MAGANDANG

ARAW!
NEXT SLIDE
MGA ALITUNTUNIN:
 May isang kahon sa harapan na naglalaman
ng mga halaga ng pera.

 Kayo ay bubunot at sasabihin kung saan niyo

igagastos ang halagang nakuha.
PERASAAN?
Bago natin talakayin ang ating paksa, tayo
 Mag bigay lamang ng maikli ngunit muna ay magkakaroon ng akatibidad.
detalyadong sagot.
PAMPROSESONG TANONG:

Ano ang ipinapahiwatig ng ating

naunang aktibiti?
PERASAAN?
Bago natin talakayin ang ating paksa, tayo
muna ay magkakaroon ng akatibidad.
03/11/2024
 03/11/2024
Inihanda ni: Jomar T. Quinday

PATAKARANG
PISKAL
 a. nakikilala ang konsepto ng
Pambansang Badyet at
Paggasta ng Pamahalaan;

b. naipaliliwanag ang
kahalagahan ng pagbabadyet
at paggagasta ng isang
LAYUNIN pamahalaan; at

Pagkatapos ng isang oras na c. nakagagawa ng sariling

talakayan ang mga mag-aaral ay
Patakarang Piskal.
inaasahang:
 KONSEPTO
PATAKARANG PISKAL
• Ito ay ang behavior ng pamahalaan patungkol
sa paggasta at pagbubuwis.

• Ayon sa aklat nina Case, Fair, át Oster (2012),

ito ay tungkol sa polisiya sa pagbabadyet.

• Ayon naman sa aklat nina Balitao et. al (2014),

ito ay tumutukoy sa paggamit ng pamahalaan
sa pagbubuwis at paggasta upang mabago ang
galaw ng ekonomiya.
 KONSEPTO
PATAKARANG PISKAL

• Ayon kay Keynes, ang paggasta ng

pamahalaan ay makapagpapasigla ng
ekonomiya sa pamamagitan ng paggamit ng
lahat ng resources para makamit ang full
employment.
 KONSEPTO
PATAKARANG PISKAL
Interbasyon ng Pamahalaan

• Batay kay John Maynard Keynes (1935), ang

pamahalaan ay may malaking papel na
ginagampanan upang mapanatili ang
kaayusan ng ekonomiya.

• Ang pamahalaan ay may kakayahan na

mapanatiling ligtas ang ekonomiya laban sa
banta ng kawalan ng trabaho.
 KONSEPTO
PATAKARANG PISKAL
Interbasyon ng Pamahalaan

• Ang interbensiyon ng pamahalaan ay may

malaking kontribusyon upang masiguro ang
pagsasaayos ng isang ekonomiya.

• Ang pakikialam ng pamahalaan sa

pamamagitan ng mga polisiya sa paggasta at
pagbubuwis ay makapagpapababa o
makapagpapataas ng kabuuang output higit sa
panahon ng recession o depression.
 EXPANSIONARY FISCAL
POLICY

• Pagpapasigla sa ekonomiya.

• Ang expansionary fiscal policy ay isang mahalagang

paraan ng pamahalaan upang mapanatili ang kaayusan
at pag-unlad ng ekonomiya sa panahon ng matamlay
na kondisyon. Sa pamamagitan nito, nagkakaroon ng
mga hakbang ang pamahalaan upang mapalakas ang
ekonomiya at magdulot ng positibong epekto sa
kabuuang kita ng bansa.
EXPANSIONARY FISCAL
POLICY
Kondisyong Ekonomico:

• Sitwasyon kung saan ang produksiyon ay mababa at

hindi nagagamit ang lahat ng resources.

Resulta ng Kondisyon:

• Nagdudulot ng mataas na kawalan ng trabaho at

mababang kita para sa pamahalaan.
EXPANSIONARY FISCAL
POLICY
Pamamaraan ng Pamahalaan:

• Ang pagpapatupad ng expansionary fiscal policy ay

naglalayong mapalakas ang ekonomiya sa
pamamagitan ng paggasta sa mga proyektong
pampamahalaan at pagpapababa sa buwis.

Epekto sa Mamamayan:

• Ito ay nagdudulot ng pagtaas ng kita at pagdagdag ng

trabaho, na siyang naglilikha ng mas malaking
panggastos para sa mamamayan at mga negosyo.
EXPANSIONARY FISCAL
POLICY

Resulta ng Paggasta at Pagbaba ng Buwis:

• Nagreresulta ito sa pagtaas ng demand sa pamamagitan

ng pagkonsumo at paglago ng kabuuang kita ng bansa,
na nagpapalakas sa ekonomiya.
 • Pagkontrol sa Ekonomiya

• Ang contractionary fiscal policy ay isang

paraan ng pamahalaan upang kontrolin ang
ekonomiya at maiwasan ang negatibong epekto
ng mataas na presyo at implasyon. Sa
CONTRACTIONARYpamamagitan ng pagkontrol sa gastusin at
FISCAL POLICY pagtaas ng buwis, nagagawa nitong pigilan ang
pagtaas ng presyo ng mga bilihin at
mapanumbalik ang ekonomiya sa normal na
takbo.
 Kondisyong Ekonomiko:

• Ang kondisyong ito ay nagaganap kapag ang

ekonomiya ay lubhang masigla, na maaaring
magdulot ng mataas na pangkalahatang presyo
at implasyon.
CONTRACTIONARY Paraan ng Pamahalaan:

FISCAL POLICY • Ang pamahalaan ay nagpapatupad ng

contractionary fiscal policy upang bawasan ang mga
gastusin nito at pababain ang kabuuang demand sa
pamamagitan ng pagbawas sa paggasta o pagtaas ng
buwis.
 Epekto ng Paraan:

• Ang pagbawas sa demand ay magdudulot ng

pagbagal sa produksiyon, na maaaring
humantong sa pagbaba ng pangkalahatang kita
at kontrolin ang pagtaas ng presyo at
implasyon.
CONTRACTIONARY Paggamit ng Bawas-Gastusin o Pagtaas ng Buwis:

FISCAL POLICY • Ang pamahalaan ay maaaring magpasiya na

magbawas ng mga gastusin nito o magtaas ng
buwis upang hikayatin ang pagtitipid ng mga
mamamayan at bawasan ang pangkalahatang
demand.
 Epekto sa Mamamayan:

• Ang mga hakbang na ito ay maaaring

magdulot ng pagbaba ng kita at pagbawas ng
pagkonsumo sa pamamagitan ng pagbawas ng
gastusin o pagtaas ng buwis.

CONTRACTIONARY Resulta ng Pamamaraan:

FISCAL POLICY • Ang pagkontrol sa demand ay maaaring

magdulot ng pagbagal sa ekonomiya, pagbaba
ng presyo, at kontrol sa implasyon, na
nagpapabalik sa ekonomiya sa normal na
direksiyon.
• Ang pamahalaan ay nagtatakda ng mga
patakaran na naglalayong mapanatili ang
kaayusan at pag-unlad ng ekonomiya.

• Sa pamamagitan ng patakarang piskal,

natutugunan ng pamahalaan ang mga
problemang pang-ekonomiya. KAHALAGAHAN NG
PAPEL NA
• Ang mataas na paggastos ng pamahalaan ay GINAGAMPANAN NG
nagpapasigla sa matamlay na ekonomiya sa PAMAHALAAN
pamamagitan ng pagtaas sa pangkalahatang
demand sa pamilihan. KAUGNAY NG MGA
PATAKARANG PISKAL
NA IPINAPATUPAD NITO
• Ang pagpapababa sa buwis para sa mga
mamamayan ay nagreresulta sa mas
maraming maiuuwi nilang kita mula sa
trabaho.
KAHALAGAHAN NG
• Kapag ang ekonomiya ay nasa "overheated"
na estado, kung saan mataas ang antas ng
PAPEL NA
empleyo, pinatutupad ng pamahalaan ang GINAGAMPANAN NG
mababang paggasta upang pigilan ang PAMAHALAAN
posibleng pagsabog ng ekonomiya. KAUGNAY NG MGA
PATAKARANG PISKAL
NA IPINAPATUPAD NITO
 PAMBANSANG
BUDYET AT
PAGGASTA NG
PAMAHALAAAN
Pambansang Badyet:

• Ito ay ang kabuuang planong pagkagastusan ng

pamahalaan sa loob ng isang taon.

• Nagpapakita kung magkano ang inilalaang

pondo ng pamahalaan sa bawat sektor ng
ekonomiya.
 PAMBANSANG
BUDYET AT
PAGGASTA NG
PAMAHALAAAN
Balanseng Badyet:

• Kapag ang revenue o kita ng pamahalaan ay

pantay sa gastusin nito sa isang taon.

• Ang salaping pumapasok sa kaban ng bayan ay

kaparehong halaga ng ginastos ng pamahalaan.
 PAMBANSANG
BUDYET AT
PAGGASTA NG
PAMAHALAAAN
Budget Deficit:

• Nagaganap kapag mas malaki ang paggasta ng

pamahalaan kaysa sa pondo nito.

• Mas malaking halagang salapi ang lumalabas

kaysa pumapasok sa kaban ng bayan.
 PAMBANSANG
BUDYET AT
PAGGASTA NG
PAMAHALAAAN
Budget Surplus:

• Nagaganap kapag mas maliit ang paggasta

kaysa sa pondo ng pamahalaan.

• Mas malaking halagang salapi ang pumapasok

sa kaban ng bayan kaysa sa lumalabas.
 PAMBANSANG
BUDYET AT
PAGGASTA NG
PAMAHALAAAN
• Ang pambansang badyet at paggasta ng
pamahalaan ay mahalagang bahagi ng
ekonomiya. Ito ang nagtatakda kung gaano
karaming pondo ang inilaan sa mga proyekto at
serbisyong pang-gobyerno. Ang pagkakaroon
ng balanse, deficit, o surplus sa badyet ay
nagpapakita ng kalagayan ng pamahalaan sa
aspeto ng pinansya at paggasta.
 LAYUNIN NG
Ang pangunahing layunin ng badyet ng bansa ay ang pagbibigay ng
BADYET:
mga serbisyo at suporta sa mamamayan, kasama ang mga prayoridad
tulad ng edukasyon, pangkalusugan, social welfare, at iba pa.

PARAAN NG

Badyet AyonPAGBABADYET:
sa Sektor:
• Paghahati ng pondo base sa mga pangunahing sektor ng
ANG BADYET NG pamahalaan tulad ng edukasyon, pangkalusugan, atbp.

PAMAHALAAN
Badyet Ayon sa Expense Class:
• Paghahati ng pondo base sa uri ng gastusin tulad ng
personal, operational, at capital expenses.
 LAYUNIN NG
Ang pangunahing layunin ng badyet ng bansa ay ang pagbibigay ng
BADYET:
mga serbisyo at suporta sa mamamayan, kasama ang mga prayoridad
tulad ng edukasyon, pangkalusugan, social welfare, at iba pa.

PARAAN NG
Badyet Ayon sa mga Rehiyon:
• DistribusyonPAGBABADYET:
ng pondo sa iba't ibang rehiyon ng bansa
upang tiyakin ang pantay na pag-unlad at serbisyo.
ANG BADYET NG
Badyet Ayon sa Mga Kagawaran ng
PAMAHALAAN Pamahalaan at Special Purpose Fund:
• Paghahati ng pondo base sa mga kagawaran o ahensya
ng pamahalaan at mga special purpose fund para sa
partikular na layunin tulad ng disaster relief, pension
fund, atbp.
 Sa pamamagitan ng tamang pagbabadyet,
ang pamahalaan ay nakakamit ang layunin
nitong magbigay ng mahusay na serbisyo
at suporta sa mamamayan, anuman ang
kanilang pangangailangan, habang
ANG BADYET NG pinapanatili ang fiscal responsibilidad at
PAMAHALAAN katatagan ng ekonomiya.
 ALOKASYON NG BUDYET AYON SA
SEKTOR SA TAONG 2012

ANG BADYET NG
PAMAHALAAN
 Current Ope r a ti ng
Expendi ture s
• Ito ay binubuo ng mga gastusin na
kinakailangan para sa pagpapatupad ng
mga pangunahing serbisyo at programa
ng pamahalaan, tulad ng sahod ng mga
empleyado, mga kagamitan at supplies,
serbisyong pang-opisina, transportasyon,
at iba pa.
PAGGASTA NG
PAMAHALAAN AYON
SA EXPENDITURE
PROGRAM
Ang expenditure program ng pamahalaan ay
nagpapakita ng pagtugon nito sa mga
tungkulin at programa sa pamamagitan ng
wastong pagpapamahagi ng pondo sa mga
mahahalagang aspekto ng pamamahala, tulad
ng:
 Capi ta l Outl a y s
• Ito ay ang alokasyon para sa mga
pangmatagalang investment na maaaring
magamit sa maraming taon at
makatulong sa pagpapalakas ng mga
asset ng gobyerno.
PAGGASTA NG
PAMAHALAAN AYON
SA EXPENDITURE
PROGRAM
Ang expenditure program ng pamahalaan ay
nagpapakita ng pagtugon nito sa mga
tungkulin at programa sa pamamagitan ng
wastong pagpapamahagi ng pondo sa mga
mahahalagang aspekto ng pamamahala, tulad
ng:
 Net Le ndi ng
• Ito ay ang mga paunang bayad ng
gobyerno para sa mga utang nito,
kabilang ang mga utang na nalikom mula
sa mga programa ng mga korporasyong
pagmamay-ari ng gobyerno.
PAGGASTA NG
PAMAHALAAN AYON
SA EXPENDITURE
PROGRAM
Ang expenditure program ng pamahalaan ay
nagpapakita ng pagtugon nito sa mga
tungkulin at programa sa pamamagitan ng
wastong pagpapamahagi ng pondo sa mga
mahahalagang aspekto ng pamamahala, tulad
ng:

• Ang wastong paggamit ng pondo ay
nagtitiyak ng matagumpay na pagtugon
ng pamahalaan sa mga pangangailangan
ng mamamayan at pagpapatakbo ng mga
proyektong magdadala ng kaunlaran sa
bansa.
PAGGASTA NG
PAMAHALAAN AYON
SA EXPENDITURE
PROGRAM
Ang expenditure program ng pamahalaan ay
nagpapakita ng pagtugon nito sa mga
tungkulin at programa sa pamamagitan ng
wastong pagpapamahagi ng pondo sa mga
mahahalagang aspekto ng pamamahala, tulad
ng:
Expendi ture Pro g r a m, By
Objecti v e , CY 2 0 1 0 -2012 (In
Thousand Pe s o s )

PAGGASTA NG
PAMAHALAAN AYON
SA EXPENDITURE
PROGRAM
 “POLICY PROPOSAL”.
Panuto: Bumuo ng anim na grupo at lumikha ng isang project
proposal. Ang proyektong pipiliin ay dapat magbibigay ng
solusyon sa mga napapanahong isyu sa ating lipunan.
Mga dapat linalaman ng project proposal:
1.Titulo ng proyekto;
2.Paliwanag kung bakit ito ang napiling proyekto;
3.Ilalaang budyet; at
4.Anong sektor o departamento ng gobyerno ito i-propropose.
Gagamiting Materyales:
5. I-encode at i-print sa long bond paper
6. Maaaring gumamit ng mga larawan
7. Maging malikhain sa pamamaagitan ng paglalagay ng mga
MAPERAN
desenyo.
 COINFIRM
Bakit mahalagang
nagbabdyet at gumagasta
ang gobyerno kada taon?
MARAMING
SALAMAT!