ĐẠI HỌC DUY TÂN

KHOA Y
BỘ MÔN GIẢI PHẪU

ĐOAN NÃO

1
 NỘI DUNG

1. HÌNH THỂ NGOÀI

2. CÁC MÉP GIAN BÁN CẦU
3. NÃO THẤT BÊN
4. HÌNH THỂ TRONG
1. HÌNH THỂ NGOÀI

85% trọng lượng não bộ

Dài 16cm, rộng 14cm, cao 12cm

3
1. HÌNH THỂ NGOÀI

• Khe não dọc: chia 2 bán cầu đại não phải và trái
• Khe não ngang: ngăn cách 2 bán cầu đại não với đồi
thị, trung não và tiểu não

4
1. HÌNH THỂ NGOÀI

Khe não dọc

Khe não ngang

1. HÌNH THỂ NGOÀI

• Mỗi bán cầu đại não có 3 mặt: mặt trên ngoài, mặt
trong và mặt dưới
• Các mặt lại chia ra làm nhiều thùy, thùy chia ra các
hồi (hoặc tiểu thùy) bởi các rãnh não.

6
1. HÌNH THỂ NGOÀI
1.1 Mặt trên ngoài Rãnh trung tâm
Rãnh đỉnh chẩm

Rãnh bên

- Các rãnh trung tâm, rãnh bên, rãnh đỉnh chẩm chia mặt trên
ngoài làm 5 thùy: thùy trán, thùy đỉnh, thùy chẩm, thùy thái
dương và thùy đảo 7
1. HÌNH THỂ NGOÀI
1.1 Mặt trên ngoài
Thùy đỉnh

Thùy trán

Thùy chẩm

Thùy thái dương 8

1. HÌNH THỂ NGOÀI
1.1 Mặt trên ngoài

Thùy đảo
(nằm vùi ở đáy rãnh
bên)
9
 1. HÌNH THỂ NGOÀI
1.1 Mặt trên ngoài
Thùy đảo:
Có hai rãnh: rãnh trung tâm đảo
chia thùy thành hồi đảo ngắn và
hồi đảo dài và rãnh vòng đảo
chạy vòng quanh các hồi, phân
cách chúng với các thùy não
chung quanh

Các hồi đảo ngắn

Rãnh trung tâm đảo

Hồi đảo dài

10
1. HÌNH THỂ NGOÀI
1.1 Mặt trên ngoài
Thùy trán Hồi trước trung tâm
3 rãnh  4 hồi

Rãnh trước trung tâm

Rãnh trung tâm
Hồi trán trên
Rãnh bên
Rãnh trán trên

Hồi trán giữa

Rãnh trán dưới

Hồi trán dưới

11
 1. HÌNH THỂ NGOÀI
1.1 Mặt trên ngoài
Hồi sau trung tâm
* Thùy đỉnh: Rãnh sau trung tâm
- Hồi sau trung tâm,
- Tiểu thùy đỉnh trên Rãnh trung tâm Tiểu thùy đỉnh trên
- Tiểu thùy đỉnh dưới Rãnh gian đỉnh
- Hồi trên viền và hồi
góc.

Tiểu thùy đỉnh dưới

12
 1. HÌNH THỂ NGOÀI
1.1 Mặt trên ngoài
* Thùy đỉnh
- Hồi sau trung tâm, Rãnh trung tâm
- Tiểu thùy đỉnh trên
- Tiểu thùy đỉnh dưới Rãnh gian đỉnh
- Hồi trên viền và hồi
góc.

Hồi góc 13
Hồi trên viền
1. HÌNH THỂ NGOÀI
1.1 Mặt trên ngoài
Thùy chẩm: Giới hạn từ khuyết trước chẩm đến rãnh đỉnh chẩm.
Rãnh chẩm ngang chia thùy chẩm thành 2 nhóm
hồi chẩm trên và hồi chẩm dưới
Rãnh đỉnh chẩm

Cực chẩm

Rãnh cựa

Rãnh chẩm ngang

Khuyết trước chẩm 14
 1. HÌNH THỂ NGOÀI
1.1 Mặt trên ngoài
Thùy thái dương:
- Rãnh thái dương trên và
dưới → Hồi thái dương trên,
giữa và dưới.
- Rãnh thái dương ngang Rãnh thái dương trên
thuộc thành dưới rãnh bên →
Các hồi thái dương ngang

Rãnh bên

Hồi thái dương trên

Hồi thái dương giữa Rãnh thái dương dưới

Hồi thái dương dưới

15
1. HÌNH THỂ NGOÀI
Trẽ viền
1.2 Mặt trong:
Rãnh thể chai
có 5 rãnh : Rãnh đai Rãnh dưới đỉnh
- Rãnh đai,
- Rãnh thể chai, Rãnh đỉnh chẩm
- Rãnh dưới đỉnh,
- Rãnh đỉnh chẩm,
- Rãnh hải mã

Rãnh cựa 16
1. HÌNH THỂ NGOÀI Trẽ viền (của rãnh đai)
1.2 Mặt trong Tiểu thùy cạnh trung tâm
Hồi trán trong Hồi trước chêm
Rãnh đỉnh ch
Hồi chêm

Rãnh cựa

Hồi đai Hồi lưỡi

17
 1. HÌNH THỂ NGOÀI
1.3 Mặt dưới Móc hải mã
1.3.1 Phần thái dương chẩm
Rãnh mũi
Rãnh thái dương chẩm

Hồi thái dương chẩm ngoài

Hồi thái dương chẩm trong

Rãnh bên phụ

Hồi cạnh hải mã 19

1. HÌNH THỂ NGOÀI
1.3 Mặt dưới Rãnh khứu Hồi thẳng
1.3.2 Phần ổ mắt Hành khứu

Các hồi ổ mắt Dải khứu

Tam giác
khứu
Các rãnh ổ mắt Chất thủn
trước

20
2. CÁC MÉP GIAN BÁN CẦU

Là phần dính liền hai bán cầu đại não lại với nhau gồm:
- Thể chai
- Vòm não
- Mép trước
- Vách trong suốt

21
2. CÁC MÉP GIAN BÁN CẦU
Vách trong suốt: Thể chai:
- Gồm hai lá và một ổ. Nối liền hai vỏ bán cầu
- Nối liền thể chai với đại não
vòm não
- Tạo nên thành trong
của hai NTB
Vòm não:
Mép trước: -Một thân
- Phần trước -Hai cột ở tr
gồm các thớ -Hai trụ ở sa
nối liền hai
hành khứu
- Phần sau nối
hai hồi thái
dương giữa ở
hai bán cầu 22
 3. NÃO THẤT BÊN
- Mỗi bán cầu đại não có 1 não thất bên
- Thông với não thất III bởi lỗ gian não thất.
- Uốn quanh nhân đuôi và đồi thị
- Gồm phần trung tâm và 3 sừng: trước, sau và dưới

Sừng trước (trong thùy trán)

Phần trung tâm (nơi gặp nhau của 3
sừng)
Sừng sau (trong thùy chẩm)

24
Sừng dưới (trong thùy thái dương
3. NÃO THẤT BÊN

Não thất bên

Não thất III

Não thất IV
26
4. HÌNH THỂ TRONG
4.1. CHẤT TRẮNG: Chiếm tất cả các khoảng nằm giữa vỏ
đại não, não thất bên và các nhân nền
Gồm 3 loại sợi: bó tỏa đứng, bó liên hợp dọc, bó liên hợp
ngang

27
4. HÌNH THỂ TRONG
4.1. CHẤT TRẮNG:
4.1.1. Bó tỏa đứng:
- Gồm các sợi đến và đi, xuất phát từ tất cả các phần của vỏ
não đi vào bên trong, tỏa rộng thành vành tia.
- Đi giữa nhân đuôi, đồi thị và nhân bèo = bao trong.
- Bao trong có hình dạng chữ V, đỉnh hướng vào trong=gối, hai
cành là trụ trước và trụ sau: trụ trước nằm giữa nhân bèo và
nhân đuôi, tru sau nằm giữa nhân bèo và đồi thị.
- Phần sau dưới của trụ sau có chứa tia thị giác và tia thính
giác.

28
 4. HÌNH THỂ TRONG
4.1. CHẤT TRẮNG:
4.1.2 Bó liên hợp dọc:
- Bó liên hợp dọc trong chất trắng là bó dưới vỏ
- Gồm hai nhóm sợi ngắn và sợi dài.
- Nhóm sợi ngắn hay sợi cung đại não, nối các phần náo kế cận
trong cùng một thùy.
- Nhóm sợi dài nối các thùy khác nhau trong một bán cầu (bó
móc nối phần ổ mắt thùy trán với cực thái dương, bó đai nối
thùy trán với thùy thái dương, bó dọc trên, bó dọc dưới nối thùy
trán, thùy chẩm với thùy thái dương).
- Bao ngoài và bao ngoài cùng ở mặt trong và ngoài nhân trước
tường được cấu tạo bởi các bó liên hợp dọc
29
4. HÌNH THỂ TRONG
4.1. CHẤT TRẮNG:
4.1.2 Bó liên hợp ngang:
- Gồm có mép trước và thể chai ( thuộc mép gian bán cầu
đại não)
- Ở hai bên thể chai, các thớ tỏa rộng thành tia thể chai.

30
4. HÌNH THỂ TRONG

• CHẤT XÁM:
- Vỏ đại não.
- Các nhân nền: thể vân (nhân đuôi, nhân bèo), nhân
trước tường, thể hạnh nhân.

32
 4. HÌNH THỂ TRONG
 CHẤT XÁM
-Vỏ đại não: diện tích 2200cm2
-2/3 nằm sâu trong các rãnh, 1/3 lộ ra
ngoài.
-Có tất cả khoảng 14 tỉ tế bào, sắp xếp
thành 6 lớp.
-Chiều dày vỏ đại não thay đổi từ
1,5mm - 4,5mm.
-Vỏ não được chia là 52 khu, mỗi khu
có một chức phận chủ yếu khác nhau.
( Nói, viết, khứu giác, thị giác, thính giác
…..)
Vỏ đại não
33
4. HÌNH THỂ TRONG

• CHẤT XÁM:
- Các nhân nền:
+ Thể vân: nhân đuôi, nhân bèo
+ Nhân trước tường
+ Thể hạnh nhân

35
 4. HÌNH THỂ TRONG
Các nhân nền Đồi thị
Nhân đuôi:
- Uốn cong
hình móng
ngựa.
- Gồm: đầu,
thân và đuôi

Nhân bèo:
- Có hình tam
giác.
- Khối ngoài lớn
là bèo sẫm Thể hạnh nhân: nằm trong móc
- Khối trong nhỏ
hải mã, chức năng khứu giác 36
 4. HÌNH THỂ TRONG
Các nhân nền

Bèo xẫm

Nhân trước tường: tách ra

từ vỏ thùy đảo, chức năng
chưa rõ.

Cầu nhạt

37
 CÂU HỎI
Câu 1. Các rãnh chia đoan não thành các thùy, ngoại trừ?
A. Thùy trán
B. Thùy đuôi
C. Thùy chẩm
D. Thùy đỉnh

Câu 2. Thùy trán và thùy đỉnh của đoan não được ngăn cách
nhau bởi rãnh nào?
A. Rãnh bên
B. Rãnh trung tâm
C. Rãnh đỉnh chẩm
D. Rãnh trán đỉnh
 CÂU HỎI
2
Chi tiết mũi tên chỉ?
 1…………………. 3
 2………………….
1
 3………………….
 4………………….
 5………………….

4
5
 CÂU HỎI 2
3
Chi tiết mũi tên chỉ?
 1………………….
 2…………………. 1
 3………………….
 4………………….
 5………………….

5
4
XIN CẢM ƠN

42