodniczych bardzo ważne są pojęcia, które Układ, definują obiekt badań, jego stan otoczenie I oraz to, co pozostaje w jego faza otoczeniu. Zacznijmy zatem od wprowadzenia podstawowych pojęć- układu I jego otoczenia. Układem jest wyodrębniona myślowo lub fizycznie część przestrzeni, która jest przedmiotem. Np. Sformułowanie: Woda Układ mineralna w butelce. Oznacza, że układem jest woda mineralna, a butelka nie należy do tak określonego układu. Wszystko to, co nie jest układem, staje się otoczeniem układu. Ze względu na liczbę składników rozróżnia się układy jednoskładnikowe (czyste substancje) I układy wieloskładnikowe (mieszaniny substancji) Do scharakteryzowania układu często trzeba okreśłić liczbę faz I liczbę składników. Ważnym elementem opisu stanu układu, a dokładniej jego jednorodności, jest pojęcie fazy. Faza to jednolita fizycznie część układu, Faza oddzielona od pozostałych części wyraźną granicą, na której następuję skokowa zmiana właściwości. Większość rodzajów materiałów w naszym otoczeniu to mieszaniny. Istnieje wiele typów mieszanin różnących się:
-liczbą składników, -zawartością ilościową poszczególnych Mieszaniny składników, -stanem skupienia.
Mieszaniny są obiektem naszego
zainteresowania głównie dlatego, że każda z nich wykazuje pewne właściwości, których nie ma żaden z jej składników w stanie czystym. Jednorodne, czyli homogeniczne, w których składniki nie są rozróżnialne wzrokowo. Niejednorodne, czyli heterogeniczne, w których składniki są rozróżnialne wzrokowo Mieszaniny W zależności od wielkości fragmentów można rozdrobionych, rozróżnia się trzy podstawowe podzielić na: rodzaje mieszanin: -roztwory, np. mydło + woda -koloidy, np. dym i kurz w powietrzu -zawiesiny. Np. mąka + woda Każda mieszanina jednorodna jest nazywana roztworem. Cechą wszystkich roztworów jest bardzo duży stopień rozdrobnienia- substancja rozpuszczona jest rozdrobniona aż do pojedynczych atomów, cząsteczek lub jonów. Roztwory Roztworami mogą być mieszaniny: -ciekłe -stałe -gazowe Koloidy spotyka się w życiu codziennym I w przyrodzie. Typowe koloidy w domowej kuchni to mleko, majonez, masło I sosy. Wiele substancji tworzy koloidy przez zwykłe Koloidy rozpuszczenie. Typowe przykłady to rozpuszczone w wodzie. Rodzaj otrzymanej mieszaniny w dużym stopniu zależy od rozpuszczalnika. • Żel- jest to produkt koagulacji czyli koagulat, który jest miękki I elastyczny • Emulsja- układ, w którym fazy rozproszona I rozpraszająca są ciekłe, a rozmiary cząstek rozproszonych są większe od rozmiarów charakterystycznych dla koloidów. Zjawisko to zawarte jest w specjalnych Efekt właściwościach optycznych układów Tyndalla koloidalnych. Jego istota jest następująca: wiązka światła przechodząca przez roztwór (lub aerozol) układu jest rozproszona. – Emulsja znajduje się pomiędzy dwoma płynami. – Piana powstaje, gdy wiele cząstek gazu zostaje uwięzionych w cieczy lub ciele Rodzaje stałym. – Aerozol zawiera drobne cząstki cieczy lub ciała stałego zdyspergowane w gazie Dziękuję za uwagę Źródła: