Gjimnazi “Gjergj Pekmezi” Pogradec

Tema: Kongresi i manastirit.

Lenda: Gjuhe shqipe
Klasa :XB
Objektivat :
Cfare eshte
Kongresi i manastirit?
Cilat ishin disa nga
vendimet qe u moren?
A pati ndikim
Kongresi i manastirit?
Si u prit kjo
mbledhje nga
Perandoria Osmane?
A u realizuan te
gjitha vendimet qe u Punoi: Irini Hyko
moren?
Kongresi i Manastirit ishte një ngjarje e rëndësishme në
historinë e Ballkanit në fund të shekullit të 19-të.
Kongresi u mbajt në Manastir, sot në Maqedoni, nëntor-
dhjetor 1908. Në Kongresin e Manastirit morën pjesë
rreth 300 delegatë nga vilajetet shqiptare dhe diaspora
shqiptare në Stamboll. Këta delegatë përfaqësonin një
gamë të gjerë të shoqërisë shqiptare, përfshirë
intelektualë, arsimtarë, borgjezi, udhëheqës të fiseve, dhe
figura të tjera të rëndësishme të kohës. Kongresi u
organizua nga komiteti i shqiptarëve të Kosovës,
Shqipërisë, Maqedonisë dhe të Malit të Zi, dhe ishte një
nga evenimentet më të rëndësishme në historinë e
bashkimit kombëtar shqiptar.
Kongresi i Manastirit u vlerësua si një sukses i madh për
shqiptarët dhe si një hap i rëndësishëm drejt pavarësisë
së tyre kombëtare. Ai shënoi një moment të rëndësishëm
në historinë e zhvillimit të gjuhës dhe kulturës shqiptare.
Në Kongresin e Manastirit, i cili u mbajt nëntor-dhjetor
1908, u morën disa vendime të rëndësishme për
standardizimin e gjuhës shqipe dhe përdorimin e saj në
shkollat dhe administratën e pushtetit osman në vilajetet
shqiptare. Disa nga vendimet kryesore ishin:
Përdorimi i alfabetit të Stambollit: U vendos që alfabeti
i përdorur do të ishte ai i Stambollit me disa ndryshime,
siç ishte fjalori i ndërtuar nga Stavro Skendi. Ky u shpall
më vonë si alfabeti i gjuhës shqipe, i njohur si alfabeti i
Manastirit.
Standardizimi i gjuhës shqipe: U vendos që gjuha
shqipe do të standardizohej dhe do të përdorej në shkollat
osmane në vilajetet shqiptare dhe në administratën lokale.
Promovimi i identitetit kombëtar shqiptar: Vendimet e
Kongresit të Manastirit ndihmuan në promovimin e
identitetit kombëtar shqiptar dhe në forcimin e bashkimit
kombëtar të shqiptarëve në kohën kur rajoni ishte i ndarë
nga Perandoria Osmane.
Hapja e rrugës për pavarësinë: Kongresi i Manastirit
shënoi një hap të rëndësishëm drejt pavarësisë së kombit
shqiptar. Kjo ishte për shkak se kongresi u organizua dhe
u zhvillua në një kohë kur aspiratat për pavarësi ishin
gjithnjë e më të forta në mes të shqiptarëve.
Kongresi i Manastirit pati një ndikim të madh në atë kohë,
duke shërbyer si një hap i rëndësishëm drejt afirmimit të
identitetit kombëtar shqiptar dhe pavarësisë së vendeve
shqiptare.
Standardizimi i gjuhës shqipe: Vendimet e Kongresit të
Manastirit për përdorimin e alfabetit të Stambollit dhe
standardizimin e gjuhës shqipe në shkolla dhe administratën
osmane ndihmuan në rritjen e ndërgjegjësimit kombëtar dhe
identitetit shqiptar.
Forcimi i bashkimit kombëtar: Kongresi i Manastirit u
shikua si një ngjarje e rëndësishme për bashkimin e
shqiptarëve nëpërmjet një gjuhe të përbashkët dhe një
identiteti kombëtar të përbashkët. Ky bashkim u konsiderua
si një bazë e rëndësishme për sfidat politike dhe territoriale
që do të vijnin më pas.
Hapja e dialogut me fuqitë evropiane: Në kontekstin e
rritjes së interesit evropian në Ballkan, Kongresi i Manastirit
u shikua si një hap nga shqiptarët për të komunikuar për
interesat e tyre kombëtare përpara fuqive evropiane, duke
synuar të arrinte një status më të favorshëm politik dhe
territorial.
Inspirimi për lëvizjet e tjera për pavarësi: Kongresi i
Manastirit shërbeu si një frymëzim për lëvizjet e tjera për
pavarësi në rajon, duke demonstruar se bashkimi dhe
organizimi i një komuniteti mund të çojë në arritje të mëdha
politike dhe kombëtare.
Osmanët e konsideruan këtë kongres si një kërcënim
ndaj unitetit të tyre territorial dhe autoritetit të tyre
në vilajetet shqiptare.
Mospajtimi me standardizimin e gjuhës
shqipe: Osmanët nuk ishin të kënaqur me vendimet
për përdorimin e alfabetit të Stambollit dhe
standardizimin e gjuhës shqipe, pasi kjo mund të
shihte një rritje të ndërgjegjësimit kombëtar dhe
kërkesave për autonomi.
Reagimi kundër pavarësisë së gjuhës shqipe
në administratën lokale: Osmanët nuk dëshironin
që gjuha shqipe të kishte një rol zyrtar në
administratën lokale, pasi kjo do të kishte rëndësi në
forcimin e identitetit kombëtar dhe ndikimin e
komunitetit shqiptar në administratën e tyre.
Reagimi ndaj aspiratave për pavarësi
kombëtare: Kongresi i Manastirit u shikua nga
autoritetet osmane si një shenjë e qartë e aspiratave
për pavarësi kombëtare të shqiptarëve, gjë që ishte në
kundërshtim me politikën e tyre të unitetit territorial.
Për këto arsye, Perandoria Osmane pati një qëndrim
skeptik dhe negativ ndaj Kongresit të Manastirit,
duke e parë atë si një sfidë për autoritetin e tyre dhe
unitetin territorial në rajonin e Ballkanit.
Disa nga këto vendime u realizuan, ndërsa disa të
tjera pësojnë vështirësi ose nuk u realizuan fare.
Këtu janë disa nga kryesoret:
Standardizimi i alfabetit: Vendimi për përdorimin
e alfabetit të Stambollit si alfabeti zyrtar i gjuhës
shqipe u realizua, dhe ky alfabet u njoh si alfabeti i
Manastirit.
Përdorimi i gjuhës shqipe në shkolla dhe
administratë: Në periudhën pas Kongresit të
Manastirit, u bënë përpjekje për përdorimin e gjuhës
shqipe në shkollat dhe administratën lokale në
vilajetet shqiptare. Megjithatë, këto përpjekje
ndeshën në vështirësi dhe nuk u realizuan në masën
që ishte planifikuar.
Autonomia për vilajetet shqiptare: Në këtë
drejtim, nuk u arrit asnjë progres në periudhën pas
Kongresit të Manastirit. Perandoria Osmane nuk
pranoi kërkesat për autonomi për vilajetet shqiptare,
dhe shqiptarët vazhduan të jenë nën sundimin
osman.
Pavarësia kombëtare: Kongresi i Manastirit nuk
kishte si qëllim kryesor pavarësinë kombëtare, por u
shikua si një hap drejt kësaj drejtimi. Pavarësia e
Shqipërisë u shpall më 28 nëntor 1912, duke filluar
një periudhë të re në historinë e kombit shqiptar.
Konkluzionet:
Kongresi i manastirit mori disa vendime te
rendesishme dhe qe paten ndikim te madh ne
shoqeri.
Kjo mbledhje me delegate nga i gjithe vendi
tregoj nje kercenim per Perandorin Osmane
ku ata treguan se donin dhe pavarsine e vendit
te tyre.
Se bashku ata moren vendimet dhe bashke
punuan gje qe na percjell ne nje mesazh:
“Bashkimi ben fuqine”.

Mendimi im:
Une mendoj qe deshira per te pasur nje atdhe te
pavarur dhe qe ai te ket gjuhen e tij amtare i
nxiste intelektualet shqipetar qe ti dilnin kunder
Perandoris Osmane.
Mendoj qe fale tyre shqiperia sote eshte nje shtet
i pa varur dhe me te drejta te plota.
Nga Kongresi i manastirit fituam alfabetin qe ne
sot e shkruajm dhe e perdorim.