DULA

• Dula ay hango sa salitang Griyego na “drama” na nangangahulugang gawain o

kilos?
• ➢ Ang dula ay isang akdang pampanitikang ang pinakalayunin ay itanghal.
Sinasabing ito ay paglalarawan sa madudulang bahagi ng buhay.
• ➢ Taglay nito ang katangiang umiiral sa buhay ng tao gaya ng pagkakaroon ng
mga suliranin o mga pagsubok na kaniyang pinagtagumpayan o kinasawian.
• ➢ Ayon kay Aristotle, ito ay isang sining ng panggagaya o pag-iimita sa
kalikasan ng buhay. Ipinakikita nito ang realidad sa buhay ng tao gayundin ang
kaniyang mga iniisip, ikinikilos, at isinasaad.
• Ang trahedya ay isang dulang ang bida ay hahantong sa kabiguan o
malungkot na wakas. Mayroon ding mga uri ng ganitong dulang may
malungkot ngunit makabuluhang wakas. Nagsimula ang ganitong uri ng
drama mula sa sinaunang Gresya. Kabilang sa mga maagang mga bantog na
tagapagsulat ng trahedya sa Gresya ay sina Aeschylus, Sophocles, at
Euripides.
• ➢ Trahedya rin ang dula kapag ang tema nito’y mabigat o nakasasama ng
loob, nakaiiyak, nakalulumos ang mga tauhang karaniwang nasasadlak sa
kamalasan, mabibigat na suliranin, kabiguan, kawalan, at maging sa
kamatayan. Ito’y nagwawakas nang malungkot.
 ➢ Ang Romeo at Juliet ay isang dulang isinulat ni William Shakespeare tungkol
sa dalawang maharlikang mga angkan na nagkaroon ng alitan kung kaya’t naging
magkaaway. Nakabatay ang balangkas ng dulang ito sa isang kuwento mula sa
Italy na isinaling wika upang maging taludtod bilang The Tragical History of
Romeus and Juliet (Ang Kalunos-lunos na Kasaysayan nina Romeus at Julieta) ni
Arthur Brooke noong 1562 at muling isinalaysay na nasa anyong tuluyan o prosa
sa Palace of Pleasure (Palasyo ng Kaluguran) ni William Painter noong 1567.
➢ Isang layunin ng may akda na ipakita ang kadalisayan ng tunay at wagas na
pag-ibig sa pagitan ng dalawang taong nagmamahalan. Ipinakikita rin ng may akda
ang magiging bunga kung ang isang tao o mga tao ay walang ganap na pag-intindi
sa mga bagay-bagay. Ang kanilang kamatayan ang naging bunga ng hidwaang
walang tigil sa pagitan ng dalawang pamilya.
 MGA ELEMENTO NG DULA
• 1. Iskrip – ito ang pinakakaluluwa ng isang dula. Ang lahat ng bagay na isinasaalang-alang sa
dula at nararapat na naaayon sa isang iskrip.
• 2. Gumaganap o Aktor – sila ang nagsasabuhay sa mga tauhan sa iskrip. Sila ang nagbibigay ng
dayalogo, nagpapakita ng iba’t ibang damdamin at pinapanood na tauhan sa dula.
• 3. Tanghalan – anomang pook na pinagpasyahang pagtanghalan ng isang dula ay tinatawag na
tanghalan. Tanghalan din ang tawag sa kalsadang 9 pinagtatanghalan ng isang dula o silid na
pinagtanghalan ng mga mag-aaral sa kanilang klase.
• 4. Tagadirehe o Direktor – siya ang nagpapakahulugan sa iskrip. Siya ang nagpapasya sa
hitsura ng tagpuan, ng damit ng mga tauhan, hanggang sa paraan ng pagganap at pagbigkas ng
mga tauhan ay dumedepende sa interpretasyon ng director sa iskrip.
• 5. Manonood – hindi maituturing na dula ang isang binansagang pagtatanghal kung hindi ito
mapapanood ng ibang tao.