ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI – BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ KHOA

LLCT-PL

Bài 3
THỊ TRƯỜNG VÀ VAI TRÒ CỦA CÁC CHỦ THỂ THAM
GIA THỊ TRƯỜNG

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

NỘI DUNG

3.3. Một số qui luật chủ yếu của nền kinh tế thị trường

3.4. Vai trò của các chủ thể tham gia thị trường

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

MỤC TIÊU
- Trình bày được các khái niệm cơ bản của bài học; qui luật cung - cầu,
KIẾN cạnh tranh
THỨC - Phân tích được quy luật giá trị, lưu thông tiền tệ; vai trò, trách nhiệm
của các chủ thể tham gia thị trường

KỸ - Vận dụng kiến thức của bài vào các hoạt động kinh tế, phát huy vai
NĂNG trò trách nhiệm của bản thân khi tham gia thị trường
- Hoạt động nhóm

THÁI Nhận thức đúng bản chất của nền kinh tế thị trường
ĐỘ

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

TÀI LIỆU

TÀI LIỆU CHÍNH TÀI LIỆU THAM KHẢO

1.
https://moit.gov.vn/tin-tuc/bo-cong-thuong-voi-doanh-nghiep/xu-huong-tieu-dung-hien-dai-la
m-thay-doi-mo-hinh-kinh-doanh-.html
2.
http://m.tapchiqptd.vn/vi/phong-chong-dbhb-tu-dien-bien-tu-chuyen-hoa/khong-the-phu-nhan
-vai-tro-cua-kinh-te-nha-nuoc-trong-nen-kinh-te-thi-truong-dinh-huong-xa-17287.html
Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights
 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

3.3. MỘT SỐ QUI LUẬT CHỦ YẾU CỦA NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG

3.3.1. Quy luật giá trị

Quá trình sản xuất và trao đổi

hàng hóa phải được tiến hành trên
cơ sở của hao phí lao động xã hội
cần thiết.

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

YÊU CẦU CỦA QUI LUẬT GIÁ TRỊ

Trong sản xuất giá trị cá biệt của hàng hóa phù
hợp với thời gian lao động xã hội cần thiết.

Trong trao đổi phải theo nguyên tắc ngang giá.

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

BIỂU HIỆN CỦA QUY LUẬT GIÁ TRỊ

Giá cả

0 Giá trị

Khoa Lý luận Chính trị – Pháp luật

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights
 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

TÁC ĐỘNG CỦA QUY LUẬT GIÁ TRỊ

Điều tiết sản xuất và lưu thông hàng hóa .

Kích thích lực lượng sản xuất phát triển.

Phân hóa giàu nghèo.

Khoa Lý luận Chính trị – Pháp luật

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights
 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

3.3.2. Quy luật cung – cầu

CÂU HỎI ĐỊNH HƯỚNG NGHIÊN CỨU

Quy luật cung cầu có ảnh hưởng như thế nào đối
1 với giá cả của hàng hóa? Cho ví dụ minh họa?

Phân tích vai trò của quy luật cung cầu trong nền kinh
2 tế thị trường? Cho ví dụ minh họa?

Khoa Lý luận Chính trị – Pháp luật

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights
 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

3.3.2. Quy luật cung – cầu

*Quy luật cung – cầu: là quy luật kinh tế điều tiết

quan hệ giữa cung (bên bán) và cầu (bên mua) hàng
hóa trên thị trường.

https://cfovn.wordpress.com/
Khoa Lý luận Chính trị – Pháp luật
Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights
 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

VAI TRÒ CỦA QUY LUẬT CUNG - CẦU

Điều tiết quan hệ giữa sản xuất và lưu thông hàng

hoá.

Làm thay đổi cơ cấu và quy mô thị trường.

Căn cứ quan hệ cung - cầu, có thể dự đoán xu thế

biến động của giá cả.

Khoa Lý luận Chính trị – Pháp luật

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights
 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

3.3.3. Quy luật lưu thông tiền tệ

- Yêu cầu việc lưu thông tiền tệ phải căn cứ dựa trên
yêu cầu của lưu thông hàng hóa và dịch vụ.
- Số lượng tiền cần thiết cho lưu thông hàng hóa ở
mỗi thời kỳ nhất định được xác định bằng công thức

M
M: Số lượng tiền cần thiết cho lưu thông
P: Mức giá cả
Q: Khối lượng hàng hóa dịch vụ.
V: Số vòng lưu thông của đồng tiền.

Khoa Lý luận Chính trị – Pháp luật

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights
 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

3.3.3. Quy luật lưu thông tiền tệ

- Khi tiền thực hiện chức năng thanh

toán thì số lượng tiền cần thiết cho
lưu thông được xác định như sau:

M
Trong đó P.Q là tổng giá cả hàng hóa
G1: Tổng giá cả hàng hóa bán chịu
G2: Tổng giá cả hàng hóa khấu trừ cho nhau
G3: Tổng giá cả hàng hóa đến kỳ thanh toán
V: Số vòng quay trung bình của tiền tệ.

Khoa Lý luận Chính trị – Pháp luật

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights
 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

3.3.4. Quy luật cạnh tranh

CÂU HỎI ĐỊNH HƯỚNG NGHIÊN CỨU

Cạnh tranh là gì? Phân tích các loại hình cạnh
1 tranh trong nền kinh tế thị trường?

Phân tích tác động tích cực của cạnh tranh đối với sự
2 phát triển của nền kinh tế quốc dân?

Phân tích tác động tiêu cực của cạnh tranh đối với
3 sự phát triển của nền kinh tế quốc dân?

Khoa Lý luận Chính trị – Pháp luật

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights
 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

3.3.4. Quy luật cạnh tranh

Cạnh tranh là sự ganh đua giữa

những chủ thể kinh tế với nhau nhằm
https://vanhoa.evn.com.vn/

có được những ưu thế về sản xuất và

tiêu thụ để thu được lợi ích tối đa.

https://doanhnhansaigon.vn/

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

CẠNH TRANH TRONG NỘI BỘ NGÀNH

Cạnh tranh trong nội bộ ngành là cạnh tranh giữa các chủ
thể kinh doanh trong cùng một ngành sản xuất.

Các doanh nghiệp tìm cách hạ thấp giá trị cá biệt bằng cách
cải tiến kỹ thuật, đổi mới công nghệ, hợp lý hóa sản xuất.

Kết quả của cạnh tranh trong nội bộ ngành là hình thành giá
trị thị trường của từng loại hàng hoá.

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

CẠNH TRANH GIỮA CÁC NGÀNH

Cạnh tranh giữa các ngành là cạnh tranh giữa các

chủ thể sản xuất kinh doanh giữa các ngành khác
nhau.

Mục đích của cạnh tranh giữa các ngành là nhằm

tìm nơi đầu tư có lợi nhất.

Các nguồn lực sản xuất được tự do di chuyển giữa

các ngành sản xuất kinh doanh khác nhau.

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

TÁC ĐỘNG TÍCH CỰC CỦA CẠNH TRANH

Thúc đẩy sự phát triển lực lượng sản xuất.

Thúc đẩy sự phát triển nền kinh tế thị trường.

Thúc đẩy năng lực thỏa mãn nhu cầu của xã hội.

Là cơ chế phân bổ nguồn lực một cách hiệu quả.

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

TÁC ĐỘNG TIÊU CỰC CỦA

CẠNH TRANH KHÔNG LÀNH MẠNH

Gây tổn hại môi trường kinh doanh.

Gây lãng phí nguồn lực xã hội.

Gây làm tổn hại phúc lợi của xã hội.

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

2.3. VAI TRÒ CỦA MỘT SỐ CHỦ THỂ THAM GIA THỊ
TRƯỜNG

Người sản xuất là người cung

cấp hàng hóa, dịch vụ nhằm đáp
ứng nhu cầu cho xã hội, họ phải
có trách nhiệm cung cấp sản phẩm
đảm bảo chất lượng, không làm
tổn hại đến môi trường và xã hội.

https://www.123rf.com/

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights

 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

NGƯỜI TIÊU DÙNG

Là người mua hàng hóa, dịch vụ.

Sức mua của người tiêu dùng
quyết định sự thành bại của sản
xuất. Sự đa dạng về nhu cầu là
động lực thúc đẩy sản xuất phát
triển. Trách nhiệm người tiêu
dùng: bảo vệ sự phát triển bền
vững của xã hội. http://tapchitaichinh.vn/

Website: https://www.haui.edu.vn
 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

TRUNG GIAN MÔI GIỚI

Là thương nhân trung gian, môi

giới chứng khoán, bất động sản,
công nghệ…những chủ thể này kết
nối thông tin mua và bán, nhờ đó thị
trường trở nên sống động và linh
hoạt hơn, làm tăng cơ hội thực hiện
giá trị hàng hóa, thỏa mãn nhu cầu
của người tiêu dùng

https://vietnamfinance.vn/

Khoa Lý luận Chính trị – Pháp luật

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights
 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

NHÀ NƯỚC

Thực hiện chức năng kinh tế

thông qua việc tạo lập môi trường
vĩ mô ổn định, hệ thống luật pháp
hiệu quả, phát triển cơ sở hạ tầng,
đưa ra các biện pháp khắc phục
khuyết tật của thị trường.

https://blog.close.com/

Khoa Lý luận Chính trị – Pháp luật

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights
 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

01
CỦNG CỐ BÀI Một số qui luật chủ yếu của nền
kinh tế thị trường

02
Vai trò của các chủ thể tham gia thị
trường

Khoa Lý luận Chính trị – Pháp luật

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights
 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

GIAO NHIỆM
01
VỤ VỀ NHÀ -Đọc giáo trình kinh tế chính trị
Bộ GD – ĐT, (2021) trang 84-87
-Đọc các tài liệu tham khảo

02
- Làm phiếu tự luận bài 3
- Học trực tuyến tiết 9 trên
ctpl.haui.vn

Khoa Lý luận Chính trị – Pháp luật

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights
 KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC - LÊNIN KHOA
LLCT-PL

THA
FOR NK YO
LIST U
ENI
NG

Website: https://www.haui.edu.vn © 2021 Hanoi University Of Industry All rights