KURAMLAR VE

MODELLER
Dr. Melek Dönmez Yapucuoğlu
 Yapılandırmacı Öğrenme Kuramı (Yaklaşımı)
 Öğrenenlerin kendilerine daha önce organize edilmiş
bilgileri vermekten ziyade öğrenenlerin kendileri için
anlamlı olan bilgileri oluşturdukları yaklaşımdır
 Bilgi bizzat öğrenen tarafından kendi deneyim ve
yaşantıları yoluyla şekillendirilmektedir
 ,öğrenenler eski bilgileri ışığında yeni bilgileri
kendileri oluştururlar
 Yapılandırmacı Öğrenme Kuramı (Yaklaşımı)
 Davranışçı gibi öğreten merkezli yaklaşımlara karşı
olarak çıkmış
 Temelleri Piaget ve Vygotsky tarafından atılmış
Dewey, Bruner, Gestalt ve Barlett tarafından
geliştirilmiştir
 Yapılandırmacılık, sadece bir öğretim kuramı değil,
daha çok bir felsefedir;dünyayı görme ve algılama
şeklidir; bilgi ve öğrenmenin doğasıyla ilgili bir
yaklaşımdır.
Bilişsel (Bireysel) Yapılandırmacılık
(Piaget)

Bilgi öğrenen tarafından var olan

bilişsel yapıların üzerine etkin
biçimde işlenerek yapılandırılır.
Birey çevreden bilgiyi edilgen
biçimde almaz.
Öğretmen bilginin keşif sürecini
kolaylaştıran rehberdir.
 Sosyal Yapılandırmacılık (Vygotsky)

 Öğrenenin sosyal dünyası

diğer bireylerden etkilenir.
 Birey problem çözerken ve
yeni stratejileri keşfetmek
için dili kullanarak diğerlerinin
görüşlerini öğrenir.
 Yapılandırmacı Yaklaşımın Özellikleri
 Öğretme değil öğrenme ön plandadır
 Öğrencinin özerkliği ve girişimciliği cesaretlendirilir
 Öğrencide öğrenme isteği ve amacı yaratmak önemlidir
 Öğrenci bilgiyi sorgulamalıdır
 Öğrencinin doğal merakı desteklenir
 Ne öğrendiği değil nasıl öğrendiği önemlidir
 Öğrencinin kendi deneyimlerinden öğrenme fırsatı
sunulmalıdır
 Öğrenmenin içinde bulunduğu ortam önemlidir
Öğretmen Özellikleri
- Bilgiyi aktaran değil, uygun öğrenme yaşantılarını
sağlayan ve öğrenenlerle birlikte öğrenen olmalıdır.
- Yansıtıcı düşünür.
-Öğrenenlerin hem birbirleri ile hem de kendisi ile
iletişim kurmaları için cesaretlendirir.
-Öğrenene soru sorar ama neyi yada nasıl düşüneceğini
söylemez.
-Öğretmen otorite değil, sınıf içinde gözlemcidir.
Öğrenci Özellikleri
- Birey öğrenme sürecinde seçici, yapıcı ve etkindir.
Öğretmenin kontrolü bireydedir.
- Öğrenen kendi kararlarını kendi alır.
-İş birliğine açıktır.
- Metabilişsel düşünür.
- Öğrenenler bilgiyi araştırıp keşfederek, yaratarak,
yorumlayarak ve çevre ile etkileşim kurarak
yapılandırır. Böylece içerik ve süreci aynı zamanda
öğrenirler.
 Sınıf Ortamı

Yapılandırmacı yaklaşımda
eğitim ortamı bilgilerin
aktarıldığı bir yer değildir.
Öğrenmenin öğrencinin
entelektüel etkinlikleriyle
sağlandığı, sorgulamaların ve
araştırmaların yapıldığı,
düşünme, uslamlama, sorun
çözme ve öğrenme becerilerinin
geliştirildiği bir yerdir.
Eğitim ortamları, bireylerin
öğrenme ortamıyla daha fazla
etkileşimde bulunmalarına,
dolayısıyla zengin öğrenme
yaşantıları geçirmelerine olanak
sağlayacak şekilde düzenlenmelidir.
Sınıf Ortamı
 Yapılandırmacı Bilgi Kaynakları

Yapılandırmacı görüşte
Birey bir önceki öğrenme sürecinde
öğrencilerin daha çok birincil
edindiği deneyimi, yeni öğrenmeleri
kaynaktan öğrenmeleri
için kullanır.
desteklenmektedir.

Birincil bilgi kaynakları öğrencilerin

birebir gözleyerek ya da doğrudan
deneyimler yaşayarak edindikleri bilgi
kaynaklarıdır. Birincil kaynaklardan bilgi
edinmeleri sırasında üst düzeyde katılım
ve zihinsel çaba gerekir.
İkincil bilgi kaynakları ise başka
kişiler tarafından oluşturulmuş
bilgilerdir.
 Değerlendirme
Yapılandırmacı öğrenmede hedeflerin ve öğrenme yaşantılarının belirlenmesinde olduğu gibi,
sınama durumlarında da öğretmen-öğrenci işbirliği esastır.

Bu yaklaşımda sınama durumlarının işlevi, öğrenene yardımcı olmaktır. Değerlendirme yapılsa da

öğrenme devam eder.

Bu anlayışta değerlendirme öğretimden bağımsız değil, öğretimin bir parçası niteliğindedir.

Geleneksel ölçme araçları yerine, önceki öğrenmelerin yeni durumlara uygulanması

değerlendirilir.
 5 E MODELİ
 5E Modeli Yapılandırmacı Yaklaşıma göre dersin
işlenmesi sürecini ifade eder. 5E modelinin aşamaları
aşağıdaki gibidir:
 Girme (Engage)

 Keşfetme (Explore)
 Açıklama (Explain)
 Derinleştirme (Elaborate)
 Değerlendirme (Evaluate)
 Merak uyandırılır
 Hazırbulunuşluk seviyesi, ön bilgileri açığa çıkarılır
 Öğretmen bilgiyi hazır vermez sorduğu sorularla hatırlatmaya çalışır.

 Öğrenci bir problem durumuyla karşılaştırılır ve bu problemi

çözmesi beklenir.
 -Öğrencinin en aktif olduğu basamaktır.
-5e modeli keşfetme bölümünde, öğrencilerle birlikte çalışılır,
öğrenciler kendi kararlarını kendileri verir ve bir problem durumunda
fikir üretir.
 Öğrenci problemin nasıl çözüldüğünü, problemin çözüm yollarının
neler olduğunu ve nasıl transfer ettiğini ortaya koyar. Öğrenci bunu
tek başına gerçekleştiremeyebilir. Bu yüzden öğretmen ipuçları verir.
 -5e modeli açıklama bölümünde, öğrencilere ulaştıkları yargıları
hakkında sorular sorulur, sınıfta tartışma yürütülür, daha fazla soru
üretilir ve yeni çözüm yolları araştırılır.
Derinleştirme
Öğrenci yeni bir problem durumuyla karşılaştırılır.

5e modeli değerlendirme bölümünde, öz değerlendirme,

öğretmen gözlemi, performans değerlendirme, portfolyo
ve rubrik yer almaktadır