6.

3 B¶o vÖ dßng ®iÖn

Mắc song song các van bán dẫn
Bảo vệ ngắn mạch van
Bảo vệ ngắn mạch đầu ra
 I. M¾c song song c¸c van b¸n dÉn
• 1. Yêu cầu mắc song song
• Trong trường hợp dòng điện làm việc quá lớn (so với dòng
cho phép làm việc khi có xét tới điều kiện toả nhiệt), người ta
phải tiến hành mắc song song các van bán dẫn
• Đặc tính của van khi mắc song song 
I  I
ILV
V1 V1
ILV ILV
V2 V2
I1 I2
IV1
D1 D2 IV1, IV2
IV2

a U U
U U1 U2
 2. C¸c s¬ ®å m¾c song song c¸c van
• Để giảm sự phân bố không đều trên, người ta có thể mắc nối
tiếp với các van các điện trở. Việc sử dụng điện trở chỉ có ý
nghĩa,khi điện áp rơi trên điện trở là không đáng kể, nếu điện
áp rơi trên điện trở lớn, tổn hao công suất lớn, làm cho hiệu
suất của chỉnh lưu thấp.
D1
U
R1 I1 IV 
R f  R VT
ILV
Trong ®ã: IV - dßng ®iÖn ch¹y qua van
D2
R2 U - tæn hao ®iÖn ¸p trªn hai m¹ch
I2
nh¸nh song song
Rf - ®iÖn trë m¾c nèi tiÕp víi van
RVT - ®iÖn trë thuËn cña van khi
dÉn
• Để khắc phục nhược điểm này có thể thay thế
điện trở bằng các cuộn dây điện cảm. Thường
các cuộn cảm này được chế tạo có lõi không
khí
Giá trị cực tiểu của điện cảm được tính
D1
L I1
U NGM
ILV L min   LK
 di T 
D2  
L I2
Trong đó:  dt  max
(diT/dt)max- độ tăng dòng điện tới hạn của
tiristor
LK - điện cảm của mạch dòng điện
UNGM điện áp trên tiristor trước khi mở
 Nguyªn nh©n cña viÖc chÕ t¹o ®iÖn c¶m lâi
kh«ng khÝ
• Nếu dùng cuộn kháng có lõi, khi các tiristor
làm việc song song cuộn kháng mắc với các
tiristir sẽ bão hoà trước. Khi cuộn kháng bắt
đầu bão hoà điện áp trên nhánh song songbắt
đầu giảm, làm chậm lại hay cản trở sự bão hoà
của các cuộn kháng khác. Điều này có thể làm
cho các van lại mất cân bằng dòng điện hơn.
• Ở sơ đồ dưới, cân bằng dòng điện các van được thực
hiện tốt hơn khi cuộn kháng được chế tạo có lõi thép,
tương hỗ với các cuộn dây mắc ngược đầu nhau. Sơ
đồ này còn đặc biệt có ý nghĩa, khi sử dụng cho
trường hợp các van điều khiển mở không đồng thời
ILV ILV
D1 D1
D2 D2 D3 D4
I1 I2 I1 I2 I3 I4

CK CK
• Xét trường hợp hai van mắc song song (hai tiristor
• Ví dụ T1 dẫn, xung dòng điện diT1/dt sinh ra trong
cuộn dây một sức điện động cảm ứng -L diT1/dt, xung
áp này làm giảm áp trên T1 và tăng áp trên T2, nó làm
chậm quá trình mở T1 và làm nhanh quá trình mở T2
• Có thể lập
di được phương trình ILV
2L T1
 U1  U D min T1
dt T2
I1 I2
• Điện cảmcuộn
U1  Ukháng được tính
L D min
CK
di T1
2.
dt
 II. §Æc tÝnh ng¾n m¹ch
• Sự cố ngắn mạch xảy ra thường làm ngắn
mạch nguồn như ví dụ hình dưới
L R T L R T
i i

UN ~ UN

i itd i
t t

U 
t 
t
 
t

i  m sin t    I.e Tdt
i  I bd e Tdt
 I XL  1  e Tdt 
Z  
 
• Ở mạch điện xoay chiều, dòng điện cực đại đạt sau
1/4 chu kì điện áp, do đó thiết bị bảo vệ phải cắt
nhanh. Vì vậy cầu chì cần có đặc điểm:
– Chịu được dòng điện định mức của thiết bị
– Nhiệt dung chịu đựng của càu chì cần nhỏ hơn nhiệt dung
chịu đựng của thiết bị [(I2t)CC<(I2t)TB]
– Điện áp hồ quang của cầu chì phải lớn để giảm nhanh dòng
điện
– Khi cầu chì đứt, điện áp phục hồi phải đủ lớn để không làm
hồ quang cháy lại.
– Để làm được việc đó dây chì thường có dạng:

Khe D©y ch¶y

b»ng b¹c
 III. B¶o vÖ ng¾n m¹ch van
1. Sù cè ng¾n m¹ch van
Sù cè nµy xuÊt hiÖn khi:
• Van bÞ qu¸ nhiÖt
• Van bÞ qu¸ ®iÖn ¸p
• Van bÞ qu¸ dßng
• Van bÞ chäc thñng do dU/dt, di/dt.
 2. B¶o vÖ khi van bÞ ng¾n m¹ch
• §Ò phßng ®Ó van kh«ng bÞ ng¾n m¹ch:
• Kh«ng ®Ó xuÊt hiÖn c¸c nguyªn nh©n g©y
ng¾n m¹ch ë trªn
• NÕu ®· bÞ ng¾n m¹ch, m¾c thiÕt bÞ b¶o vÖ
theo h×nh vÏ d­íi D 1
CC1

CC2 D2
 VÝ dô
CC7 T7 T1
CC1

CC8 T8 T2
CC2

CC9 T9 T3
CC3

CC10 T10 T4
CC4

CC11 T11 T5
CC5

CC12 T12 T6
CC6
 IV. B¶o vÖ ng¾n m¹ch t¶i

• Sù cè ng¾n m¹ch t¶i sÏ gÆp khi ®Çu ra t¬ia

t¶i bÞ nèi ng¾n m¹ch. Khi ®ã cã dßng ®iÖn
ng¾n m¹ch chay gi÷a c¸c nhãm van.
CC7 T7 CC1 T1

CC8 T8 CC2 T2

CC9 T9 CC3 T3

CC10 T10 CC4 T4

CC11 T11 CC5 T5

CC12 T12 CC6 T6

 • B¶o vÖ ng¾n mach t¶i b»ng c¸ch m¾c cÇu
ch× hay aptom¸t ë ®Çu ra t¶i

CC7 T7 CC1 T1 CC7 T7 CC1 T1

CC8 T8 CC2 T2 CC8 T8 CC2 T2

CC9 T9 CC3 T3 CC9 T9 CC3 T3

CC10 T10 CC4 T4 CC10 T10 CC4 T4

CC11 T11 CC5 T5 CC11 T11 T5

CC5

CC12 T12 CC6 T6 CC12 T12 T6

CC6

CCT CCT AT