Rola państwa

w gospodarce
Państwo
• Pojęcie państwa oznacza złożoną,
zróżnicowaną wewnętrznie, wieloszczeblową
strukturę administracyjną społeczeństwa
zamieszkującego określone terytorium,
dysponującą władzą ustawodawczą,
wykonawczą i sądowniczą.
 Jakie funkcje pełni
państwo?

• Państwo ma bardzo duże

znaczenie dla gospodarki, w
której pełni funkcje
ekonomiczne, społeczne i
polityczne. Jednak najważniejsze
z nich są funkcje ekonomiczne,
które możemy podzielić na
funkcje alokacyjną,
redystrybucyjną i stabilizacyjną.
Alokacja
• Alokacja –
rozdysponowanie
czynników produkcji np.
zasobów naturalnych do
poszczególnych dziedzin
działalności gospodarczej i
społecznej.
 Przyczyny podejmowania działań przez
państwo w celu wyeliminowania
niekorzystnych procesów gospodarczych:
• ryzyko ukształtowania się monopoli i
zaniku konkurencji
Dlaczego państwo w
• pojawienie się asymetryczności
pewnym zakresie wypowiedzi ( czyli sytuacji gdy dwie
ingeruje w procesy strony transakcji nie maja takiej samej
gospodarcze? wiedzy o danym produkcie)
• występowanie negatywnych efektów
zewnętrznych
• występowanie dóbr publicznych, które
są pożądane, ale nie ma chętnych do ich
finansowania
Jak państwo
ingeruje w
gospodarkę?

Państwo ingeruje w
gospodarkę poprzez
politykę gospodarczą i
społeczną
Polityka Gospodarcza
To o subdyscyplina ekonomii opisująca i
wyjaśniająca sposoby świadomego
oddziaływania państwa na gospodarkę, za
pomocą określonych narzędzi (instrumentów) i
środków, dla osiągnięcia celów założonych
przez podmioty polityki gospodarczej (tj.
polityka rządu), w otoczeniu uwarunkowań
doktrynalnych (tj. w oparciu o daną teorię
ekonomiczną), wewnętrznych (związanych z
danym krajem) i zewnętrznych (poza nim).
Główne cele
polityki
gospodarczej:

• stymulowanie rozwoju gospodarczego

• ochrona obywateli przed zagrożeniami
związanymi z bezrobociem
• utrzymywanie stabilnego poziomu cen
• utrzymywanie stabilnego kursu walut
• przeciwdziałanie nierównomiernemu
rozwojowi gospodarczemu regionów
kraju
Podział polityki
gospodarczej
• Polityka mikroekonomiczna - zajmuje
się regulacją konkretnych zagadnień
gospodarki, jej poszczególnych gałęzi,
rodzajów produkcji, rynków na określone
towary i usługi.

• Polityka makroekonomiczna - obejmuje

te oddziaływania państwa, które dotyczą
całokształtu społecznego procesu
gospodarczego i prowadzone są głównie
za pośrednictwem podstawowych
mechanizmów jego regulacji – pieniądza
i budżetu państwa.
Podział polityki
makroekonomicznej:
polityka fiskalna - obejmuje decyzje ekonomiczne podejmowane
przez rządy. To rząd decyduje o wydatkach na usługi publiczne,
wsparcie gospodarki i zmniejszanie nierówności społecznych.
Środki na te cele pozyskuje z podatków lub pożycza na rynkach
finansowych. Polityka fiskalna może być: restrykcyjna lub
ekspansywna
Polityka monetarna –dba o to aby ceny towarów i usług
utrzymywały się na stabilnym poziomie. O to, żeby inflacja (czyli
tempo, w jakim zmienia się w czasie ogólny poziom cen)
pozostawała niska, stabilna i przewidywalna, dba bank centralny.
Polityka monetarna zwiększająca podaż pieniądza ma charakter
łagodny natomiast polityka monetarna zmniejszająca podaż
pieniądza ma charakter twardy.
Jakimi metodami państwo przeciwdziała
występowaniu zjawisk kryzysowych w
gospodarce?

Państwo przeciwdziała występowaniu zjawisk

kryzysowych w gospodarce dzięki działaniom
prowadzonym w ramach polityki fiskalnej i pieniężnej.
Państwo najczęściej w takich sytuacjach obniża stopy
procentowe i podatki oraz udziela dotacji lub
niskooprocentowanych pożyczek na założenie działalności
gospodarczej w celu zmniejszenia liczby osób bez pracy.
Ważne pojęcia

• Interwencjonizm państwowy – to doktryna ekonomiczna promująca

aktywne zaangażowanie państwa w procesy gospodarcze, proces
tworzenia przez organy państwowe mechanizmów oddziaływania na
gospodarkę.
• Dobra publiczne – dobra charakteryzujące się brakiem możliwości
wyłączenia ich z konsumpcji oraz jednocześnie ich
niekonkurencyjnością w konsumpcji. Pierwszy warunek w definicji
dobra publicznego oznacza, że dostawca dobra nie może legalnie
zapobiec używaniu dobra przez innych.
Inflacja
W gospodarce rynkowej polityka pieniężna musi być prowadzona w
sposób precyzyjnie powiązany z polityką dochodową i budżetową.
Bardzo restrykcyjna polityka pieniężna może powodować redukcję
zatrudnienia, a nadmiernie ekspansywna – może sprzyjać inflacji i –
ze względu na zagrożenia związane ze spadkiem płac – powodować
wzrost żądań finansowych pracowników. Ponieważ nie można
osiągnąć jednocześnie pełnego zatrudnienia i stabilnych cen, ważnymi
problemami, które muszą rozwiązać państwa prowadzące gospodarkę
rynkową, są inflacja (proces wzrostu poziomu cen) i
nadmierne bezrobocie (zjawisko polegające na tym, że pewna część
ludzi zdolnych do pracy i jej poszukujących nie znajduje
zatrudnienia).
Sposoby przeciwdziałania
inflacji:
• hamowanie wzrostu cen przez odpowiednie hamowanie
wzrostu płac (np. negocjacje ze związkami zawodowymi,
podatek od nadmiernego wzrostu wynagrodzeń, dążenie do
tego, aby wzrost płac nie dokonywał się dzięki wydajności
pracy),
• zwiększanie dochodów państwa (np. przez podniesienie
podatków, zmniejszanie wydatków budżetowych),
• regulowanie dopływu pieniądza do obiegu za pośrednictwem
banku centralnego, którym w Polsce jest Narodowy Bank
Polski,
• zlikwidowanie monopoli i dążenie do stworzenia konkurencji
doskonałej.
Dziękujemy za uwagę