Sëmundjet

infektive

Prof.as.Izet Sadiku
Variolla
Ebola
Kolera
Poliomelitis
Sepsis meningococica
AIDS
Morbill
Varricelle
 Qellimi
•
• Lënda Sёmundjet Infektive ka për qëllim
• Përvetësimin e njohurive teorike dhe shkathtësive praktike të studentëve tё infermerisё, të cilat do
të mundësojnë ndërtimin e kompetencave në fushën e sёmundjetve infektive,manifestimet klinike,
marja e analizave daignostike, trajtimin dhe kujdesin e pacientёve me sёmundjeve ngjitёse.
• Në mënyrë specifike lënda synon të:
•
- Aftësoj studentët në aspektin e njohjes të shenjave dhe manifestimeve klinike tё sёmundjeve
ngjitёse
- Njohejn e karakteristikave të përgjithshme dhe tё veqanta tё sёmundjeve ngjitёse.
- Aftёsimin pёr marrjen e analizave diagnsotike pёr sёmundje infektive.
- Tё aftёsohet pёr menyrёn e kujdesit dhe aplikimin e terapisё dhe parandalimit tё sёmundjeve
ngjitёse
• Aspekte e egzaminimit dhe pёrkujdesjes pёr pacientiёt me sёmundjet infektive
 Syllabusi

• Prezantimi i syllabusit, qëllimi i lëndës, pritjet e

studentëve nga lënda principet e kontrollit të
infeksioneve dhe sëmundjet infektive.
• Përkufizimi infeksionit dhe nocioni i infeksioneve
spitalore.
• Infektologjia është dege e mjekësisë e cila studion
mikroorganizmat, manifestimet klinike,
diagnostifikimin, mjekimin dhe prandalimin e
sëmundjeve ngjitëse.
• Infekcioni është proces biologjik i cili fillon me
hyrjen, përkatësisht kontaktin e mikroorganizmit me
makroorganizmin.
• Infeksioni i shkaktuar nga mikroorganizmat
oportunistik quhet infeksion oportunistik.
• Kontagioziteti është aftësia e përcjelljes se
sëmundjes ne mes makroorganizmave, përkatësisht
nga njeriu te njeriu.
• Morbiditeti është numri i te sëmurëve nga ndonjë
sëmundje ne 100. 000 banore, te njëjtin kuptim e
ka edhe incidenca.
• Mortaliteti është numri i te vdekurve nga ndonjë
sëmundje ne 100. 000 banore.
• Letaliteti është numri i te vdekurve nga ndonjë
sëmundje ne 100 te sëmurë. (psh 10%)
• Principet hulumtimit të shpërthimit të epidemive të
infeskioneve spitalore .
• Korniza kohore e përkufizimit të një infeksioni
si spitalor është së paku 48-72 orë pas pranimit
në spital; 3 ditë pas lëshimit nga spitali, 30 ditë
pas intervenimit kirurgjik apo një vit pas
vënies së implantatit.
• Infektologjia e përgjithshme
• Nocionet në infektive,
• Shkaktarët e sëmundjeve infektive,
• Baktriololgjija,
• Virusologjia,
• Parazitologjia,
• Shenjat dhe manifestimet klinike të sëmundjeve ngjitëse.
• Sëmundjet infektive kanë rëndësi te madhe sociomjekësore gjate
shekujve te kaluar edhe sot.
• Epidemitë e fruthit, kolerës, tifos.
• Pandemia e gripi spanjoll, 1918 kanë vdekur 20 milion njerëz.
• Rëndësinë e sociomjekësore dhe shëndetit publik te sëmundjeve
ngjitëse ua jep lajmërimi epidemik i tyre për dallim nga
sëmundjet qe lajmërohen ne forme sporadike.
• Sepsa dhe pijelonefriti edhe pse janë sëmundje te renda nuk janë
sëmundje te transmetueshme dhe nuk kanë rëndësi për
bashkësinë.
• HIV, hepatiti, gripi, tuberkulozi, kolla e keqe, kanë rëndësi për
bashkësinë.
• Diagnostikimi i sëmundjeve ngjitëse.
• Sëmundjet infektive dallon sepse i shkaktojnë mikroorganizmat e
gjallë.
• Për te mjekuar drejte është e rëndësishme qe te izolojmë shkaktarin
edhe pse kjo nuk është e mundur gjithmonë, dhe te trajtojmë sipas
ndjeshmërisë ne antibiotik.
• Qëllimi i secilës diagnoze është izolimi i shkaktarit.
• Shkaktarët e sëmundjeve ngjitëse diagnostikohen ne dy mënyra;
• Izolimi i shkaktarit (kultivimi i shkaktarit) dhe identifikimi i
antitrupave specifik në serumin e pacientit te cilët janë shkaktuar nga
mikroorganizma te ndryshëm.
• Trajtimi I sëmundjeve ngjitëse
• Parimet e drejta tё pёrdorimit tё antibiotikёve
• Kriteret e dhenjes se antibiotikeve,
• Efektet anesore te antibiotikeve,
• Grupet e antibiotikeve
• Mbikqyrja e infeksioneve spitalore,
• Epidemiologjia e infeksioneve,
• Ekipi per mbikeqyrje,
• Rendesia e mbikqyrjes se infeskioneve
• Infeksionet e traktit gastrointestinal
• Kolera,
• tifo abdominale
• Infeksionet me adenovirus,
• Infeskionet mo rotavirus,
• shigellozat
• Infeksionet e traktit respirator
• Infeksioni i shkaktuar nga
streptokoku,stafilokoku,meningokoku dhe anginat.
• Zoonozat
• Bruceloza,
• Antraxi,
• Tularemia
• Ebola, ethet hemoragjike crime kongo, gripi i derrit
AH1N1, gripi i shpezeve.
• Hepatitet virale
• Hepatiti A,
• Hepatiti B,
• Hepatiti C
• Infeksionet e SNQ-se
• Meningjiti viral,
• Meningjiti bakterial
• Meningjiti tuberkular.
Semundjet emergjente
Aids
Ebola.
 Arritshmeria
• Pas përfundimit të kursit studenti pritet të dijë, kuptoj ose të jetë në gjendje të
demonstroj:
•
• Njohuri:
•
- Të definojë nocionet dhe konceptet themelore që kanë të bëjnë me kujdesin dhe
aplikimine terapisё pёr sёmundje infektive.
- Të klasifikoj dhe krahasojë karakteristikate analizave diagnostike tё sёmundjeve
infektive
- Të jetë në gjendje tё pёrkujdest pёr pacient me sёmundje infektive
- Të menaxhoj kujdesin dhe aplikim e terapsiё pёr pacientёve me sёmundje infektive
•
• Shkathtësi:
•
- Janë në gjendje të komunikojnë në mënyrë efektive me pacientin pёr marrjen eanalizave daignostike,
- Janё nё gjendje tё bёjnё egzaminimin fizikal tё pacientit me sёmundje ngjitёse,
- Aftësi për të përdorur të menduarit kritik dhe aftësitë për zgjidhjen efikase të problemeve të cilat
paraqiten gjatё kujdesit tё pacientit dhe pёr tё kompletuar kujdesin ndaj pacientit me sёmundje
infektive.
- Dëshmojnë aftësinë për të identifikuar ose mobilizuar burimet e duhura të nevojshme për parandalimin e
infeskioneve intrahsopitalore.
- Demonstrojnë aftësi për përdorim të pajisjeve teknologjike pёr tё bёrё egzaminimet e nevojshme pёr
daignozё si punksioni lumbal,.
- Të jenë në gjende të respektojnë diversitetin në grupet me të cilat punojnë.
- Janë të prirë të marrin vendime të drejta mbi bazën e parimit të barazisë
- Bashkëpunimi dhe puna ekipore duke demonstruar aftësi për të punuar në mënyrë efektive dhe me
respekt me ekipe të ndryshme;
•
• Kompetenca:
•
- Aftësia e komunikimit të mirë dhe organizimit të punës gjatё kujdesit tё
pacientit.
- Përdorin, në mënyrë s profesionale, njohurit nga fusha e e sёmundjeve ngjitёse
pёr marrje e analizave diagnostifikuese sa mё shpejtё tё sёmundjve infektive.
- Janë në gjendej të njohin masat pёr parandalimin e sёmundjeve infektive
virale, bakteriale,parazitare .
- Aftësi të përgjithshme komunikative pёr komunikim sa mё tё mirё me pacient
dhe pёr tё menagjuar trajtimin dhe parandalimin e sёmundjeve infektive.
• Tё tregoj aftёsi pёr punё ekipore dhe shkёmbim informatave me koleg tjerё
 Metodologjija
• Natyra e lëndës mundëson shumëllojshmëri qasjesh të mësimdhënies dhe
strategjive të mësimdhënies. Nga ju kërkohet reflektim kritik dhe qasje refleksive
për të zhvilluar të menduarit kritik. Çdo formë e paraqitu është e hapur për diskutim
dhe modifikim përmes dakordimit të përbashkët.
•
- Ligjërata - Në ligjëratat mbahen në klasë në bazë të orarit të publikuar në Web
faqe, https://aab-edu.net/orari/. Inkurajoheni të jeni sa më aktiv dhe të përfshirë në
të gjitha detyrat që realizohen në klasë. Pjesëmarrja juaj vlerësohet dhe është pjesë
e notës së përgjithshme.
- Ushtrimet praktike – Pjesa e ushtrimeve praktike do tё organizohet nё
poliklinikёn i e Kolegjit dhe nё institucione tjera .
- Do aplikojnё masat pёr kujdesin e tё sёmurit me sёmundje ngjitёse.
- Do tё bёhet egzaminimi fizikal
- Punë individuale dhe detyra - Gjate realizmit të mësimit do të keni edhe
detyra individuale për të përmbushur. detyrat mund të përzgjedhë nga:
- Sёmundjet virale
- Sёmundjet bakteriale
- zoonozat
- sёmundjet emergjente infektive
- COVID19
- Punim seminarik – Punimi i seminarit duhet të jetë i karakterit hulumtues
dhe duhet të përmbajë elementet përbërëse të një hulumtimi. Kjo mund të
realizohet në formë si hulumtim rasti, analizë e literaturës specifike,
projekt.
 Literatura themelore:

• Literatura themelore
1. Sëmundjet infektive. Tolaj dhe autorët. 2018,Prishtinë
2. Begovac J. , Klinicka Infektologija , 2019,Zagreb
3. .Ilmi Mehmedi, Rozalinda Isjanovska, Mikrobiologjija dhe Infektologjia me pёrkujdesje
•
• Literatura plotёsuese
1. R.E. Reese, R.F. Betts: A Practical Aproach to Infectious Diseases
2. Red Book: Report of the Committee on Infectious Disesases.
3. F. Mihalevic, J. Falisevavac, B. Bezjak, B. Mravunac: Specialna Klinicka Infektologija.
4. M. Marolt-Gomiscek, A.Radsel-Medvescek: Infekcijske Bolezni

• E preferuar:

1. Mandell, Douglas, and Bennett's Principles and Practice of Infectious Diseases, 9th Edition. 2019.
• Të gjitha format e vlerësimit janë të përshtatura për të vlerësuar arritshmërit tuaja të rezultateve
të nxënit të specifikuara më lartë dhe bazohen në Rregulloren për Studimet në Nivelin BA e cila
gjendet ne linkun https://aab-edu.net/ëp-content/uploads/2020/01/Rregullorja-per-studime.pdf
•
- Provimi Final 80%– Provimi final mbahet në përfundim të semestrit në bazë të orarit të
publikuar në ëeb faqen e kolegjit në linkun https://aab-edu.net/shkarko-provimet/ . Provimi
përbëhet nga 50 pyetje të llojeve të ndryshëm, të cilat mbulojnë të gjitha temat dhe
problematikat e diskutuara gjatë tërë semestrit. Pyetje të mbyllura, ta hapura, pyetje me
zgjedhje, etj . Rezultatet e provimit do të publikohen në sistemin
https://profesor.aab-edu.net/Exam/
- Pjesëmarrja dhe angazhimi në mësim 10%: Pjesëmarrja juaj do të regjistrohet në formë
elektronike dhe ju do mund të gjeneroni raportin për gjendjen në kohë reale.
-
• Nota finale: Nota finale do të pasqyrojë përmbledhjen e të gjitha rezultateve të grumbulluara
nga vlerësimet e lartcekura
Format e vlerësimit Përqindja Përqindja totale Nota përfundimtare

Provimi Final 80% <50% Nuk kalon

Vlerësim i punës praktike dhe 10% >50% Kalon

pjesmarrjes

Punimi seminarik 10% 51-60% 6

61-70% 7

71-80% 8

81-90% 9

Totali 100% 91-100% 10