პროსტატის კიბო

პრეზენტაციაზე მუშაობდნენ: მარიამ ქსოვრელი და ბაია

კუზანოვი
 ეპიდემიოლოგია
• პროსტატის კიბო არის მეორე ყველაზე ხშირი კიბოს დიაგნოზი მამაკაცებში
და სიკვდილის მეხუთე წამყვანი მიზეზი მსოფლიოში GLOBOCAN 2018-ის
შეფასებით.

• 2018 წელს მსოფლიოში დაფიქსირდა პროსტატის კიბოს 1,276,106 ახალი

შემთხვევა, უფრო მაღალი გავრცელებით განვითარებულ ქვეყნებში .

• პროსტატის კიბოს სიხშირე და სიკვდილიანობის მაჩვენებლები მტკიცედ

არის დაკავშირებული ასაკთან, რომლის ყველაზე მაღალი სიხშირე
აღინიშნება ხანდაზმულ მამაკაცებში (65 წელზე მეტი ასაკის )

• აფროამერიკელ მამაკაცებს აქვთ ყველაზე მაღალი სიხშირე და პროსტატის

კიბოს უფრო აგრესიული ტიპი თეთრკანიან მამაკაცებთან შედარებით .
• მაგალითად, ევროპაში პროსტატის კიბო არის ყველაზე ხშირად
დიაგნოზირებული კიბო მამაკაცებში, რაც შეადგენს 2018 წელს ყველა
ახალი კიბოს 24%-ს, დაახლოებით 450,000

• პროსტატის კიბოს ახალი შემთხვევის შეფასებით 2018 წელს ბოლო

დროს ჩატარებული კვლევების თანახმად, პროსტატის კიბოს
შემთხვევების დაახლოებით 20-40% აშშ-სა და ევროპაში შეიძლება
გამოწვეული იყოს ზედმეტად ხშირი PSA-ს ფართო ტესტირების გზით.
რა არის პროსტატა?

• პროსტატა, წინამდებარე ჯირკვალი, კენტი ორგანოა, რომელიც მენჯის ღრუში მდებარეობს .

• წინამდებარე ჯირკვლის წონა

დაახლოებით 20-30 გრამია, საშუალო
სიგრძე – 3 სმ, სიგანე – 4 სმ, ხოლო
სისქე – 2 სმ.

• პროსტატა გამოიმუშავებს სითხეს , რომელიც • წინამდებარე ჯირკვალი

სპერმის გათხელებასა და სპერმატოზოიდების სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი
მოძრაობას უწყობს ხელს, რაც ორგანო არ არის თუმცა მამაკაცის
განაყოფიერებისთვის ერთ-ერთი აუცილებელი რეპროდუქციული სისტემის
პირობაა ცენტრალური ნაწილია და მამაკაცის
მეორე გულსაც კი უწოდებენ.
• მასზე მნიშვნელოვანწილადაა დამოკიდებული
მამაკაცის სექსუალური შესაძლებლობები.
პროსტატის კიბო

• პროსტატის კიბო პროსტატაში განვითარებული სიმსივნური

პროცესია

• როსტატის კიბოს სიმპტომები ადრეულ ეტაპზე თითქის არ

ვლინდება , იგი ადრეულ სტადიაზე უსიმპტომოდ
მიმდინარეობს.

• ითვლებოდა, რომ პროსტატის კიბო ასაკოვანი

მამაკაცების დაავადებაა , თუმცა უახლესი სტატისტიკური
მონაცემები წინამდებარე ჯირკვლის სიმსივნეებით
დაავადებული 40-50 წლის მამაკაცების რაოდენობის
მკვეთრ ზრდაზე მიუთითებს.
• კვლევამ აჩვენა, რომ აფრო-ამერიკელ
მამაკაცებს აქვთ პროსტატის კიბოს ყველაზე
მაღალი სიხშირე მთელს მსოფლიოში და
უფრო ხშირად უვითარდებათ დაავადება
ადრეულ ასაკში, სხვა რასობრივ და ეთნიკურ
ჯგუფებთან შედარებით.

• ეს აისახება არა მხოლოდ აფრო-ამერიკელი

მამაკაცების, არამედ კარიბის და შავკანიანი
მამაკაცების მონაცემებში ევროპაში, რაც იმაზე
მეტყველებს, რომ მათ აქვთ საერთო
გენეტიკური ფონი, რომელიც უფრო მეტად
Table 1
Estimated Number of Incident Cases From 2018 to 2040, Prostate Cancer, Males, All Ages

2018 2040
Demograph Change in Overall
Number Number
ic change risk change
Africa Males (APC 80,971 178,634 97,663 97,663 97,663
0%) (+120.6%) (+120.6%) (+120.6%)
Latin Males (APC 190,385 382,808 192,423 192,423 192,423
America and 0%) (+101.1%) (+101.1%) (+101.1%)
the
Caribbean
North Males (APC 234,278 312,901 78,623 78,623 78,623
America 0%) (+33.6%) (+33.6%) (+33.6%)
Europe Males (APC 449,761 585,134 135,373 135,373 135,373
0%) (+30.1%) (+30.1%) (+30.1%)
Asia Males (APC 297,215 597,180 299,965 299,965 299,965
0%) (+100.9%) (+100.9%) (+100.9%)
• 2018 წლიდან 2040 წლამდე, დადგენილია, რომ სიკვდილიანობა გაორმაგდება
379,005 სიკვდილით მთელ მსოფლიოში.

• სიკვდილიანობის ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი შეფასებულია აფრიკაში

(+124.4%), შემდეგ მოდის აზიაში (116.7%), ხოლო ყველაზე დაბალი სიხშირე
დაფიქსირდება ევროპაში (+58.3%).

• ზემოაღნიშნული აღმოჩენა გასაკვირი არ არის პროსტატის კიბოს სკრინინგისა

და გამოვლენის შეზღუდული რესურსების გამო, რაც ზრდის გვიან სტადიებზე მისი
გამოვლენის შანსებს. გარდა ამისა, იმის გათვალისწინებით , რომ სამედიცინო
დახმარება და დახმარება არ არის ფართოდ ხელმისაწვდომი განვითარებად
ქვეყნებში, ამან შესაძლოა ახსნას მაღალი სიკვდილიანობა , მიუხედავად დაბალი
სიხშირისა.
როგორ ამოვიცნოთ პროსტატის კიბოს სიმპტომები?

• ადრეულ სტადიაზე პროსტატის კიბოს სიმპტომები არ

გააჩნია

• გამოვლენაც მხოლოდ კომპლექსური კვლევითაა

შესაძლებელი

• ასაკის მატებასთან ერთად დაავადების განვითარების

ალბათობა იზრდება

• მემკვიდრეობითი წინასწარგანწყობა- პროსტატის კიბოს

განვითარებისრისკი გაცილებით მეტია იმ მამაკაცებში,
რომელთა ნათესავები ავადობდნენ პროსტატის
კიბოთი
როგორ ამოვიცნოთ პროსტატის კიბოს სიმპტომები?

• გახშირებული შარდვა

• ღამის შარდვა

• მტკივნეული შარდვა

• შარდის ნაკადის მოდუნება

• მოშარდვის შემდეგ
დაუკმაყოფილებლობის გრძნობა
 როგორ სვამენ დიაგნოზს?

• პაციენტის გამოკვლევა ავადმყოფობის შესახებ

ინფორმაციის შეკრებით იწყება.

• სიმპტომების შეფასების ყველაზე ოპტიმალური მეთოდია

სიმპტომთა ჯამის შედგენა.

• სიმპტომების სიძლიერის, შემაწუხებლობისა და

ცხოვრების ხარისხის შეფასების მიზნით ივსება
სპეციალური კითხვარი.

• სიმპტომთა ჯამი პირველადი შეფასების შემადგენელი

ნაწილია. მისი გამოყენება მკურნალობის მეთოდის
შერჩევაში, პროგნოზირებასა და მკურნალობის
ეფექტურობის შეფასებაში გვეხმარება.
 როგორ მკურნალობენ
არსებობს პროსტატის კეთილთვისებიანი ჰიპერპლაზიის მკურნალობის
კონსერვატიული და ოპერაციული მეთოდები.

• უკანასკნელ ათწლეულში მკვეთრად

• მედიკამენტური თერაპიისთვის
მოწოდებულია 5-ალფა რედუქტაზას
ინჰიბიტორები
• მათ შესწევთ უნარი, გამოიწვიონ
• მცენარეული მედიკამენტები
• ალფა-1 ადრენორეცეპტორების
ბლოკერები.
• საუკეთესო შედეგი Serenoa repens-ის
ექსტრაქტზე დამზადებულ მედიკამენტებს
აქვს.
გაიზარდა პროსტატის კეთილთვისებიანი
ჰიპერპლაზიის სამკურნალოდ ალფა-
ადრენობლოკატორების გამოყენება.
პროსტატის კუნთოვანი სისტემისა და
შარდის ბუშტის ყელის მოდუნება, რაც
სიმპტომების შემსუბუქებას განაპირობებს.
ეს მედიკამენტები მიიღება ტაბლეტების
სახით დღეში ერთხელ, ახასიათებს
ხანგრძლივი მოქმედება და იშვიათი
გვერდითი მოვლენები.
ქირურგიული მკურნალობის თანამედროვე მეთოდი
• ქირურგიული მკურნალობის თანამედროვე მეთოდია ოპერაცია ტულიუმის ლაზერით.

• მისი უპირატესობა მაღალი ეფექტურობა და, რაც მთავარია, სერიოზული გართულებების

(სისხლდენა, გულ-სისხლძარღვთა სისტემის პრობლემები) დაბალი სიხშირეა .

• აღნიშნული აპარატი საშუალებას გვაძლევს, ყველაზე რთულ და მძიმე კონტინგენტსაც კი

წარმატებით ჩავუტაროთ ოპერაცია.

• მაგალითად, ასაკოვან, მძიმე კარდიალური ანამნეზის მქონე, ანტიკოაგულანტებზე მყოფ

პაციენტებს.

• ტულიუმის ლაზერმა ნებისმიერი სიმძიმის პაციენტთა ოპერაციული მკურნალობა

გახადა შესაძლებელი.