Eklesjan Jata

KLASA VIII-B

Fibrat Optike &

Elektromagnetet
Lenda:Fizike
Shkolla 9-vjecare “HILLARY CLINTON”
Fibrat optikejanë fije
qelqi industrial,
përçuese (transmetuese)
tëdritësapo pjesë të
spektrit të saj, që në
krahasim me fijet e telit
lejojnë një transmetim
shumë më të shpejtë
dhe më të madh të të
dhënave. Avantazhi i
tyre qëndron në
faktintrasmetojnë
sinjale që me
shpejtesinë e dritës. Një
sinjal elektrik për t'u
transmetuar në fibër
konvertohet në sinjal
optik dhe anasjelltas
BEST FOR You 2
O R G A N I C S C O M PA N Y
Dispersioni i dritës si dukuri fizike në fibra
optikKomunikimi mund të përcaktohet si
transferim i informacionit nga një pikë në
një tjetër. Kur kërkohet që informacioni të
dërgohet në distancë është e
domosdoshme të ndërtohet një sistem
kominikimi. Në një system komunikimi,
transerimi i informacionit bëhet me anë të
modulimit të informacionit mbi një vale
elektromagnetike, e cila vepron si bartëse
për sinjale. Kjo bartëse e moduluar
transmetohet në destinacionin e kërkuar,
ku ajo merret dhe demodulohet për të
fituar sinjalin origjinal të informacionit.
[1]Për këtë proces janë zhvilluar shumë
teknika të sofistikuara duke përdorur si
bartëse valët elektromagnetike që punojnë
nëMyradiosubtitle
frekuenca, frekuencat e valëve
milimetrike dhe mikrovalëve. Gjithashtu
komunikimi mund të arrihet duke
përdorur edhe një bartës elektromagnetik
që zgjidhet nga diapazoni optkë i
frekuencave.
 Sistemet optike komunikuese përdorin bartës të
frekuencave të larta (100 THz) në regjionin e dritës së
dukshme ose afër regjionit të rrezeve infratkuqe të
spektrit elektromagnetik. Këto nganjëherë quhen
sisteme me valë drite, për tu dalluar nga sistemet
mikrovalore, frekuencat bartëse të së cilave janë
zakonishtme të vogla për pesë shkallë të amplitudës
(∼1GHz). Sistemet komunikuese me fibër
optikëjanësisteme me valëdrite qëperdorin fibrat optike
për transmetimin e informacioneve. Sistemet e tilla
perdoren nëgjithëbotën qëprej 1980 dhe nërealitet
kanëbërërevulucion nëteknologjinëe
telekomunikimeve.[4]Në të vërtetë, teknologjia me valë
drite, se bashku me nanoelektronikën, besohet të jetë
faktori kryesor në arritjen e “epokës së informacionit”.
Qëllimet e kësaj teme janë përshkrimi i fenomeneve
optike në sistemet komunikuese me fibër optikë në
mënyrë gjithëpërfshirëse. Duke parë zhvillimet në
shekullin e fundit në teknologjinë komunikuese me
fibra optikë, fenomenet e tyre të rëndesishme optike
dhe ndikimin pozitive te tyre në përmirësimin e
përgjithëshemnë botën telekomunikuese, shqyrtimi i
këtyre fenomeneve optike është i një rëndësie kruciale,
për çka do të shqyrtojmë më detajisht ne këtë punim
diplome

BEST FOR You 4

O R G A N I C S C O M PA N Y
 » Funksionimi i nje fibre.Nje fiber optike transmeton me
nje burim drite i cili mbart nje informacion. Parimi
kryesor i punes se nje fibre optike eshte ligji i Snellit.
Gjithashtu burimi duhet qe te krijoj ne fiber nje
pasqyrim te plote te mbrendshem dhe kjo qe ndodh kur
koeficenti i thyerjes se mjedisit te pare eshte me i vogel
se ai i mjedisit te dyte qe eshte xhami, pra n1<n2 kur ky
kusht plotesohet drita qe futet ne fiber fillon te
pasqyrohet ne mynyre zigzage deri ne dalje te fibres. Nje
faktor i rendesishem eshte dhe hapja numerike e fibres
qe ka te bej me kendin me te vogel te mundshem qe
lejon futjen e drites NA sa me e madhe te jete NA aq me
shume e holle mund te projektohet nje fiber.Burimi i
drites.Burimi i drites apo dhe mesazheri i informacionit
te fibres mund te jete nje laser me nje gjatesi vale te
caktuar dhe me nje frekuence te caktuar gjithashtu
mund te perdoren edhe dioda led te cilat bejne te njejten
gje por laserat jane me te mire ne fakt per te bere kete
gje.Llojet e fibrave optike:Llojet e fibrave optike jane dy
llojesh nga menyra e transmetimit te drites ne
mbrendesi te tyre. Atojane SIF (step-index fiber) dhe GIF
(graduate index fiber). Ndryshimi midis tyre qendron
pasi ne keto te parat e bejne transmetimin e drites ne
menyre zigzage ndersa fibrat Gif e bejne kete gje ne
menyre te lakuar . Fibrat Gif kane peparsi pasi sinjali i
drites ne to ka nje gjeresi brezi frekuencash me te
madhe dhe por dhe nje si pasoje nje gjatesi vale me te
vogel dhe nuk rekomandohen ne largesi te medha pasi
do ti duheshin shume perserites

BEST FOR You 5

O R G A N I C S C O M PA N Y
 » ProdhimiNë fabrikimin e fibrave optike për të
siguruar transmetimin e dritës duhet të kemi
një ndryshim të indekseve të thyerjes brenda
fibrës(midis zemrës dhe mbështjelljes).Indeksi i
thyerjes i materialit që do të formojë zemrën e
fibrës duhet të ndryshojë me vlera të ulëta nga
indeksi i materialit të mbështjelljes. Në veçanti
kjo është e rëndësishme tek fibrat me indeks
gradual, ku ndryshimi duhet të jetë i
vazhdueshëm dhe jo shkallë.
» Materialet e përdorura në fabrikimin e fibrave
me indeks gradual janë vetëm materialet
qelqore. Fibrat plastike kanë gjetur përdorim
vetëm në disa aplikime në distancë të shkurtër
dhe brez të ngushtë. Ekzistojnë dy metoda të
fabrikimt të fibrave optike:a)teknika
tradicionale e përpunimt të qelqit: qelqi
përpunohet në gjendje të shkrirë duke
prodhuar një strukturë qelqore me shumë
komponente.b)metoda me depozitim në gjendje
të avulltë: që prodhojnë qelqe të pasura me
silic, që kanë temperatura të shkrirjes tepër të
larta për të lejuar përpunimin e tyre me
procesin tradicional te shkrirjes

BEST FOR You 6

O R G A N I C S C O M PA N Y
 » Elektromagneti është një lloj magneti në të cilin fusha
magnetike është prodhuar nga rryma elektrike. Në teorinë
elektromagnetike solenoidi është shumë me rëndësi sepse për
një rrymë të caktuar fusha magnetike brenda solenoidit është
praktikisht uniforme, dhe po ashtu e shumëllojshme ashtu që
ndryshimi i rrymës mund ta ndryshon intensitetin e fushës
magnetike.Elektromagnetet jane magnet te krijuar nga kalimi i
rrymes elektrike neper percjellesit ne forme
spirale.Elektromagneti i bazuar në solenoid është elementi bazë
i shumë pajisjeve elektrike, si p.sh zilja elektrike, reletë, vinçat
magnetik, dëgjuesja e telefonit, etj.Një elektromagnet është një
lloj magneti në të cilin fusha magnetike prodhohet nga një
rrymë elektrike. Elektromagnetët zakonisht përbëhen nga tela të
mbështjellë në një spirale. Një rrymë përmes telit krijon një
fushë magnetike e cila është e përqendruar në vrimë, duke
treguar qendrën e spirales. Fusha magnetike zhduket kur rryma
fiket. Kthesat e telit shpesh mbështillen rreth një bërthame
magnetike të bërë nga një material ferromagnetik ose
ferrimagnetik si hekuri; bërthama magnetike përqendron
fluksin magnetik dhe bën një magnet më të fuqishëm. Avantazhi
kryesor i një elektromagneti mbi një magnet të përhershëm
është se fusha magnetike mund të ndryshohet shpejt duke
kontrolluar sasinë e rrymës elektrike në mbështjellje.
Megjithatë, ndryshe nga një magnet i përhershëm që nuk ka
nevojë për energji, një elektromagnet kërkon një furnizim të
vazhdueshëm të rrymës për të ruajtur fushën magnetike.
Elektromagnetët përdoren gjerësisht si përbërës të pajisjeve të
tjera elektrike, si motorët, gjeneratorët, solenoidet
elektromekanike, reletë, altoparlantët, disqet e ngurtë, makinat
MRI, instrumentet shkencore dhe pajisjet e ndarjes magnetike.
Elektromagnetët përdoren gjithashtu në industri për marrjen
dhe lëvizjen e objekteve të rënda hekuri si hekuri dhe çeliku.

BEST FOR You 7

O R G A N I C S C O M PA N Y
 » Zbatimi
» Zilja elektrike
» Ka tipe të ndryshme të zileve ku në shumicën prej tyre
armatura prej hekurit të butë tërhiqet nga
elektromagneti. Një zile thjeshtë është treguar në Fig. 5.
Shtypja e butonit e lejon qarkullimin e rrymës nëpër
bobinë. Pasi bobina me bërthamë hekuri magnetizohet,
armatura prej hekurit të butë tërhiqet nga
elektromagneti. Armatura e terheq po ashtu edhe
çekanin i cili e godet gongun. Kur qarku hapet bobina
çmagnetizohet, spiralja elastike e kthen armaturën
prapa në pozitën fillestare. Çekani punon vetëm kur
butoni shtypet. Releja

» Releja
» Është e ngjashme me zilen elektrike në përjashtim që
kontaktet hapen ose mbyllen me veprimin e
elektromagnetit në vend të goditjes së gongut. Një rele
tipike e thjeshtë është treguar në Fig. 6, i cili përbëhet
nga bobina e pështjellur në hekur të butë. Kur të
eksitohet bobina armatura e varur e hekurit të butë
tërhiqet nga elektromagneti dhe mbështetet për dy
kontakte fikse, kështu që ato lidhen mes veti duke e
mbyllur në këtë mënyrë ndonjë qark elektrik tjetër.

BEST FOR You 8

O R G A N I C S C O M PA N Y
 » Vinçi magnetik

» a) Vinçi magnetik dhe b)Dëgjuesja telefonike

» Vinçat me elektromagnet ndërtohen me elektromagnete
të mëdhenj, dhe përdoren për ngarkim-shkarkimin e
pjesëve metalike të hekurit dhe çelikut. Në Fig. 7 është
treguar një i tillë, ku bobina B, është pështjellë në
bërthamën qendrore P të mbajtjes së hekurit. Mbi
faqen e elektromagnetit është vendosë një pllakë jo
magnetike mbrojtëse R. Ngarkesa Q e cila duhet të jetë
magnetike ngrihet kur eksitohen bobinat dhe krijojnë
fluksin magnetik M, të treguar me vija.
» Dëgjuesja telefonike
» Kur transmetuesi ose mikrofoni i konverton valët
zanore në sinjale elektrike, dëgjuesja telefonike sinjalet
elektrike i konverton sërish në valë zëri. Në Fig. 7b
është treguar një dëgjuese telefonike tipike e cila
përbëhet nga një magnet permanent me bobina të
pështjellura në polet e tij. Një diafragmë e hollë
fleksibile nga materiali magnetik është e përforcuar në
pozicionin afër poleve magnetike por nuk i takon ato.
Variacioni i rrymës nga transmetuesi e ndryshon
fushën magnetike dhe diafragma vibron në pajtim me
këtë ndryshim. Vibracionet prodhojnë vibracione
tonike që i korrespondojnë atyre të transmetuara.

BEST FOR You 9

O R G A N I C S C O M PA N Y
Insert or Drag & Drop your photo

BEST FOR You 10

O R G A N I C S C O M PA N Y
Table

Vendors Users Consultants Ad Buyers Gross Revenue Company

Revenue

20YY 0 0 2 0 $0 $0

20YY 10 100 50 10 $6,750 $1,013

20YY 50 500 60 500 $33,750 $5,063

20YY 200 2000 100 5000 $135,000 $20,250

20YY 400 4000 120 50000 $270,000 $40,500

BEST FOR You 11

O R G A N I C S C O M PA N Y
 BEST FOR You
O R G A N I C S C O M PA N Y

Thank You
April Hansson
+1 23 987 6554
april@lucernepublishing.com
www.lucernepublishing.com