Download as pptx, pdf, or txt
Download as pptx, pdf, or txt
You are on page 1of 159

SINTAKSIS

SINTAKSIS

• Ang sintaksis ay isa sa mga antas ng


wika na nakatuon sa masistemang
pagsama-sama o pag-ugnay-ugnay ng
mga salita upang bumuo ng
pangungusap (Santiago at Tiangco)
PANGUNGUSAP
• Isa itong salita o grupo ng mga salita na
naghahayag ng kompletong kaisipan
(Aganan, et.al, 1999)
Halimbawa: Naglilinis ng kwarto si Bing.
• Talaga!
BAHAGI NG PANGUNGUSAP
Paksa
ang pangunahing pinagtutuunan
nang pansin sa loob ng
pangungusap
PANAGURI

• Ang bahagi ng pangungusap na


nagbibigay ng karagdagang
kaalaman o ang nagsasabi ng tungkol
sa simuno (na ngayon ay paksa)
ANONG URI NG PANANALITA ANG
GINAGAMIT SA SIMUNO?

• Sumusulat ng Talambuhay ang


pinuno.
• Kami ay delegasyon ng Pilipinas.
• Hinahangaan ang matatalino.
• Huwag gambalain ang
ANONG URI NG PANANALITA ANG
GINAGAMIT SA SIMUNO
• Pangngalan ( Sumusulat ng Talambuhay ang
Pinuno)
• Panghalip (kami ay delegasyon ng pilipinas)
• Pang-uri (Hinahangaan ang matatalino)
• Pandiwa (Huwag gambalain ang mananalangin)
ANONG URI NG PANANALITA ANG
GINAMIT SA PANAGURI?
1. Malinamnam ang manggang hinog.
2. Nagsasaka sa mga gilid ng bundok ang mga
Ifugao.
3. Luntiang Rebulusyon ang paksa ng pulong.
4. Siya ang pinuno ng barangay.
ANONG URI NG PANANLITA ANG
GINAGAMIT SA PANAGURI
1. Pang-uri ( Malinamnam ang manggang hinog)
2. Pandiwa (Nagsasaka sa mga gilid ng bundok ang mga
Ifugao)
3. Pangangalan (Luntiang Rebulusyon ang paksa ng
pulong)
4. Panghalip (Siya ang pinuno ng barangay)
•URI NG PANGUNGUSAP

• Di-ganap
May paksa lamang oPanaguri lamang.
• Ganap
• Binubuo ng paksa at panaguri
URI NG DI-GANAP
1. Eksistensyal

Ito’y nagsasaad ng pagkamayroon ng isa


o mahigit na tao o bagay na tinutukoy.
Karaniwan ito ay nagsisimula sa may.
HALIMBAWA

1.May darating na mga panauhin.


2.May batang naglalaro sa itaas.
2. SAMBITLANG PANAWAG

Hal. Inay!
Nene!
Itay!
3. PAGTAWAG
1.Halika rito!
2.Lapit
3.Hoy!
4. PAUTOS
1.Tumigil ka!
2.Huwag!
3.Takbo!
5. NAGPAPAKITA NG PAGHANGA

1. Ang ganda!
2. Kay galing!
3. Ang lawak!
6. NAGPAPAHAYAG NG MATINDING DAMDAMIN

1. Aray!
2. Inakupo!
3. Naku!
7. NAGSASAAD NG PANAHON

1.Madilim na.
2.Bukang liwayway na.
3.Tanghaling tapat.
8. PAGBIBIGAY NA NAGING BAHAGI NA NG
ATING KULTURA

1. Magandang umaga po.


2. Salamat po.
3. Tao po.
9. PANAGOT TANONG

1.Uuwi ka na ba?
2. Opo
3. Hindi po.
10. PAGPAPAALAM
1. Aalis na ako!
2. Paalam na po!
11. PAKIUSAP
1. Pwede ba?
2. Maaari ba?
GANAP (PAKSA O PANAGURI)
Paksa
Ito ang pinag-uusapan sa pangungusap.
Panaguri
Bahagi ng pangungusap na nagsasaad o nagbibigay
ng impormasyon hinggil sa paksa ng pangungusap
MAAARI ANG PAKSA AT PANAGURI

Payak na simuno at payak


na panaguri
Hal.
• Ang tula ay isang anyo ng
panitikan
TAMBALANG PAKSA AT
TAMBALANG PANAGURI

•Ang wika at panitikan ay


sangkap at bahagi ng isang
kultura.
Payak na Paksa at Tambalang
Panaguri

Halimbawa
Ang Wika ay sangkap at
bahagi ng isang kultura
TAMBALANG PAKSA AT PAYAK NA
PANAGURI

Halimbawa
Ang Maikling Kwento at sanaysay
ay mga anyo ng panitikan
ANONG AYOS NG PANGUNGUSAP
ANG SUMUSUNOD?
1. Dumating na mula sa America si Marco.
2. Siya ay nagwagi ng unang gantimpala.
3. Ang mga bata ay masayang nagsipaglaro.
4. Maganda ang ninang ko.
5. Si Ramil ay nagbabasa ng aklat sa silid-aklatan.
6. Mamaya na aalis sina Mary Jane.
KARANIWANG AYOS

• Nauuna ang panaguri kaysa paksa


HALIMBAWA

1. Dumating na mula sa America si


Marco.
2. Maganda ang ninang ko.
3. Mamaya na aalis sina Mary Jane.
DI-KARANIWANG AYOS

Nauuna ang simuno o paksa kaysa


panaguri
HALIMBAWA

1. Siya ay nagwagi ng unang gantimpala.


2. Si Ramil ay nagbabasa ng aklat sa silid-
aklatan.
3. Ang mga bata ay masayang nagsipaglaro.
ANONG URI NG PANGUNGUSAP ANG
MGA SUMUSUNOD?
1. Ang wika ay ang pinakamahalagang sangkap ng
komunikasyon.
2. Umunlad pa kaya ang ating bansa?
3. Kaylaki ng iniunlad ng lalawigan ng Rizal!
4. Joseph, pakiputol mo nga ang mga sanga ng kahoy.
Ang pangungusap na
nagpapahayag ng isang
katotohanan. Ito ay binubuo ng
paksa at panaguri na ginagamitan
ng bantas na tuldok.
PASALAYSAY
HALIMBAWA

Ang wika ay ang


pinakamahalagang sangkap ng
komunikasyon.
Ang pangungusap na nagnanais
makabatid hinggil sa isang bagay
na nais malaman. Ginagamitan
ito ng bantas na pananong sa
hulihan.
PATANONG
HALIMBAWA

Uunlad pa kaya ang ating


bansa?
Ang pangungusap na
nagpapahayag ng masidhing
damdamin at paghanga.
Ginagamitan ito ng bantas na
padamdam sa hulihan.
Padamdam
HALIMBAWA

Kaylaki ng iniunlad ng lalawigan ng


Rizal!
Panginoon, salamat po!
Naku! Nadapa ang bata.
Ang pangungusap na
nakikiusap o nag-uutos ay
ginagamitan ng kuwit kung
may patawag, at may tuldok
sa hulihan.
PAUTOS
HALIMBAWA

1. Joseph, pakiputol mo nga ang mga


sanga ng kahoy.
2. Lani, bigyan mo nga ako ng asin.
ANONG KAYARIAN NG PANGUNGUSAP ANG
SUMUSUNOD? ANO ANG PAGKAKAIBA?
• Si Carlo ay naglalaba.
• Si Carlo ay naglalaba samantalang si Carla ay nagluluto.
• Si Carlo ay naglalaba samantalang si Carla ay nagluluto habang
maaga pa.
• Si Carlo ay naglalaba samantalang si Carla ay nagluluto habang
maaga pa sapagkat si Mang Andoy ay papasok sa trabaho at si
Aling Marta ay pupunta sa palengke.
Uri ng pangungusap ayon
sa Kayarian
Ang pangungusap kung
nagbibigay ng isang
kaisipan lamang
PAYAK
• PAYAK- pinakasimpleng anyo ng pangungusap na binubuo ng isang
punong sugnay
• 1 paksa + 1 panguri
Ang pangulo ay inspirasyon.
• 1 paksa + 2 panaguri
Ang pangulo ay huwaran at inspirasyon
• 2 paksa + 1 panaguri
Ang pangulo at ang pangalawang pangulo ay huwaran
• 2 paksa + 2 panguri
Ang pangulo at ang pangalawang pangulo ay huwaran at inspirasyon
TAMBALAN

Binubuo ng 2 punong sugnay (punong sugnay


1 + pangatnig + punong sugnay 2)

[Ako ay nagsusulat] habang [siya ay


naglalaro.]
HUGNAYAN

1 punong sugnay + 1 o higit pang katulong na


sugnay

[Ang pangulo ay nagpatupad ng batas] upang


[matulungan ang taumbayan].
LANGKAPAN
2 o higit pang punong sugnay + 1 o higit pang
katulong na sugnay
halimbawa:
• [Ang pangulo ay inspirasyon] at [siya ay
nagpapatupad ng batas] upang [matulungan ang
taumbayan] at [gumagawa din siya ng mga paraan]
upang [mapaunlad ang ekonomiya]
MGA PANGATNIG
• PANIMBANG: at, saka, pati, habang,
samantalang, ngunit, subalit, kahit, bagamat,
datapwat

• PANTULONG: dahil, sapgkat, kasi, palibahasa,


kung, kapag, upang, kaya, samakatuwid
PAGPILI NG TUMPAK SA SALITA NG
PANGUNGUSAP
1. Tiyakin ang salita ay angkop sa ibig sabihin.
Hal.
Di-angkop: Maganda titigan ang Lawa ng Laguna

Angkop: Maganda malasin ang Lawa ng Laguna


2. Tiyakin na angkop ang panlapi ng
salitang ginamit.

Di-angkop: Nakain ka na ba?

Angkop: Kumain ka na ba?


Lalawiganin ang salitang nakain (sa
Batangas) kaya dapat ay kumain na
pambansa ang gamitin.
Di-angkop
Linanghap namin ang masamyong
bango ng sampaguita.
Angkop
Nilanghap namin ang masamyong
bango ng sampaguita.
3. Tiyakin na timbang ang ideya ng mga
salitang ginamit.
Di-angkop: Nagsitangis ang mga eskuwater
na nawalan ng bahay at nagbalot ng kanilang
abubot.
Angkop: Nagsitangis ang mg eskuwater na
nawalan ng bahay at nagsipagbalot ng
kanilang abubot.
Ang nagsitangis ay maramihan at
ang nagbalot ay isahan. Dapat gawin
na parehong maramihan (nagsitangis
at nagsipagbalot) ang pandiwa sa
pahayag.
Di-angkop:
• Ang pagod at nagugutom na bata ay
nakatulog.

Angkop:
• Ang pagod at gutom na bata ay
nakatulog.
4. Tiyakin nagkakaisa ang aspekto ng mga
pandiwang ginamit.
Di-angkop:
Nagsialis na ang mga tao sa plasa at
nagsisiuwi na sa mga bahay nila.
Angkop:
Nagsialis na ang mga tao sa plasa at nagsiuwi
na sa mga bahay nila.
Naganap na ang nagsialis ngunit
nagaganap naman ang nagsisiuwi.
Gawing naganap na rin ang
nagsisiuwi kaya nag angkop
nagsiuwi.
5. Iwasan ang labis na panghihiram ng salitang Ingles
lalo na’t hindi pa iyon lubusang tinatanggap ng marami
at mayroon namang katumbas na katutubong salita natin
ang mga iyon.
Di-angkop:
Na-aarest na rin ang mga murderer ni Lopez.
Angkop:
Nahuli na rin ang pumatay kay Lopez.
Di-angkop:
Ang school ba ninyo ay near sa market?
Angkop:
Malapit ba sa palengke ang paaralan
ninyo?
KAISAHAN NG
PANGUNGUSAP
Kailangan ang kaisahan sa
pangungusap para maging epektibo
ito. Kung bawat bahagi ng
pangungusap ay tumutulong para
maihayag nang malinaw ang
pangunahing diwa nito, sinasabing
may kaisahan ang pangungusap.
1.Huwag pagsamahin sa
pangungusap ang hindi
magkakaugnay na kaisipan
WALANG KAISAHAN

Hindi uunlad ang ating wika


kapag hindi natin ito ginamit at
nahilig tayo sa kalayawan.
MAY KAISAHAN

Hindi uunlad ang ating wika


kapag hindi natin ito ginamit.
PALIWANAG

Walang kaugnayan sa pahayag na


“uunlad ang wika natin kapag
ito’y ginamit natin” ang
“pagkahilig natin sa kasiyahan”.
2. Ang pagtataglay ng maraming
kaisipan sa pangungusap ay labag
kaisahan ng pangungusap dahil
lumalabo ang pangunahing
isipang ipinahahayag.
DI-MABISA
Ang pagsasayaw gaya rin ng paglalaro
ng mga bata ng taguan, kung gabing
walang buwan at ng pagdadama ng mga
lalaking walang magawa at
nagpapalipas ng oras sa pagupitan ay
tunay na nakaaliw.
MABISA
Ang pagsasayaw, gaya ng
paglalaro ng taguan ng mga
bata, ay tunay na nakalilibang.
3.Gawing malinaw sa pangungusap kung alin
ang pangunahing sugnay at ang pantulong na
sugnay .
Pantulong na sugnay: ay walang diwa kung
di isasama sa punong sugnay. Nagsisimula ito
sa pangatnig.
Punong Sugnay: sugnay na may diwa may
Simuno at panaguri.
Di-mabisa
Nang kami ay manood ng sine, siya ay
wala sa bahay.
Mabisa:
Nang siya ay wala sa bahay, kami ay
nanood ng sine.
•Upang masagip niya iyon,
lumusong siya sa baha para masagip
ang kotse.

•Upang masagip niya ang kotse,


lumusong siya sa baha.
4. Gamitin ang tinig na balintiyak
ng pandiwa kapag ang simuno ng
pangungusap ay hindi siyang
gumaganap ng kilos.
Balintiyak
•kapag ang salitang tagaganap ng
kilos o galaw ng pandiwa ay hindi
ginagamit na simuno at ang
nasabing tagaganap ay nasa
hulihan ng pandiwa.
MALI
Si Jose ay binili ang relo
para kay Manding.
TAMA
Ang relo ay binili ni Jose
para kay Manding.
Binili ni Jose ang relo para
kay Manding.
MALI
Si Marie ay kinuha ang
hinog na papaya sa puno.
TAMA
Ang hinog na papaya sa puno
ay kinuha ni Marie.
Kinuha ni Marie ang hinog na
papaya sa puno.
5. Huwag ilayo sa salitang panuring sa
tinuturingang salita.
2 kategorya ng mga salita ang magagamit na
panuring:
Pang-uri na panuring sa pangngalan o panghalip.
Hal.
• Ang matalinong mag-aaral sa klase ko ay
iskolar.
Pang-abay na panuring sa
pandiwa, pang-uri o kapwa pang-
abay.
Halimbawa:
•Umalis agad ang mag-anak.
MALAYO
•Maganda ang nobelang
binasa mo talaga.
MALAPIT
•Maganda talaga ang
nobelang binasa mo.
MALAYO
•Tinawag ni Tony ang
tao nang malakas.
MALAPIT
•Malakas na tinawag ni
Tony ang tao.
•Mahirap ang buhay ngayon
talaga.
•Mahirap talaga ang buhay
ngayon.
•Sa Filipino, nauuna ang
panaguri kaysa sa simuno sa
karaniwang ayos ng
pangungusap.
•Ginamit ni Ana ang perlas sa
klase na bigay ng lola niya.
•Ginamit ni Ana sa klase ang
perlas nabigay ng lola niya.
Halimbawa:
• Minahal at ginagamit niya ang sariling wika.
Kaysa
• Ang sariling wika ay minamahal at ginagamit niya.
• Magalang na sinagot ni Popy ang tanong ng guro.
Kaysa
• Si Popy ay magalang na sumagot sa tanong ng
guro.
• A. Magling magturo ang titser ko.
• B. Sinusubukang lutasin ni GMA ang problema.

Kaysa:
A.Ang titser ko ay magaling magturo.
B.Ang problema ay sinusubukang lutasin ni
GMA.
Semantika
Sentro sa pag-aaral ng
komunikasyon ang semantika. Ito rin
ay pag-aaral, kung paano ang isang
salita masusuri at mabibigyan ng
pagpapakahulugan.
Saklaw rin nito ang pag-aaral na may
kaugnayan sa relasyon o ugnayan ng mga
salita sa isang pangungusap. Ito rin ay isang
pag-aaral kung paano nabibigyang kahulugan
ang mga salita batay sa paggamit nito sa
pangungusap o pahayag.
Nagkaroon ng pagbabago ang
wika sa iba’t ibang panahon. Ang mga
katuturang ibinibigay ngayon sa isang
salita ay maaaring lumago, lumawak,
maiba sa isang henerasyon o
partikular na panahon.
• Ating isinasaalang-alang ang pagiging
nasyonal o pambansa, kadalisayan at pana-
panahong gamit bilang “batis” ng kawastuan
sa pagbibigay ng kahulugan ng salita. May
dalawang dimensyon ng pagbibigay
kahulugan sa isang salita.
Konotasyon at
Denotasyon
Konotasyon
tahas o nakatagong kahulugan
Denotasyon
literal na pagpapakahulugan ng isang
salita
SALITA KONOTASYON DENOTASYON

Bola matamis na dila laruan na hugis


bilog
Pusang itim nagbabadya ng uri ng hayop
kamalasan
Itim Kamatayan Kulay
Pagputi ng uwak hindi na pumuti ang uwak
matutuloy
PRAGMATIKS
PRAGMATIKS

ay isang sangay ng lingguwistika na


inilalarawan bilang pag-aaral ng
ugnayan ng mga anyong
lingguwistiko at mga gumagamit nito.
• Binibigyang-pansin dito ang gamit ng wika
YULE (1996)

sa mga kontekstong panlipunan gayundin


kung paano lumilikha at nakauunawa ng
kahulugan ang tao sa pamamagitan ng wika.”
• Nakatuon ang larangan ng pragmatiks sa ko
munikatibong aksyon sa loob ng kontekstong
sosyokultura, sa madaling salita, binibigyan
g pansin ang kaang
kupan ng gamit ng wika sa
isang partikular na sitwasyon
PARA KAY FRASER (2010)

Nakapaloob sa kakayahang ito


ang pagpaparating ng mensaheng ninanais
kasama ang lahat ng iba pangkahulugan-
sa anomang kontekstong sosyo-kultural.
CHOMSKY

• Ang kakayahang ito ay


tumutukoy sa kaalaman
kung paano naiuugnay ang
wika sa sitwasyon na
pinaggagamitan nito.”
SANG-AYON NAMAN KINA BADAYOS AT MGA
KASAMA 2010:
Ang pragmatiks ay kinapapalooban ng tatlong
pangkalahatang kakayahan sa komunikasyon:
1. Ang gamit ng wika sa iba’t ibang layunin gaya
ng pagbati, pagbibigay impormasyon, pagnanais,
paghiling, at pagbibigay-pangako.
2. Paghiram o pagbabago ng wikang gagamitin
batay sa pangangailangan o inaasahan ng
tagapakinig at/o sitwasyon.
3. Ang paggamit ng tuntunin sa isang talastasan at
mga naratibong dulog gaya ng pagkukuwento,
pagbibigay ng ulat, at iba pa.
Halimbawa:
C’omon guys let’s go Saturday
night!
DISKURSO
San
tos, • Nagmula sa salitang Latin na discursos na nangangahulugang
et “running to and from”
al.,
200
8
(St • Binubuo ito ng paggamit ng wikang pasalita at pasulat maging ang
reg
a, lenggwaheng pasenyas at multimedyang paraan ng komunikasyon
200
5)
(Ha • Bilang gamit ng wika ay bahagk ng Sistema ng mga arbitraryong
tch, simbolo ng tunog, sintaks at semantiks
199
2).
• Isang aktibidad kung saan ang pag-uusap ay di-lamang
(Sa
ntia pagpapalitanng ideya kundi pagpapalawig ng talakayanat
go,
199
pagpapakahulugan
5)
(Fre
ema • Isang paraan ng pakikipagkomunikasyon ng tao sa kanyang kapwa
n,
2003
)
(Alc
araz • Tumutukoy sa interaktibong komunikasyon o kombersasyon sa pagitan ng
, et nagsasalita at nakikinig
al.,
2005
)
• Gamit ng wika na bunga ng komunikasyon na nagreresulta sa pagbubuo
(San
tos, ng mga talata, pagsisimula at pagpapatuloy ng kombersasyon, pag-
et iinterbyu at iba pa nang may pagkakaugnay-ugnay ang paraan ng
al., paglalahad
2008
)
Mga Kakayahang Pandiskurso (Mabilin, et al., 2012)
1. Kakayahang Panliggwistika (linguistic Competence)
• Ito ang bumubuo ng mga pangungusap o pahayag ayon
sa wastong kayariang panggramatika kasama na ang tuntunin
at estruktura ng wika.
2. kakayahang Komunikatibo (Communicative
Competence)
Ito ang kakayahang umunawa at gumamit ng mga
pangungusap ayon sa kayariang panretorika at ayon na rin sa
hinihingi ng sitwasyon at pagkakataon.
Pasalita at Pasulat na Diskurso
Pasalita
• Kadalasan sa natural na paraan at hindi gaanong
napaghandaan at bukas sa interbensyon ng
tagatanggap.
• Ang anomang nasabi na ay hindi na maaaring
baguhin o ayusin pa ang paraan ng pagbibitiw ng
salita.
• Ang nagsasalita ay walang oras na huminto
at mag-isip pa kung paano pagsusunod-
sunurin ang mga salita o pangungusap.
Halimbawa: • Kaswal na
• Pag-uusap sa telepono kombersasyon
• Interbyu • Pag-uutos
• Pamimili • Lektyur
• Konsultasyon sa doktor • Interaksyon sa loob ng
korte
• Diskusyon sa klasrum
• Mga biro atbp.
• Mga ritwal
Pasulat

• Karaniwan na ang teksto ay napaghandaan


• May panahon ang manunulat na mag-isip kung ano ang
sasabihin at paano ito sasabihin
• Ang pangungusap ay maayos na nabubuo
• Ang mga naisulat at maaari pang rebyuhin at baguhin
•Halimbawa: •Sanaysay
•Memo •tula
•Liham •maikling kwento
•Patalastas atbp.
Mga Gampanin sa Epektibong Diskurso

Layuning intrapersonal Gampaning pampersonal o pansarili

Layuning interpersonal Interasyong sosyal sa kapwa


Layuning direktib Nilalayon na lumitaw ang nais na resulta ng
isang diskurso sa pamamagitan ng pagbigay
utos at pagtanggi

Layuning reperensyal Ginagamit sa paghinuha ng impormasyon,


pagbalangkas ng paksa, pagkikritik, pag-
uusisa

Layuning malikhain Ginagamit sa paglinang ng imahinasyon at


abstraktong pag-iisip sa isang paksa tulad ng
malikhaing akda.
Mga Pagdulog ng Diskurso
1. Pagdulog etnograpiko o etnometodolohiya
• Pagtatangkang tuklasin ang pagpapakahulugan ng tao o grupo
ng tao sa mga bagay sa pamamagitan ng pag-oobserba sa
gawaing pantao.
• Hindi dapat igiit ng nag-oosbserba ang kanyang mga
persepsyon at kahulugan at pananaw sa inoobserbahan
• Ang layunin sa pag-oobserba ay maunawaan ang kahulugan
ng nag-oobserba (Wood, 1997).
• Pinag-aaralan dito ang estruktura ng panlipunang interaksyon
lalo na sa kung paano ang paraan ng pagpasok sa usapan ng
tao
• Mahalaga dito na makita ang wika bilang dinamiko,
panlipunan at interaktibong phenomenon sa
pamamagitan ng mga kalahok sa usapan
• Mahalaga ang papel dito ng mga paniniwala at
ekspektasyon ng mga kalahok ang kanilang mga
komon na kaalaman tungkol sa isa’t isa at sa daigdig at
ang sitwasyong kinasasangkutan nila (Crystal, 1996).
• Pinag-aaralan sa pagdulog na ito ang gamit ng wika sa
kultura at lipunan (Richard, 1993).
Speech Act Theory

• Ang mga akto ng pagsasalita ay tumutukoy sa


kung ano ang aksyon o reaksyon ng mga
tagapakinig sa mga sinasabi sa kanya nang
naaayon sa kung paano niya ito bigyan ng
kahulugan. Sa teoryang ito, anomang mga
binibigkas o sinasambit ay may dalawang
kahulugan (Austin; Richards, et. al., 1993).
Kahulugang proposisyonal (locutionary meaning)

• Ito ang literal na kahulugan na


inihahatid ng mga partikular na salita
at estrukturang binigkas o sinambit.
Illocutionary meaning
• Ito ang epekto ng sinambit o sinulat na teksto sa
tagapakinig o mambabasa. Ginagamit dito ang
pangungusap upang magsagawa ng gawain.
Nangangahulugan lamang na ang kombersasyon
ay isang fleksibol na teksto na pinagkakasunduan
sa pamamagitan ng mga kalahok sa kombersasyon
(Cook, 1989).
Teorya ng Akomodasyon

• Ang konsepto sa teoryang ito ay mula


kay Howard Guiles na tumutukoy sa
pagbabago ng paraan sa pagsasalita ng
isang tao upang maging katulad o di-katulad
sa paraan ang pagsasalita ng kausap.
2 uri ng Teorya ng Akomodasyon
1. Convergence o pakikihalubilo

• Nagpapakita na kapag ang isang indibidwal


ay nakikipag-usap sa kapwa, ang kanyang
pakikipag-usap ay halos nakakatulad na sa
kinakausap. Ang pagdulog na ito ay itinuturing
na isang taktika ng pagiging magalang sa
kinakausap (Holmes, 1993, Santos, et al., 2008).
2. Divergence o Pag-iiba
• Sadyang pag-iiba o paglayo sa
paraan ng pagsasalita ng kausap
upang ipakita o ipadama na naiiba
ang nagsasalita sa kinakausap.
Apat na Kahandaan sa Pagdidiskurso
Sa bawat pakikipag-usap natin sa ating
kapwa ay kaakibat nit ang iba’t ibang
layunin. Iba ang paraan ng pakikipag-usap
mo sa iyong ina kaysa iyong guro. Iba rin
ang paraan ng pakikipag-usap mo sa
matalik mong kaibigan at sa taong hindi
mo kakilala.
Ibig sabihin nito, magiging
matagumpay lang ang itong
pakikipag-usap kung ganap mong
matatamo ang iyong layunin. Para
mas mabisa ito, mayroon tayong apat
na uri ng pagpapahayag;
Diskursong Paglalahad

• Ito ang diskursong nagbibigay


kapaliwanagan o kaalaman sa isang konsepto.
Naghahayag ito ng kaparaan upang magbigay ng
impormasyon at kabatiran. Kadalasang ang
ganitong kayarian ay nahahanay sa mga tekstong
ekspositori, impormatib, ekspresib. Tulad na
lamang ng mga sumusunod:
• Pagbibigay ng depinisyon;
• Pagbibigay ng mga instruksyon kung paano gawin ang isang
bagay;
• Pagpapaliwanag sa pamamagitan ng pagbibigay ng
halimbawa;
• Pag-uuri at pagsusuri sa pagkakatulad at pagkakaiba ng mga
ideya’t kaalaman;
• Sanhi at bunga,
• Pagsulat ng mga balita at iba pa,.
Mga bahagi ng Diskursong Paglalahad
Simula
• Dito inilalahad ang simula ng mga
pangunahing kaalaman, kasama na rito
ang pagpapalutang ng pinakapaksang
pangungusap at mga kaisipang hihikayat
upang basahin ang sulatin.
Gitna
Binubuo ng mga talatang
magkakaugnay na tumalakay sa
kabuuan ng paksa.
Wakas
•Naglalahad ito ng mga kongklusyon,
pagbubuod, pagpapalutang ng
pinakadiwa ng paksa,
rekomendasyon , implikasyon.
Mga simulain ng Diskursong Paglalahad
Kaisahan
• Dapat isaalang ang kaisahan ng
paglalahad sa paksa upang hindi
mawalay sa tunay na konseptong nais
ipahayag.
Pagkakaugnay-ugnay
Upang matamo ang kaisahan sa paglaahad,
nararapat lamang na isaalang-alang ang
pagkakaugnay-ugnay ng mga ideya o diwa.
Iwasan ang pagiging maligoy sa paglalad
upang hindi ito magdulot ng kalituhan sa
mambabasa o tagapakinig.
Diin
Ang bawat pagbibigay-diin sa mga
ideya ay nagbibigay ng lubos na pag-unawa
sa mga mambabasa lalo pa’t ito’y
ginagamitan ng iba’t ibang paraang batay sa
estilo ng manunulat.
Mga Dapat Taglayin ng Mabuting Diskursong Paglalahad

Kawili-wili
Masidhi
Kaakit-akit
May buhay at angking kagandahan
Diskursong Paglalarawan
• Ang tungkulin ay maglalarawan o
pumipinta sa anyo , hugis, kayarian,
katagian at kaibahan ng mga bagay at
pangyayaring pinahahalagahan ng
naghahayag.
Dalawang Uri ng Diskursong Paglalarawan
1. Karaniwan
Nagbibigay-larawan sa isang paksa
batay sa tunay, likas o natural na
kaanyuan lamang, hindi ito
dinaragdagan ng anomang
imahinasyon o iba pang katangian.
2. Masining o Malikhain
Ito naman ang paglalarawang binibigyang
kula, buhay at sining ang paksang inilalarawan.
Lumilikha ito ng iba’t ibang imahinasyon at mga
malilikot na pag-iisip tungo sa pagbuo ng isang
buhay na larawan ayon sa damdamin o kaisipang
nais ipahatid ng may-akda. Gumagamit ito ng
masining na pagpapahag tulad ng idyoma at
tayutay.
Mga Katangian ng Paglalarawan

• Pagpili ng paksa
• Pagpili ng pananaw
• Pagbuo ng pangunahing larawan
• Pagpili ng mga sangkap
• Pagsasaayos ng mga sangkap
Diskursong Pagsasalaysay
• Ito ay karaniwang gamitin sa ating
mga personal na pagsulat o
pagsasalita. Kabilang din dito ang
tekstong naratib.
Katangian ng mga Diskursong Pasalaysay

• May kaakit-akit na pamagat


• May makabuluhan at mahalagang paksa
• Nakagaganyak at kawili-wili ang simula
• Wastong pagkakasunod-sunod
• May kaangkupan ang mga salita
• Makabuluhan pagkakaayos o pagkakabuo
• May mga kapana-panabik at kasukdulang tagpo
• May kawili-wili at magandang wakas
Diskursong Pangangatuwiran

Layunin ng diskursong ito na


manghikayat o mangumbinsi sa
pinaniniwalaan at pinaninindigan ng sumulat.
Inihahanay ng manunulat ang kanyang mga
proposisyon at argumentong nagbibigay
suporta ng kaalamang naus niyang sang-
ayunan.
• Pinakasensitibo ang diskursong ito sa
kadahilanang kailangan niyang magkaroon
nang mga mabibigat na pinagbabatayan tulad
na lamang ng ebedensiya. Kadalasang
isinasagawa sa paraang lohikal na kadalasan
ay ginagamitan ng pagtatalo. Sa akademya,
kabilang dito ang mga tekstong argumentatib
at persweysib.
Mga uri ng Diskursong Pangangatuwiran
1. Pangangatuwirang Pabuod (Inductive Reasoning)
Nagsisimula sa isang maliit na kaalamang
magtutungo sa ibayong pagtalakay sa pamamagitan
ng mga pagbibigay ng mga mahahalagang detalye
at impormasyon hanggang sa makabuo ng isang
pangkalahatang konsepto o simulain.
2. Pangangatuwirang Pasaklaw (Deductive Reasoning)

Nagsisimula sa isang
pangkalahatang konsepto na binibigyang
pagtalakay sa pamamagitan ng mga baha-
bahaging kaisipang may kaugnayan dito
hanggang sa tuluyang mailahad ang
kabuang konsepto.
Salamat sa Pakikinig!!!

You might also like