Mga Salik Na Nagbigay Daan Sa Pag-Usbong NG Nasyonalismong Pilipino

QUARTER 4 WEEK 2
BALIK-ARAL
Panuto: Ipaliwag kung ano ang nasyonalismo?
Tuwing nakikita mo
ang ating Pambansang
Watawat, ano ang
unang salita na
pumapasok sa iyong
isipan?
Mga Salik na Nagbigay daan
sa Pag-usbong ng
Nasyonalismong Pilipino
1. Ang pagbubukas ng Pilipinas sa pandaigdigang
1. Ang pagbubukas ng Pilipinas sa pandaigdigang kalakalan(1836)
kalakalan(1836)
Noong 1834, iniutos ng hari ng Espanya ang
lubos na pagbubukas sa daungan ng Maynila
para sa pandaigdigang kalakalan. Nanguna
ang mga Ingles sa kalakalan sa Pilipinas at
ito ay sinundan ng mga Amerikano at
Pranses. Naging mataas ang halaga ng mga
produkto tulad ng asukal, tabako at abaka.
kalakalan(1836)
Umunlad ang produksyon sa bansa nang

magbukas ang mga daungan para sa
pandaigdigang kalakalan sa iba’t-ibang panig
ng Pilipinas tulad ng daungan sa Sual
(Pangasinan), Iloilo, Zamboanga, Cebu,
Tacloban at Legaspi.
kalakalan(1836)
Sa paglago ng kalakalan, lumago rin ang
salapi at kapital ng mga tao. Maraming
bangko ang binuksan. Nagkaroon din ng
maunlad na sistema ang komunikasyon at
transportasyon dahil sa pag-unlad ng
komersyo.
kalakalan(1836)
Sa pagkakaroon ng maayos at matitibay na
daan at tulay, naging mabilis ang
komunikasyon at ugnayan ng mga tao.
Nagsimula na rin ang pag-unlad ng kaisipan
ng mga tao at ang kamalayan sa kanilang
kapaligiran.
2. Pagbubukas ng Suez Canal
Binuksan ang pandaigdigang kalakalan, ang

Suez Canal na matatagpuan sa Egypt noong
ika-17 ng Nobyembre 1869. Nang mabuksan
ito para sa sasakyang pandagat, naging
maikli ang paglalakbay at napadali ang
komunikasyon mula sa Maynila patungong
Espanya.
Naging madali at mabilis din ang

pagpasok ng mga dayuhang may
dala-dalang iba’t ibang ideya at
kaisipang liberal na gumising at
nagmulat sa isipan ng mga Pilipino.
3. Pagdating ng Kaisipang Liberal
May mga kaisipang liberal mula sa

Europa at Amerika ang nakarating sa
ating bansa. Ang mga malayang
kaisipan ng makabagong daigdig na
nakasulat sa mga aklat at mga
impluwensiyang “La Ilustracion” o
pagkamulat.
Namulat ang mga tao sa kanilang mga

karapatan tulad ng: karapatang dapat
maging malaya ang lahat ng taong
isinilang, karapatang mabuhay,
magkaroon ng mga ari-arian at
makapamili ng relihiyon.
4. Liberal na Pamumuno
Si Carlos Maria dela Torre ay nakilala

sa kanyang liberal na pamumuno.
Nakuha niya ang pagtitiwala ng mga
Pilipino. Nakinig siya sa mga suliranin
ng mga mamamayan at nakihalubilo
sa mga tao.
Pinahintulutan niya ang malayang pag-

uusap sa mga bagay na nauukol sa
politika. Hindi nagtagal ang liberal na
pamamahala ni dela Torre.
Natapos ito nang pinalitan siya bilang

Gobernador-Heneral ni Rafael de
Izquierdo matapos ang dalawang taong
panunungkulan. Siya’y nakilala bilang
isa sa mga malulupit na namuno sa
Pilipinas.
5. Mga Ginawa ng Espanyol na Gumising sa Diwang
Makabayan ng mga Pilipino
5.1 Pagpapalaganap ng isang relihiyon.

5.2 Pagbibigay ng isang pangalan sa
mga lupain na dati ay nahahati sa mga
barangay at sultanato.
5.3 Pang-aabuso at pagmamalupit.
6. Pagkakaroon ng Panggitnang Lipunan (Middle
Class)
Ang mga Pilipinong nakaangat sa lipunan ay
nakapag-aral. Sila ay naglakbay at nagaral sa
ibang bansa. Namulat sila sa kaisipang liberal
at sa mapaniil na pamamalakad ng mga
Espanyol sa ating bansa. Sila ay humiling ng
pagbabago sa mga Espanyol. Ang pangkat na
ito ay tinatawag na Illustrado.
7. Sekularisasyon at ang Tatlong Paring Martir
Sa panunungkulan ni Rafael de Izquiredo y

Gutierrez na siyang pumalit kay Carlos Maria
dela Torre na isang malupit na gobernador ay
hinadlangan at ipinahinto ang paghingi ng
mga reporma tulad ng mga karapatang
politikal at sekularisasyon ng mga parokya.
Ang sekularisasyon ay ang pagbibigay sa

mga paring sekular (Pilipinong pari) ng
kapangyarihang pamunuan ang mga
parokya. Dahil dito sumiklab ang pag-aalsa
sa Cavite.
Nasugpo ng mga Espanyol ang pag-

aalsang ito, dinakip ang mga
napagbintangang pinuno na sina Padre
Jose Burgos, Padre Jacinto Zamora at
Padre Mariano Gomez (Gomburza) at
binitay sila. Ito ang nagpasidhi sa
damdaming makabayan ng mga Pilipino.
GAWAIN 1
Panuto: Hanapin at bilugan ang mga salita na may
kaugnayan sa Nasyonalismo.
A R E W A U T R I C
S M A B M E R A O T
P A G M A M A H A L
B K C D K E D F G T
J A K L A M I N P W
I T E A B G S C L A
T A C D A A Y H R T
U O T L N Y O U T A
X V E O S E N C D W
W Z B J A B A K O A
A K U L T U R A S T
A B A N Y A I S Y N
PA G TATAYA
Panuto: Bilugan ang titik ng tamang sagot.
1. Dito matatagpuan ang Suez Canal.
a.) Africa
b.) Egypt
c.) India
d.) Amerika
PA G TATAYA
2. Sila ang mga Pilipino mula sa pang gitnang
uri na nakakamit ng edukasyong kanluranin.
a.) Tsino
b.) Mestiso
c.) Illustrado
d.) Amerikano
PA G TATAYA
3. Siya ay nakilala sa kanyang liberal na
pamumuno.
a.) Rafael de Ezquierdo y Gutierrez

b.) Jose Basco
c.) Carlos Maria de la Torre
d.) Simon de Anda
PA G TATAYA
4. Isa siyang malupit na gobernador na
pumalit kay Jose Basco.
a.) William Drapper

b.) Simon de Anda
c.) Samuel Cornish
d.) Rafael de Ezquierdo y Gutierrez
PA G TATAYA
5. Ito ay ang mga malayang kaisipan na
nakasulat sa mga aklat at pahayagan.
a.) Kaisipang Liberal

b.) Kaisipang Kolonyal
c.) Mga Pahayagan
d.) Mga Kasulatan
QUARTER 4 WEEK 2
BALIK-ARAL
Panuto: Magbigay ng isang salik sa pag-usbong
ng nasyonalismong Pilipino. Ipaliwanag.
Salik: _____________________________
Paliwanag:
Sa loob ng puso,
magbigay ng isang
sitwasyon o isyu na
kinakaharap ng bansa at
ipaliwanag kung paano
mo maipapakita ang
pagiging nasyonalista sa
paglutas nito.
sa Pag-usbong ng
kalakalan(1836)
kalakalan(1836)

kalakalan(1836)
komersyo.
kalakalan(1836)
kapaligiran.

Espanya.


pagkamulat.


sa mga tao.


Pilipinas.

Class)


sa Cavite.

GAWAIN 1
Panuto: Ibigay ang mga salik na nagbigay
daan sa pag-usbong ng nasyonalismong
Pilipino.
1. 4.
2. 5.
3. 6.
PA G TATAYA
Panuto: Lagyan ng tsek (/) ang pangungusap
na nagpapakita ng Nasyonalismo at ekis (x)
kung hindi.
1. Binili ni nanay ang tindang basket ng

Igorot na gawa sa abaka.
PA G TATAYA
2. Huminto sa paglalakad si Ben habang

inaawit ang Lupang Hinirang.
3. Ipinagmamalaki ni Nena na siya’y

isang Pilipino.
PA G TATAYA
4. Sumasali si Martha sa programa ng

pagdiriwang ng Buwan ng Wika.
5. Kumain sina Pepe at Pilar ng noodles

na gawa sa Tsina.
QUARTER 4 WEEK 2
BALIK-ARAL
Panuto: Magbigay ng limang (5) paraan upang
maipakita mo ang nasyonalismong Pilipino sa
paaralan.
1. 4.
2. 5.
3. 6.
Gumuhit ng isang
simbolo na
nagpapakita ng
Nasyonalismong
Pilipino. Ipaliwanag.
sa Pag-usbong ng
kalakalan(1836)
kalakalan(1836)

kalakalan(1836)
komersyo.
kalakalan(1836)
kapaligiran.

Espanya.


pagkamulat.


sa mga tao.


Pilipinas.

Class)


sa Cavite.

GAWAIN 3
Panuto: Ibigay ang mga hinihingi ng bawat
bilang.
1. Sino ang paring nagpasimula ng
sekularisasyon?
GAWAIN 3
2. Sino ang nagpakilala ng kaisipang liberal
sa Pilipinas?
3. Sino sino ang tatlong martir na dinakip at

hinatulan ng kamatayan noong Pebrero 17,
1872?
GAWAIN 3
4. Magbigay ng salik na nagbigay daan sa pag-
usbong ng nasyonalismong Pilipino.
v
5. Anong uri sa lipunan sa Pilipinas ang

kinabibilangan ng ilang mangangalakal, magsasaka
at propesyonal na umunlad ang pamumuhay at
namulat sa liberal na edukasyon?
v
PA G TATAYA
Panuto: Tapusin ang mga sumusunod na
pahayag na nakatulong sa pag-usbong sa
kaisipang malaya o kaisipang “La Ilustracion”.
Piliin ang sagot sa kahon.
1. Impluwensya ng _________________.
2. Pag-aabuso ng mga ______________.
PA G TATAYA
3. Pagbukas ng mga ___________________
4. Malayang _____________________
5. Kalayaang makapili ng _______________

PA G TATAYA
La Ilustracion
kaisipan
daungan
Relihiyon
Espanyol
QUARTER 4 WEEK 2
BALIK-ARAL
Panuto: Magbigay ng salita na may koneksyon

sa Nasyonalismo o pagmamahal sa bayan
gamit ang akrostik na “PILIPINO.”
BALIK-ARAL
P –
I –
L –
I –
P –
I –
N –
O –
Dugtungan ang mga salita
na magbibigay ng puso ng
nasyonalisong Pilipino.
Halimbawa:
MAPAmamahal sa
Pilipinas dahil sa ganda
ng mga tanawin nito.
LUPANG…
PANATANG…
sa Pag-usbong ng
kalakalan(1836)
kalakalan(1836)

kalakalan(1836)
komersyo.
kalakalan(1836)
kapaligiran.

Espanya.


pagkamulat.


sa mga tao.


Pilipinas.

Class)


sa Cavite.

GAWAIN 4
Panuto: Bilugan ang titik ng tamang sagot.
1. Ano ang dahilan bakit sumiklab ang isang himagsikan sa

Spain noong ika-19 ng Setyembre 1868?
A. Dahil sa malupit na pamamahala ng hari ng Spain
B. Dahil gusto nilang pabagsakin ang kanilang pinuno
C. Dahil sa kahirapang nararanasan ng mga tao doon
D. Dahil sa pagpapalit ng pamamahala ng Spain
mula sa kamay ng mga konserbatibo tungo sa liberal
GAWAIN 4
2. Ano ang naging bunga ng pagbubukas ng Suez Canal?
A. Naging daan ito upang lumago ang turismo ng Pilipinas.

B. Lalong dumami ang mga Pilipinong nakilahok sa kalakalan.
C. Maraming Pilipino ang nakapaglakbay at nakita ang
Mediterranean at Red Sea.
D. Napadali ang pag-aangkat ng kalakal at pagdating ng
kaisipang liberal mula sa Europe patungo sa ibang
panig ng daigdig kabilang na ang Pilipinas.
GAWAIN 4
3. Bakit mahalaga ang paglitaw ng mga gitnang antas ng tao sa
pagbuo ng diwang makabayan ?
A. Ang mga ilustrados ang nagmulat sa mga Pilipino tungkol sa
kahalagahan ng kalayaan, pagkakapantay-pantay at kapatiran.
B. Natustusan nila ang mga pangangailangan ng mga Pilipinong
naglunsad ng pakikibaka laban sa mga
Espanyol.
C. Naging aktibo sila sa pakikilahok sa kalakalan sa pagitan
ng Espanya at Pilipinas.
D. Kinupkop nila ang mga Pilipinong nasugatan sa mga
labanan.
GAWAIN 4
4. Bakit naitatag ang Kilusang Sekularisasyon?
A. Upang paalisin ang mga paring regular sa Pilipinas.
B. Upang humikayat ng mga Pilipinong gustong maging
pari.
C. Upang makahingi ng dagdag na pondo para sa
Simbahan.
D. Upang humiling ng pantay na karapatan ng
paring sekular at paring regular.
GAWAIN 4
5. Paano nakaambag ang pamamahala ni Gobernador-Heneral de
la Torre sa pagmulat ng kamalayang pambansa ng mga Pilipino?
A. Natutunan ng mga Pilipino ang kahalagahan ng pangangalakal.
B. Nagkaroon ng pagkakataon ang mga Pilipino na makihalubilo sa
mga Espanyol.
C. Nalaman ng mga Pilipino na maaari pala silang maging
kapantay ng mga Espanyol.
D. Naramdaman ng mga Pilipino ang pamamahala ng
isang mabuting pinuno sa unang pagkakataon.
PA G TATAYA
Panuto: Iguhit ang kung wasto ang
pangungusap ukol sa salik na nagbigay daan
sa pag-usbong ng nasyonalismong Pilipino at
kung hindi wasto.
1. Napabilis ang pandaigdigang

kalakalan.
PA G TATAYA
2. Hindi nakapag-aral ang mga Pilipino.
3. Namulat ang mga Pilipino sa

malayang kaisipan.
PA G TATAYA
4. Namuno ang mga paring sekular sa

mga parokya.
5. Pinalaganap ng mga Espanyol ang

isang relihiyon.

Mga Salik Na Nagbigay Daan Sa Pag-Usbong NG Nasyonalismong Pilipino

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Mga Salik Na Nagbigay Daan Sa Pag-Usbong NG Nasyonalismong Pilipino

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

QUARTER 4 WEEK 2

Umunlad ang produksyon sa bansa nang

Binuksan ang pandaigdigang kalakalan, ang

Naging madali at mabilis din ang

May mga kaisipang liberal mula sa

Namulat ang mga tao sa kanilang mga

Si Carlos Maria dela Torre ay nakilala

Pinahintulutan niya ang malayang pag-

Natapos ito nang pinalitan siya bilang

5.1 Pagpapalaganap ng isang relihiyon.

Sa panunungkulan ni Rafael de Izquiredo y

Ang sekularisasyon ay ang pagbibigay sa

Nasugpo ng mga Espanyol ang pag-

a.) Rafael de Ezquierdo y Gutierrez

a.) William Drapper

a.) Kaisipang Liberal

Umunlad ang produksyon sa bansa nang

Binuksan ang pandaigdigang kalakalan, ang

Naging madali at mabilis din ang

May mga kaisipang liberal mula sa

Namulat ang mga tao sa kanilang mga

Si Carlos Maria dela Torre ay nakilala

Pinahintulutan niya ang malayang pag-

Natapos ito nang pinalitan siya bilang

5.1 Pagpapalaganap ng isang relihiyon.

Sa panunungkulan ni Rafael de Izquiredo y

Ang sekularisasyon ay ang pagbibigay sa

Nasugpo ng mga Espanyol ang pag-

1. Binili ni nanay ang tindang basket ng

2. Huminto sa paglalakad si Ben habang

3. Ipinagmamalaki ni Nena na siya’y

4. Sumasali si Martha sa programa ng

5. Kumain sina Pepe at Pilar ng noodles

Umunlad ang produksyon sa bansa nang

Binuksan ang pandaigdigang kalakalan, ang

Naging madali at mabilis din ang

May mga kaisipang liberal mula sa

Namulat ang mga tao sa kanilang mga

Si Carlos Maria dela Torre ay nakilala

Pinahintulutan niya ang malayang pag-

Natapos ito nang pinalitan siya bilang

5.1 Pagpapalaganap ng isang relihiyon.

Sa panunungkulan ni Rafael de Izquiredo y

Ang sekularisasyon ay ang pagbibigay sa

Nasugpo ng mga Espanyol ang pag-

3. Sino sino ang tatlong martir na dinakip at

5. Anong uri sa lipunan sa Pilipinas ang

3. Pagbukas ng mga ___________________

5. Kalayaang makapili ng _______________

Panuto: Magbigay ng salita na may koneksyon

Umunlad ang produksyon sa bansa nang

Binuksan ang pandaigdigang kalakalan, ang

Naging madali at mabilis din ang

May mga kaisipang liberal mula sa

Namulat ang mga tao sa kanilang mga

Si Carlos Maria dela Torre ay nakilala

Pinahintulutan niya ang malayang pag-

Natapos ito nang pinalitan siya bilang

5.1 Pagpapalaganap ng isang relihiyon.

Sa panunungkulan ni Rafael de Izquiredo y

Ang sekularisasyon ay ang pagbibigay sa

Nasugpo ng mga Espanyol ang pag-

1. Ano ang dahilan bakit sumiklab ang isang himagsikan sa