Ce Latijn 2024 Hoofdstuk 12 Scipio en Sophoniba

IN H O UD SOPG AVE
LEGENDA
INHOUDSOPGAVE Via deze knop, links boven, kun je altijd weer terug naar de inhoudsopgave.
VORIGE VOLGENDE Met deze knoppen kun je navigeren naar de vorige of de volgende dia.
VO R I G E V E RTA L I N G VO LG E N D E V E RTA L I N G Met deze knoppen kun je navigeren naar de vorige of

de volgende dia met vertalingen.
L AT I J N - N E D E R L A N D S Met deze knop kun je navigeren naar de Latijnse tekst met vertaling.
L AT I J N Met deze knop kun je navigeren naar de Latijnse tekst.
S STRUCTUUR Deze knop geeft aan dat er bij de betreffende zin een extra dia met structuur
informatie te vinden is, waar je d.m.v. die knop naartoe kunt navigeren.
VOLGENDE
IN H O UD SOPG AVE
HOOFDSTUK 12 SCIPIO EN SOPHONIBA (30.12.3-15)

2. SCIPIO HOORT SYPHAX AAN (30.13)
a. Iedereen heeft bewondering voor Syphax (30.13.1-5)
b. Syphax was Masinissa de baas (30.13.5-7)
c. Syphax wordt voor Scipio geleid (30.13.8)
d. Syphax erkent zijn fouten (30.13.9-11)
e. Door zijn huwelijk had hij zijn verstand verloren (30.13.12-14)
1. 2.
VORIGE VOLGENDE
IN H O UD SOPG AVE
HOOFDSTUK 12 SCIPIO EN SOPHONIBA (30.12.3-15)
3. SCIPIO HEEFT MOEITE MET WAT MASINISSA HEEFT GEDAAN (30.14-15)
a. Scipio is bezorgd over het huwelijk tussen Masinissa en Sophoniba (30.14.1-3)
b. Scipio neemt Masinissa apart (30.14.3-5)
c. Masinissa had zelfbeheersing moeten tonen (30.14.6-8)
d. Syphax en al zijn bezittingen behoren aan de Romeinen (30.14.8-11)
1. 2.
VORIGE VOLGENDE
IN H O UD SOPG AVE

1 Syphacem in castra adduci cum esset nuntiatum, omnis
velut ad spectaculum triumphi multitudo effusa est.
Praecedebat ipse vinctus; sequebatur grex nobilium
Numidarum. Tum quantum quisque plurimum poterat r. 1-4
5 magnitudini Syphacis famaeque gentis victoriam suam
augendo addebat: illum esse regem, cuius tantum
maiestati duo potentissimi in terris tribuerint populi
Romanus Carthaginiensisque, ut Scipio imperator suus
ad amicitiam eius petendam relicta provincia Hispania
10 exercituque duabus quinqueremibus in Africam
navigaverit, Hasdrubal Poenorum imperator non ipse
modo ad eum in regnum venerit sed etiam filiam ei
nuptum dederit. r. 4-13
VORIGE VOLGENDE
IN H O UD SOPG AVE

2 velut ad spectaculum triumphi multitudo effusa est.
3 Praecedebat ipse vinctus; sequebatur grex nobilium
4 Numidarum.
S r. 1-2 S r. 3-4
VORIGE L AT I J N – N E D E R L A N D S VOLGENDE
IN H O UD SOPG AVE

4 Tum quantum quisque plurimum poterat
6 augendo addebat: illum esse regem, cuius tantum
7 maiestati duo potentissimi in terris tribuerint populi
8 Romanus Carthaginiensisque, ut Scipio imperator suus
9 ad amicitiam eius petendam relicta provincia Hispania
11 navigaverit, Hasdrubal Poenorum imperator non ipse
12 modo ad eum in regnum venerit sed etiam filiam ei
13 nuptum dederit. S r. 4-13
VORIGE L AT I J N - N E D E R L A N D S VOLGENDE
IN H O UD SOPG AVE

1 Habuisse eum uno tempore in potestate duos
imperatores, Poenum Romanumque. Sicut ab dis
immortalibus pars utraque hostiis mactandis pacem
petisset, ita ab eo utrimque pariter amicitiam petitam. r. 1-4
5 Iam tantas habuisse opes, ut Masinissam regno pulsum
eo redegerit ut vita eius fama mortis et latebris, ferarum
modo in silvis rapto viventis, tegeretur. r. 5-7
VORIGE VOLGENDE
IN H O UD SOPG AVE

2 imperatores, Poenum Romanumque. Sicut ab dis
3 immortalibus pars utraque hostiis mactandis pacem
4 petisset, ita ab eo utrimque pariter amicitiam petitam.
S r. 1-2 S r. 2-4
IN H O UD SOPG AVE

6 eo redegerit ut vita eius fama mortis et latebris, ferarum
7 modo in silvis rapto viventis, tegeretur.
S r. 5-7
IN H O UD SOPG AVE

1 His sermonibus circumstantium celebratus rex in
praetorium ad Scipionem est perductus. Movit et
Scipionem cum fortuna pristina viri praesenti fortunae
conlata, tum recordatio hospitii dextraeque datae et
5 foederis publice ac privatim iuncti. r. 1-5
VORIGE VOLGENDE
IN H O UD SOPG AVE

2 praetorium ad Scipionem est perductus. Movit et
3 Scipionem cum fortuna pristina viri praesenti fortunae
4 conlata, tum recordatio hospitii dextraeque datae et
5 foederis publice ac privatim iuncti.
S r. 1-2 S r. 2-5
IN H O UD SOPG AVE

1 Eadem haec et Syphaci animum dederunt in adloquendo
victore. Nam cum Scipio, quid sibi voluisset, quaereret, r. 1-2
qui non societatem solum abnuisset Romanam sed
ultro bellum intulisset, tum ille peccasse quidem sese
5 atque insanisse fatebatur, sed non tum demum, cum
arma adversus populum Romanum cepisset; exitum sui
furoris eum fuisse, non principium; tum se insanisse,
tum hospitia privata et publica foedera omnia ex animo
eiecisse, cum Carthaginiensem matronam domum
10 acceperit. r. 2-10
VORIGE VOLGENDE
IN H O UD SOPG AVE

2 victore.
S r. 1-2
IN H O UD SOPG AVE

2 Nam cum Scipio, quid sibi voluisset, quaereret,
3 qui non societatem solum abnuisset Romanam sed
4 ultro bellum intulisset, tum ille peccasse quidem sese
6 arma adversus populum Romanum cepisset; exitum sui
7 furoris eum fuisse, non principium; tum se insanisse,
8 tum hospitia privata et publica foedera omnia ex animo
9 eiecisse, cum Carthaginiensem matronam domum
10 acceperit.
S r. 2-10
IN H O UD SOPG AVE

1 Illis nuptialibus facibus regiam conflagrasse suam;
illam furiam pestemque omnibus delenimentis animum
suum avertisse atque alienasse, nec conquiesse, donec
ipsa manibus suis nefaria sibi arma adversus hospitem
5 atque amicum induerit. Perdito tamen atque adflicto sibi r. 1-5
hoc in miseriis solacii esse, quod in omnium hominum
inimicissimi sibi domum ac penates eandem pestem
ac furiam transisse videat. Neque prudentiorem neque r. 5-8
constantiorem Masinissam quam Syphacem esse,
10 etiam iuventa incautiorem; certe stultius illum atque
intemperantius eam quam se duxisse. r. 8-11
VORIGE VOLGENDE
IN H O UD SOPG AVE

2 illam furiam pestemque omnibus delenimentis animum
3 suum avertisse atque alienasse, nec conquiesse, donec
4 ipsa manibus suis nefaria sibi arma adversus hospitem
5 atque amicum induerit.
S r. 1-5
IN H O UD SOPG AVE
5 Perdito tamen atque adflicto sibi

6 hoc in miseriis solacii esse, quod in omnium hominum
7 inimicissimi sibi domum ac penates eandem pestem
8 ac furiam transisse videat.
S r. 5-8
IN H O UD SOPG AVE
8 Neque prudentiorem neque

9 constantiorem Masinissam quam Syphacem esse,
11 intemperantius eam quam se duxisse.
S r. 8-11
IN H O UD SOPG AVE
a. Scipio is bezorgd over het huwelijk tussen Masinissa en

Sophoniba (30.14.1-3)
1 Haec non hostili modo odio sed amoris etiam stimulis
amatam apud aemulum cernens cum dixisset, non
mediocri cura Scipionis animum pepulit; et fidem
criminibus raptae prope inter arma nuptiae neque
5 consulto neque expectato Laelio faciebant tamque
praeceps festinatio ut, quo die captam hostem vidisset,
eodem matrimonio iunctam acciperet et ad penates
hostis sui nuptiale sacrum conficeret. Et eo foediora haec r. 1-8
videbantur Scipioni, quod ipsum in Hispania iuvenem
10 nullius forma pepulerat captivae. r. 8-10
VORIGE VOLGENDE
IN H O UD SOPG AVE
2 amatam apud aemulum cernens cum dixisset, non
3 mediocri cura Scipionis animum pepulit; et fidem
4 criminibus raptae prope inter arma nuptiae neque
6 praeceps festinatio ut, quo die captam hostem vidisset,
7 eodem matrimonio iunctam acciperet et ad penates
8 hostis sui nuptiale sacrum conficeret.
S r. 1-8
IN H O UD SOPG AVE

8 Et eo foediora haec
9 videbantur Scipioni, quod ipsum in Hispania iuvenem
10 nullius forma pepulerat captivae.
S r. 8-10
IN H O UD SOPG AVE

1 Haec secum volutanti Laelius ac Masinissa
supervenerunt. Quos cum pariter ambo et benigno
voltu excepisset et egregiis laudibus frequenti praetorio
celebrasset, abductum in secretum Masinissam sic
5 adloquitur: ‘Aliqua te existimo, Masinissa, intuentem in r. 1-5
me bona et principio in Hispania ad iungendam mecum
amicitiam venisse et postea in Africa te ipsum spesque
omnes tuas in fidem meam commisisse. Atqui nulla r. 5-8
earum virtus est, propter quas tibi adpetendus visus sim,
10 qua ego aeque ac temperantia et continentia libidinum
gloriatus fuerim. r. 8-11
VORIGE VOLGENDE
IN H O UD SOPG AVE

2 supervenerunt. Quos cum pariter ambo et benigno
3 voltu excepisset et egregiis laudibus frequenti praetorio
4 celebrasset, abductum in secretum Masinissam sic
5 adloquitur:
S r. 1-2 S r. 2-5
IN H O UD SOPG AVE
5 ‘Aliqua te existimo, Masinissa, intuentem in

6 me bona et principio in Hispania ad iungendam mecum
7 amicitiam venisse et postea in Africa te ipsum spesque
8 omnes tuas in fidem meam commisisse.
S r. 5-8
IN H O UD SOPG AVE
8 Atqui nulla
9 earum virtus est, propter quas tibi adpetendus visus sim,
11 gloriatus fuerim.
S r. 8-11
IN H O UD SOPG AVE

1 Hanc te quoque ad ceteras tuas eximias virtutes,
Masinissa, adiecisse velim. Non est, non — mihi crede
— tantum ab hostibus armatis aetati nostrae periculi
quantum ab circumfusis undique voluptatibus. Qui eas r. 1-4
5 temperantia sua frenavit ac domuit, multo maius decus
maioremque victoriam sibi peperit quam nos Syphace
victo habemus. Quae me absente strenue ac fortiter r. 4-7
fecisti, libenter et commemoravi et memini: cetera te
ipsum reputare tecum quam me dicente erubescere
10 malo. r. 7-10
VORIGE VOLGENDE
IN H O UD SOPG AVE

2 Masinissa, adiecisse velim. Non est, non — mihi crede
3 — tantum ab hostibus armatis aetati nostrae periculi
4 quantum ab circumfusis undique voluptatibus.
S r. 1-2 S r. 2-4
IN H O UD SOPG AVE
4 Qui eas
6 maioremque victoriam sibi peperit quam nos Syphace
7 victo habemus.
S r. 4-7
IN H O UD SOPG AVE
7 Quae me absente strenue ac fortiter

8 fecisti, libenter et commemoravi et memini: cetera te
9 ipsum reputare tecum quam me dicente erubescere
10 malo.
S r. 7-10
IN H O UD SOPG AVE
d. Syphax en al zijn bezittingen behoren aan de Romeinen

(30.14.8-11)
1 Syphax populi Romani auspiciis victus captusque est. r. 1
Itaque ipse, coniunx, regnum, ager, oppida, homines
qui incolunt, quicquid denique Syphacis fuit, praeda
populi Romani est; et regem coniugemque eius, etiamsi
5 non civis Carthaginiensis esset, etiamsi non patrem eius
imperatorem hostium videremus, Romam oporteret
mitti, ac senatus populique Romani de ea iudicium atque
arbitrium esse, quae regem socium nobis alienasse atque
in arma egisse praecipitem dicatur. Vince animum; cave r. 2-9
10 deformes multa bona uno vitio, et tot meritorum gratiam
maiore culpa quam causa culpae est, corrumpas.’ r. 9-11
VORIGE VOLGENDE
IN H O UD SOPG AVE

(30.14.8-11)
1 Syphax populi Romani auspiciis victus captusque est.
S r. 1
IN H O UD SOPG AVE

(30.14.8-11)
2 Itaque ipse, coniunx, regnum, ager, oppida, homines
3 qui incolunt, quicquid denique Syphacis fuit, praeda
4 populi Romani est; et regem coniugemque eius, etiamsi
6 imperatorem hostium videremus, Romam oporteret
7 mitti, ac senatus populique Romani de ea iudicium atque
8 arbitrium esse, quae regem socium nobis alienasse atque
9 in arma egisse praecipitem dicatur.
S r. 2-9
IN H O UD SOPG AVE

(30.14.8-11)
9 Vince animum; cave

11 maiore culpa quam causa culpae est, corrumpas.’
S r. 9-11
IN H O UD SOPG AVE

4 Numidarum.
1 Toen er bericht was dat Syphax naar het kamp werd geleid, is de
hele menigte als voor een schouwspel van een triomftocht
uitgestroomd. Hijzelf ging geboeid voor; een groep van aanzienlijke
Numidiërs volgde.
S r. 1-2 S r. 3-4
L AT I J N V O L G E N D E V E R TA L I N G
IN H O UD SOPG AVE
13 nuptum dederit.
Toen voegde ieder 5 aan de grootheid van Syphax en de reputatie/roem van zijn volk zoveel als hij maar kon
toe, terwijl/waarbij hij zijn eigen overwinning vergrootte: dat hij de koning was, aan wiens waardigheid de
twee machtigste volkeren op aarde, het Romeinse en het Carthaagse, zoveel belang hebben verleend, dat
Scipio, hun opperbevelhebber, nadat hij de provincie Spanje 10 en het leger verlaten had, met twee
vijfriemers naar Afrika is gevaren om zijn vriendschap te verwerven, (en dat) Hasdrubal, de bevelhebber van
de Puniërs, niet alleen zelf/persoonlijk naar hem naar zijn rijk is gekomen, maar ook zijn dochter hem ten
huwelijk heeft gegeven.
S r. 4-13
V O R I G E V E R TA L I N G L AT I J N V O L G E N D E V E R TA L I N G
IN H O UD SOPG AVE

2 imperatores, Poenum Romanumque. Sicut ab dis
1 Dat hij op één moment/tegelijkertijd twee bevelhebbers in zijn macht

heeft gehad, de Punische en de Romeinse. Zoals beide partijen aan de
onsterfelijke goden door het offeren van offerdieren om bijstand hadden
gevraagd, dat er zo aan hem tegelijk van beide kanten om vriendschap
was gevraagd.
S r. 1-2 S r. 2-4
IN H O UD SOPG AVE

5 Bovendien dat hij zoveel macht heeft gehad, dat hij Masinissa, nadat hij
verdreven was uit zijn rijk, zover had gebracht dat zijn leven door het
gerucht van zijn dood en in schuilplaatsen beschermd werd,
levend/terwijl hij leefde op de wijze van wilde dieren in bossen van roof.
S r. 5-7
IN H O UD SOPG AVE

2 praetorium ad Scipionem est perductus. Movit et
1 Nadat de koning door deze opmerkingen van de omstanders was

geprezen, is hij naar het hoofdkwartier naar/voor Scipio geleid. Niet alleen
het vroegere lot van de man, vergeleken met zijn huidige lot, ontroerde
ook Scipio, maar ook de herinnering aan de gastvrije ontvangst en aan de
gegeven rechterhand en 5 aan het verdrag, (dat) van staatswege en
persoonlijk (was) gesloten.
S r. 1-2 S r. 2-5
IN H O UD SOPG AVE

2 victore.
1 Deze zelfde dingen gaven ook aan Syphax vertrouwen bij het aanspreken
van de overwinnaar.
S r. 1-7
IN H O UD SOPG AVE

10 acceperit.
Want toen Scipio vroeg, wat hij voor zichzelf gewild had, die niet alleen de Romeinse
vriendschap/bondgenootschap met de Romeinen had afgewezen, maar uit eigen beweging een
oorlog was begonnen, toen gaf hij toe dat hij weliswaar een fout had gemaakt 5 en zijn verstand had
verloren, maar niet pas op dat moment, toen hij de wapens tegen het Romeinse volk had
opgenomen; dat dit het resultaat van zijn verblinding/waanzin was geweest, niet het begin; dat hij op
dat moment zijn verstand verloren had, dat hij op dat moment alle persoonlijke gastvriendschappen
en officiële verdragen uit zijn gedachten had verbannen, toen hij een Carthaagse vrouw in huis 10
heeft opgenomen. S r. 2-10
IN H O UD SOPG AVE

1 Dat zijn paleis door die huwelijksfakkels in vlammen was opgegaan; dat die
kwelgeest en plaag met alle verleidingen zijn geest had afgeleid/verleid en
waanzinnig gemaakt/verblind, en dat zij niet tot rust was gekomen, totdat zij
zelf met haar eigen handen hem de goddeloze wapens/wapenrusting had
aangetrokken tegen zijn gastvriend 5 en vriend.
S r. 1-5
IN H O UD SOPG AVE

Dat dit toch hem, die verloren en terneergeslagen is, in zijn ellende tot troost
strekt, dat hij ziet/merkt dat dezelfde plaag en kwelgeest naar het huis en de
penaten van de aan hem vijandigste van alle mensen is overgegaan.
S r. 5-8
IN H O UD SOPG AVE

Dat Masinissa noch verstandiger noch standvastiger is dan Syphax,

10 zelfs door zijn jeugd onvoorzichtiger; dat het in ieder geval
dommer en onbezonnener was dat die haar had getrouwd dan dat
hij haar had getrouwd.
S r. 8-11
IN H O UD SOPG AVE
1 Toen hij deze dingen/woorden had gezegd niet alleen uit haat voor de vijand, maar ook uit jaloezie,
terwijl hij zich zijn geliefde bij zijn rivaal voorstelde, heeft dit de geest/het gemoed van Scipio met
niet geringe/grote zorg verontrust; en het in allerijl bijna tussen de wapens gesloten huwelijk zonder
dat 5 Laelius geraadpleegd was en zonder dat er op hem was gewacht maakte de beschuldigingen
geloofwaardig en de zo overhaaste spoed, dat hij op dezelfde dag, waarop hij de gevangengenomen
vijand had gezien, na haar in het huwelijk te hebben verbonden, (haar) bij zich opnam en bij/ten
overstaan van de penaten van zijn vijand het huwelijksoffer volbracht.
S r. 1-8
IN H O UD SOPG AVE

En des te schandelijker schenen deze dingen Scipio toe, omdat de

schoonheid van geen enkele krijgsgevangene op hemzelf als jongeman in
Spanje 10 indruk had gemaakt.
S r. 8-10
IN H O UD SOPG AVE

2 supervenerunt. Quos cum pariter ambo et benigno
5 adloquitur:
1 Terwijl hij dit bij zichzelf overdacht, verschenen onverwachts bij hem
Laelius en Masinissa. Toen hij hen beiden tegelijk en met een vriendelijk
gezicht had ontvangen en (hen) met voortreffelijke lofprijzingen in het volle
hoofdkwartier had geprezen/gehuldigd, spreekt hij als volgt Masinissa aan,
nadat hij hem ter zijde/apart had genomen:
S r. 1-2 S r. 2-5
IN H O UD SOPG AVE

5 ‘Ik meen dat jij, Masinissa, omdat je in mij enkele goede eigenschappen
waarnam, zowel aanvankelijk in Spanje bent gekomen om met mij
vriendschap te sluiten, als dat jij later in Afrika jezelf en al je
hoop/verwachtingen onder mijn bescherming hebt gesteld.
S r. 5-8
IN H O UD SOPG AVE
8 Atqui nulla
Nu echter is er geen enkele deugd/goede eigenschap van die deugden/goede

eigenschappen, vanwege welke ik (misschien) scheen door jou te moeten
worden opgezocht, 10 waarop ik mij evenzeer als op zelfbeheersing en
matigheid in lusten zou kunnen beroemen.’
S r. 8-11
IN H O UD SOPG AVE

2 Masinissa, adiecisse velim. Non est, non — mihi crede
1 ‘Ik zou willen dat ook jij deze deugd aan jouw overige voortreffelijke
deugden, Masinissa, had toegevoegd. Er is niet, niet - geloof me - zoveel
gevaar (afkomstig) van gewapende vijanden voor mannen van onze leeftijd
als (afkomstig) van de genietingen, die (ons) van alle kanten omringen.
S r. 1-2 S r. 2-4
IN H O UD SOPG AVE
4 Qui eas
7 victo habemus.
Hij die/wie deze 5 met zijn zelfbeheersing heeft beteugeld en

getemd/bedwongen, heeft een veel grotere eer/roem en grotere
overwinning voor zichzelf behaald dan wij hebben, nadat/nu Syphax is
overwonnen.
S r. 4-7
IN H O UD SOPG AVE

10 malo.
De dingen die/wat jij tijdens mijn afwezigheid voortvarend/energiek en met

moed hebt gedaan, heb ik en graag vermeld en herinner ik me: ik wil liever
dat jijzelf de overige dingen/de rest bij jezelf overdenkt dan van schaamte
te blozen terwijl ik ze zeg/bespreek.’
S r. 7-10
IN H O UD SOPG AVE

(30.14.8-11)
1 ‘Syphax is onder de auspiciën van het Romeinse volk overwonnen en

gevangengenomen.
S r. 1
IN H O UD SOPG AVE
(30.14.8-11)
Daarom is hijzelf, zijn echtgenote, zijn rijk, zijn land, zijn steden, de mensen die er wonen, al wat
kortom van Syphax was, buit van het Romeinse volk; en het zou moeten dat de koning en zijn
echtgenote, ook als 5 zij geen Carthaags burger was, ook als wij haar vader niet als bevelhebber
van de vijanden zagen, naar Rome werden gestuurd, en dat van/aan de senaat en van/aan het
Romeinse volk het oordeel en het vonnis over haar waren/toekwamen, omdat van haar gezegd
wordt dat zij een bevriende koning van ons vervreemd heeft en halsoverkop in een oorlog heeft
gedreven. S r. 2-9
IN H O UD SOPG AVE

(30.14.8-11)
Word meester van je geest/hart; zorg dat 10 je je vele goede eigenschappen

niet door één fout in een slecht daglicht stelt, en dat je de dank voor zoveel
verdiensten niet bederft door een schuld groter dan de oorzaak van de
schuld is.’
S r. 9-11
V O R I G E V E R TA L I N G L AT I J N
IN H O UD SOPG AVE

Regel 1-2:
Bijzin: Syphacem t/m nuntiatum
A.c.I. bij esset nuntiatum: A. = Syphacem; I. = (in castra) adduci
Hoofdzin: omnis t/m effusa est.
L AT I J N L AT I J N - N E D E R L A N D S
IN H O UD SOPG AVE

4 Numidarum.
Regel 3-4:
Hoofdzin 1: Praecedebat ipse vinctus
Participium bij ipse: vinctus
Hoofdzin 2: sequebatur grex nobilium Numidarum
IN H O UD SOPG AVE

13 nuptum dederit.
Regel 4-13:
Hoofdzin: Tum […] quisque […] magnitudini t/m regem (r. 6)
Bijzin: quantum … plurimum poterat
Gerundium: victoriam suam augendo
A.c.I. bij addebat: A. = illum; I. = esse regem
Betrekk. bijzin: cuius t/m Carthaginiensisque
Bijzin 1: ut Scipio t/m navigaverit
Gerundivumconstructie: ad amicitiam eius petendam
Ablativus absolutus: relicta provincia Hispania exercituque
Bijzin 2: [ut] Hasdrubal t/m dederit.
IN H O UD SOPG AVE

2 imperatores, Poenum Romanumque.
Regel 1-2:
A.c.I. 2 bij addebat: Habuisse t/m Romanumque.
A. = eum; I. = Habuisse
IN H O UD SOPG AVE
2 Sicut ab dis
Regel 2-4:
Bijzin: Sicut ab dis t/m petisset
Gerundivumconstructie: hostiis mactandis
A.c.I. 3 bij addebat: ita ab eo t/m petitam.
A. = amicitiam; I. = petitam [esse]
IN H O UD SOPG AVE

Regel 5-7:
A.c.I. 4 bij addebat: Iam t/m opes.
A. = [eum]; I. = habuisse
Bijzin: ut t/m redegerit
Participium bij Masinissam: regno pulsum
Bijzin: ut vita t/m tegeretur.
Participium bij eius: ferarum t/m viventis
Zelfstandig participium te verbinden met viventis: rapto
IN H O UD SOPG AVE

2 praetorium ad Scipionem est perductus.
Regel 1-2:
Hoofdzin: His t/m perductus.
Participium bij rex: His t/m celebratus
Zelfstandig participium te verbinden met sermonibus: circumstantium
IN H O UD SOPG AVE
2 Movit et
Regel 2-5:
Hoofdzin: Movit t/m iuncti.
Participium bij fortuna: praesenti fortunae conlata
Dominant participium bij dextrae: datae
Participium bij foederis: publice ac privatim iuncti.
IN H O UD SOPG AVE

2 victore.
Regel 1-2:
Hoofdzin: Eadem t/m victore.
Gerundivumconstructie: in adloquendo victore.
IN H O UD SOPG AVE

10 acceperit.
Regel 2-10:
Bijzin: Nam cum Scipio […] quaereret
Afh. vraagzin: quid sibi voluisset
Betrekk. bijzin: qui non t/m intulisset
Hoofdzin: tum ille t/m fatebatur, sed non tum demum
A.c.I. 1 bij fatebatur: A. = sese; I. = peccasse … atque insanisse
Bijzin: cum t/m cepisset
A.c.I. 2 bij [fatebatur]: exitum t/m principium A. = eum; I. = exitum sui furoris … fuisse, non principium
A.c.I. 3 bij [fatebatur]: tum t/m insanisse A. = se; I. = insanisse
A.c.I. 4 bij [fatebatur]: tum t/m eiecisse A. = se; I. = ex animo eiecisse
Bijzin: cum t/m acceperit.
IN H O UD SOPG AVE

Regel 1-5:
A.c.I. 5 bij [fatebatur]: Illis t/m suam
A. = regiam … suam; I. = conflagrasse
A.c.I. 6 bij [fatebatur]: illam t/m conquiesse

A. = illam furiam pestemque; I. = avertisse atque alienasse, nec conquiesse
Bijzin: donec t/m induerit.
IN H O UD SOPG AVE

Regel 5-8:
A.c.I. 7 bij [fatebatur]: Perdito t/m esse A. = hoc; I. = solacii esse
Participia bij sibi: Perdito … atque adflicto
Bijzin: quod t/m videat.
A.c.I. bij videat: A. = eandem pestem ac furiam; I. = transisse
IN H O UD SOPG AVE

Regel 8-11:
A.c.I. 8 bij [fatebatur]: Neque t/m incautiorem;
A. = Masinissam; I. = Neque prudentiorem neque constantiorem … quam
Syphacem esse, etiam … incautiorem
A.c.I. 9 bij [fatebatur]: certe t/m duxisse.

A. = de volgende A.c.I.; I. = certe stultius … atque intemperantius [esse]
A.c.I.: A. = illum … se; I. = duxisse.
IN H O UD SOPG AVE
a. Scipio is bezorgd over het huwelijk tussen Masinissa en Sophoniba (30.14.1-3)
Regel 1-8:
Bijzin: Haec t/m dixisset
Participium bij het onderw. van dixisset: amatam apud aemulum cernens
Zelfstandig participium als lijd. vw. van cernens: amatam
Hoofdzin 1: non t/m pepulit
Hoofdzin 2: et fidem t/m festinatio
Ablativus absolutus: neque consulto neque expectato Laelio
Bijzin: ut […] eodem t/m conficeret.
Bijzin: quo die captam hostem vidisset
Participium bij hostem: captam
Participium bij [eam]: matrimonio iunctam
IN H O UD SOPG AVE
a. Scipio is bezorgd over het huwelijk tussen Masinissa en Sophoniba

(30.14.1-3)
Regel 8-10:
Hoofdzin: Et eo t/m Scipioni
Bijzin: quod t/m captivae.
IN H O UD SOPG AVE

2 supervenerunt.
Regel 1-2:
Hoofdzin: Haec t/m supervenerunt.
Participium bij [ei]: Haec secum volutanti
IN H O UD SOPG AVE
2 Quos cum pariter ambo et benigno

5 adloquitur:
Regel 2-5:
Bijzin: Quos cum t/m celebrasset
Hoofdzin: abductum t/m adloquitur
Participium bij Masinissam: abductum in secretum
IN H O UD SOPG AVE

Regel 5-8:
Hoofdzin: Aliqua t/m commisisse.
A.c.I. 1 bij existimo: A. = te; I. = venisse
Participium bij te: Aliqua … intuentem in me bona
Gerundivumconstructie: ad iungendam mecum amicitiam
A.c.I. 2 bij existimo: A. = [te]; I. = commisisse
IN H O UD SOPG AVE
8 Atqui nulla
Regel 8-11:
Hoofdzin: Atqui nulla earum virtus est
Betrekk. bijzin 1: propter quas tibi adpetendus visus sim
Gerundivum van verplichting: adpetendus [esse] (visus) sim
Betrekk. bijzin 2: qua t/m gloriatus fuerim.
IN H O UD SOPG AVE

2 Masinissa, adiecisse velim.
Regel 1-2:
Hoofdzin: Hanc t/m velim.
A.c.I. bij velim: A. = te; I. = adiecisse
IN H O UD SOPG AVE
2 Non est, non — mihi crede

Regel 2-4:
Hoofdzin: Non est, non […] tantum t/m voluptatibus.
Tussenzin: mihi crede
Participium bij ab … voluptatibus: circumfusis undique
IN H O UD SOPG AVE
4 Qui eas
7 victo habemus.
Regel 4-7:
Betrekk. bijzin: Qui eas t/m domuit
Hoofdzin: multo t/m peperit
Bijzin: quam nos Syphace victo habemus.
Ablativus absolutus: Syphace victo
IN H O UD SOPG AVE

10 malo.
Regel 7-10:
Betrekk. bijzin: Quae t/m fecisti
Ablativus absolutus: me absente
Hoofdzin 1: libenter et commemoravi et memini
Hoofdzin 2: cetera t/m malo.
A.c.I. bij malo: A. = te ipsum; I. = reputare … erubescere
Ablativus absolutus: me dicente
IN H O UD SOPG AVE
d. Syphax
en al zijn bezittingen behoren aan de Romeinen (30.14.8-11)
Regel 1:
Hoofdzin: Syphax t/m est.
IN H O UD SOPG AVE
Regel 2-9:
Hoofdzin 1: Itaque ipse t/m homines […] praeda populi Romani est;
Betrekk. bijzin 1: qui incolunt
Betrekk. bijzin 2: quicquid denique Syphacis fuit
Hoofdzin 2: et regem coniugemque eius […] Romam oporteret t/m esse
Bijzin 1: etiamsi t/m esset
Bijzin 2: etiamsi t/m videremus
A.c.I. 1 bij oporteret: A. = regem coniugemque eius; I. = mitti
A.c.I. 2 bij oporteret: A. = iudicium atque arbitrium; I. = senatus populique Romani … esse
Betrekk. bijzin: quae t/m dicatur.
N.c.I. bij dicatur: N. = [ea]; I. = alienasse atque … egisse
IN H O UD SOPG AVE

Regel 9-11:
Hoofdzin 1: Vince animum
Hoofdzin 2: cave
Bijzin 1: deformes multa bona uno vitio
Bijzin 2: et tot t/m culpa […] corrumpas
Bijzin: quam causa culpae est

Ce Latijn 2024 Hoofdstuk 12 Scipio en Sophoniba

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ce Latijn 2024 Hoofdstuk 12 Scipio en Sophoniba

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

IN H O UD SOPG AVE

VO R I G E V E RTA L I N G VO LG E N D E V E RTA L I N G Met deze knoppen kun je navigeren naar de vorige of

L AT I J N Met deze knop kun je navigeren naar de Latijnse tekst.

HOOFDSTUK 12 SCIPIO EN SOPHONIBA (30.12.3-15)

a. Iedereen heeft bewondering voor Syphax (30.13.1-5)

b. Syphax was Masinissa de baas (30.13.5-7)

c. Syphax wordt voor Scipio geleid (30.13.8)

d. Syphax erkent zijn fouten (30.13.9-11)

e. Door zijn huwelijk had hij zijn verstand verloren (30.13.12-14)

HOOFDSTUK 12 SCIPIO EN SOPHONIBA (30.12.3-15)

3. SCIPIO HEEFT MOEITE MET WAT MASINISSA HEEFT GEDAAN (30.14-15)

a. Scipio is bezorgd over het huwelijk tussen Masinissa en Sophoniba (30.14.1-3)

b. Scipio neemt Masinissa apart (30.14.3-5)

c. Masinissa had zelfbeheersing moeten tonen (30.14.6-8)

d. Syphax en al zijn bezittingen behoren aan de Romeinen (30.14.8-11)

a. Iedereen heeft bewondering voor Syphax (30.13.1-5)

a. Iedereen heeft bewondering voor Syphax (30.13.1-5)

1 Syphacem in castra adduci cum esset nuntiatum, omnis

a. Iedereen heeft bewondering voor Syphax (30.13.1-5)

b. Syphax was Masinissa de baas (30.13.5-7)

b. Syphax was Masinissa de baas (30.13.5-7)

1 Habuisse eum uno tempore in potestate duos

b. Syphax was Masinissa de baas (30.13.5-7)

5 Iam tantas habuisse opes, ut Masinissam regno pulsum

c. Syphax wordt voor Scipio geleid (30.13.8)

c. Syphax wordt voor Scipio geleid (30.13.8)

1 His sermonibus circumstantium celebratus rex in

d. Syphax erkent zijn fouten (30.13.9-11)

d. Syphax erkent zijn fouten (30.13.9-11)

1 Eadem haec et Syphaci animum dederunt in adloquendo

d. Syphax erkent zijn fouten (30.13.9-11)

e. Door zijn huwelijk had hij zijn verstand verloren (30.13.12-14)

e. Door zijn huwelijk had hij zijn verstand verloren (30.13.12-14)

1 Illis nuptialibus facibus regiam conflagrasse suam;

e. Door zijn huwelijk had hij zijn verstand verloren (30.13.12-14)

5 Perdito tamen atque adflicto sibi

e. Door zijn huwelijk had hij zijn verstand verloren (30.13.12-14)

8 Neque prudentiorem neque

a. Scipio is bezorgd over het huwelijk tussen Masinissa en

a. Scipio is bezorgd over het huwelijk tussen Masinissa en

b. Scipio neemt Masinissa apart (30.14.3-5)

b. Scipio neemt Masinissa apart (30.14.3-5)

1 Haec secum volutanti Laelius ac Masinissa

b. Scipio neemt Masinissa apart (30.14.3-5)

5 ‘Aliqua te existimo, Masinissa, intuentem in

b. Scipio neemt Masinissa apart (30.14.3-5)

c. Masinissa had zelfbeheersing moeten tonen (30.14.6-8)

c. Masinissa had zelfbeheersing moeten tonen (30.14.6-8)

1 Hanc te quoque ad ceteras tuas eximias virtutes,

c. Masinissa had zelfbeheersing moeten tonen (30.14.6-8)

c. Masinissa had zelfbeheersing moeten tonen (30.14.6-8)

7 Quae me absente strenue ac fortiter

d. Syphax en al zijn bezittingen behoren aan de Romeinen

d. Syphax en al zijn bezittingen behoren aan de Romeinen

1 Syphax populi Romani auspiciis victus captusque est.

d. Syphax en al zijn bezittingen behoren aan de Romeinen

d. Syphax en al zijn bezittingen behoren aan de Romeinen

9 Vince animum; cave

a. Iedereen heeft bewondering voor Syphax (30.13.1-5)

b. Syphax was Masinissa de baas (30.13.5-7)

1 Habuisse eum uno tempore in potestate duos

1 Dat hij op één moment/tegelijkertijd twee bevelhebbers in zijn macht

b. Syphax was Masinissa de baas (30.13.5-7)