MGA ISYUNG

EKONOMIKO
6.53

ZYRAH C. LOBRIGO, LPT

MGA ISYUNG
EKONOMIKO
• Kawalan ng trabaho ng
maraming mamamayan
• Negatibong epekto ng
globalisasyon
• Pangangailangan para sa
likas-kayang pag-
unlad
7/1/20XX Pitch deck title 2
KAWALAN NG TRABAHO
Paggawa (labor) - tumutukoy sa lahat
ng mga gawain at lakas na ibinubuhos
ng isang indibidwal sa mga aspektong
pisikal, kaisipan, o panlipunan upang
makalikha ng mga bagay o serbisyo na
mapakikinabangan ng isang ekonomiya.

7/1/20XX Pitch deck title 4

Sweldo (wage) – ang natatanggap
ng isang indibidwal bilang
kabayaran sa serbisyong kaniyang
ipinagkaloob upang makalikha ng
produkto o serbisyo

7/1/20XX Pitch deck title 5

• minimum wage –
pinakamababang sweldong dapat
matanggap ng isang manggagawa
sa bawat rehiyon

7/1/20XX Pitch deck title 6

• daily minimum wage in NCR from Php570 to
Php610 for the non-agriculture sector and from
Php533 to Php573 for the agriculture sector,
service, and retail establishments
• current provincial minimum wage rates, range from
P366.00 per day up to P475.00 per day depending
on the province and industry classification of the
employer’s business

7/1/20XX Pitch deck title 7

• Labor force – bilang ng
taong may hanapbuhay at
walang hanapbuhay

7/1/20XX Pitch deck title 8

• Employment rate – bahagdan ng
populasyong may kakayahang
magtrabaho at may
pinagkakakitaan sa panahong
isinagawa ang sarbey

7/1/20XX Pitch deck title 9

• ang employment rate ng
bansa sa buwan ng Hunyo
2023 ay tinatayang nasa
95.5% (PSA Labor Force Survey)

7/1/20XX Pitch deck title 10

• Labor Participation Rate –
bahagdan ng bilang ng mga taong
may hanapbuhay at walang
hanapbuhay sa kabuoan ng
populasyong may sapat na gulang
upang makapagtrabaho

7/1/20XX Pitch deck title 11

• nasa pagitan ng 16 hanggang
64 taong gulang ang may
kakayahang magtrabaho

7/1/20XX Pitch deck title 12

• Ang Labour Force Participation Rate
(LFPR) ng Pilipinas ay tumaas sa 65.1
porsiyento noong Abril 2023 o humigit-
kumulang 50.31 milyong Pilipino na
may edad 15 taong gulang pataas na may
trabaho o walang trabaho.

7/1/20XX Pitch deck title 13

7/1/20XX 14
• Unemployment rate – bahagdan ng
kabuoang labor force na walang
hanapbuhay subalit aktibong
naghahanap ng trabaho at handang
magtrabaho kung mabibigyan ng
pagkakataon

7/1/20XX Pitch deck title 15

• Ang unemployment rate sa
Abril 2023 ay tinatantya sa
4.5%.

7/1/20XX Pitch deck title 16

• Underemployment rate – bahagdan
ng mga mangagawa na may
hanapbuhay subalit mababa ang
suweldo kung ihahambing sa
kanilang kakayahan

7/1/20XX Pitch deck title 17

• Ang underemployment
rate sa Abril 2023 ay
tinatantya sa 12.9%.

7/1/20XX Pitch deck title 18

 MAUURI ANG MGA MANGGAGAWA
SA TATLONG SEKTOR:

Simple and quick to Creates spaces for Reduces carbon

build community footprint
interactions

Agrikultur Industriya Paglilingkod

a
7/1/20XX 20
• Paglilingkod – pinakamalaking
bahagdan ng populasyong may
hanapbuhay (56.3 porsiyento)
• Agrikultura – 27.0 porsiyento
• Industriya – 16.7 porsiyento

7/1/20XX Pitch deck title 21

• Structural unemployment o skills gap –
isang penomenon kung nagkakaroon ng
hindi pagkakatugma sa kasanayan ng
mga mangagawa at sa pangangailangan
ng industriya.

7/1/20XX Pitch deck title 22

Bukod sa mga nabanggit, ano
pa ang dahilan kung bakit
patuloy na tumataas ang
bilang ng mga walang
trabaho sa Pilipinas?
7/1/20XX Pitch deck title 23
 Dahil sa malaking
populasyon ng
Pilipinas/paglobo ng
populasyon

7/1/20XX Pitch deck title 24

 Paano maaaring
malunasan ang
suliraning ito?
7/1/20XX Pitch deck title 25
1. Pagkakaroon ng maraming
mangangalakal at
mamumuhunan.
2. May mahusay na sistemang pang-
edukasyon

7/1/20XX Pitch deck title 26

• Enhanced Basic Education Act of 2013
(RA 10533) – itinaguyod ang K-12 Basic
Education Program na nagsusulong ng
komprehensibo at sapat na sistemang
pang-edukasyong angkop sa
pangangailangan ng mga Pilipino at ng
bansa.

7/1/20XX Pitch deck title 27

Paano maaaring makatulong ang
pamahalaan upang palawakin at
paramihin ang oportunidad para
sa maayos na hanapbuhay?

7/1/20XX Pitch deck title 28

• Sa pamamagitan ng maayos na
programang pang-ekonomiya
* pagsasagawa ng mga
malakihang impraestruktura tulad ng
mga daang-bakal, irigasyon, at kalsada

7/1/20XX Pitch deck title 29

Epekto ng Kawalan ng
Hanapbuhay

7/1/20XX Pitch deck title 30

• Malnutrisyon
• Kawalan ng pangangalagang
medikal
• Maliit ang ambag sa ekonomiya
• Krimen

7/1/20XX 31
GLOBALISASYON
• Globalisasyon – proseso ng
pagpapalapit sa ugnayan ng mga
bansa sa iba’t ibang aspekto
tulad ng ekonomiko, kultural, at
politikal

7/1/20XX Pitch deck title 33

 Sa aspektong ekonomiko,
makikita ito sa malayang
pagpasok ng mga produkto mula
sa ibang bansa

7/1/20XX Pitch deck title 34

sa pamamagitan ng pagtanggal sa
mga hadlang at pagpasa ng mga
kaukulang batas upang maging
bukas sa dayuhang pamumuhunan.

7/1/20XX Pitch deck title 35

 Mga Salik ng
Globalisasyon
7/1/20XX Pitch deck title 36
Mahahalagang salik ng
Globalisasyon (IMF):
1. Kalakalan
2. Puhunan
3. Migrasyon
4. kaalaman
7/1/20XX Pitch deck title 37
 Katangian
Liberalisasyon (Liberalization)
Kahulugan Manipestasyon sa
Pilipinas
Pag-alis pagtanggal sa mga limitasyon Pagtanggal ng mga import at export
o hadlang sa malayang palitan ng mga duty at surcharge; pagbubukas ng
produkto sa pagitan ng mga bansa industriya ng pagbabangko para sa
mga dahuyang bangko alinsunod sa
Republic Act No. 10641

Paglilipat ng pagmamay-ari ng isang Pagsasapribado ng mga pampublikong

Pribatisasyon (Privatization) ari-arian o negosyo mula sa serbisyo tulad ng kuryente at tubig;
pamahalaan patungo sa isang paglilipat ng pagmamay-ari ng
pribadong entidad Philippine Airlines

Pag-alis o pagtanggal ng estado sa Deregulasyon ng industriya ng langis

Deregulasyon (Deregulation)
7/1/20XX
isang partikular na industriya upang
makalikha ng mas maraming
kompetisyon
Pitch deck title
alinsunod sa Republic Act No. 8749;
pagtataguyod ng mas maraming
mamumuhunan para sa industriya ng
telekomunikasyon alinsunod sa
38
Republic Act No. 7925
Ano ang layunin ng
globalisasyon?

7/1/20XX Pitch deck title 39

 Layunin ng globalisasyon ang
integrasyon at kaunlaran ng lahat ng
tao sa daigdig sa aspektong
panlipunan at pangkabuhayan.

7/1/20XX Pitch deck title 40

 Bakit itinuturing na
panlipunang isyu ang
globalisayon?
7/1/20XX Pitch deck title 41
 Maituturing na panlipunang isyu
ang globalisasyon sapagkat tuwiran
nitong binago, binabago, at hinahamon
ang pamumuhay at perennial
institutions na matagal nang naitatag.

7/1/20XX Pitch deck title 42

Sa Pilipinas, layunin ng globalisasyon
na:
• magkaroon ng pagbabago sa
liberalisasyon
• paggalaw ng puhunan
• teknolohiya; at

7/1/20XX Pitch deck title 43

Sa Pilipinas, layunin ng globalisasyon
na:
• pangangasiwa ng mga organisasyon
sa pamamagitan ng pribado at
pampublikong sektor

7/1/20XX Pitch deck title 44

 Positibong Epekto
ng Globalisasyon
7/1/20XX Pitch deck title 45
• Nakadaragdag ng hanapbuhay
• Pagtanggap ng mga bansang
maunlad ng mga
manggagawang Pilipino

7/1/20XX Pitch deck title 46

• Nakapag-aaral sa ibang bansa
bilang iskolar at exchange student
• Nagkakaroon ng mga de-kalidad
na produkto dahil sa kompetisyon

7/1/20XX Pitch deck title 47

Negatibong Epekto ng
Globalisasyon
7/1/20XX Pitch deck title 48
• Hindi pagkakapantay-pantay sa
aspektong pangkabuhayan
• Lumalakas ang kapangyarihan
ng mga bansang mauunlad

7/1/20XX Pitch deck title 49

• Trade deficit - resulta ng mas
maraming produktong
inaangkat ng isang bansa kaysa
sa mga niluluwas

7/1/20XX Pitch deck title 50

• Napababayaan ang
kalagayan ng mga lokal na
manggagawa at kondisyon
sa pabrika

7/1/20XX Pitch deck title 51

• Pagkawasak ng kalikasan
• Pagkalat ng sakit dahil sa
malayang pagkilos ng tao sa
iba’t ibang panig ng daigdig

7/1/20XX Pitch deck title 52

• Pagkamkam ng malalaking
korporasyon sa mga lupain ng
mga katutubo at iba pang lupain
sa kanayunan

7/1/20XX Pitch deck title 53

• Nakaliligtaan at nalilimutan
ang mga lokal na panitikan at
lokal na sining tulad
balagtasan, bugtungan at
kundiman
7/1/20XX Pitch deck title 54
7/1/20XX Pitch deck title 55
7/1/20XX 56
7/1/20XX Pitch deck title 57
Handa na nga ba ang
Pilipinas sa mga
pagbabagong dulot ng
globalisasyon?
7/1/20XX 58
• Kawalan ng kahandaan o
kakulangan ng kaunlaran sa
sariling ekonomiya ng bansa
• Laganap na katiwalian sa
pamahalaan

7/1/20XX Pitch deck title 59

 Ang Pilipinas ay nasa ika-116
na puwesto pagdating sa mga
pinakatiwaling bansa sa buong
daigdig noong 2022.

7/1/20XX Pitch deck title 60

LIKAS-KAYANG
PAG-UNLAD
Likas-kayang Pag-unlad (sustainable
development) – proseso ng pagkamit
ng mga layuning pang-kaunlaran sa
pamamagitan ng matalinong paggamit
at pangangasiwa sa mga yamang-likas
ng bansa

7/1/20XX Pitch deck title 62

 Ano ang layunin ng
Sustainable
Development?
7/1/20XX Pitch deck title 63
 Layunin ng sustainable
development na makamit ang
kaunlaran at paggamit ng
kalikasan nang maayos para sa
kapakanan ng susunod na
henerasyon.
7/1/20XX Pitch deck title 64
 Tatlong Pokus ng Sustainable
Development
1. Kalikasan
2. Ekonomiya
3. Mamamayan
7/1/20XX Pitch deck title 65
• Korapsiyon
• Edukasyon
• Agrikultura

7/1/20XX Pitch deck title 66

7/1/20XX Pitch deck title 67
DENR
• tagapag-balangkas ng plano
para sa likas-kayang pag-
unlad sa Pilipinas

7/1/20XX Pitch deck title 68

 Philippine Strategy for
Sustainable Development
(PSSD)

7/1/20XX Pitch deck title 69

1. Matugonan ang epekto ng polusyon
mula sa mga pabrika at pestisidyo mula
sa agrikultura, gayundin ang pagkaubos
at pagkawasak ng mga likas na yaman
dahil sa maling paggamit at pag-abuso sa
mga ito.

7/1/20XX Pitch deck title 70

2. Pangkalahatang estratehiya para sa
matalinong paggamit ng mga
yamang-likas na yaman at ng mga
plano para sa bawat sektor na sakop
ng plano.

7/1/20XX Pitch deck title 71

3. Ang konseptuwal na balangkas ang
siyang magiging batayan sa pagbubuo ng
mga estratehiya para sa populasyon,
kalikasan at likas na yaman,
industriya,impraestruktura, at enerhiya.

7/1/20XX 72
• Noong 1992, lumagda ang
Pilipinas sa Agenda 21 o kilala
bilang National Agenda for
Sustainable Development

7/1/20XX 73
• Agenda 21- an action plan of UN
related to sustainable development.
It was an outcome of the United
Nations Conference on Environment
and Development held in Rio de
Janeiro, Brazil

7/1/20XX 74
• Agenda 21- isang pangako sa
pagpapabuti ng kapaligiran at
pagpapataas sa kalidad ng buhay ng
mga naninirahan sa isang pamayanan,
munisipalidad o rehiyon.

7/1/20XX 75
 THANK YOU

7/1/20XX Pitch deck title 76

7/1/20XX 77
Panuto: Isulat kung ano ang
tinutukoy sa bawat bilang. Isulat
ang titik ng tamang sagot sa
patlang.

7/1/20XX 78
7/1/20XX 79
7/1/20XX 80
Panuto: Sagutin ang sumusunod na mga tanong.
1.Sa isang manggagawang Pilipino, bakit mahalagang
angkop ang kaniyang kakayahan sa suweldong kaniyang
natatanggap?
2.Paano nararapat tingnan ang mga nagtatagisan at
magkakaibang pananaw tungkol sa epekto ng
globalisasyon sa Pilipinas at lipunang Pilipino?
3.Sa isang bansang papaunlad tulad ng Pilipinas, may
kahirapan ba ang paglalapat ng likas-kayang pag-unlad
bilang adhikain ng bansa upang makamit ang tunay na
kaunlaran para sa lahat ng mamamayan?
7/1/20XX 81
 PAGSASANAY

7/1/20XX 82
Panuto: Sumulat ng isang sanaysay na
may 10-15 na pangungusap, na
tumatalakay sa paglalapat ng konsepto
ng likas-kayang pag-unlad (sustainable
development) sa iba’t ibang industriya sa
Pilipinas. Magbigay ng mga konkretong
halimbawa upang susugan ang iyong
mahahalagang punto. Gawing gabay ang
rubric sa pagtupad ng gawain.
7/1/20XX 83
 PAMANTAYAN PUNTOS NAKUHANG
PUNTOS

Sapat at kompleto ang mga impormasyon. 5

Maayos ang organisasyon at daloy ng 5

sanaysay.

Wasto ang mga bantas at baybay. 5

KABUOANG PUNTOS 15
7/1/20XX 84