Department of Health

Pwede pa o Kuntento
Ano angna?
nasa isip nyo?

PAG-USAPAN NATIN!
Magkakilanlan tayo

• Sabihin ang iyong pangalan at kung sino

ang artista na kamukha mo.

• Sabihin sa grupo kung bakit siya ang iyong

napili.
Ang aking
pamilya ngayon

(May Plano Ako

Action Card,
Column 2)
Ang aking pamilya ngayon

• Ano ang nagugustuhan ko ngayon sa aking

pamilya?
Pangarap ko para sa aking pamilya

(May Plano Ako

Action Card,
Column 1)
Sariling pagmumuni-muni

• Sa ngayon, kaya nyo bang magdagdag ng

isa pang anak?
 Nais na bilang
ng anak

(May Plano Ako

Action Card,
Column 2)
 Mga hakbang
na gagawin

(May Plano Ako

Action Card,
Column 2)
Tanong

• Para sa inyo, ano ang ibig sabihin o kahulugan

ng family planning?
Ano ang family planning?

• Pagkakaroon
ng ninanais
na bilang ng
mga anak

• Pagkakaroon ng anak sa • Paggamit ng mga ligtas,

tamang panahon at kapag epektibo, at modernong
gusto na ng mag-asawa pamamaraan
Mga dulot na kabutihan ng family planning

Sa ina:

• Pagbalik ng lakas at pagbuti ng kalusugan

pagkatapos manganak
• Sapat na panahon upang itaguyod ang sariling
kaunlaran
Mga dulot na kabutihan ng family planning

Sa ama:
• Mas magagampanan ang responsibilidad sa
pagsuporta sa pamilya
• Sapat na panahon upang itaguyod ang sariling
kaunlaran
Mga dulot na kabutihan ng family planning

Sa sanggol at mga anak:

• Mas makatatanggap ng sapat na pagmamahal,

katiwasayan at pag-aaruga

• Pagkakataong mabigyan ng sapat na edukasyon

Mga dulot na kabutihan ng family planning

Sa buong pamilya:
• Ginhawa sa buhay
• Sapat na panahon para sa
isa’t-isa
• Makaipon at matugunan
ang pangangailangan ng
pamilya tulad ng
pagkain, tirahan,
kalusugan, at edukasyon
Bata, bata, paano ka ginawa?

• Diskusyon / Balitaktakan

• Interactive slideshow
• Pwede pa
• Kuntento na
• Mga modernong pamamaraan sa pag-
aagwat ng panganganak
Lactational Amenorrhea Method (LAM)

Ano ito?

• Panandaliang pamamaraan
para sa mga bagong
panganak
• 99.5% epektibo kung wasto
ang pagsasagawa
Tatlong (3) mga kondisyon para sa LAM

• Tanging gatas ng ina lamang ang ipinapasuso

(eksklusibong pagpapasuso)

• Hindi pa muling bumabalik ang regla ng ina

• Wala pang anim na buwan ang sanggol

Mga pamamaraan ng pag-alam sa mga araw na mabunga at
hindi mabunga (Fertility Awareness-based Methods)

• Basal Body Temperature (BBT)

• Billings Ovulation Method (BOM)
• Sympto-thermal Method (STM)
• Standard Days Method (SDM)
Basal Body Temperature (BBT) Method

Ano ito? • Gamit ang termometro at

• BBT chart
Araw-araw na pagkuha
ng temperatura ng babae • 99% epektibo kung wasto
bago siya bumangon ang pagsasagawa
pagkatapos nang tatlong
(3) oras o higit pa na
tuloy-tuloy na pagtulog
Billings Ovulation Method (BOM)

Ano ito?
• Araw-araw na pag-obserba ng babae ng pakiramdam
ng pagkabasa o pagkatuyo sa kanyang puwerta
• Tinatala ang obserbasyon sa chart
• 97% epektibo kung wasto ang pagsasagawa
Sympto-Thermal Method (STM)

Ano ito?
• Kombinasyon ng BBT at BOM
• Pag-obserba ng “mucus” na nakikita at
nararamdaman galing sa pwerta ng babae, at paglista
sa temperatura at iba pang mga tanda ng obulasyon
• 98% epektibo kung wasto ang pagsasagawa
Standard Days Method (SDM)

Ano ito?
• Ang paggamit ng Cycle
Beads upang tandaan ang
mga araw na mabunga at
hindi mabunga ang babae
• Epektibo para sa mga
babaeng nagkakaregla na
may siklong 26-32 na araw
• 95% epektibo kung wasto
ang paggamit
Condom
Condom

Ano ito?

Manipis na supot na
yari sa goma na
isinusuot sa matigas na
ari ng lalake bago
magtalik
Condom

Mga kabutihang dulot:

• 98% epektibo kung tama ang paggamit
• Mabibili sa maraming botika, grocery, tindahan at private
clinics (kompanya, kumadrona o doktor)
• Proteksyon laban sa sakit na maaaring makuha sa
pakikipagtalik (STI, HIV, at AIDS)
Condom

Mga limitasyon:
• Puwedeng masira kung itinago ng matagal
• Kailangan ng kooperasyon ng lalaki
Pinaka-epektibong pamamaraan sa
pag-aagwat ng pagbubuntis

Ano ang alam niyo tungkol sa pills at

injectables?
Ano ang nagagawa ng pills at injectables?
Pinaka-epektibong pamamaraan sa
pag-aagwat ng pagbubuntis: Pills

Dalawang Klase ng Pills

• Combined Oral Contraceptives (COC)

• Progestin Only Pills (POP)
Low-Dose Combined Oral Contraceptives
Combined Oral Contraceptives (COC)

Ano ang COC?

• Pildoras na naglalaman ng dalawang klase
ng “hormones”: estrogen at progestin
 Mga Kabutihang Dulot:
Combined Oral Contraceptives (COC)

Mga kabutihang dulot:

• 99.7% epektibo kung tama ang paggamit
• Nagiging regular ang regla at umiiksi ang araw ng
pagdudugo
• Maaaring itigil kung gusto ng mabuntis
• Mas-enjoy sa pagtatalik ang mag-asawa dahil
nawawala ang pangambang mabuntis ng wala sa plano
Combined Oral Contraceptives (COC)

Mga limitasyon:
• Kailangan inumin araw-araw
• Hindi maaaring gamitin ng nagpapasusong ina o
babaeng mataas ang presyon
• Di magbibigay ng proteksyon sa mga sakit na
nakukuha sa pagtatalik (STI, HIV/AIDS)
Combined Oral Contraceptives (COC)

Posibleng maranasan:
• Pagkahilo
• Mabigat at may kaunting pananakit na pakiramdam sa
suso
Progestin Only Oral Contraceptives
Progestin Only Pills (POP)

Ano ang POP?

• Pildoras na naglalaman ng progestin
hormone; walang halong estrogen
Progestin Only Pills (POP)

Mga kabutihang dulot:

• 99.5% epektibo kung tama ang paggamit
• Maaaring gamitin ng babaeng nagpapasuso anim na
linggo matapos manganak
• Mas-enjoy sa pagtatalik ang mag-asawa dahil
nawawala ang pangambang mabuntis ng wala sa plano
• Maaaring itigil kung gusto ng mabuntis uli
• Maaaring mapigilan ang “benign breast disease” at
kanser sa matris at obaryo, at impeksyon sa “pelvis”
(PID)
Progestin Only Pills (POP)

Mga limitasyon:
• Kailangan inumin araw-araw sa parehong oras
• Di magbibigay ng proteksyon sa mga sakit na
nakukuha sa pagtatalik (STI, HIV at AIDS)
Mga dapat malaman tungkol sa pills

• Ginamit na nang mahigit sa 200 milyon na babae sa

buong mundo sa loob ng 50 taon
• Aabot sa 70 milyon na babae sa buong mundo ang
umiinom ng pills araw-araw
• Mahigit 2 milyon na babae ang umiinom ng pills araw-
araw dito sa Pilipinas

Nagkamali kaya ang milyon-milyong mga

kababaihang ito sa paggamit ng pills?
Progestin Only Pills (POP)

Mga maaaring maranasan:

• Sa mga babaeng hindi nagpapasuso, maaring
makaranas ng: pagbabago sa regla, di regular na
pagreregla, “spotting” o pagdurugo sa panahon ng
walang regla
• May mangilan-ngilang babaeng maaaring magkaroon
ng malakas na pagdurugo o di kaya’y pinahabang
regla
• Sakit ng ulo
• Mabigat at may kaunting pananakit na pakiramdam sa
suso
• May mga tanong ba kayo tungkol sa pills?
Pinaka-epektibong pamamaraan sa
pag-aagwat ng pagbubuntis: Injectables

Dalawang klase ng Injectables

• DMPA
• Combined Injectable Contraceptives (CIC)
Injectable Contraceptives
DMPA (Depo-Provera)

Ano ito?
• Injectable contraceptive na naglalaman ng
progestin; walang “estrogen”
• Nagbibigay ng 3 buwang proteksyon kada
iniksyon
DMPA (Depo-Provera)

Mga kabutihang dulot :

• 99.7% epektibo kung tama ang paggamit
• Maaaring gamitin ng nagpapasusong ina
anim na linggo pagkatapos manganak
• Pangmatagalang pagpigil sa pagbubuntis
• Mas-enjoy sa pagtatalik ang mag-asawa
dahil nawawala ang pangambang mabuntis
ng wala sa plano
DMPA (Depo-Provera)

Mga limitasyon:

• Maaaring maaantala ng mga sampung (10)

buwan ang pagbalik ng kakayahang mabuntis
makaraang tumigil sa paggamit ng DMPA
• Di magbibigay ng proteksyon sa mga sakit na
nakukuha sa pagtatalik (STI, HIV at AIDS)
DMPA (Depo-Provera)

Mga maaaring maranasan:

• Pagbabago ng pagdating at lakas ng regla. Ito ay
normal na epekto ng DMPA at hindi dapat ipag-alala
• “Spotting” sa pagitan ng regla
• Karamihan sa mga babae ay makararanas din ng di
pagreregla o “amenorrhea” sa buong panahon ng
paggamit ng DMPA. Hindi ito nangangahulugang siya
ay baog o kaya ay buntis
Injectable Contraceptives
Combined Injectable Contraceptive (CIC)

Ano ito?
• Injectable contraceptive na nagbibigay ng
isang buwang proteksyon kada iniksyon
Combined Injectable Contraceptive (CIC)

Mga kabutihang dulot:

• Nagiging regular ang pagdating ng regla

• Pwedeng itigil anumang oras na gusto muling
magka-anak
• Mas-enjoy sa pagtatalik ang mag-asawa dahil
nawawala ang pangambang mabuntis ng wala sa
plano
Combined Injectable Contraceptive (CIC)

Mga limitasyon:
• Hindi dapat gamitin ng mga nagpapasusong ina dahil ito ay
nakababawas ng kalidad ng gatas
• Hindi maaaring gamitin ng babaeng mataas ang presyon
• Kailangang tandaan ang araw ng pagpapainiksyon kada buwan.
Mas mainam kung ito ay gagawin sa parehong petsa ng kada
buwan
• Di magbibigay ng proteksyon sa mga sakit na nakukuha sa
pagtatalik (STI, HIV/AIDS)
• Hindi pa ipinamimigay sa government health centers ngunit
maaring bilhin sa mga botika at private clinics (kompanya,
kumadrona o doktor)
Combined Injectable Contraceptive (CIC)

Mga maaaring maranasan:

• Pagkahilo
• Pagbabago ng pagdating at lakas ng regla
• “Spotting” o kaunting pagdurugo sa pagitan ng
pagreregla (lalo sa unang tatlong buwanng pag-gamit
ng CIC)
• Mabigat at may kaunting pananakit na pakiramdam sa
suso
• Ang lahat na ito ay normal na epekto ng CIC at hindi
dapat ipag-alala
Mga mahalagang malaman tungkol sa
Injectables

• Ginamit na ng mahigit 90 milyon na

kababaihan sa buong mundo
• Aabot sa 363,000 na kababaihan sa buong
Pilipinas ang gumagamit ng injectable
• May mga tanong ba kayo tungkol sa
injectables?
Pamamaraan sa pag-aagwat sa mahabang
panahon

Intra-Uterine Device (IUD)

Intra-Uterine Device (IUD)

Ano ito?
• Isang malambot na plastic na inilalagay sa
matris para maiwasan ang pagbubuntis

Ano ang nagagawa ng IUD?

Intra-Uterine Device (IUD)

Mga kabutihang dulot :

•99.4% Epektibo kung tama ang pagkakalagay
•Di maaapektuhan ang dami at kalidad ng gatas ng ina
• Mabubuntis kaagad kapag tinanggal
• Pangmatagalang pagpigil sa pagbubuntis (12 na taon sa
Copper – TCu 380A)
• Mas-enjoy sa pagtatalik ang mag-asawa dahil nawawala ang
pangambang mabuntis ng wala sa plano
Intra-Uterine Device (IUD)

Mga limitasyon:
• Maaring kusang matanggal at mailabas na hindi
napapansin ng babae
• Kailangan ang sariling pagsasalat upang malaman kung
nasa ayos ang IUD
• Di proteksyon laban sa sakit na nakukuha sa pagtatalik
(STI, HIV/AIDS)
• Kailangan nagsanay na doktor, nars, o midwife ang
magkakabit
Intra-Uterine Device (IUD)

Mga posibleng epekto matapos lagyan ng IUD:

• Kaunting pagdurugo pagkatapos kabitan

• Kaunting pananakit ng puson sa mga unang
araw
• Mas malakas kaysa karaniwan ang pagreregla
sa mga unang buwan
• May mga tanong ba kayo tungkol sa IUD?

back
Para sa mga mag-asawa na wala nang
planong madagdagan ang mga anak

• Pinaka epektibo, moderno, at permanenteng

pamamaraan ng family planning

• No-Scalpel Vasectomy (NSV)

• Bilateral Tubal Ligation (BTL)
No-Scalpel Vasectomy (NSV) Ano ang nagagawa ng NSV?

Ano ito? – paggawa ng maliit na butas sa bayag

upang mahila palabas, matalian at maputol ang
anurang-punlay ng lalake

Bago Matapos
ang NSV ang NSV
No-Scalpel Vasectomy (NSV)

Mga kabutihang dulot:

• Permanente
• 99.9% epektibo kung tama ang pagkakagawa
• Madaling isagawa (isang maliit na butas lamang ang
ginagawa, at hindi na kailangang tahiin)
• Hindi makababawas sa pagka-lalake
• Mas-enjoy sa pagtatalik ang mag-asawa dahil
nawawala ang pangambang mabuntis ng wala sa
plano
No-Scalpel Vasectomy (NSV)

Mga limitasyon:
• Kinakailangan ng sinanay na “surgeon” sa
pagsasagawa
• Hindi angkop sa mga may plano pang
manganak
• Hindi proteksyon laban sa sakit na nakukuha
sa pagtatalik (STI, HIV/AIDS)
No-Scalpel Vasectomy (NSV)

Mga maaaring maranasan:

• Kaunting pagkirot at pamamaga ng bayag

matapos isagawa ang NSV, na dagliang
nalulunasan ng mga “pain reliever” tulad ng
Paracetamol, Ibuprofen o Mefenamic Acid
• May mga tanong ba kayo tungkol sa NSV?
Bilateral Tubal Ligation (BTL)

Ano ito? - isang “surgical procedure” na kung saan

itinatali at pinuputol ang anurang-itlog ng babae.

Ano ang nagagawa ng BTL

Bilateral Tubal Ligation (BTL)

Mga kabutihang dulot:

• Permanente
• 99.5% epektibo kung tama ang paggawa
• Madaling isagawa (mga 15 hanggang sa 30
minutos lamang)
• Mas-enjoy sa pagtatalik ang mag-asawa dahil
nawawala ang pangambang mabuntis ng wala
sa plano
Bilateral Tubal Ligation (BTL)

Mga limitasyon:

• Kinakailangan ng sinanay na “surgeon” sa

pagsasagawa
• Hindi angkop sa mga may plano pang
manganak
• Hindi proteksyon laban sa sakit na nakukuha
sa pagtatalik (STI, HIV/AIDS)
Bilateral Tubal Ligation (BTL)

Mga maaaring maranasan:

• Kaunting pagkirot ng sugat ng operasyon

(incision site) na dagliang nalulunasan ng
gamot
• Kaunting pamamaga ng sugat ng operasyon
• May mga tanong ba kayo tungkol sa BTL?
Mga pagpapatunay ng…

• Mga taong kuntento sa kanilang ginagamit

na pamamaraan sa pagpaplano ng pamilya
Buod ng mga napag-usapan natin

• Inyong napag-isip-isip ang inyong mga pangarap para sa

pamilya
• Kung ano ang Family Planning at kung ano ang mga
kabutihang dulot nito
• Ang pinaka praktikal na mga modernong pamamaraan sa
Family Planning na makakatugon sa inyong sitwasyon at
pangangailangan
• Narinig natin ang mga personal na mga kwento ng mga
taong kuntento na sa ginagamit nilang pamamaraan sa
Family Planning. Ang kanilang mga karanasan ay
nagpapatunay na epektibo ang mga nasabing pamamaraan
 Pagkukumpara sa bisa ng mga iba’t ibang
pamamaraan ng pagpaplano ng pamilya
Mas Mabisa
2 sa bawat 100
babae ang
nabubuntis
kada taon

NSV BTL IUD

Injectables

Pills

LAM
15 sa bawat 100 babae
ang nabubuntis
kada taon Condoms

Mga pamamaraan ng pag-alam sa

30 sa bawat 100 mga araw na mabunga at hindi
babae ang mabunga (fertility awareness-based
nabubuntis methods)
kada taon

Mabisa
Ngayon, ano ang
nasa isip mo?

Kung ikaw ang

papipiliin, anong
pamamaraan ang
iyong gagamitin?
Nakasalalay ang masinop at
matagumpay na pagpaplano ng
pamilya sa magandang ugnayan
ng mag-asawa.
 Kamusta ang ugnayan
naming mag-asawa?
Paano ito nakaka-apekto
sa pagpaplano namin ng
aming pamilya?
 PAG-USAPAN NATIN ANG
DALAWANG URI NG
UGNAYANG MAG-ASAWA :

SURIIN ANG DALAWANG

LARAWAN
Isang Larawan ng Ugnayang Mag-asawa
Pangalawang Larawan ng Ugnayang Mag-asawa
Exercise: Isulat sa Metacards

1. Ano ang katangian ng ugnayang mag-

asawa sa unang larawan?

2. Ano ang katangian ang ugnayang

mag-asawa sa pangalawang larawan?
Pagninilay sa dalawang uri ng ugnayan

1. Ano ang epekto ng unang larawan ng ugnayang

mag-asawa sa pagpaplano ng pamilya?
2. Ano ang epekto ng pangalawang larawan ng
ugnayang mag-asawa sa pagpaplano ng
pamilya?
3. Ano ang nararapat gawin ng mag-asawa upang
maiwasan ang unang larawan at maitaguyod
ang pangalawang larawan?
Sang-ayon sa National Demographic and Health
Survey 2008:
– Ang mga babaeng hindi gaano o hindi kasama sa
pagdesisyon sa pamilya ay ang syang:
1. hindi natutugunan ang pangangailangan para sa
pagpaplano ng pamilya (high unmet FP need)
2. hindi nagpapatingin sa doktor sa tamang panahon
pagkapanganak.
Sang-ayon sa National Demographic and Health
Survey 2008:
– Ang mga babaeng ipinagtatanggol pa ang pananakit sa
kanila ng kanilang asawa ay malamang na :
1. Hindi gumagamit ng contraception methods (modern
man o traditional); at
2. Mas malaki ang pangarap na dami ng anak.

Ang pananakit o karahasan ay maaaring nasa anyong

seksuwal, pisikal, psikolohikal (kalooban) at
pangkabuhayan (economic).
Ugnayang Babae at Lalaki sa Pilipinas

Sang-ayon sa mga batas ng Pilipinas:

• Pantay ang babae at lalaki sa pamilya at sa lahat ng
larangan ng lipunan.
• Dapat na parehong nag-dedesisyon ang mag-asawa sa
anumang usapin sa pamilya, kasama na sa pagpaplano
ng pamilya.
• Sa panahon ng hindi pagkakasundo, ang desisyon ng
may katawan (gagamit ng FP method) ang masusunod.
Kagaya ng kanyang asawa, hindi kailangan ng babae
ang nakasulat na pagsang-ayon (written consent) ng
asawa para sa paggamit ng anumang uri ng FP method.
Ano ang maaaring gawin ng mag-asawa upang
mapaunlad ang kanilang ugnayan?

Mahinahon at buong pagmamahal na pag-usapan ang:

• Magkatuwang na pagdedesisyon sa pamilya;
• Pagtutulungan sa gawaing bahay at pangangalaga ng mga
anak.
• Masinop at mapayapang paraan ng paglutas ng alitan.
Hindi paggamit ng dahas o anumang uri ng pananakit sa
panahong hindi pagkakasundo, kasama na sa FP method
na gagamitin.

Humingi ng payo (o family counseling) sa mga eksperto

at kinauukulan kung hindi sapat ang pakikipag-usap sa
asawa.
Para sa mga Nakararanas ng Karahasan

Humingi ng tulong sa kinauukulan:

• Barangay Council para sa protection order
• DSWD para sa serbisyong psycho-social (counselling,
temporary shelter, livelihood, tulong pinansiyal sa
panahon ng paglutas ng problema. )
• DOH/PHO/CHO/MHO o ng Women and Children
Protection Unit para sa serbisyong medikal at
serbisyong mediko-legal;
• NBI/PNP Women and Children Protection Desk para sa
investigation, rescue at proteksiyon ng biktima;
• DOJ/Public Attorney’s Office/Prosecutor’s Office
para sa serbisyong legal/prosecution.
Ano ang maasahan ng isang kliyente na
kumukunsulta tungkol Family Planning?

1. Paggalang
2. Wastong kaalaman
3. Ligtas at maasahan na mga serbisyo
4. Sariling pagpili ayon sa sariling desisyon
5. Paggalang at pag-seguro na ang mga impormasyon tungkol
sa kliyente ay hindi ikakalat o ikukwento sa ibang tao
6. Maginhawang pakiramdam sa pakikipag-usap sa doktor,
nars, o midwife
7. Malayang pagpapahayag ng opinyon
8. Pagkilala sa pantay na karapatan ng babae at lalaki sa
Family Planning
SALAMAT!