ክፍል 6

የውስጥ ቁጥጥር ስርዓት

 በስልጠናው ትኩረት የሚሰጥባቸው ርዕሶች

 ¾¨<eØ lØØ` Y`¯ƒ ƒ`Ñ<U&

 ¾lØØ` ›eðLÑ>’ƒ Y^&
 ¾¨<eØ lØØ` ¯Ã’„‹<&
 ¾¨<eØ lØØ` Y`¯ƒ ¡õKA‹፣
 ¾¨<eØ lØØ` Å[Í­‹&
 ¾lØØ` eMƒ&
 u¨<eØ lØØ` Y`¯ƒ Là ÁK ÑÅw/Limitation/;
 ¾¨<eØ lØØ` SÑUÑT>Á eMƒ&
 6.1 ¾¨<eØ lØØ` Y`¯ƒ ƒ`Ñ<U

¾¨<eØ lØØ` #¾S/u?~” ¯LT“ Ów KTd"ƒ ”Ç=‰M uY^ ›S^\ ¾T>¨cÉ T”—
¨<U `UÍ ’¨<::$
#
¾É`Ï~ ¾Y^ H>Ń ›"M J• uÉ`Ï~ Y^ ›S^` “ W^}™‹ }Óv^© K=J” ¾T>‹M
¾É`Ï~” YÒƒ KSq×Ö`“ ¾É`Ï~ }M°¢ ¾}d" ”Ç=J” ¡ƒƒM ¾T>Å[Óuƒ
KSJ’<' }S×ט T[ÒÑÝ ”Ç=cØ ¾}²[Ò Y`¯ƒ c=J” u²=I Y`¯ƒ ¨<eØ
¾T>Ÿ}K<ƒ” ›ÖnLà ¯LT­‹ Td"ƒ ÉLM:-
 Y^­‹” u}Å^Ë ›"D%E”' uY’-UÓv`' ›=¢•T>Á©' ¨<Ö?T“ wnƒ vK¨< S”ÑÉ
TŸ“¨”፣
 ¾}Ö¾m’ƒ” Óȁ­‹ TTELƒ'
 ›Óvw’ƒ ÁL†¨<” QÑA‹“ Óȁ­‹” }ŸƒKA SY^ƒ'
 Gwƒ” Ÿe`qƒ' ›K›Óvw ŸSÖkU“ ŸwMiƒ SÖup'
 6.2 የውስጥ ቁጥጥር ስርዓት አላማዎች አስፈላጊነት
የስራ አመራሩ መንግስት ያወጣቸውን ፖሊሲዎችና መ/ቤቱ የዘረጋቸውን የአሰራር
ስልቶች መሰረት አላማውን ለማሳካት ነው፡፡
ሀብትና ንብረትን ለመጠበቅ፤
የሂሳብ አያያዙን አስተማማኝነት ለማረጋገጥ፤
ወቅታዊ ትክክለኛ የሂሳብና ሂሳብ ነክ ያልሆኑ መረጃዎችን ለማዘጋጀት፤
ስህተቶችና ግድፈቶችን ለመከላከል ካለም ፈልጎ ለማግኘት፤
ህጎች ደንቦች መመሪያዎች መከበራቸውን ለማረጋገጥ፤
 ኢኮኖሚያዊ የግዥ አፈጻጸም መኖሩን ለማረጋገጥና ቀልጣፋ የሀብት አጠቃቀም
እንዲኖር ለማድረግ፤
 6.3 የውስጥ ቁጥጥር አይነቶች

የውስጥ ቁጥጥር ተግባራት በአንድ መ/ቤት በሚኖራቸው ሚና

በሁለት ይመደባሉ፤
ሀ. የፋይናንስ ቁጥጥር
የመ/ቤቱን የፋይናንስ ግብ በማረጋገጥ ላይ የሚያተኩር የውስጥ
ቁጥጥር ስርዓቱ አካል የሆነ ተከታታይነት ያለው ተግባር ነው፡፡
ለ. የስራ አመራር ቁጥጥር
•የስራ አመራር ቁጥጥር የውስጥ ቁጥጥር ስርዓት አካል ሲሆን፤ከፋይናንስ ጉዳዮች ጋር
ቢገናኝም ባይገናኝም የሚቻለውን ያህል ከፍተኛ ኢኮኖሚያዊና አስተዳደራዊ ብቃት
ለመቀዳጀት የሚያስችሉ የአመራር ውሳኔዎችን ለመስጠት የሚያስፈልጉ አስተዳደራዊ
ስነ-ስርዓቶች ላይ የሚያተኩርና የአስተዳደራዊ ፖሊሲዎችን በተግባር መተርጎም
የሚያረጋግጥ ተከታታይነት ያለው ተግባር ነው፡፡
 የቀጠለ……
ይህ የቁጥጥር ተግባር የሂሳብ አያያዝና የፋይናንስ ፖሊሲዎች እና
የአሰራር ስርዓቶች መከበራቸውን፤ የመ/ቤቱ ሀብት በሚገባ መጠበቁን
እና አስተማማኝ የፋይናንስ ሪፖርት መዘጋጀቱን ማረጋገጥን
ይጨምራል፡፡ የፋይናንስ ቁጥጥር ተግባር የሚያተኩርባቸው ዋና ዋና
ዘርፎች የሚከተሉት ናቸው፡፡
•የበጀት ቁጥጥር
•የገቢና ወጪ ህጋዊነት፤-የንብረት ጥበቃ
• የሂሳብ አያያዝ ቁጥጥር
 lØØa‹ uY^ ¯Ã’ƒU ”ÅT>Ÿ}K¨< K=SÅu< ËLK<

1. É`ρ© lØØa‹፣
 የመ/ቤቱ የእቅድ አፈጻጸም }Óv`“ Lò’ƒ” ”Ç=G<U Á”Ç”Æ ¾Y^ ¡õM ]þ`ƒ KT”
”ÅT>Ák`w KÄ TSMŸƒ Õ`uM፣
 ¾YM×” ¨<¡M“U ”Ç=G< }KÄ S¨p ›Kuት፣
 ¾Y^ ¡õõM”U u}SKŸ} uÉ`ρ© Sªp\ ¨<eØ lØØ\ ƒŸ<[ƒ SeÖƒ ÁKuƒ ›”Æ
ÓKcw H>dw S´Òu=“ K?KA‹”U ¾H>dw ”penc?­‹” ”ÇÁŸ“¨<” }Óv`“
Lò’~ }KÄ K=cÖ¨< ÃÑvM::
2. ¾H>dw Y^ lØØa‹
 Á”Ç”Æ ¾H>dw ”penc? uƒ¡¡M SS´Ñu<”“ uT>SKŸ}¨< vKYM×” SêÅl”
T[ÒÑØ ’¨<::
 ›"L© lØØር /Physical Controls/ YH yqÜ__R ›YnT bêÂnT
y¸mlktW yhBTÂ NBrT _bÝ §Y çñ y¸zrUW yqÜÜ_ጥR SLTÂ ydHNnT
XRM©ãC kNBrT UR q_¬ GNßùnT y¸ñ‰cW ytfqd§cW sãC BÒ mçnùN
y¥rUg_ tGÆR nW””
 y¿‰t®C xStÄdR qÜ__R ¿‰t®C ktmdbùbT yo‰ `§ðnT UR
y¸mÈ«N ClÖ¬ XNħcW l¥rUg_ yqÜ__R SLT lþñR YgÆL””
 yo‰ xm‰R qÜ__R\- k:lT t:lT XNQSÝs¤ qÜ__R Wu bDRJtÜ
o‰ xm‰R y¸µÿD qÜ__R nW””
 6.4 ¾¨<eØ lØØ` ›"KA‹/Components

¾¨<eØ lØØ` `e u`d†¨< ¾}ÁÁ²< ›Ueƒ ›KA‹/ክፍሎች

› K<ƒ:-

 ¾lØØ` "vu=Á© G<’@/Control environment/

 ¾YÒƒ ÓUÑT/Risk assessment/
 ¾lØØ` Y^­‹/Control activities/
 S[Í“ Ó”–<’„‹/Information and Communication/
 ¡ƒƒM/Monitoring/
 6.4.1 ¾lØØ` Ÿvu=Á© G<’@ታ

 ¾lØØ` Ÿvu=Á© G<’@ W^}™‹ cKlØØ` vL†¨< ”n}-IK=“

’ìw^p Là }î°• ÁK¨< ¾S/u?~ ›SK"Ÿƒ ’¨<::
 ¾lØØ` Ÿvu=Á© G<’@ ¾¨<eØ lØØ` Y`¯~ SW[ƒ ’¨<::

 u›ÖnLÃ u¨<eØ lØØ` Ø^ƒ LÃ }î°• K=•[¨< ¾T>‹M Ç=c=–

K=” “ ›¨nk` ”Ç=G<U ›SK"Ÿƒ ÃðØ^M::
 ueƒ^}Í=¡ °pÉ“ uS/u?~ ¯LT­‹ ›Å[Í˃ “ ulØØ` Y^­‹ ›¨nk` LÃ
›ÖnLÃ }î°• ›K¨<::
 ¾lØØ` Ÿvu=Á© G<’@ SW[© Ñ<ÇÄ‹
 ¾W^}™‹ “ Lò­‹ uÓM “ KS<Á†¨< ÁL†¨< T˜’ƒ “ ¾Y’- UÓv` c?
„‹ ”Ç=G<U S/u?~ K²[Ò¨< ¾lØØ` Y`¯ƒ uT”—¨<U Ñ>²? ÉÒõ KTÉ[Ó
ÁL†¨<” ›SK"Ÿƒ ÃÚU^M::
 wnƒ” KTdÅÓ ¾T>Å[Ó Ø[ƒ:- Y^ up”σ' uY’-UÓv`' ›=¢•T>Á©' wnƒ vK¨<
“ ¨<Ö?T uJ’ S”ÑÉ SŸ“¨’<” KT[ÒÑØ ¾T>Áe‹M ¾°¨<kƒ Å[Í“ ¡IKAƒ
”Ç=G<U ¾¨<eØ lØØ`” u}SKŸ} Á”Ç”Æ W^}— vK¨< Lò’ƒ Là Ø\
SÓvvƒ ”Ç=•` TÉ[Ó “†¨<::
 ¾S/u?~ Y^ ›S^` ›SK"Ÿƒ ¾T>”ìv[k¨< ለውስጥ ቁጥጥሩ በሚሰጠው ትኩረት ነው፣
 É`ρ© Sªp` ¾Lò’ƒ“ ¾YM×” ¡õõM”'}Ñu= ¾]þ`ƒ ›k^[w Y`¯„‹”
ÃÚU^M:
 ¾c¨< Gwƒ þK=c=­‹“ ›ðíìU' ¾W^}— pØ`”' ¾W^}™‹” UÅv' Y^” Te}ª¨p'
YMÖ“/SÅu—“ ¾Y^ Là YMÖ“/ ƒUI`ƒ”' ÓUÑT” “ ¾U¡` ›ÑMÓKAƒ
SeÖƒ”“ "X” ¾T>ÚU`::
 6.4.2. YÒƒ” SÑUÑU/Risk Assessment/
YÒƒ” SÑUÑU TKƒ }Úvß YÒ„‹” ¾SK¾ƒ“ ¾S}”}” Y^ H>Ń c=J” ÃIU
¾É`Ï~” ¯LT KTd"ƒ“ KYÒ~ }eTT> ULi SeÖƒ TKƒ ’¨<:: ÃIU
¾T>ÁSK¡}¨<:-
1/ YÒƒ” KÄ ¾T¨p }Óv` ŸS/u?~ ¯LT Ò` Ó”–<’ƒ ÁK¨< c=J”' u}TEL ›%E”
Ÿ¨<eØ “ Ÿ¨<Ü U”à‹ ÁK< YÒ„‹”' ”Ç=G<U ¾Tßu`u`“ ¾S<e“” SŸcƒ
›´TT>Á­‹” G<K< Á"ƒታM'
2/ YÒƒ” ŸÑ<MI’~ ›”í` ¾SK¾ƒ“ K=Ÿcƒ ¾T>‹Muƒ” °ÉM ¾SÑUÑU ¯LT
¾T>J’¨< KY^ ›S^\ YÒƒ ÁKuƒ” ¾Y^ ›"vu= KSÖqU“ ›”í^©
pÉT>Á }cØ„ƒ `UÍ ”Ç=¨cÉ KTe‰M ’¨<::
3/ S/u?~ K=ÒKØv†¨< ¾T>‹K< YÒ„‹” SÑUÑU TKƒ S/u?~ dòÒÏ“ K=¨cÆ
eKT>ÁeðMÑ< T>³“© `UÍ­‹ dÁ¨<p “ U”U `UÍ dècÉ KU” ÁIM
YÒ„‹ K=ÒKØ ”ÅT>‹M ÑUÓV T¨p TKƒ ’¨<'
 6.4.3 ¾lØØ` Y^­‹/Control activities/
 ¾¨<eØ lØØ` Y^­‹ ¨<Ö?T ”Ç=J’< }eTT> SJ”' uY^ ²S’< vKTs[Ø ¾T>W\'
u›’e}— ¨Ü ¾T>}Ñu\' G<K<” ›kõ' U¡”Á©' ŸlØØ\ ¯LT Ò` uk؁ Ó”–<’ƒ
ÁL†¨< K=J’< ÃÑvM::
 ¾lØØ` Y^­‹ uS/u?~ ¨<eØ u¾Å[ͨ< uT>Ñ–< ¾Y^ ¡õKA‹ G<K< K=²[Ñ<
ÃÑv†ªM:: ’²=I ¾lØØ` Y^­‹ ¾T>Ÿ}K<ƒ” }ÁÁ»’ƒ ÁL†¨< S`Ua ¾TÓ–ƒ “
¾SŸLŸM ¾lØØ` Y^­‹” Á"ƒታM:: KUdK?:-
• ¾SõkÉ“ ¾TêÅp SS]Á­‹
• Lò’ƒ” KW^}— ŸóõKA SeÖƒ(SõkÉ' SÖup' Y^” TŸ“¨”' U´Ñv”' T[ÒÑØ)
• uH>Xw S[Í ›ÖnkU LÃ ¾T>Å[Ó lØØ`
• T[ÒÑÝ SeÖƒ
• ¾H>dw Te[mÁ
• ¾Y^ ›ðéçU ÓUÑT
 6.4.4. S[Í“ Ó”–<’ƒ
• ¾¨<eØ lØØ` ›^}—¨< ›"M S[Í“ Ó”–<’ƒ ’¨<::

• ¨<Ö?T S[Í“ um Ó”–<’ƒ S•` K›”É S/u?ƒ ¾¨<eØ lØØ` uƒ¡¡M Y^ LÃ

SªK<” KT[ÒÑØ ¾T>Áe‹M u×U ›eðLÑ> Ñ<ÇÃ ’¨<::
• S[Í“ ]þ`ƒ ¾¨<eØ lØØ` ¯LT­‹” G<K< KSÑ”²w ›eðLÑ> “†¨<:
• ŸS/u?~ Y^ ›ðéçU Ò` ¾}ÁÁ²< S[Í­‹“ ]þ`„‹ S•` Y^­‹ uY’ Y`¯ƒ' uY’ UÓv`' ›=¢•T>Á©'
wnƒ vK¨< “ ¨<Ö?T uJ’ S”ÑÉ Y`¯ƒ” }ŸƒK¨< ¾T>Ÿ“¨’< SJ“†¨<” KT[ÒÑØ
°ÉM ÃðØ^K<::
• ¾S/u?~” ¯LT“ Ów ”Ç=G<U ¨<Ö?T ¾¨<eØ lØØ`” KTd"ƒ ¾T>‰K¨< u}KÁ¾
Å[Í "K< ¾S/u?~ ¾Y^ ¡õKA‹ S[Í TÓ–ƒ c=‰M ’¨<፡፡
 6.4.5. ¡ƒƒM/Monitoring
• ¡ƒƒM ¾¨<eØ lØØ` Y`¯ƒ ›Ue}—¨<“ ¾SÚ[h¨< ›"M ’¨<::

• ¾¨<eØ lØØ` Y`¯ƒ u¾Ñ>²?¨< S/u?~” K=ÁÒØS< ¾T>‹K<

YÒ„‹” }Kªªß’ƒ }ŸƒKA u¾Ñ>²?¨< ShhM ÁKuƒ uSJ’<' u¾Ñ>²?¨< ÁKuƒ”
Å"T ÑA” uSÑUÑU ŸS/u?~ ¾}K¨Ö< ¯LT“ Óx‹ Ÿvu=Á© G<’@' Gwƒ
“ eÒ„‹ Ò` }eTT> ”Ç=J” KTÉ[Ó ¾¨<eØ lØØ` Y`¯~” ›ðíìU SŸ}M
›eðLÑ> ’¨<::
• ¾lØØ` Y^ uS"H@É Là vKY^ ¨ÃU Y^¨< Ÿ}Ö“kk u%EL ¨<Ö?„‹”
uSÑUÑU K=Ÿ“¨” ËLM::
6.5 የውስጥ ቁጥጥር ደረጃዎች (Internal control standards)

1. አጠቃላይ ደረጃዎች (General standards)

• ይህ የቁጥጥር ስርዓት በአንድ መ/ቤት ውስጥ የተዘረጉት ዋና ዋና የቁጥጥር
ደረጃዎች አተገባበር ሁኔታ የሚቃኙ ሲሆን የሚከናወነውም በዋናነት በስራ
አመራሩ ነው፡፡ ለዝርዝር የቁጥጥር ደረጃዎችም እንደመነሻነት ያገለግላል፡፡
• ዋና ዋና አጠቃላይ የውስጥ ቁጥጥር ደረጃዎች የሚከተሉት ናቸው፡፡
 የውስጥ ቁጥጥር አላማ
 ድርጅታዊ መዋቅር
 የሰው ሃይል አስተዳደር ፖሊሲ
2. ዝርዝር የውስጥ ቁጥጥር ደረጃዎች (Detailed Internal
Control standards)
•በአንድ መ/ቤት በየመደረጃው በሚገኙ ዝርዝር የስራ ተግባሮች ላይ
ግልጽ ፤ አዋጭ፤ ቀልየጣፋና ውጤታማ የሆኑ የውስጥ ቁጥጥር ስርዓቶች
ተዘርግተው ሊተገበሩ ይገባል፡፡ግልጽ የሥራ ክፍፍል መኖር፤
3.የግምገማናየሪፖርት ደረጃዎች( Evaluation and Reporting
standards)
•በአንድ መ/ቤት ውስጥ የተዘረጉት አጠቃላይ እና ዝርዝር የውስጥ
ቁጥጥር ስርዓቶች ውጤታማ ስለመሆናቸው የሚገመገሙበት ስርዓት
ነው፡፡
 6.6 የቁጥጥር ስልቶች
• የቁጥጥር ስልት ከቁጥጥር አካባቢ በተጨማሪ የስራ አመራሩ
የመ/ቤቱን አላማና ግብ ለማሳካት የዘረጋቸው ፖሊሲዎችና
የአሰራር ስልቶች ናቸው፡፡
• የቁጥጥር ስልቶች የሚከተሉትን ይጨምራል፤
• የሂሳብ ማመዛዘኛዎችን መከለስ፤ማረጋገጥናሪፖርት ማድረግ፤
• የመዛግብትን የሂሳብ ስሌት ትክክለኛነት ማጣራት፤
• የኮምፒውተር መረጃ ስርዓት አጠቃላይ ቁጥጥርና
የአጠቃቀም ቁጥጥር ማካሄድ፤
• አጠቃላይ የሂሳብ ቋትንና የሂሳብ የሙከራ ሚዛንን የመጠበቅና
የመከለስ፤
• ሰነዶችን የማረጋገጥና የመቆጣጠር ፤
• ውስጣዊ መረጃዎችን ከውጭ ምንጭ ከተገኘ መረጃ ጋር
የማመሳከር፤
• የጥሬ ገንዘብ ፤ዋጋ ያላቸው ሰነዶችን፤የክምችት ቆጠራዎችን
ውጤት ከመዝገብ ጋር ማመሳከር፤
• የፋይናንስ እንቅስቃሴን ከበጀት ጋር ማነጻጸርና መተንተን፤
• ከንብረትና መዛግብት ጋር የሰዎችን ቀጥታ ግንኙነት መወሰን፤
 6.7 ¾¨<eØ lØØ` Y`¯ƒ É¡S„‹
/limitations of Internal Control Systems
• ¾Y^ ›S^\ ¾¨<eØ lØØ` Y`¯ƒ” ›KT¡u`'
• YM×”“ Lò’ƒ” ›K›Óvw SÖkU'
• uG<Kƒ“ uZeƒ W^}™‹ S"ŸM ¾T>Å[Ó ¾T>eØ` eUU’ƒ/K?KA‹”
KTKM/'
• ŸS/u?ƒ ¨<Ü ŸT>Ñ–< ÓKcx‹ Ò` KØpU c=vM ¾T>Å[Ó ¾T>eØ` eUU’ƒ'
• Tßu`u`'
• YM×”” ›K›Óvw KSÖkU ¾T>Áe‹M ¾›W^` Y`¯ƒ S•`'
• ¾uLà Lò­‹ lØØ`“ ¡ƒƒM ›KTÉ[Ó'
• W^}™‹ ¾¨<eØ lØØ` Y`¯ƒ” c=Øc< Öup ÁK ¨<d’@ ÁKSeÖƒ“ ¾T>¨cÉ
`UÍ ›KS•`/”Ç=Ö¾l ›KTÉ[Ó/'
• KØóƒ }ÖÁm­‹ Te[Í­‹” TØóƒ/SW¨`/'
• ¾¨<eØ lØØ` Y`¯ƒ” u›’e}— ¨Ü }Óv` Là KTªM õLÑAƒ S•`:: eKJ’U ›”Ç”É
¾¨<eØ lØØ` Y`¯„‹ Y^ Là KTªM w²< ¨Ü ¾T>ÖÃl uSJ“†¨< }Óv` LÃ
›Ã¨<K<U::
 6.8 ¾¨<eØ lØØ` SÑUÑT>Á eMƒ
• ›”É *Ç=ƒ K=Ÿ}M ¾T>Ñv¨<” ¾*Ç=ƒ UMŸ ŸS¨c“†¨< uòƒ ¾

¨<eØ lØØ` Y`¯~” ¨<Ö?T’ƒ SÑUÑU ›Kv†¨<::

ÃIU የውስጥ ቁጥጥር ግምገማ ¾T>Ÿ}K<ƒ” Á"ƒM:-

• በሥራ ላይ ÁK<ƒ” lØØa‹ SK¾ƒ' vI]Á†¨<” uc’É Teð` “ ulØØ` ÁM}gð’<ƒ”
›"vu=­‹ SK¾ƒ'
• ÁK<ƒ” የውስጥ lØØa‹ ¯LT†¨<” S[ǃ'

• ¾¨<eØ lØØ\” wnƒ KSK¾ƒ Seð`ƒ T¨<׃'

• lØØa‡ uwnƒ SY^†¨<” KT[ÒÑØ S<Ÿ^ TÉ[Ó'

• lØØa‡ uwnƒ SY^†¨<” KY^ ›S^\ ]þ`ƒ TÉ[Ó'

• ›eðLÑ> J• c=ј' ¾¨<eØ lØØ\ ¾T>hhMuƒ” ¾SõƒN? Gdw Tp[ብ፣

 ¾¨<eØ lØØ\” KSÑUÑU ÏÓ u×U ›eðLÑ> ¾J’<ƒ
Seð`„‹:

• }Ñu=’~ ¨ÃU ›eðLÑ>’~'

• KY^¨< ¾¨×¨< ¨Ü/k؁“ k؁ ÁMJ’/'

• }ðéT> K=J” ¾T>‹M SJ’<'

• ¾lØØ\” ¯LT ¾Td"ƒ wnƒ'

• ¨<ewew’ƒ/kLM’ƒ/ “

• }S×ט/um’~ “†¨<::
 የቀጠለ . . .

yWS_ qÜ__R lmgMgM yMN«qMÆcW zÁãC

¾¨<eØ lØØ` Y`¯~” KSÑUÑU ¾U”ÖkUv†¨< ¾}KÁ¿ ²È­‹ ›K<:: Ÿ’²=IU

¨<eØ:-
1. ¾¨<eØ lØØ` nK-SÖÃp /Internal Control Questionnaire ICQ/
¾¨<eØ lØØ` nK SÖÃp ¾T>²Ò˨< ª“¨<” ØÁo TKƒU U” ÁIM Y`¯~
Ø\ SJ’<” “ Ö”"^ ÑA’< }KÃ}¨< ”ÅJ’ KSSKe c=J” ¾¨<eØ *Ç=}\
›Óvw’ƒ vK¨< ›"vu= ulØØ\ LÃ S<Ÿ^ TÉ[Ó ›Kuƒ::
2. ¾¨<eØ lØØ` SÑUÑT>Á SÖÃp /Internal Control
Evaluation Questionnaire ICEQ/ ¾¨<eØ lØØ`
SÑUÑT>Á SÖÃp/¾¨</l/S/S/ ¾U”ÖkS¨< lØØ\ ¾}K¾
eI}ƒ/ÓÉðƒ/ K=ŸLŸM ¨ÃU K=Ád¨<p ¾T>‹M SJ’<”“
›KSJ’<” KSK¾ƒ ’¨<::
3. õKA¨< ‰`ƒ /Flow Chart/ ¾Y^ õcƒ SÓKÝ ¾›”É
¾H>dw ”penc? ›"H@É Y°L© SÓKÝ J• Y`¯~
¾T>ÖkUuƒ” T”ªM ¨ÃU ¢U–¿}` SW[ƒ uTÉ[Ó ¾}KÁ¾ ’¨<::
¾S[Í­‹ õcƒ ¾T>×^¨</¾T>[ÒÑÖ¨</ uƒ¡¡K—¨< pÅS }Ÿ}M
ŸSËS]Á ”penc? eŸ SÚ[h¨< U´Ñv É[e ’¨<::
ምሳሌ፡-(Look the System Description Working Paper)
 ማጠቃለያ
• መልመጃ
• ጥያቄ እና መልስ
• ውይይት