Tungo sa Pananaliksik Ikatlong Markahan–Modyul 8: Mga Kaisipang Nakapaloob sa Tekstong Binasa Kasanayang Pampagkatuto:
● Naipaliliwanag ang mga kaisipang
nakapaloob sa tekstong binasa (F11PS –IIIf – 92) Layunin ● Natutukoy ang mga pangunahin at pantulong na kaisipang nakapaloob sa tekstong binasa. ● Nakapagbabahagi ng sariling saloobin ukol sa tekstong binasa, at ● Nakabubuo ng pangunahin at mga pantulong na kaisipan gamit ang mga nlarawan. BALIK ARAL •1. Ano ang kahalagahan ng mga kaisipang nakapaloob sa iba’t ibang teksto? •2. Paano ito nakatutulong sa pagpapaunlad ng ating sarili, pamilya, komunidad, bansa at daigdig? Pagbasa at Pag-aaral ng Teksto PANGUNAHING KAISIPAN • Ang pangunahing kaisipan ay ang mensahe na nakapaloob sa isang larawan o teksto. Ito ang nais ipaunawa ng manunulat sa kaniyang mambabasa. Karaniwan itong matatagpuan sa unahang bahagi o pamaksang pangungusap ng teksto ngunit may ilang istilo ang manunulat na ang pamaksang pangungusap ay nasa hulihan, kung kaya ang pangunahing kaisipan ay maaaring matagpuan sa hulihan ng teksto. Tandaan! May pagkakataong hindi lantad sa teksto ang pangunahing kaisipan. PANTULONG NA KAISIPAN • Ang pantulong na kaisipan naman ay nagbibigay-linaw sa pangunahing kaisipan. Nagtataglay ito ng mga mahahalagang impormasyon na nakatutulong sa mambabasa upang higit na maunawaan ang teksto. Ito ay nagtataglay ng mga mahahalagang impormasyon tulad ng pangalan, lugar, paglalarawan, datos o istadistika at iba pa upang pagtibayin ang pangunahing kaisipan. BASAHINAT UNAWAIN
• Mahilig akong kumain ng gulay. Naniniwala ako na ito’y nakatutulong upang
lumakas ang ating katawan. Ito rin ay nakapagpapalinaw ng mata at nakapagpapakinis ng kutis. Nakatutulong din ito upang ilayo tayo sa sakit. Kung kaya, ang pagkain ng gulay ay mahalaga sa tao. BASAHIN
•ANG BUNGA NG KASALANAN
(ni Cirio H. Panganiban) Gawain 1
BASAHIN ANG BUNGA NG KASALANAN (ni Cirio H. Panganiban)
Sagutan
• Anong pangunahing kaisipan ang
nakuha mo mula rito? Ipaliwanag. TAYAHIN 1. Ito ay nagtataglay ng mga mahahalagang impormasyon tulad ng pangalan, lugar, paglalarawan, datos at iba pa upang pagtibayin ang pangunahing kaisipan. A. paksang pangungusap B. pangunahing ideya C. pansuportang detalye D. pantulong na kaisipan 4. Ito ay karaniwang matatagpuan sa unahang bahagi o pamaksang pangungusap ng teksto. A. paksang pangungusap B. pangunahing kaisipan C. pantulong na kaisipan D. sumusuportang detalye 2. Ito ay tumutukoy sa kung tungkol saan ang teksto. A. detalye B. ideya C. opinyon D. paksa 3. Alin sa sumusunod na salita ang hindi ginagamit bilang pantukoy ng pantulong na kaisipan? A. ano B. bakit C. ilan D. sino 5. Alin sa mga pahayag ang pangunahing kaisipan? A. Napakabait na bata ni Julius. B. Madaling utusan ang batang iyan. C. Magalang siyang makipag-usap sa tao. D. Masunurin siya sa kaniyang magulang. 6. Ito ay tumutukoy sa mensaheng nais ipahatid ng awtor. A. kaisipan B. pananaw C. saloobin D. tema 7. Sino sa sumusunod na manunulat ang may-akda ng tekstong “Bunga ng Kasalanan”? A. Cirio H. Panganiban B. Liwayway Arceo C. Lualhati Bautista D. Severino Reyes 9. Ang sumusunod na pahayag ay tumutukoy sa pantulong na kaisipan, maliban sa A. Ito ay itinuturing na sentrong bahagi ng akda. B. Ito ay nakatutulong upang mapalitaw ang pangunahing kaisipan. C. Sa tulong nito ay mas nauunawaan ng mambabasa ang diwa ng teksto. D. Maaaring bumuo ng mga tanong na may kaugnayan sa pangunahing kaisipan upang matukoy ang mga ito. 8. Alin sa sumusunod na pahayag ang angkop na pantulong na kaisipan sa pahayag na ito? “Ang mabait kong mga magulang ay kayamanang ibinigay sa akin.” A. Ginagabayan nila ako sa lahat ng desisyon na aking ginagawa. B. Hindi matatawaran ang kanilang sakripisyo para sa kanilang anak. C. Lubos na pagmamahal ang ipinadarama sa atin ng ating mga magulang. D. Ang magulang ay isa sa pinakamagandang regalo na ipinagkaloob sa mga anak 10. Ang sampaguita ay mabangong bulaklak. Gustong- gusto ko ang amoy nito. Tuwing Linggo ay bumibili nito ang nanay ko sa labas ng simbahan. Ang sampaguita ay paborito kong bulaklak. Ano ang pangunahing kaisipan ng pahayag? A. Paborito ko ang amoy ng sampaguita. B. Mabangong bulaklak ang sampaguita. C. Laging bumibili ng sampaguita ang nanay ko. D. Natatangi ang sampaguita sa lahat ng uri ng bulaklak. 11. Ang mga pahayag ay ukol sa pangunahing kaisipan, maliban sa A. May mga pagkakataong hindi ito lantad sa teksto. B. Ito ay nagtataglay ng mga mahahalagang impormasyon. C. Karaniwan itong matatagpuan sa unahang bahagi ng akda. D. Ito ay ang mensahe na nais ipahiwatig ng awtor sa mga mambabasa. 12. Ang mga taong mahilig magbasa ay nakakukuha ng iba’t ibang kaalaman. Maaari nilang gamitin ang kaalaman na ito sa kanilang mga buhay. Nalilinang din nito ang bokabularyo ng mambabasa. Ano ang pangunahing kaisipan na maaaring mahinuha mula sa pahayag? A. Marami kang natututuhan na salita. B. Mahalaga sa kalusugan ang pagbabasa. C. Kawili-wiling gawain ang pagbabasa araw-araw. D. Mayaman sa kaalaman ang taong mahilig magbasa. 13. Maraming kapangyarihan ng musika ang natuklasan ng mga siyentipiko. Alin sa sumusunod na pansuportang kaisipan ang hindi angkop sa pahayag? A. Kayang magpaalis ng stress sa isang tao ang pakikinig nito. B. Nakapagpapagaan rin ito ng utak tulad ng memorya, emosyon at iba pa. C. Nakatutulong ito upang mapalawak ang kaalaman sa iba’t ibang larangan. D. Nakagagamot ito ng problema sa puso, depresyon at insomnia o di pagkatulog. 14. Ang kamatis na napagkakamalang gulay ay isa palang masustansiyang prutas na nagtataglay ng Bitamina A at C. Ayon sa mga dalubhasa, ang madalas na pagkain ng kamatis ay nakatutulong upang makaiwas sa kanser sa bituka (colon cancer). Ano ang pangunahing kaisipan ng pahayag? A.Ang kamatis ay isang uri ng prutas. B. Ang kamatis ay nagtataglay ng mga bitamina. C. Mahalaga sa kalusugan ng tao ang pagkain ng kamatis D. Makatutulong ito upang maiwasan ang kanser sa bituka (colon cancer) 15. Bakit mahalaga ang pagtukoy sa mga kaisipang nakapaloob sa isang teksto? A. upang lumawak ang ating kaalaman B. upang makapulot ng magagandang aral C. upang mabatid ang kahalagahan ng akdang binasa D. upang malaman ang nais iparating na mensahe ng teksto