Lotnicze silniki tłokowe

Literatura
Literatura
Literatura
Czym jest lotniczy spalinowy silnik tłokowy ?

Co wyróżnia Lotniczy Spalinowy Silnik Tłokowy

od innych silników tłokowych
- stanowiących napęd innych maszyn (samochodów, statków, lokomotyw
itp.). ?
 Czym jest lotniczy spalinowy silnik tłokowy ?

▶ Cechy które wyróżniają LSST:

Niski stosunek masy do mocy ( tzw. obciążenia mocy). LSST powinien wytwarzać dużą moc przy
możliwie jak najniższej masie. Przykładowo: jeśli silnik waży 450 kg i wytwarza moc 745 kW, to
jego stosunek masy do mocy wynosi 1 do 1,6 czyli obciążenie mocy to 0,6 kg/kW. Jeżeli ten sam,
ważący nadal 450 kg będzie miał moc 1200 kW, to jego stosunek masy do mocy wyniesie 1 do 2,6 a
więc obciążenie mocy to 0,37 kg/kW. Tak więc silnik zwiększył swoją sprawność. Inaczej mówiąc,
im niższy współczynnik masy do mocy, tym sprawniejszy napęd i większe osiągi samolotu. Niestety
silniki tłokowe pod tym względem mają duże ograniczenia i dla nich ten stosunek wacha się od 0,4
kg/kW dla silników o małej mocy do 0,24 kg/kW dla silników dużych mocy. Jest to w zasadzie
wartość graniczna i każda modyfikacja silnika tłokowego o takim współczynniku przynosi tylko
nieproporcjonalnie duży przyrost masy do wzrostu mocy. Dla porównania dla współczesnych
silników turboodrzutowych współczynnik ten wynosi 1 do 13.
Czym jest lotniczy spalinowy silnik tłokowy ?

▶ Cechy które wyróżniają LSST:

Ilość cylindrów: LSST zazwyczaj posiadają minimum 4 cylindry (wyjątkiem
mogą być silniki dla samolotów ultralekkich). Całkowita ilość cylindrów może
być parzysta (jak w silnikach rzędowych w różnym układzie) lub nieparzysta
(jak w silnikach gwiazdowych, np. 5, 7 lub 9). W okresie II wojny światowej
jednostki napędowe tego typu miały 12-24 cylindry. Na przełomie lat 40. i 50.,
kiedy silniki tłokowe były w największym rozkwicie, ilość cylindrów wahała się
między 18 a 28, a na największa liczba to 36 cylindrów (silnik w układzie
poczwórnej gwiazdy)
Czym jest lotniczy spalinowy silnik tłokowy ?

▶ Cechy które wyróżniają LSST:

Układ cylindrów: ze względu na ilość cylindrów i konieczność ograniczenia

gabarytów do rzadkości należą silniki tłokowe w układzie rzędowym.
Najczęstszymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi są układy widlaste, gwiazdowe,
piętrowe lub przeciwsobne (popularnie zwane „bokser”).
Czym jest lotniczy spalinowy silnik tłokowy ?

▶ Cechy które wyróżniają LSST:

Mechanizm sterowania silnikiem - rozrząd: w przeciwieństwie do innych

silników tłokowych, w których stosuje się różne rodzaje rozrządu
(górnozaworowy, dolnozaworowy, boczno zaworowy), w silnikach lotniczych
stosuje się tylko rozrząd górnozaworowy (nawet, gdy silnik jest w tzw. układzie
odwróconym ).
Czym jest lotniczy spalinowy silnik tłokowy ?

▶ Cechy które wyróżniają LSST:

Warunki pracy: trzeba pamiętać, że napęd lotniczy pracuje
w atmosferze, i to w warunkach bardzo zróżnicowanych, nie tylko jeśli chodzi o
stan pogody, ale również ( a właściwie przede wszystkim)
o temperaturę, ciśnienie i zawartość tlenu. Samolot przemieszcza się
w pionie, a w tym wypadku właściwości atmosfery zmieniają znacznie
i to w bardzo krótkim czasie. Tak więc konstrukcyjnie silniki napędzające
samoloty muszą być do tego odpowiednio dostosowane, co komplikuje ich
konstrukcję. Aby latać szybciej, a przede wszystkim wyżej, LSST muszą być
wyposażane w system doładowujący (silniki turbodoładowane), a nawet mimo
tego ich sprawność maleje wraz
z wysokością. Jest to kolejny czynnik bardzo ograniczający ich zastosowanie.
Klasyfikacja
Klasyfikacja
Klasyfikacja
Klasyfikacja
Klasyfikacja
Pierścień Towsenda i osłona FW-190
Klasyfikacja
Klasyfikacja
Types of internal-combustion engines
Silnik w układzie H
Jumo 205
Silnik w układzie W
Zastosowanie nie lotnicze
Silnik z tłokiem obrotowym

Porównanie silnika Wankla, szwajcarskiego Mistrala

i klasycznego silnika tłokowego. O ile G-300 daje 300 KM, ma masę
jedynie 135 kg. Odpowiadające mu mocą silniki Teledyne TSIO-520-
E i EB, mają masę 182 kg.
 DZIAŁANIE SILNIKA NISKOPRĘŻNEGO CZTEROSUWOWEGO

Suw ssania - zawór wlotowy otwiera się i mieszanka

paliwowo-powietrzna zasysana jest do cylindra przez
przesuwający się w dół tłok.
Suw sprężania - zawór wlotowy zamyka się i tłok
przesuwając się w górę spręża mieszankę paliwowo-
powietrzną.

Suw pracy - przeskok iskry elektrycznej między

SUW elektrodami świecy zapłonowej zapala paliwo.
SSANIA Ciśnienie gazów spalinowych popycha tłok w dół
wykonując pracę mechaniczną. Ruch posuwisty tłoka
zamieniany jest w mechanizmie korbowym na ruch
obrotowy wału korbowego.

Suw wydechu - zawór wylotowy otwiera się i tłok

przesuwając się do góry wypycha spaliny z cylindra.
Następnie zawór wylotowy zamyka się.
 DZIAŁANIE SILNIKA NISKOPRĘŻNEGO CZTEROSUWOWEGO

Suw ssania - zawór wlotowy otwiera się i mieszanka

paliwowo-powietrzna zasysana jest do cylindra przez
przesuwający się w dół tłok.
Suw sprężania - zawór wlotowy zamyka się i tłok
przesuwając się w górę spręża mieszankę paliwowo-
powietrzną.

Suw pracy - przeskok iskry elektrycznej między

SUW elektrodami świecy zapłonowej zapala paliwo.
SSANIA Ciśnienie gazów spalinowych popycha tłok w dół
wykonując pracę mechaniczną. Ruch posuwisty tłoka
zamieniany jest w mechanizmie korbowym na ruch
obrotowy wału korbowego.

Suw wydechu - zawór wylotowy otwiera się i tłok

przesuwając się do góry wypycha spaliny z cylindra.
Następnie zawór wylotowy zamyka się.
DZIAŁANIE SILNIKA NISKOPRĘŻNEGO CZTEROSUWOWEGO

Suw ssania - zawór wlotowy otwiera się i mieszanka

paliwowo-powietrzna zasysana jest do cylindra przez
przesuwający się w dół tłok.
Suw sprężania - zawór wlotowy zamyka się i tłok
przesuwając się w górę spręża mieszankę paliwowo-
powietrzną.

Suw pracy - przeskok iskry elektrycznej między

elektrodami świecy zapłonowej zapala paliwo.
Ciśnienie gazów spalinowych popycha tłok w dół
wykonując pracę mechaniczną. Ruch posuwisty tłoka
zamieniany jest w mechanizmie korbowym na ruch
obrotowy wału korbowego.

Suw wydechu - zawór wylotowy otwiera się i tłok

przesuwając się do góry wypycha spaliny z cylindra.
Następnie zawór wylotowy zamyka się.
 DZIAŁANIE SILNIKA NISKOPRĘŻNEGO CZTEROSUWOWEGO

Suw ssania - zawór wlotowy otwiera się i mieszanka

paliwowo-powietrzna zasysana jest do cylindra przez
przesuwający się w dół tłok.
Suw sprężania - zawór wlotowy zamyka się i tłok
przesuwając się w górę spręża mieszankę paliwowo-
powietrzną.

Suw pracy - przeskok iskry elektrycznej między

SUW elektrodami świecy zapłonowej zapala paliwo.
SPRĘŻANIA Ciśnienie gazów spalinowych popycha tłok w dół
wykonując pracę mechaniczną. Ruch posuwisty tłoka
zamieniany jest w mechanizmie korbowym na ruch
obrotowy wału korbowego.

Suw wydechu - zawór wylotowy otwiera się i tłok

przesuwając się do góry wypycha spaliny z cylindra.
Następnie zawór wylotowy zamyka się.
 DZIAŁANIE SILNIKA NISKOPRĘŻNEGO CZTEROSUWOWEGO

Suw ssania - zawór wlotowy otwiera się i mieszanka

paliwowo-powietrzna zasysana jest do cylindra przez
przesuwający się w dół tłok.
Suw sprężania - zawór wlotowy zamyka się i tłok
przesuwając się w górę spręża mieszankę paliwowo-
powietrzną.

Suw pracy - przeskok iskry elektrycznej między

SUW elektrodami świecy zapłonowej zapala paliwo.
SPRĘŻANIA Ciśnienie gazów spalinowych popycha tłok w dół
wykonując pracę mechaniczną. Ruch posuwisty tłoka
zamieniany jest w mechanizmie korbowym na ruch
obrotowy wału korbowego.

Suw wydechu - zawór wylotowy otwiera się i tłok

przesuwając się do góry wypycha spaliny z cylindra.
Następnie zawór wylotowy zamyka się.
 DZIAŁANIE SILNIKA NISKOPRĘŻNEGO CZTEROSUWOWEGO

Suw ssania - zawór wlotowy otwiera się i mieszanka

paliwowo-powietrzna zasysana jest do cylindra przez
przesuwający się w dół tłok.
Suw sprężania - zawór wlotowy zamyka się i tłok
przesuwając się w górę spręża mieszankę paliwowo-
powietrzną.

Suw pracy - przeskok iskry elektrycznej między

SUW elektrodami świecy zapłonowej zapala paliwo.
SPRĘŻANIA Ciśnienie gazów spalinowych popycha tłok w dół
wykonując pracę mechaniczną. Ruch posuwisty tłoka
zamieniany jest w mechanizmie korbowym na ruch
obrotowy wału korbowego.

Suw wydechu - zawór wylotowy otwiera się i tłok

przesuwając się do góry wypycha spaliny z cylindra.
Następnie zawór wylotowy zamyka się.
 DZIAŁANIE SILNIKA NISKOPRĘŻNEGO CZTEROSUWOWEGO

Suw ssania - zawór wlotowy otwiera się i mieszanka

paliwowo-powietrzna zasysana jest do cylindra przez
przesuwający się w dół tłok.
Suw sprężania - zawór wlotowy zamyka się i tłok
przesuwając się w górę spręża mieszankę paliwowo-
powietrzną.

Suw pracy - przeskok iskry elektrycznej między

SUW elektrodami świecy zapłonowej zapala paliwo.
SPRĘŻANIA Ciśnienie gazów spalinowych popycha tłok w dół
wykonując pracę mechaniczną. Ruch posuwisty tłoka
zamieniany jest w mechanizmie korbowym na ruch
obrotowy wału korbowego.

Suw wydechu - zawór wylotowy otwiera się i tłok

przesuwając się do góry wypycha spaliny z cylindra.
Następnie zawór wylotowy zamyka się.
 DZIAŁANIE SILNIKA NISKOPRĘŻNEGO CZTEROSUWOWEGO

Suw ssania - zawór wlotowy otwiera się i mieszanka

paliwowo-powietrzna zasysana jest do cylindra przez
przesuwający się w dół tłok.
Suw sprężania - zawór wlotowy zamyka się i tłok
przesuwając się w górę spręża mieszankę paliwowo-
powietrzną.

Suw pracy - przeskok iskry elektrycznej między

SUW elektrodami świecy zapłonowej zapala paliwo.
SPRĘŻANIA Ciśnienie gazów spalinowych popycha tłok w dół
wykonując pracę mechaniczną. Ruch posuwisty tłoka
zamieniany jest w mechanizmie korbowym na ruch
obrotowy wału korbowego.

Suw wydechu - zawór wylotowy otwiera się i tłok

przesuwając się do góry wypycha spaliny z cylindra.
Następnie zawór wylotowy zamyka się.
 DZIAŁANIE SILNIKA NISKOPRĘŻNEGO CZTEROSUWOWEGO

Suw ssania - zawór wlotowy otwiera się i mieszanka

paliwowo-powietrzna zasysana jest do cylindra przez
przesuwający się w dół tłok.
Suw sprężania - zawór wlotowy zamyka się i tłok
przesuwając się w górę spręża mieszankę paliwowo-
powietrzną.

Suw pracy - przeskok iskry elektrycznej między

SUW elektrodami świecy zapłonowej zapala paliwo.
PRACY Ciśnienie gazów spalinowych popycha tłok w dół
wykonując pracę mechaniczną. Ruch posuwisty tłoka
zamieniany jest w mechanizmie korbowym na ruch
obrotowy wału korbowego.

Suw wydechu - zawór wylotowy otwiera się i tłok

przesuwając się do góry wypycha spaliny z cylindra.
Następnie zawór wylotowy zamyka się.
 DZIAŁANIE SILNIKA NISKOPRĘŻNEGO CZTEROSUWOWEGO

Suw ssania - zawór wlotowy otwiera się i mieszanka

paliwowo-powietrzna zasysana jest do cylindra przez
przesuwający się w dół tłok.
Suw sprężania - zawór wlotowy zamyka się i tłok
przesuwając się w górę spręża mieszankę paliwowo-
powietrzną.

Suw pracy - przeskok iskry elektrycznej między

SUW elektrodami świecy zapłonowej zapala paliwo.
PRACY Ciśnienie gazów spalinowych popycha tłok w dół
wykonując pracę mechaniczną. Ruch posuwisty tłoka
zamieniany jest w mechanizmie korbowym na ruch
obrotowy wału korbowego.

Suw wydechu - zawór wylotowy otwiera się i tłok

przesuwając się do góry wypycha spaliny z cylindra.
Następnie zawór wylotowy zamyka się.
 DZIAŁANIE SILNIKA NISKOPRĘŻNEGO CZTEROSUWOWEGO

Suw ssania - zawór wlotowy otwiera się i mieszanka

paliwowo-powietrzna zasysana jest do cylindra przez
przesuwający się w dół tłok.
Suw sprężania - zawór wlotowy zamyka się i tłok
przesuwając się w górę spręża mieszankę paliwowo-
powietrzną.

Suw pracy - przeskok iskry elektrycznej między

SUW elektrodami świecy zapłonowej zapala paliwo.
PRACY Ciśnienie gazów spalinowych popycha tłok w dół
wykonując pracę mechaniczną. Ruch posuwisty tłoka
zamieniany jest w mechanizmie korbowym na ruch
obrotowy wału korbowego.

Suw wydechu - zawór wylotowy otwiera się i tłok

przesuwając się do góry wypycha spaliny z cylindra.
Następnie zawór wylotowy zamyka się.
 DZIAŁANIE SILNIKA NISKOPRĘŻNEGO CZTEROSUWOWEGO

Suw ssania - zawór wlotowy otwiera się i mieszanka

paliwowo-powietrzna zasysana jest do cylindra przez
przesuwający się w dół tłok.
Suw sprężania - zawór wlotowy zamyka się i tłok
przesuwając się w górę spręża mieszankę paliwowo-
powietrzną.

Suw pracy - przeskok iskry elektrycznej między

SUW elektrodami świecy zapłonowej zapala paliwo.
PRACY Ciśnienie gazów spalinowych popycha tłok w dół
wykonując pracę mechaniczną. Ruch posuwisty tłoka
zamieniany jest w mechanizmie korbowym na ruch
obrotowy wału korbowego.

Suw wydechu - zawór wylotowy otwiera się i tłok

przesuwając się do góry wypycha spaliny z cylindra.
Następnie zawór wylotowy zamyka się.
 DZIAŁANIE SILNIKA NISKOPRĘŻNEGO CZTEROSUWOWEGO

Suw ssania - zawór wlotowy otwiera się i mieszanka

paliwowo-powietrzna zasysana jest do cylindra przez
przesuwający się w dół tłok.
Suw sprężania - zawór wlotowy zamyka się i tłok
przesuwając się w górę spręża mieszankę paliwowo-
powietrzną.

Suw pracy - przeskok iskry elektrycznej między

SUW elektrodami świecy zapłonowej zapala paliwo.
PRACY Ciśnienie gazów spalinowych popycha tłok w dół
wykonując pracę mechaniczną. Ruch posuwisty tłoka
zamieniany jest w mechanizmie korbowym na ruch
obrotowy wału korbowego.

Suw wydechu - zawór wylotowy otwiera się i tłok

przesuwając się do góry wypycha spaliny z cylindra.
Następnie zawór wylotowy zamyka się.
 DZIAŁANIE SILNIKA NISKOPRĘŻNEGO CZTEROSUWOWEGO

Suw ssania - zawór wlotowy otwiera się i mieszanka

paliwowo-powietrzna zasysana jest do cylindra przez
przesuwający się w dół tłok.
Suw sprężania - zawór wlotowy zamyka się i tłok
przesuwając się w górę spręża mieszankę paliwowo-
powietrzną.

Suw pracy - przeskok iskry elektrycznej między

SUW elektrodami świecy zapłonowej zapala paliwo.
PRACY Ciśnienie gazów spalinowych popycha tłok w dół
wykonując pracę mechaniczną. Ruch posuwisty tłoka
zamieniany jest w mechanizmie korbowym na ruch
obrotowy wału korbowego.

Suw wydechu - zawór wylotowy otwiera się i tłok

przesuwając się do góry wypycha spaliny z cylindra.
Następnie zawór wylotowy zamyka się.
DZIAŁANIE SILNIKA NISKOPRĘŻNEGO CZTEROSUWOWEGO

Suw ssania - zawór wlotowy otwiera się i mieszanka

paliwowo-powietrzna zasysana jest do cylindra przez
przesuwający się w dół tłok.
Suw sprężania - zawór wlotowy zamyka się i tłok
przesuwając się w górę spręża mieszankę paliwowo-
powietrzną.

Suw pracy - przeskok iskry elektrycznej między

elektrodami świecy zapłonowej zapala paliwo.
Ciśnienie gazów spalinowych popycha tłok w dół
wykonując pracę mechaniczną. Ruch posuwisty tłoka
zamieniany jest w mechanizmie korbowym na ruch
obrotowy wału korbowego.

Suw wydechu - zawór wylotowy otwiera się i tłok

przesuwając się do góry wypycha spaliny z cylindra.
Następnie zawór wylotowy zamyka się.
 DZIAŁANIE SILNIKA NISKOPRĘŻNEGO CZTEROSUWOWEGO

Suw ssania - zawór wlotowy otwiera się i mieszanka

paliwowo-powietrzna zasysana jest do cylindra przez
przesuwający się w dół tłok.
Suw sprężania - zawór wlotowy zamyka się i tłok
przesuwając się w górę spręża mieszankę paliwowo-
powietrzną.

Suw pracy - przeskok iskry elektrycznej między

SUW elektrodami świecy zapłonowej zapala paliwo.
WYDECHU Ciśnienie gazów spalinowych popycha tłok w dół
wykonując pracę mechaniczną. Ruch posuwisty tłoka
zamieniany jest w mechanizmie korbowym na ruch
obrotowy wału korbowego.

Suw wydechu - zawór wylotowy otwiera się i tłok

przesuwając się do góry wypycha spaliny z cylindra.
Następnie zawór wylotowy zamyka się.
 DZIAŁANIE SILNIKA NISKOPRĘŻNEGO CZTEROSUWOWEGO

Suw ssania - zawór wlotowy otwiera się i mieszanka

paliwowo-powietrzna zasysana jest do cylindra przez
przesuwający się w dół tłok.
Suw sprężania - zawór wlotowy zamyka się i tłok
przesuwając się w górę spręża mieszankę paliwowo-
powietrzną.

Suw pracy - przeskok iskry elektrycznej między

SUW elektrodami świecy zapłonowej zapala paliwo.
WYDECHU Ciśnienie gazów spalinowych popycha tłok w dół
wykonując pracę mechaniczną. Ruch posuwisty tłoka
zamieniany jest w mechanizmie korbowym na ruch
obrotowy wału korbowego.

Suw wydechu - zawór wylotowy otwiera się i tłok

przesuwając się do góry wypycha spaliny z cylindra.
Następnie zawór wylotowy zamyka się.
 DZIAŁANIE SILNIKA NISKOPRĘŻNEGO CZTEROSUWOWEGO

Suw ssania - zawór wlotowy otwiera się i mieszanka

paliwowo-powietrzna zasysana jest do cylindra przez
przesuwający się w dół tłok.
Suw sprężania - zawór wlotowy zamyka się i tłok
przesuwając się w górę spręża mieszankę paliwowo-
powietrzną.

Suw pracy - przeskok iskry elektrycznej między

SUW elektrodami świecy zapłonowej zapala paliwo.
WYDECHU Ciśnienie gazów spalinowych popycha tłok w dół
wykonując pracę mechaniczną. Ruch posuwisty tłoka
zamieniany jest w mechanizmie korbowym na ruch
obrotowy wału korbowego.

Suw wydechu - zawór wylotowy otwiera się i tłok

przesuwając się do góry wypycha spaliny z cylindra.
Następnie zawór wylotowy zamyka się.
 DZIAŁANIE SILNIKA NISKOPRĘŻNEGO CZTEROSUWOWEGO

Suw ssania - zawór wlotowy otwiera się i mieszanka

paliwowo-powietrzna zasysana jest do cylindra przez
przesuwający się w dół tłok.
Suw sprężania - zawór wlotowy zamyka się i tłok
przesuwając się w górę spręża mieszankę paliwowo-
powietrzną.

Suw pracy - przeskok iskry elektrycznej między

SUW elektrodami świecy zapłonowej zapala paliwo.
WYDECHU Ciśnienie gazów spalinowych popycha tłok w dół
wykonując pracę mechaniczną. Ruch posuwisty tłoka
zamieniany jest w mechanizmie korbowym na ruch
obrotowy wału korbowego.

Suw wydechu - zawór wylotowy otwiera się i tłok

przesuwając się do góry wypycha spaliny z cylindra.
Następnie zawór wylotowy zamyka się.
 DZIAŁANIE SILNIKA NISKOPRĘŻNEGO CZTEROSUWOWEGO

Suw ssania - zawór wlotowy otwiera się i mieszanka

paliwowo-powietrzna zasysana jest do cylindra przez
przesuwający się w dół tłok.
Suw sprężania - zawór wlotowy zamyka się i tłok
przesuwając się w górę spręża mieszankę paliwowo-
powietrzną.

Suw pracy - przeskok iskry elektrycznej między

SUW elektrodami świecy zapłonowej zapala paliwo.
WYDECHU Ciśnienie gazów spalinowych popycha tłok w dół
wykonując pracę mechaniczną. Ruch posuwisty tłoka
zamieniany jest w mechanizmie korbowym na ruch
obrotowy wału korbowego.

Suw wydechu - zawór wylotowy otwiera się i tłok

przesuwając się do góry wypycha spaliny z cylindra.
Następnie zawór wylotowy zamyka się.
Fazy rozrządu zaworowego
Rys. Fazy rozrządu zaworowego

PN – początek napełniania (dolotu),

KN – koniec napełniania (dolotu),
PW – początek wylotu,
KN – koniec wylotu

46
Schemat faz rozrządu silników tłokowych czterosuwowych
Objętość skokowa
Stopień sprężania
Współczynnik napełnienia

50
Jak powstaje wykres indykowany
 Obiegi silników tłokowych

Rys. Wykres indykatorowy silnika

czterosuwowego niedoładowanego
52
Sprawność obiegu wzorcowego

53
Schemat bilansu cieplnego silnika
(1-3)% - straty związane z układałem chłodzenia
(10-18)% - straty związane z chłodzeniem
10% - straty związane wskutek niezupełnego
spalania

(40-55)% - ciepło unoszone ze

spalinami

(23-27)% - moc efektywna

54
Kolejności zapłonu w cylindrach
Kolejności zapłonu w cylindrach
Podstawowe parametry

57
Podstawowe parametry

58
Podstawowe parametry

59
 Podstawowe parametry

W silniku spalinowym jednak tłok wykonuje ruchy

posuwisto-zwrotne (porusza się po jednej linii, ale zmienia
stronę w którą się porusza). Skąd więc bierze się moment
obrotowy? Tłok jest powiązany korbowodem w wałem
korbowym i właśnie dzięki temu układowi zachodzi
zamiana ruchu posuwisto-zwrotnego na obrotowy.

Spalanie paliwa powoduje wzrost ciśnienia w cylindrze

i przesuwa tłok w niższe położenie. Tłok za pomocą
korbowodu obraca wałem korbowy i wytwarza moment
obrotowy. W naszym przypadku będzie to:

M=Fr

Czyli im większe ciśnienie gazów, tym większa będzie siła

F i większy moment. Jeśli wnikliwiej przyjrzymy się
rysunkowi to dojdziemy do wniosku, że wartość siły F
będzie zmieniać się w zależności od kąta obrotu wału
korbowego. 60
Podstawowe parametry

jednostkowe zużycie paliwa

61