Propedeutyka Logistyki 1

1
Propedeutyka Logistyki
Propedeutyka WYKŁAD
logistyki JACEK SALAMON

KATEDRA INŻYNIERII BIOPROCESÓW, ENERGETYKI I AUTOMATYZACJI
PAWILON H2
TEL. (12) 6624661
JACEK.SALAMON@URK.EDU.PL
Propedeutyka 2
 wiadomości wprowadzające do jakiejś dziedziny wiedzy
 wstęp do czegoś, wprowadzenie, przygotowanie
 wprowadzanie do jakiejś dziedziny wiedzy
 elementarne wiadomości
 ABC
 przygotowanie
 rdzeń
 katechizm
3
działanie człowieka realizowane w
celu stworzenia czegoś
materialnego (niematerialnego)
gromadzenie w warunek konieczny do

odpowiednim czasie realizacji zadań – dostępność
materiałów, narzędzi, materiałów
ludzi i narzędzi
4
 odpowiedni – decyduje o tym adresat działań (beneficjent)
 dostępność – w odpowiednim czasie i na odpowiednim miejscu

znajdują się niezbędne do wykonania zadania „rzeczy”:
 materiały
 narzędzia
 osoby
brak dostępności usługa transportu

Mam wykonać określone zadanie i … 5
 nie mam żadnych narzędzi i żadnych materiałów,
 mam część narzędzi i nie mam materiałów,
 mam wymagane narzędzia i nie mam materiałów,
 mam wymagane narzędzia i mam część wymaganych materiałów,
 nie mam narzędzi i mam wszystkie materiały,
 mam część narzędzi i wszystkie materiały,
 mam część narzędzi i część materiałów,
 nie mam narzędzi i mam część materiałów,
 mam wymagane narzędzia i wszystkie materiały.
6
możliwość zakupu
generuje: koszty dostępności
lub wypożyczenia
Najprostszy wariant 7
posiadanie wszystkiego na miejscu
?
czy ten wariant jest najtańszy?
Czy zawsze posiadanie zapasu na miejscu, w nadziei,
że kiedyś może się przydać,
ma sens?
Logistyka 8
 Logistyka – kształtowanie (w drodze zarządzania logistycznego)
przepływów materialnych i informacyjnych w celu
osiągania dostępności (do dóbr materialnych lub miejsc)
na ustalonych zasadach i priorytetach działań.
• zasady:
 ekonomiczność
 korzystność
 skuteczność
• priorytety:
 zysk
 jakość życia
 bezpieczeństwo
Korzystność działania 9
 wielkość mianowana
 dotyczy zmierzonych oraz niezmierzonych skutków działania
 utożsamiana z pojęciem wartości dodanej
 działanie jest korzystne, jeżeli cenność wyniku działania jest większa niż cenność
kosztów
Skuteczne działania 10
 prowadza do skutku zamierzonego jako cel
 działanie jest skuteczne, gdy umożliwia osiągnięcie celu
 miarą skuteczności jest stopień zbliżenia się do celu
 przy ocenie skuteczności nie bierze się pod uwagę kosztu
 podejmowanie właściwych decyzji i wprowadzanie ich w życie
 umiejętność wyznaczania odpowiednich celów
Ekonomiczność działania 11
 stosunek wyniku użytecznego (wartości dodanej) do kosztu
 jeżeli stosunek ten >1, to działanie ekonomiczne
 wielkość niemianowana
 każde działanie korzystne jest działaniem ekonomicznym
Zarządzanie logistyczne 12
 oddziaływania informacyjno-decyzyjne (Qid) aparatu zarządzającego sferą
logistyki (APzlog) przekazywane kanałami informacyjnymi ukształtowanymi przez
stosunki (reguły) organizacyjne (Sorg) na komórki organizacyjne sfery realnej
(stanowiska realizujące procesy i czynności logistyczne) (Korlog). Oddziaływania
te powodują, że realizowane przez komórki zadania w zakresie kształtowania
przepływów materialnych i informacyjnych (Qim) zmierzają do osiągnięcia celów
organizacji (G).
13
pion transportu
zarządzająca logistyką
cel organizacji
jednostka
pion magazynowania
kanały komórki realizacyjne

informacyjne sfery realnej
Historia logistyki 14
 Początek – logistyka militarna
1. Traktat Sztuka wojenna. Chiński wódz Sun Zi (544 – 496 r. p.n.e.)
Postulował planowanie działań wojennych w taki sposób, aby nie
zniszczyć własnego potencjału gospodarczego, charakteryzował
normy prowiantowania, korzystanie z zasobów miejscowych,
umiejętne wykorzystanie czasu i przestrzeni.
„Zdolny generał werbuje oddziały tylko raz i transportuje zapasy dwa razy. zabiera z
domu wyposażenie, ale żywi się u wroga. Tak karmi swoje oddziały. Aprowizacja armii
na odległość to pewny sposób na opróżnienie państwowego skarbca i zubożenie
ludności… Z tych powodów mądry generał szuka żywności u wroga
Aleksander Macedoński (356 – 323 r. p.n.e.
2.
Rozumiał, że sprawna aprowizacja i rozlokowanie armii mają

decydujący wpływ na wyniki walki. W trakcie licznych wypraw wojennych do Azji i
Afryki założył wiele baz zaopatrzeniowych, które rozwinęły się w istniejące do dziś
miasta: Aleksandrię, Herat, Kandahar.
3. Leontos VI (cesarz bizantyjski) – Sumaryczne wyłożenie sztuki wojennej

Wyróżnił logistykę jako naukę wojenna obok strategii i taktyki, która miała
zajmować się przede wszystkim różnymi wyliczeniami związanymi z
przemarszem wojsk.
„Jest rzeczą logistyki, żeby żołd był wypłacany, wojsko odpowiednio uzbrojone i uszeregowane,
wyposażone w działania i sprzęt wojenny, a potrzeby wojska były dostatecznie i w odpowiednim
czasie zaspokojone, a każda wyprawa wojenna odpowiednio przygotowana, tzn. przestrzeń i czas
odpowiednio obliczone, obszar oszacowany z uwzględnieniem ruchu wojsk, a także siły oporu
przeciwnika, i zgodnie z tymi funkcjami należy reagować i porządkować ruchy i podział
własnych sił zbrojnych”.
4. A. H. Jomini. Szwajcarski generał. Zarys sztuki wojennej. Paryż 1837 r.
Rozdział 6. O logistyce, czyli sztuce wprawiania w ruch oddziałów.
Pisze o lokalizacji i zaopatrywaniu magazynów, planowaniu
i realizacji marszów, przygotowaniu środków transportowych,
urządzaniu dróg komunikacyjnych i zaopatrywaniu oddziałów wojskowych.
Dzieło zostało przetłumaczone w 1862 r. w USA

na język angielski i stało się obowiązkowym
podręcznikiem amerykańskich oficerów.
5. Logistyka – jako nazwa przedmiotu, znalazła się w 1885 r. w programie
nauczania nowo otwartej szkoły marynarki wojennej
w USA.
6. Pierwsza oficjalna definicja logistyki – 1905 r. Major B. Baker:

„Gałąź sztuki wojennej odnosząca się do przewozu i zaopatrzenia armii nazywana jest
logistyką”
7. H.E. Eccles – XX w. amerykański admirał. 1950 r. opublikował książkę: Logistyka

operacyjna marynarki wojennej, a w 1959 r. na potrzeby NATO: Logistyka w obronie
narodowej.
Historia logistyki
8. Obecnie w wojskowości – terminu „logistyka” używa się na określenie 18
teoretycznych i praktycznych przedsięwzięć mających na celu
wsparcie (suport) i utrzymanie gotowości bojowej sił
zbrojnych.
9. Różne definicje logistyki wojskowej:
 „Dziedzina nauk wojskowych zajmująca się teorią i praktyką zasilania wojsk w czasie
pokoju, kryzysu, zagrożenia militarnego, konfliktu zbrojnego i wojny”
 Konflikt zbrojny - konflikt zbrojny istnieje zawsze, gdy między państwami dochodzi do użycia sił
zbrojnych lub długotrwałej przemocy zbrojnej między władzami rządowymi a zorganizowanymi
grupami zbrojnymi lub między takimi grupami na terytorium jednego państwa.
 Wojna - przeciwstawiana stanowi pokoju i oznacza sytuację walki zbrojnej między państwami
 „Dział sztuki wojennej o planowaniu, przygotowaniu i realizacji dostaw zaopatrzenia ,
świadczeniu usług zapewniających wojskom skuteczne szkolenie i prowadzenie działań
bojowych.
 „Dziedzina wiedzy o procesie zarządzania łańcuchem dostaw i usług dla wojsk walczących
oraz dowodzenia oddziałami (pododdziałami) logistycznymi.
 „Logistyka obejmuje również problemy transportu rannych i chorych oraz ich hospitalizację,
a także łączność w sprawach logistyki oraz działalność administracyjną”.
 Logistyka gospodarcza – po raz pierwszy skorzystano z zasad
logistyki na początku lat sześćdziesiątych XX w. w USA
W Europie Zachodniej i Japonii – początek lat siedemdziesiątych
Polska – lata dziewięćdziesiąte
Pojęcie „logistyka” w polskiej literaturze przedmiotu pojawiło się w latach sześćdziesiątych: W.
Stankiewicz. Logistyka
 1923 r. – Trafford Park. Britain’s Workshop and Storehose.
Opis nowoczesnego centrum logistycznego funkcjonującego według współczesnych zasad
 1996 r. – M. Christopher
„Cel logistyki, najogólniej biorąc, sprowadza się do zapewnienia dostępności”. Dostępność ma
wymiar nie tylko czasowo-przestrzenny, ale także efektywnościowy (koszt dostępu).
Historia logistyki

20
Logistycy mają doprowadzić do dostępności fizycznej wtedy, gdy produkt może
być użyty w żądanym czasie i miejscu.
 Istnieje również dostępność prawna – związana z nabyciem przez klienta praw
własności poprzez akt kupna-sprzedaży, dzierżawy, leasingu.
CEL
LOGISTYKI
 dostarczenie: REGUŁA 7R
 właściwego produktu
 we właściwej kolejności
 we właściwym stanie
 we właściwym miejscu
 we właściwym czasie
 dla właściwego klienta
 po właściwym koszcie
Definicja logistyki w ujęciu gospodarczym 21
 Logistyka to proces planowania, realizowania i kontrolowania sprawnego i
efektywnego ekonomicznie przepływu i składowania surowców, zapasów
produkcji w toku, wyrobów gotowych
i związanych z tym usług oraz odpowiednich informacji z miejsca pochodzenia
do miejsca konsumpcji (łącznie z przemieszczaniem
do i poza oraz wewnątrz i na zewnątrz organizacji) w celu zaspokojenia
wymagań klientów.
 Logistyka to zarzadzanie działaniami przemieszczania i składowania, które mają
ułatwić przepływ produktów z miejsc pochodzenia do miejsc finalnej produkcji,
jak również przepływ związanej z nim informacji w celu zaoferowania klientowi
odpowiedniego poziomu obsługi po rozsądnych kosztach.
Kompromis 22
 Poszukiwanie kompromisu pomiędzy
kosztami obsługi
poziomem obsługi
Podsumowanie 23
 Logistyka może znaleźć zastosowanie wszędzie tam, gdzie mamy
do czynienia z przepływami dóbr do różnych miejsc przeznaczenia,
z zachowaniem wymogu jakości miejsca i czasu.
 Istotą logistyki jest sterowanie przepływami materiałowymi
i towarzyszącymi tym przepływom informacjami w celu zapewnienia czasowej,
przestrzennej i efektywnościowej dostępności produktów
i usług.
 Zadaniem logistyki jest integrowanie przepływów materiałowych i
informacyjnych w czasie i przestrzeni, aby optymalizując koszty przepływów,
zapewnić właściwy standard obsługi klienta.
Logistyka społeczna 24
LOGISTYKA WOJSKOWA
LOGISTYKA GOSPODARCZA
 dobro człowieka
 racje społeczne muszą kształtować
 racje polityczne decyzje w logistyce
 inne  logistyka miejska
 logistyka wyborów np. municypalnych  logistyka akcji humanitarnych
 logistyka zakładów penitencjarnych LOGISTYKA  logistyka imprez masowych
 logistyka w ochronie zdrowia SPOŁECZNA  logistyka sytuacji kryzysowych
 logistyka w sporcie
 logistyka wypraw wysokogórskich
Ekologistyka 25
 logistyka odwrotna
 logistyka zielona synonimy
 logistyka odzysku
dbałość o środowisko
wpisanie się w koncepcję zrównoważonego rozwoju

Przestrzeń typologiczna logistyki 26
 Wszystkie zastosowania logistyki muszą koncepcyjnie mieścić się
w przestrzeni ograniczonej logistyką militarną, gospodarczą i społeczną
Logistyka społeczna
Elementy logistyki
militarnej
Elementy logistyki
społecznej
Logistyka
w zastosowaniu „X”
Logistyka gospodarcza
Logistyka militarna
Elementy logistyki
gospodarczej Ochrona środowiska
Ekologia
Proces logistyczny 27
 Proces – przebieg następujących po sobie i powiązanych przyczynowo
określonych zmian (czynności).
 Proces – zbiór czynności, które przekształcają czynniki znajdujące się na
początku procesu (wejściowe) w rezultat procesu (czynniki wyjściowe).
Sposób, w jaki czynniki przekształcają się jakościowo, zależy od podejmowanych decyzji
dotyczących sposobu kształtowania procesu.
 Czynniki wejściowe są w procesie transformowane w taki sposób, aby na
końcu został osiągnięty cel, dla którego proces jest zaplanowany i
realizowany.
CZYNNIKI PROCES CZYNNIKI
WEJŚCIOWE (LOGISTYCZNY) WYJŚCIOWE
 Proces logistyczny – polega na fizycznym przemieszczaniu
produktów przez kolejne fazy działalności gospodarczej,
aby w rezultacie zrealizować cel logistyki przewidziany
na danym etapie dążenia do dostępności produktu
na ustalonych zasadach i priorytetach.
Cel procesu logistycznego – fizyczne przemieszczenie materiałów,

produktów, ludzi, aby realizować wymagania klientów oraz aby
uczynić proces przemieszczania ekonomicznym.
CEL CZĄSTKOWY (SZCZEGÓŁOWY)

NIE MOŻE BYĆ UZNANY ZA CEL GENERALNY LOGISTYKI
WNIOSEK
 Procesy logistyczne – wiążą wszystkie działania organizacji (firmy, instytucji) i
są skierowane przede wszystkim na zwiększenie wartości wymiennej i użytkowej
produktów o walory użyteczności: miejsca
i czasu
Procesy i czynności logistyczne 31
 Transport
 wybór rodzaju transportu i poziomu usług transportowych
 ustalenie sieci przewozów
 opracowanie harmonogramu ruchu pojazdów
 wybór konkretnego sprzętu transportowego
 załatwiane reklamacji
 kontrola stawek transportowych
 Kształtowanie poziomu i struktury zapasów
 sformułowanie polityki zapasów surowców, materiałów i wyrobów gotowych
 opracowanie krótkoterminowych prognoz sprzedaży
 określenie struktury zapasów w punktach magazynowania
 określenie ilości, rozmiarów i lokalizacji punktów magazynowania
 Logistyczna obsługa klienta
 uzgodnienia zakresu potrzeb klientów i wymagań w stosunku do systemu obsługi klientów
 przewidywanie reakcji klientów na ustalony system ich obsługi
 ustalenie ostatecznej jakości poziomu obsługi klienta
 Magazynowanie
 określenie zapotrzebowania na przestrzeń magazynową
 projektowanie rozmieszczenia zapasów
 przyjmowanie, kompletacja i wydawanie materiałów do i z magazynu
 Gospodarka opakowaniami
 wybór opakowań ułatwiających:
 operacje załadunkowe, wyładunkowe i przeładunkowe
 procesy magazynowania
 ochronę przed uszkodzeniami
 Która z kategorii: proces czy czynność może trwać krócej i dlaczego?
 Która z kategorii może mieć charakter wyłącznie niematerialny?
 Do której z kategorii należy stosować zabezpieczenie przed ryzykiem uszkodzeń,
zniszczenia, zaginięcia?
 Który z procesów i czy w ogóle, może funkcjonować bez czynności
i które z wymienionych czynności nie skutkują realizacją procesów?
System logistyczny 37
 System – zbiór składników (części, elementów) powiązanych między
sobą. Konfiguracja powiązań między składnikami
umożliwia osiągnięcie celu, który definiujemy dla systemu.
Każdy ze składników może być traktowany jako
samodzielny system (subsystem).
System logistyczny
38
Myśląc systemowo uznajemy, że:
 całość jest najważniejsza, części odgrywają rolę drugorzędną,
 warunkiem wzajemnych powiązań wielu części w jedną całość jest integracja,
 poszczególne części (elementy) stanowią nierozerwalną całość,
w której zmiana jednej części pociąga za sobą zmianę pozostałych części,
 części odgrywają swoją rolę w odniesieniu do celu, dla osiągnięcia którego
istnieje całość,
 całość jest określonym systemem lub komponentem lub też konfiguracją energii i
zachowuje się podobnie jak pojedyncza część, bez względu na to, jak bardzo jest
złożona,
 wszystko powinno się zaczynać od całości jako przesłanki, a części
i związki między nimi powinny ewoluować (rozwijać się).
 Mimo, że wszystkie elementy systemu są ważne i każdy z nich jest niezbędny do
realizacji jakiegoś określonego zadania, to ponad znaczenie poszczególnych
elementów systemu należy przedkładać ich wzajemne zależności, jakie między
tymi elementami są kształtowane.
 Chodzi o całościowe rozwiązywanie problemów logistycznych.

System logistyczny - przykład 40
FIRMA
„BANAN”®
ZADANIE:
SPROWADZENIE
5 TYS. TON
BANANÓW
DROGA MORSKA TRANSPORT LOTNICZY
 dłuższy czas transportu  krótszy czas transportu

 przebiega proces dojrzewania  brak procesu dojrzewania podczas transportu
 oszczędność (brak dojrzewalni)  konieczność zainwestowania w dojrzewalnię
System logistyczny – efekt synergii 41
Dodatkowy efekt współdziałania determinowany funkcjonowaniem systemu
W logistyce ważnym problemem jest pomiar skutków zjawiska synergii
Zjawisko synergii powinno być mierzone pod względem:
 ekonomicznym
 organizacyjnym
 sprawnościowym
 efektywnościowym 1 + 1 = 3
Porównanie dwóch sposobów postepowania:
 zdezintegrowany – nierealizowany w warunkach systemu
 zintegrowany - ustalić, jaki jest skutek sposobu zintegrowanego
System logistyczny – efekt synergii 42
 Efekt synergiczny kosztów logistycznych
 porównanie sumy kosztów poszczególnych elementów
 Efekt synergiczny kosztów logistycznych

uzyskujemy dzięki ustaleniu i zrealizowaniu określonych powiązań
między elementami
System logistyczny
to celowo
zorganizowany i zintegrowany
w ramach danego układu gospodarczego
przepływ materialny
i połączony z nim przepływ informacji.
 Podstawowe wymogi systemu logistycznego
 Efektywność – gwarancja osiągnięcia pożądanego stanu na wyjściu
 Sprawność – osiąganie korzystnych relacji między wejściami systemu a jego wyjściami
 Elastyczność – reagowanie na zmiany otoczenia
Co jest na wyjściu ?
SYSTEM
WEJŚCIE LOGISTYCZNY WYJŚCIE
Co jest na wejściu ? Jaki mechanizm powoduje
INFORMACJA zmianę czynników wejścia
CO POTRZEBUJE KLIENT I w czynnik wyjścia ?
SKĄD TO WZIĄĆ
Rodzaje systemów logistycznych 45
 Podział według kryteriów:
 Instytucjonalnego – rozgraniczenie według rodzaju i liczby uczestników
 System mikrologistyczny – wewnątrzorganizacyjny, tzw. logistyka wewnętrzna
przedsiębiorstwa
 System metalogistyczny – międzyorganizacyjny, przekracza pewne granice pojedynczych
przedsiębiorstw i obejmuje systemy logistyczne przedsiębiorstw współpracujących w
przepływie materialnym
 System makrologistyczny – ogólnokrajowy
 System logistyki międzynarodowej – międzyorganizacyjny wychodzący poza obszar kraju
 Fazowego – rozgraniczenie według procesu transformacji czasoprzestrzennej
 Logistyka zaopatrzenia
 Logistyka produkcji
 Logistyka dystrybucji
 Logistyka zwrotna
LOGISTYKA LOGISTYKA LOGISTYKA

ZAOPATRZENIA PRODUKCJI DYSTRYBUCJI
WEJŚCIE WYJŚCIE
LOGISTYKA ZWROTNA
STREFA REGULACJI
 Funkcjonalnego – rozgraniczenie według rodzaju i ilości występujących w
przedsiębiorstwie działań logistycznych (logistyka mix)
(Elementy logistyki mix stanowią podstawowe obszary realizacji zadań różnych działów
funkcjonalnych przedsiębiorstwa oraz obszarów łańcucha dostaw)
 Transport (T)
 Magazynowanie (M)
 Kształtowanie poziomu i struktury zapasów (KPiSZ)
 Realizacja zamówień/Logistyczna obsługa klienta (RZ/LOK)
 Gospodarka opakowaniowa (GO)
T M KPiSZ RZ/LOK GO
WEJŚCIE WYJŚCIE
STREFA REGULACJI
Korzyści z systemowego podejścia w 48
logistyce
 Podejście systemowe umożliwiło rozwój podstaw teoretycznych logistyki oraz
projektowania i wdrażania praktycznych rozwiązań niezbędnych w
zarządzaniu logistycznym (np. modelowanie systemów logistycznych)
Korzyści z systemowego podejścia w 49
logistyce
 Podejście systemowe w logistyce pozwala:
 opisać i poznać zróżnicowane systemy logistyczne za pomocą jednolitej
terminologii (np. jłpj, jłpk, oz, oj, DH, MRF, …) – możliwe poznanie różnorodnych
problemów logistycznych występujących w logistyce militarnej, gospodarczej i
społecznej.
 uwzględnić w sposób kompleksowy różne współzależności przy opisywaniu
systemów logistycznych (np. nie opisuje się oddzielnie procesów magazynowania i
transportu, lecz ich współdziałanie przy realizacji przepływów materialnych.
 wyjaśnić zależności pomiędzy elementami systemu logistycznego – umożliwienie
zidentyfikowania działania różnych czynników
na elementy systemu i cały system.
 zapewnić decydentowi odpowiednie podstawy metodyczne dotyczące
podejmowania decyzji w zakresie tworzenia systemu logistycznego.
Łańcuch dostaw (supply chain) 50
 Łańcuch dostaw obejmuje wszystkie czynności, począwszy od pozyskania
podstawowych surowców, a skończywszy na sprzedaży końcowemu nabywcy
produktu finalnego i utylizacji tego, co
z niego zostaje po zużyciu.
czynności
Pozyskanie Utylizacja zużytych
Sprzedaż gotowego produktu
surowców produktów
51
ŁAŃCUCH DOSTAW
Łańcuch dostaw 52
 Koncepcja łańcucha dostaw uwzględnia:
 źródła pozyskania surowców,
 miejsca przetwarzania surowców,
 dostawców materiałów i podzespołów,
 montaż i produkcję wyrobów gotowych
 dystrybucję i sprzedaż wyrobów gotowych,
 utylizację pozostałości po użyciu wyrobów gotowych.
Łańcuch dostaw 53
 Łańcuch dostaw rozumiany jest jako:
przepływ surowców, materiałów, podzespołów i wyrobów gotowych
od momentu pozyskania tych pierwszych, do momentu konsumpcji wyrobu finalnego
przez użytkownika końcowego (i dodatkowo procesu zagospodarowania odpadów).
 Zasadniczymi procesami pozwalającymi na realizację dostaw

w łańcuchu dostaw są transport i magazynowanie.
 Łańcuch dostaw stanowi połączenie poszczególnych przedsiębiorstw
uczestniczących w procesie dostarczania danego produktu na rynek.
Łańcuch dostaw 54
 Logistykę najkrócej definiuje się jako zarządzanie łańcuchem dostaw.
 Zarządzanie łańcuchem dostaw nie ogranicza się do określonej firmy, ale
uwzględnia także jej dostawców i odbiorców.
DOSTAWCY
SUROWCÓW
(dostawcy I
rzędu)
WYDOBYCIE
DOSTAWCY
PODZESPOŁÓW
(dostawcy II
rzędu)
E
STRUMIEŃ ZAOPATRZENIA
PRODUCENT
STRUMIEŃ
PRODUKCJI
WYTWARZANI
KOŃCOWY
Łańcuch dostaw
(firma bazowa)
DYSTRYBUTORZ
DYSTRYBUTORZ
Y WYROBÓW
Y WYROBÓW
(klienci I rzędu)
(klienci I rzędu)
SPRZEDAWCY
(klienci II
rxzędu)
SPRZEDAŻ
KLIENCI
STRUMIEŃ DYSTRYBUCJI
KOŃCOWI
55
Łańcuch dostaw 56
 Pomiędzy uczestnikami łańcucha dostaw następuje przepływ:
 produktów,
 informacji,
 pieniędzy.
TRANSPORT
TRANSPORT
TRANSPORT
TRANSPORT
DOSTAWCY PRODUCENCI HURTOWNICY DETALIŚCI KLIENCI
(KOŃCOWI)
PRZRPŁYW INFORMACJI
PRZEPŁYW PRODUKTÓW
PRZEPŁYW FINANSOWY
Uczestnicy łańcucha dostaw 57
GŁÓWNI
WYSPECJALIZOWANI
niezbędni do podstawowego procesu
sprzyjający lepszemu zorganizowaniu
wytworzenia
działań logistycznych)
i dostarczenia dobra
 dostawcy surowców  instytucje finansowe

 dostawcy półproduktów  przedsiębiorstwa transportowe
 producent (główny)  firmy magazynowe
 dystrybutorzy różnych szczebli  firmy konsultacyjne
 …………………………………….  firmy informacyjne
 ………………………………………
Usługodawca logistyczny 58
Koszty logistyczne – 10 do 40 procent realizowanej usługi
Poszukiwanie oszczędności
Rozważenie możliwości i celowości zlecenia realizowania działań logistycznych

wyspecjalizowanemu podmiotowi logistycznemu – usługodawcy logistycznemu (outsourcing)
make or bay
Kompleksowe usługi logistyczne 59
USŁUGI
EWOLUCJA USŁUG LOGISTYCZNYCH

LOGISTYCZN
E 4PL
ZARZĄDZANI
E
ŁANCUHCEM
DOSTAW
USŁUGI WARTOŚCI DODANEJ

ZARZĄDZANIE LOGISTYCZNE
STRUMIENIAMI ZWROTNYMI
TRADYCYJNE USŁUGI LOGISTYCZNE

TRANSPORT, MAGAZYNOWANIE
PODMIOTY 2PL
Kompleksowe usługi logistyczne 60
 firmy 2 PL (Second Party Logistics) – tradycyjne usługi logistyczne, transport i
magazynowanie
 firmy 3PL (Third Party Logistics) – podmioty wykonujące złożone usługi
logistyczne: kompletacja, pakowanie, konfekcjonowanie.
 przejęcie części procesu logistycznego
 zaangażowanie własnych zasobów
 podnajmowanie innych usługodawców (transport, magazynowanie)
► firmy 4PL (Fourth Party Logistics) – pełna obsługa logistyczna oraz zarządzanie
łańcuchem dostaw
 współuczestniczenie w kreowaniu strategii całego łańcucha dostaw
 podwykonawca – 2PL
 podwykonawca – 3PL
Usługodawcy logistyczni 61
PROFESJONALIZM USŁUGODAWCY
4PL
WYSOKI
ŚREDNI
3PL
NISKI
2PL
PODSTAWOWY ROZSZERZONY PEŁNA OBSŁUGA LOGISTYCZNA
ZAKRES WSPARCIA LOGISTYCZNEGO

Strategie łańcuchów dostaw 62
 Podstawową rolę w zarządzaniu łańcuchem dostaw odgrywa przejrzystość w
zakresie zapasów utrzymywanych w całym łańcuchu. Celem jest tu koordynacja
poziomu zapasów w całym łańcuchu, nie zaś ich przesuwanie między
współpracującymi przedsiębiorstwami. Rolę koordynatora działań (Lidera) w
łańcuchu przejmuje firma, której pozycja jest dominująca ze względu na siłę
ekonomiczną, wielkość oraz autorytet.
 Przepływ rzetelnych i dokładnych informacji pomiędzy uczestnikami łańcucha
zapewnia, że plany produkcyjne, planowanie zakupów oraz zapasów mogą być
obniżane do minimum co w konsekwencji prowadzi do obniżania poziomu
kosztów.
 Taki system gwarantuje możliwość opracowywania wieloletnich planów
strategicznych opartych na wzajemnym partnerstwie zaangażowanych firm.
 Wyszczuplony łańcuch dostaw (lean supply chain) – dąży do eliminacji
wszelkiego marnotrawstwa:
 nadmiernych zapasów,
 nadprodukcji,
 czekania,
 zbędnego transportu,
 niewłaściwego przetwarzania,
 błędów,
 zbędnych czynności.
Istotą jest uproszczenie wszelkich procesów w celu uniknięcia błędów i
marnotrawstwa lub sytuacji niewykorzystanych możliwości.
 Elastyczny łańcuch dostaw (agile supply chain) – najważniejsza jest szybka
reakcja na zmiany popytu. Wiąże się to z akceptacją zasady utrzymywania
rezerw (zapasów).
 współpraca podmiotów ma charakter periodyczny,
 współpraca podmiotów następuje w celu realizacji określonego zadania,
 po wykonaniu zadania organizacja ulega całkowitemu rozwiązaniu lub konfiguracji
Podstawowe różnice między strategiami łańcuchów
dostaw 65
Cecha strategii Wyszczuplony łańcuch dostaw Elastyczny łańcuch dostaw
Cel Zaspokajanie potrzeb klienta poprzez
Zaspokojenie potrzeb klienta poprzez
dostosowywanie się do indywidualnych
redukcję marnotrawstwa
zamówień
Współpraca Długoterminowa Krótkoterminowa
Czas realizacji Długi Krótki
Popyt Przewidywalny Nieprzewidywalny
Podstawowe
mirniki Produkt Zadowolenie klienta
Czynniki sukcesu
Jakość, koszt, łączny czas dostawy Jakość, łączny czas dostawy, dostępność
Orientacja Niepewność
Usprawnienie przepływów
i nieprzewidywalność rynku
Rola planowania
Bardzo duża Mała
Zapasy Minimalizacja, ale na wielu etapach

Minimalizacja za wszelką cenę
przepływu
POPYT
ZMIENNY STABILNY
PRODUKTY
ZRÓŻNICOWANE ELASTYCZNY
(INNOWACYJNE) ŁĄŃCUCH DOSTAW
STANDARDOWE WYSZCZUPLONY
(FUNKCJONALNE) ŁAŃCUCH DOSTAW
POPYT
PRZEWIDYWALNY NIEPRZEWIDYWALNY
CZAS DOSTAW
DŁUGI CZAS DOSTAW WYSZCZUPLONO-

WYSZCZUPLONY
ELASTYCZNY
KRÓTKI CZAS DOSTAW WYSZCZUPLONY ELASTYCZNY

Prognozowanie w łańcuchach dostaw 68
ZMIENNE PROGNOZOWANIA
1. POPYT CAŁKOWITY POPYT
2. PODAŻ ILOŚĆ DOSTEPNYCH PRODUKTÓW
3. CHARAKTERYSTYKA CECHY PRODUKTU WPŁYWAJĄCE NA POPYT
PRODUKTU
4. ŚRODOWISKO KONKURENCJI AKCJE PODEJMOWANE PRZEZ DOSTAWCÓW NA RYNKU
Prognozowanie w łańcuchach dostaw 69
METODY PROGNOZOWANIA
1. JAKOŚCIOWA OPARTA NA INTUICJI LUB OPINIACH OSÓB
ZAKŁADAJĄCA, ŻE POPYT SILNIE ZALEŻY OD
2. PRZYCZYNOWA
OKRESLONYCH DZIAŁAŃ
3. SZEREGÓW CZASOWYCH OPARTA NA SCHEMATACH HISTORII POPYTU
KOMBINACJA METODY PRZYCZYNOWEJ I
4. SYMULACYJNA METODY SZEREGÓW CZASOWYCH
Logistyczna obsługa klienta

70
Klienci, coraz częściej decydują o sukcesie lub porażce przedsiębiorstw i całych
łańcuchów dostaw.
 Klientami są wszystkie jednostki korzystające z usług lub nabywające produkty
oferowane na rynku.
 W łańcuchu dostaw, klient jest postrzegany jako kolejne ogniwo łańcucha –
generuje popyt.
 Każdy klient charakteryzuje się określonymi wymaganiami i dąży
do zaspokajania sobie tylko właściwych potrzeb.
 Klienci oczekują natychmiastowego spełnienia swoich wymagań.
 Klienci są coraz mniej lojalni względem marek i coraz bardziej skłonni do
dokonywania zakupów produktów niemarkowych.
 Klient coraz rzadziej jest w stanie dostrzec techniczne i jakościowe różnice
pomiędzy produktami – znaczenia nabiera właściwa obsługa klienta.
 Zadowolony klient wróci i ponownie dokona zakupu, może również
zarekomenduje produkt wśród znajomych
Logistyczna obsługa klienta 71
 Każdy klient inaczej interpretuje poziom obsługi.
KLIEN KLIEN
TA TB
RÓŻNORODNOŚĆ
WYOBRAŻEŃ
O „OBSŁUDZE
KLIENTA”
NATYCHMIASTOWA MIŁA OBSŁUGA

DOSTAWA
ISTOTNY CZYNNIK RÓŻNICUJĄCY

OFERTĘ PRZEDSIĘBIORSTW NA TLE
KONKURENCJI

72
Klienci nie kupują jedynie materialnych walorów produktów.
 Klientów interesuje np. czas i nakład pracy związany z usuwaniem awarii
(brakująca zdolność dostaw lub długi czas oczekiwania na części wymienne mogą
prowadzić do zastojów produkcyjnych, dodatkowych kosztów związanych z
postojem instalacji, opóźnieniem realizacji zlecenia, konieczności zapłaty kar …).
 W praktyce obsługa klienta koncentruje się na identyfikacji potrzeb, preferencji
oraz motywów postepowania nabywców, a także na ich zaspokajaniu.
 Obsługa klienta jest elementem wspólnym marketingu i logistyki.
 Marketing pozwala na rozpoznanie aktualnego popytu, kreowanie popytu,
opracowywanie i wprowadzanie na rynek nowych, oczekiwanych przez klientów
produktów.
 Logistyka zajmuje się zaspokajaniem popytu oraz faktycznym spełnianiem
złożonych przez marketingowców „obietnic” – ma
za zadanie zagwarantowanie czasowo-przestrzennej dostępności produktów
LOGISTYKA
ROZPOZNANIE
POPYTU
WPROWADZANIE  ZASPOKAJANIE POPYTU

MARKETING OPRACOWYWANIE
PRODUKTÓW  SPEŁNIANIE ZAŁOŻEŃ
PRODUKTÓW
NA RYNEK MARKETINGOWYCH
 ZAGWARANTOWANIE
CZASOWO-PRZESTRZENNEJ
DOSTĘPNOŚCI PRODUKTÓW
KREOWANIE POPYTU
 Obsługa klienta obejmuje:
 komunikację z klientami,
 gromadzenie informacji o klientach,
 czynności wykonywane w trakcie sprzedaży,
 czynności wykonywane po zawarciu umowy,
 budowanie trwałych relacji z klientami.
 Obsługa klienta
 Stanowi system rozwiązań zapewniających klientom uzyskanie pożądanych relacji
między czasem złożenia zamówienia a jego realizacją.
 Postrzegana przez klienta wartość produktu determinowana jest również jakością
logistycznej obsługi klienta.
 Obsługa klienta opisana przez oczekiwania klientów:
 dostarczenie obiecanych użyteczności produktu,
 wykonanie usługi na obiecanym poziomie,
 zadośćuczynienie w przypadku niespełnienia obietnic.
BROŃ PRZEWAGA
LOGISTYCZNA
STRATEGICZNA W KONKURENCYJN
OBSŁUGA KLIENTA
WALCE O KLIENTA A
Produkty charakteryzujące się wysokim poziomem obsługi klienta

są bardziej konkurencyjne
 Logistyczna obsługa klienta – zdolność systemu logistycznego
do sprawnego i efektywnego zapewnienia oczekiwanej
przez klientów użyteczności miejsca oraz
czasu w procesie przemieszczania produktów między
sprzedającym i kupującym.
 Logistyczna obsługa klienta definiowana w ujęciu:
 czynnościowym – zbiór zadań, które powinny być realizowane, aby zadowolić klienta
(fakturowanie, realizacja reklamacji i zwrotów, …)
 wykonawczym – wypełnianie określonych, z góry ustalonych standardów (procent
zamówień zrealizowanych w określonym czasie, …
 procesowym – planowanie, organizowanie, kontrolowanie całego cyklu zamówienia,
kontaktów z klientami, obsługi informacyjnej, dostaw
 Punktualne, pewne, niezawodne i zgodne z zamówieniami klientów dostawy
produktów. Obejmuje wszelkie działania związane z przyjmowaniem,
przygotowaniem, realizacją i obsługą finansową zamówień, a także realizację
zamówienia obejmującą komunikacje z klientem, wysyłkę, przewozy,
fakturowanie, kontrole produktów, świadczenia gwarancyjne [LaLonde, Zinszer
1976].
 Kompleks działań opisujących bezpośrednie relacje między dostawcą a klientem.
Obejmuje sprawną i efektywną realizację przepływów materialnych i
informacyjnych decydujących o satysfakcji klienta [Kempy 2000].
 Cały zespół działań składających się na realizację zamówienia, od momentu jego
złożenia aż po dostarczenie produktu do klienta [Grabowska 2013].
W logistyce obsługa klienta odzwierciedla jakość
funkcjonowania systemu logistycznego.
 Formuła 7W:
 właściwy, zgodny ze specyfikacją klienta produkt
 właściwa ilość, czyli prawidłowa kompletacja dostawy
 właściwa jakość, zgodna z przewidywanymi normami ?
 właściwe miejsce dostawy
 właściwy czas, pozwalający na odpowiednią synchronizację procesów logistycznych
 właściwy odbiorca
 właściwy koszt, odzwierciedlający rzeczywiste relacje cena-jakość
Poziom obsługi klienta a poziom kosztów i zysków
Koszty zyski
Zyski
koszty
Poziom obsługi maksymalizujący

zysk przedsiębiorstwa
Obsługa klienta
Wzrost zysków przez Wzrost zysków przez
wzrost poziomu obniżenie poziomu
obsługi klienta obsługi klienta
 Wzrost poziomu obsługo klienta powoduje:
 wzrost użyteczności produktu (miejsca i czasu)
 wzrost kosztów
Konieczność poszukiwania równowagi między nakładami i zyskami
Każda poprawa logistycznej obsługi klienta prowadzi do wzrostu zysków

Ponadprzeciętny wzrost poziomu obsługi prowadzić może
do spadku zysków
 Warunkiem uzyskania przewagi konkurencyjnej (wzrost sprzedaży i zysku) jest
zaoferowanie wyższego niż u konkurencji poziomu obsługi.
 Wyższy poziom obsługi klienta związany jest z dużymi nakładami, które jedynie do
pewnego momentu rekompensowane są wzrostem sprzedaży.
 Przedsiębiorstwa kierujące się w działalności kryterium maksymalizacji zysku powinny
tak długo dążyć do poprawy obsługi klienta, aż osiągnie ona poziom charakteryzujący
się największą różnicą między sprzedażą dodatkową a kosztami jej osiągania, gdzie
zysk osiągnie wartość maksymalną.
 W przedsiębiorstwach maksymalizujących sprzedaż podwyższanie poziomu obsługi
klienta jest uzasadnione tylko do momentu uzyskania punktu przecięcia krzywej
sprzedaży z krzywą kosztu uzyskania określonego poziomu obsługi.
Nie ma jednej uniwersalnej i najlepszej dla
wszystkich obsługi
 brakuje możliwości porównań poziomów obsługi nawet przez podmioty z tej
samej branży,
 wzorcowy proces obsługi klienta powinien cechować się wysoką sterowalnością
przez klientów i być dostosowany do ich potrzeb
 ustalenie prawidłowego poziomu logistycznej obsługi klienta jest środkiem do
realizacji celów związanych z generowaniem
i utrzymaniem przewagi konkurencyjnej
Logistyka obsługi klienta 85
Działania ułatwiające tworzenie, umacnianie i utrzymywanie długookresowych i
opłacalnych więzi z celowo wybrana grupą klientów
Dostawcy dążą do utrzymania długotrwałych relacji z klientami i kreowania ich

lojalności. Lojalność klientów rozpatrywana jest w ujęciu dynamicznym – postawa
lojalnościowa ulega zmianie w czasie trwania relacji pod wpływem kontaktów
klienta z dostawcą.
Permanentne podnoszenie poziomu obsługi

Elementy logistycznej obsługi klienta 86
 Logistyczna obsługa klienta realizowana na każdym etapie procesu
podejmowania decyzji przez klientów
Kompleksowa obsługa logistyczna

 faza przedtransakcyjna (gromadzenie informacji – większe znaczenie dla sfery
marketingu niż logistyki)
 faza transakcyjna (realizacja zamówienia – elementy tej fazy bezpośrednio
zaangażowane w fizyczny przepływ produktów)
 faza potransakcyjna (serwis posprzedażowy)
Mierniki jakości obsługi klienta 87
Mierniki
Elementy
Prawdopodobieństwo dotrzymania uzgodnionego terminy realizacji dostawy lub

Terminowość dostaw
doręczenia
Stosunek wielkości dostawy pozbawionej naturalnych ubytków, szkód
Jakość dostaw
transportowych do całkowitej wielkości dostaw
Szybkość dostaw Okres między przyjęciem zamówienia a realizacją dostawy
Niezawodność dostaw Zgodność otrzymanej dostawy ze specyfikacją czasową
Kompletność dostaw Zgodność otrzymanej dostawy ze specyfikacją asortymentową

Podatność na zmiany wymagań klientów (technologicznych, sezonowych,
Elastyczność dostaw
asortymentowych)
Gotowość dostaw Udział zamówionych towarów, które mogą być natychmiast wydane
Przyjęta procedura składania i realizacji zamówień, uwzględniania skarg, zażaleń,
Formalizm dostaw
reklamacji
Komfort dostaw Wygoda formy zamawiania dostawy przez klientów
Faza przedtransakcyjna Faza transakcyjna Faza potransakcyjna
 Opracowanie strategii  Czas dostaw  Dostawa części
i polityki obsługi klienta  Niezawodność dostaw wymiennych, montaż,
 Formułowanie standardów  Komunikacja z klientami naprawa
 Informowanie klientów o  Wygoda zamawiania i  Monitorowanie
polityce obsługi klienta i jej zakupu funkcjonowania produktu w
standardach trakcie jego użytkowania
 Przygotowanie systemu  Załatwianie reklamacji,
zaleceń, procedur skarg, zwrotów i wymian
i instrukcji
 Opracowanie odpowiedniej
struktury organizacyjnej
Ułatwieniem procesu obsługi klienta i kształtowania dobrych oraz trwałych
relacji z nim jest wyznaczenie kompetentnego pracownika odpowiedzialnego za
kontakty z klientem
Proces realizacji zamówienia 90
Złożenie Opracowanie Przygotowanie Odbiór
zamówienia zamówienia zamówienia przez klienta
Wprowadzenie zlecenia Kompletowanie
Sprawdzenia zdolności płatniczej

Pakowanie
klienta
Transport
Sprawdzenie dostępności towaru i
Sortowanie
możliwości realizacji zlecenia
Przekazanie informacji do innych

komórek funkcjonalnych np. Wybór środka
produkcji transportu
Przygotowanie dokumentów Załadunek

Mierniki logistycznej obsługi klienta 91
 System ocen pozwalający na rzetelną diagnozę błędów i wdrożenia zmian
 Punktem wyjścia opracowania mierników są standardy obsługi
 Standardy mogą określać procentowy udział prawidłowego wykonania
analizowanego elementu obsługi bądź udział pomyłek i uszkodzeń w ogóle
realizowanych zamówień
 Główne zadanie mierników obsługi klienta – ewidencja działań w ramach
systemu logistycznego
 Dobór właściwych parametrów (mierników) oraz jednostek miary
 Ustalając standardy obsługi należy unikać następujących błędów:
 poziom obsługi niezgodny z oczekiwaniami klientów (np. klient oczekuje dostawy w
ciągu 24. godzin, a dostawa odbywa się po 32. godzinach)
 nierealistyczna polityka obsługi (100-procentowa terminowość dostaw podczas, gdy
dostawca jest w stanie zaoferować terminowość na poziomie 90-procentowym)
 zbyt wysokie koszty obsługi (nie zostaną zrekompensowane dochodami od klientów)
 zatrudnienie niewłaściwego personelu do kontaktów z klientami
 nieuwzględnienie dochodów, jakimi dysponuje klient
 Parametry (mierniki):
 statyczne – mierzone w określonym momencie, obrazujące stan aktualny
 zmienne (dynamiczne) – mierzone w dłuższym okresie, pozwalające na kontrolę
funkcjonowania systemu w czasie
 wyrażone w wielkościach fizycznych – jednostki opakowaniowe, waga, objętość
 wyrażone w procentach – np. poziom obsługi dostaw (stosunek liczby prawidłowych
wydań do łącznej liczby wydań)
 Mierniki obsługi klienta:
 dostępności – obejmujące np. możliwość całkowitej realizacji zamówienia z
posiadanych zapasów (całkowita zgodność zamówionego i otrzymanego przez klienta
produktu
 sprawności – np. czas realizacji dostawy, elastyczność systemu dystrybucji,
uszkodzenia i pomyłki wynikłe podczas przepływu dóbr
 jakości – gotowości, terminowości i dokładności dostaw
 Średni czas realizacji zamówienia (w dniach) – czas między złożeniem
zamówienia a dostarczeniem produktu do klienta
 Poziom obsługi dostaw
 Udział wadliwych dostaw
 Udział dostaw reklamowanych

 Terminowość dostaw
 Niezawodność opracowania zamówienia
 Niezawodność dostaw
 Gotowość dostaw
 Kształtowanie odpowiedniego poziomu obsługi klienta wymaga stałego pomiaru
zadowolenia klientów
 Koncepcja ECR (Efficent Consumer Response) - efektywna obsługa klienta
nowoczesna strategia dystrybucji produktów oparta na ścisłej współpracy
wszystkich ogniw w łańcuchu dostaw
CEL
stworzenie efektywnego kosztowo systemu realizacji zamówień, który reaguje na
potrzeby klienta i sterowany jest przez popyt realny
WDROŻENI
E ECR
skrócenie czasu realizacji zamówienia
 Podstawowe filary koncepcji ECR
 Efektywne zarządzanie asortymentem – uzyskanie odpowiedniej liczby pozycji w
danym asortymencie przy jednoczesnej optymalizacji wykorzystania powierzchni
sklepowej (półek i zapasów)
 Ciągłym uzupełnianiu zapasów – dostawy zgodne z zasadą 7W
 Efektywnej promocji – redukcja kosztów promocji bez zmniejszania funkcji
informacyjnej i akwizycyjnej
 Efektywnym wprowadzaniu nowych produktów – podejmowanie działań
utrzymujących atrakcyjność kategorii produktów i zwiększanie ich sprzedaży
Logistyka w sferze zaopatrzenia 99
 Przebieg procesów produkcyjnych uwarunkowany jest sprawnym
dostarczeniem surowców, półproduktów, materiałów, półfabrykatów, części,
podzespołów i innych elementów niezbędnych do wytworzenia produktu o
nowych cechach
i własnościach.
 Zaopatrzenie wymaga stworzenia odpowiednich strumieni materiałowych i
powinno się odbywać we względnie stałych
i regularnie powtarzających się odstępach czasu.
 Dostępność potrzebnych materiałów odnosi się do zaopatrzenia w dobra
przepływające od dostawców do magazynów przedsiębiorstwa.
 Zaopatrzenie – realizacja wielu czynności (faz)
 Zaopatrzenie – uzyskanie odpowiedzi na pytania:
 Co kupić? – Jakie surowce, materiały, części, komponenty są
przedmiotem zakupu. Produkować we własnym zakresie
czy zakupić (make or buy)
 Ile kupić? – Wiąże się z planowaniem potrzeb materiałowych
i sterowaniem zapasami. Na tym etapie planowanie ma na celu
ograniczenie kosztów zamrożonego kapitału i kosztów
zapasów.
 Kiedy kupić? – Odnosi się do organizacji dostaw. Należy wziąć pod
uwagę potrzeby produkcji i informacje o zapasach, aby nie spowodować
utrudnień w ciągłości działalności przedsiębiorstwa.
 Gdzie kupić? – Problem wyboru dostawców. Zależny od wielu
czynników.
Co zamówić
Kiedy
Zaopatrzenie Ile zamówić
zamówić
Gdzie
zamówić
Logistyka w sferze zaopatrzenia
 Faza 1 – Co zamówić? Identyfikacja potrzeb 102
 zgłoszenie przez pracowników zapotrzebowania na dobra
 sporządzenie zestawienia na dobra
 Faza 2 – Zamawianie
 dokładne sprawdzenie zapotrzebowania
 sprawdzenie zgodności ze specyfikacjami
 niekiedy pozyskanie nowego dostawcy (wysłanie zapytań, porównanie zebranych
ofert i wybór najkorzystniejszej, negocjacje)
 złożenie zamówienia
 potwierdzenie zamówienia
 Faza 3 – Czynności po złożeniu zamówienia
 monitorowanie realizacji zamówienia
 sprawdzenie zgodności otrzymanej dostawy z zamówieniem
 przyjęcie dostawy lub złożenie reklamacji
 przyjęcie faktury
 włączenie zamówienia do rejestru zamówień zrealizowanych
 Zaopatrzenie – oznacza wiele czynności niezbędnych do
pozyskania dóbr i usług w dowolny
sposób zgodnie
z wymaganiami użytkowników, np. do procesu
produkcyjnego lub do dalszej sprzedaży.
 Najważniejszym zadaniem zaopatrzenia jest zapewnienie sprawnego
zasilania przedsiębiorstwa zasobami (materiałami, produktami) niezbędnymi
do prowadzenia ciągłej i rytmicznej działalności gospodarczej z
uwzględnieniem logistycznych kosztów dostaw.
 Główne funkcje logistyki w sferze zaopatrzenia:
 zagwarantowanie kompletności i jakości dostaw zaopatrzeniowych
 zagwarantowanie ustalonej terminowości i rytmiczności dostaw
 określenie niezawodności i sprawności łańcucha dostaw
Podstawowe zadania logistyki
104
zaopatrzenia
Materiały
Surowce Półfabrykaty Części Podzespoły
Zewnętrzni
Dostawcy Magazyny
Produkcja
zaopatrzeniowe
Wewnętrzni
Kompletność Terminowość
Jakość dostaw
dostaw dostaw
Fazy i procesy zaopatrzenia
Identyfikacja 105
Faza form zaopatrzenia
identyfikacji potrzeb
Identyfikacja potrzeb
Identyfikacja
i ocena dostawców
Wybór dostawców
Faza Przygotowanie
zamawiania
Cykl realizacji zamówienia

zamówienia
Organizacja dostaw
Złożenie zamówienia
Kontrola
=
realizacji
Faza Odbiór i kontrola
po złożeniu zamówienia Zatwierdzenie
faktur i zapłata
Aktualizacja danych
Formy organizacji zaopatrzenia 106
 Zdecentralizowana – występuje, gdy kilka zakładów stanowiących jedno
przedsiębiorstwo dokonuje zakupów osobno (na własną rękę). Dotyczy także
sytuacji, gdy w ramach jednego przedsiębiorstwa komórki mają różne potrzeby.
 Scentralizowana – występuje, gdy dobra zużywane w danym przedsiębiorstwie
mają charakter jednorodny. Potrzeby zaspokajane są przez pojedynczą komórkę.
Zmniejsza się pracochłonność czynności związanych z pozyskaniem materiałów.
 Mieszana – zakłada funkcjonowanie komórek zdecentralizowanych, jednak
zaopatrzenie na podobne materiały jest realizowane za pomocą zakupów
skonsolidowanych (konieczność sprawnego przepływu informacji).
Określenie potrzeb materiałowych 107
 Prognoza – prognoza potrzeb materiałowych wynika z prognoz
i planów sprzedaży.
 Materiałowe potrzeby niezależne - wynikają z prognoz popytu (prognoz sprzedaży)
 Popyt niezależny (pierwotny) – popyt obserwowany na rynku, dotyczący wyrobów finalnych
lub części wymiennych do tych wyrobów
 Materiałowe potrzeby zależne - wynikają z bezpośrednich obliczeń
 popyt zależny (wtórny) – popyt wynikający z wielkości popytu pierwotnego, ustalany w
drodze bezpośrednich obliczeń wykorzystujących strukturę konstrukcyjna wyrobu,
obowiązującą technologię, organizacje produkcji
MRP – system planowania potrzeb 108
przedsiębiorstwa (Material Requirements
Planning)
 Ustalenie potrzeb brutto - ważne jest ilościowe określenie produkcji w czasie,

która wynika z planu produkcji. Na tej podstawie następuje wyznaczenie
zapotrzebowania na niezbędne surowce i materiały ze szczególnym
uwzględnieniem terminów wprowadzenia ich do produkcji. Obliczenie potrzeb
brutto nie uwzględnia zapasów surowców i materiałów.
 Ustalenie potrzeb netto - sprowadza się do określenia rzeczywistych ilości
surowców i materiałów pochodzących zarówno z zakupów, jak i z własnej
produkcji z uwzględnieniem zapasów znajdujących się w magazynie i w toku
produkcji.
przedsiębiorstwa
Zamówienia Prognoza
klientów popytu
Plan produkcji
Struktura Program
Stan zapasów
produktu MRP
Sprawozdania
przedsiębiorstwa
 Cele MRP:
 minimalizacja zapasów
 dotrzymywanie harmonogramów dostaw i zakupów
 zapewnienie wystarczającej ilości materiałów na potrzeby klienta
i zaplanowanej produkcji
MRP – system planowania potrzeb
111
przedsiębiorstwa
 Podstawowe elementy systemu MRP:
 główny harmonogram produkcji – ustalany na podstawie zamówień klientów i
prognoz popytu. Pozwala uzyskać plan zapotrzebowania na produkt końcowy dla
danego horyzontu czasowego podzielonego na mniejsze przedziały czasu (okresy
MRP)
 zestawienie materiałów - określa dokładną ilość części, surowców i podzespołów
niezbędnych do wyprodukowania produktu końcowego (zapotrzebowanie brutto) oraz
wskazuje termin dostarczenia poszczególnych materiałów
 zestawienie stanu zapasów – niezbędne do wyznaczenia zapotrzebowania netto
(odjęcie od zapotrzebowania brutto materiałów, którymi firma posiada)
 program planowania potrzeb materiałowych – na podstawie zapotrzebowania na
produkt końcowy oraz informacji pochodzących z zestawienia materiałów i zapasów
oblicza zapotrzebowanie na części do produkcji
 wyniki i sprawozdania
Zarządzanie zapasami 112
 Sterowanie zapasami:
 wybór pozycji asortymentowych, których zapasy powinny być utrzymywane
 określenie wielkości zamawianych partii
 określenie czasu składania zamówień
 określenie systemu kontroli zapasów
Modele sterowania zapasami opierają się na znajomości

popytu i jego zmienności, okresu składania zamówień i jego wahań oraz
odpowiednich kosztów
Umożliwienie zamawiania w takiej ilości i w takim terminie,

aby osiągnąć ciągłość przepływów materiałowych
przy jednoczesnym niskim poziomie utrzymywanych zapasów.
Modele uzupełniania zapasów
 Model poziomu zamawiania (Re-order Point, ROP) 113
Zakłada się każdorazowo zamawianie stałej ilości produktu.
Zamówienie jest składane, gdy wielkość zapasów osiągnie pewien z
góry ustalony minimalny poziom niezbędny do zaspokojenia popytu w czasie
trwania dostawy.
Ustalane są dwie wielkości: poziom zapasu minimalnego (A)
wielkość zamawianej partii (Q)
Q – ekonomiczna wielkość partii dostawy

S – koszty zamawiania
D – roczny popyt
i – stopa procentowa kosztu utrzymania zapasu
C - cena zakupu
Modele uzupełniania zapasów
 Model cyklu zamawiania (Re-order Cycle, ROC)
114
Porównuje się bieżące zapasy z prognozami popytu i składa się
zamówienie na niezbędna ilość produktu w regularnych, stałych odstępach
czasowych.
Ustala się dwie wielkości: optymalny cykl zamawiania (r)
poziom zapasu maksymalnego (S)
Zapas maksymalny ustalany jest na poziomie zakładającym zaspokojenie
popytu i średni czas realizacji zamówienia. Powinien również uwzględniać zapas
bezpieczeństwa.
Optymalny cykl zamawiania ustalany jest na podstawie wielkości
wcześniej obliczonej optymalnej partii dostawy.
Model poziomu zamawiania 115
T T
Zapas 1 2
Zmax
Q
Q
PZ
Zbezp
Czas
Model cyklu zamawiania 116
T T T
Zapas
Zmax
Q3
Q1
Q2
Zbezp
Czas
Cechy różnicujące modele sterowania 117
zapasami
Cecha Model poziomu zamawiania Model cyklu zamawiania
Wielkość zamówienia Stała Zmienna
Cykl zamawiania Zmienny Stały
Kontrola zapasów Ciągła Okresowa
Reakcja na popyt Bezpośrednia Pośrednia
Metoda ABC 118
Metoda XYZ
 Stosowane ze względu na podział materiałów ze względu na ich logistyczną
użyteczność i wartość dla przedsiębiorstwa
 ABC – polega na przyporządkowaniu wyrobów lub materiałów do jednej z trzech
grup A, B, C, które zostały wyróżnione dla potrzeb planowania zakupów,
produkcji lub gospodarki magazynowej.
Sposób kontroli zapasów, tryb zamawiania i stopień precyzji
narzędzi stosowanych w sterowaniu zapasami różnią się w
zależności od grupy, do której należą zapasy.
Cechy charakterystyczne dla metody ABC 119
Stopień precyzji narzędzi
Tryba zamawiania
Grupa Kontrola zapasów stosowanych w
(otrzymywania zapasów)
sterowaniu zapasami
Zapasy powinny być ściśle powiązane
A Ciągła, dokładna Bardzo duży
z obserwowanym zapotrzebowaniem
Zapasy można kształtować na
Okresowa,
B podstawie obserwacji zmian stanu w Mniejszy
regularna
magazynie
Nieregularna, Zapasy powinny być zamawiane
C Mały
sporadyczna według prostych reguł zakupu
Grupa A zapasów 120
 Grupa A - zapasy" cenne" (vital few), stanowiące 5-20% liczebności
asortymentowej zapasów, ale mające znaczny udział w wartości, sięgający 75-
80%. Grupę tę, o wysokiej wartości i dużym udziale w kosztach materiałowych
ogółem, należy traktować ze szczególną uwagą w zakresie:
 Analizy rynkowej
 Szczegółowego przygotowania zamówień handlowych
 Precyzyjnych procedur dysponowania w przedsiębiorstwie
 Właściwego zarządzania poziomami zapasów
 Precyzyjnego ustalania poziomów tzw. zapasów bezpieczeństwa (stanów
minimalnych).
Grupa B i C zapasów 121
 Grupa B - zapasy mające udział w wysokości 15-20% zarówno
w liczebności asortymentowej zapasów, jak i w ich wartości. Dobra
z tej grupy mogą być zarządzana z użyciem systemu okresowego ponownego
zamawiania.
 Grupa C - zapasy o charakterze masowym (trivial many), mające największy

udział w liczebności asortymentowej (60-80%) i bardzo niski udział w wartości
(około 5%). Dobra z tej grupy mogą być zarządzane przy wykorzystaniu systemu
dwubinowego.
Metoda XYZ 122
 XYZ jest odwrotnością metody ABC i polega na podziale zapasów na grupy, w
których opisywane są struktury użytkownika. Jest odmianą powszechnie znanej
metody ABC. Funkcjonuje ona według kryterium nieregularności bądź też
regularności, określając zapotrzebowanie na kolejne grupy materiałów, które są
niezbędne dla funkcjonowania przedsiębiorstw.
 Grupa X - charakteryzuje ją występowanie zapasów, na które zapotrzebowanie
kształtuje się na pewnym stałym, regularnym poziomie
 Grupa Y - charakteryzują ją zapasy, na które zapotrzebowanie jest cykliczne zmienne
i podlega określonym wahaniom tj. materiały, które charakteryzuje zapotrzebowanie
mające charakter wahań sezonowych lub określonego trendu oraz średnią dokładność
prognozowania
 Grupa Z - to zapasy, na które zapotrzebowanie jest bardzo nieregularne i trudno jest
ustalić poziom średni zużycia
Metoda XYZ 123
 Do grupy X zaliczane są zapasy charakteryzujące się tym, iż zawsze na nie
występuje zapotrzebowanie, przy tym mamy tutaj do czynienia ze stosunkowo
niewielkimi odchyleniami, które w sposób zasadniczy podnoszą dokładność z
jaką prognozuje się zakres składania zamówień. Dotyczy również
zapotrzebowania i intensywności z jaką owe zapasy zostają zużyte przez
przedsiębiorstwo.
 Do grupy Y, która charakteryzuje się zmiennością zapotrzebowania, są zaliczane
zapasy charakteryzujące się wahaniami cyklicznymi
i sezonowymi. Pozwala to na uchwycenie pewnej ogólnej prawidłowości, którą
można scharakteryzować w postaci trendu sporządzonej prognozy.
 do grupy Z przypisane są zapasy, które swoją specyfiką odznaczają się bardzo
losowym, wręcz trudnym do określenia zapotrzebowaniem,
a do tego niską wiarygodnością sporządzonej prognozy ich zastosowania.
Kryteria przy podejmowaniu decyzji 124
wyboru dostawcy
 oferowane ceny surowców, materiałów, części, usług,
 odległość dostawcy i jego geograficzne położenie względem odbiorcy,
 jakość dóbr będących przedmiotem dostaw,
 oferowane elementy logistycznej obsługi klienta (terminowość dostaw,
elastyczność dostaw, kompletność, czas realizacji, , niezawodność …)
 kondycja finansowa i oferowane warunki płatności,
 potencjał dostawcy
Opracowanie zamówienia (106) 125
 Przygotowanie przez zamawiającego odpowiedniego dokumentu papierowego lub
elektronicznego.
 W każdym zamówieniu podstawą jest określenie niezbędnych informacji
pozwalających dostawcy zrealizować zamówienie:
 wyznaczenie wielkości jednorazowo zamawianej partii materiału,
 ustalenie asortymentowego i ilościowego składu zamówienia,
 określenie terminów składania i potwierdzenia zamówień,
 określenie terminów realizacji zamówień,
 ustalenie terminów i miejsc odbioru dostawy,
 ustalenie zasad kontroli jakościowej, ilościowej i asortymentowej dostawy,
 ustalenie zasad realizacji reklamacji i zwrotów,
 ustalenie sposobu przesyłania opłaty za dostawę,
 uzgodnienie sposobów komunikowania się
Złożenie zamówienia u dostawcy 126
 Różne sposoby składania zamówienia
 Prawidłowo złożone zamówienie staje się umową zawartą między zamawiającym
a dostawcą
 zawarta umowa zobowiązuje dostawcę do dostawy przedmiotu zamówienia, a
odbiorcę do jego odbioru i dokonania zapłaty
 Po złożeniu zamówienia następuje otwarcie zlecenia, które obejmuje:
 weryfikację poprawności i zgodności zamówienia z planami dostaw i
możliwościami dostawcy
 sprawdzenie zdolności płatniczych zamawiającego oraz potwierdzenie warunków
umowy
 wystawienie rachunku i zlecenie zamówienia do realizacji
Prawidłowe przygotowanie zlecenia 127
dostawy
 kompletowanie i pakowanie wyrobów
 przygotowanie dokumentacji wysyłkowej
 przygotowanie dodatkowych dokumentów zawierających dane o kosztach
transportu, opakowania, terminie dostawy
 przygotowanie ładunku do wydania
 organizacja transportu i spedycji
Proces odbioru 128
 Polega na fizycznym przejęciu od przewoźnika zakupionego materiału
 na zasadzie całkowitego zaufania
 szczegółowa kontrola przeprowadzana przez służby magazynowe
Kontrola jakości 129
 Umożliwia sprawdzenie, czy towary otrzymane sa zgodne ze złożonym
zamówieniem
 Polega na określeniu jakości produktów z uwzględnieniem ich rozmiarów,
szczegółów konstrukcyjnych, własności fizycznych i chemicznych,
niezawodności, łatwości konserwacji i użytkowania, marki, gatunku
 Może być wykonany metodami statystycznymi lub przez badanie całej partii
materiałów
 Kontrola jakości obejmuje sprawdzenie:
 poprawności opakowania,
 poprawności dołączonej dokumentacji przewozu,
 kompletności dokumentacji dotyczącej produktu.
Wysłanie rachunku do nabywcy 130
 Rachunek opiewa na wartość dostarczonych dóbr
 wartość zostaje porównana przez nabywcę ze złożonym zamówieniem
 Ceny weryfikowane są przez dział zakupów (zwrócenie uwagi na wszelkie
rozbieżności względem ustalonych wcześniej cen)
Procedura składania i realizacji zamówień 131
Przygotowanie zamówienia przez zamawiającego
Złożenie
Wystawienie rachunku i
zamówienia
zlecenie do realizacji
do dostawcy
Organizacja
spedycji i transportu Skierowanie
zamówienia do Sprawdzenie
realizacji zdolności płatniczej
zamawiającego
Przygotowanie
dokumentacji i ładunku Wykonanie
zamówienia Weryfikacja zamówień
z planem dostaw
Kompletowanie i pakowanie
przesyłki
Zasady składania zamówień w systemie 132
just-in-time
DOKŁADNA PRECYZYJNA ŚCIŚLE OKRESLONY
SPECYFIKACJA FORMA TERMIN I MIEJSCE
ASORTYMENTOWA ZAMÓWIENIA DOSTAWY
OGRANICZONA ZWIĘKSZONA
DOSTAWY CZĘSTOTLIWOŚĆ
WIELKOŚĆ DOSTAWY
JIT DOSTAW
ZNACZNE KOSZTY
WYSOKIE KOSZTY UTRATA KORZYŚCI
OBSŁUGI
TRANSPORTU SKALI
ZAMÓWIEŃ

Propedeutyka Logistyki 1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Propedeutyka Logistyki 1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

logistyki JACEK SALAMON

gromadzenie w warunek konieczny do

 dostępność – w odpowiednim czasie i na odpowiednim miejscu

brak dostępności usługa transportu

kanały komórki realizacyjne

Aleksander Macedoński (356 – 323 r. p.n.e.

Rozumiał, że sprawna aprowizacja i rozlokowanie armii mają

3. Leontos VI (cesarz bizantyjski) – Sumaryczne wyłożenie sztuki wojennej

Dzieło zostało przetłumaczone w 1862 r. w USA

6. Pierwsza oficjalna definicja logistyki – 1905 r. Major B. Baker:

7. H.E. Eccles – XX w. amerykański admirał. 1950 r. opublikował książkę: Logistyka

wpisanie się w koncepcję zrównoważonego rozwoju

Cel procesu logistycznego – fizyczne przemieszczenie materiałów,

CEL CZĄSTKOWY (SZCZEGÓŁOWY)

Myśląc systemowo uznajemy, że:

 Chodzi o całościowe rozwiązywanie problemów logistycznych.

DROGA MORSKA TRANSPORT LOTNICZY

 dłuższy czas transportu  krótszy czas transportu

Dodatkowy efekt współdziałania determinowany funkcjonowaniem systemu

 Efekt synergiczny kosztów logistycznych

 Fazowego – rozgraniczenie według procesu transformacji czasoprzestrzennej

LOGISTYKA LOGISTYKA LOGISTYKA

 Zasadniczymi procesami pozwalającymi na realizację dostaw

 dostawcy surowców  instytucje finansowe

Rozważenie możliwości i celowości zlecenia realizowania działań logistycznych

EWOLUCJA USŁUG LOGISTYCZNYCH

USŁUGI WARTOŚCI DODANEJ

TRADYCYJNE USŁUGI LOGISTYCZNE

ZAKRES WSPARCIA LOGISTYCZNEGO

Zapasy Minimalizacja, ale na wielu etapach

DŁUGI CZAS DOSTAW WYSZCZUPLONO-

KRÓTKI CZAS DOSTAW WYSZCZUPLONY ELASTYCZNY

NATYCHMIASTOWA MIŁA OBSŁUGA

ISTOTNY CZYNNIK RÓŻNICUJĄCY

WPROWADZANIE  ZASPOKAJANIE POPYTU

Produkty charakteryzujące się wysokim poziomem obsługi klienta

Poziom obsługi maksymalizujący

Każda poprawa logistycznej obsługi klienta prowadzi do wzrostu zysków

Dostawcy dążą do utrzymania długotrwałych relacji z klientami i kreowania ich

Permanentne podnoszenie poziomu obsługi

Kompleksowa obsługa logistyczna

Prawdopodobieństwo dotrzymania uzgodnionego terminy realizacji dostawy lub

Niezawodność dostaw Zgodność otrzymanej dostawy ze specyfikacją czasową

Kompletność dostaw Zgodność otrzymanej dostawy ze specyfikacją asortymentową

Wprowadzenie zlecenia Kompletowanie

Sprawdzenia zdolności płatniczej

Przekazanie informacji do innych

Przygotowanie dokumentów Załadunek

 Poziom obsługi dostaw

 Udział wadliwych dostaw

 Udział dostaw reklamowanych

 Niezawodność opracowania zamówienia

Cykl realizacji zamówienia

przedsiębiorstwa (Material Requirements

 Ustalenie potrzeb brutto - ważne jest ilościowe określenie produkcji w czasie,

Modele sterowania zapasami opierają się na znajomości

Umożliwienie zamawiania w takiej ilości i w takim terminie,

Q – ekonomiczna wielkość partii dostawy

 Grupa C - zapasy o charakterze masowym (trivial many), mające największy

You might also like