Download as pptx, pdf, or txt
Download as pptx, pdf, or txt
You are on page 1of 19

Ekosistemde Madde ve

Enerji Akışı
Besin Zinciri
Güneş enerjisinin besinlerin yapısındaki kimyasal bağ enerjisine dönüşerek üreticilerden tüketicilere aktarılmasına besin
zinciri denir.

Besin zincirleri incelendiğinde hangi canlının hangi canlıyla beslendiği ve enerjisinin hangi canlıya aktardığı görülebilir.

Karasal ve sucul ortamlarda Farklı canlı gruplarından oluşan besin zincirleri bulunur.

Komüniteler içinde yer alan herhangi bir canlı, aynı anda birden fazla beslenme düzeyinde yer alabilir
Besin Zinciri
Güneş enerjisinin besinlerin yapısındaki kimyasal bağ enerjisine dönüşerek üreticilerden tüketicilere aktarılmasına besin
zinciri denir.

Besin zincirleri incelendiğinde hangi canlının hangi canlıyla beslendiği ve enerjisinin hangi canlıya aktardığı görülebilir.

Karasal ve sucul ortamlarda Farklı canlı gruplarından oluşan besin zincirleri bulunur.

Komüniteler içinde yer alan herhangi bir canlı, aynı anda birden fazla beslenme düzeyinde yer alabilir
Besin Ağı
Besin zinciri birbirinden kesin sınırlarla ayrılmış dizilimler değildir, tersine birbirinden değişik derecelerde bağlantı halindedir.

Besin zincirlerinin bu şekilde birbirleriyle bağlantılı olması sonucunda besin ağı ortaya çıkar.
Besin Piramidi
Beslenme ilişkisi olan canlıların enerji, sayı ve biyokütle bakımından oluşturdukları piramide besin piramidi denir.

Besin piramidinde yer alan basamakların her birine trofik düzey denir.
Besin Piramidi
Beslenme ilişkisi olan canlıların enerji, sayı ve biyokütle bakımından oluşturdukları piramide besin piramidi denir.

Besin piramidinde yer alan basamakların her birine trofik düzey denir.
Besin Piramidinde Enerji Aktarımı
Trofik düzeyler arasında enerji akışı oranını gösteren piramide enerji piramidi denir.

Ekosistemde besin maddeleri ayrıştırıcılar sayesinde geri dönüşümlü olmasına karşın enerji akışı tek yönlüdür.

Her bir trofik düzeyden bir üst düzeye aktarılan enerji , o düzeye giren enerjiden daha azdır.

Besin piramidinde, enerji bir formdan başka bir forma dönüşerek aktarılır.

Bu dönüşümde %90 oranında enerji kaybolur ve enerjinin ancak %10’u bir sonraki beslenme düzeyine aktarılmaktadır. Bu
yüzden besin ağı içerisinde yer alan besin zincirleri yalnızca birkaç trofik düzeyle sınırlanmıştır.
Besin Piramidinde Aktarılan Enerjinin
Azalmasının Nedenleri
Besindeki enerjinin yaşamsal faaliyetlerde harcanması

Isı kaybı

Tüketici canlıların beslendiği diğer canlıların tüm kısımlarını besin maddesi olarak kullanmaması

Tüketici canlıların aldığı besinlerin bazı kısımlarını sindirememesi


Besin Piramidinde Biyokütle
Beslenme basamaklarında yer alan canlıların toplam organik madde miktarına biyokütle denir.

Ekosistemlerin çoğu beş ya da daha az sayıda beslenme basamağıyla sınırlıdır.

Karasal ekosistemde trofik düzeylerinin sahip olduğu biyokütle üreticilerden tüketicilere giderek azalır. Çünkü piramidin
tabanından yukarı doğru gidildikçe kural gereği vücut büyüklüğü artsa da birey sayısı gittikçe azalır.

Her basamakta kütle ve enerji kaybı söz konusu olduğundan besin piramitleri genellikle yukarı doğru sivrilir.
Besin Piramidinde Biyolojik Birikim
İnsanlar doğaya zarar veren maddeleri ekosisteme bıraktığı zaman zehir etkisi olan bu maddelerin bir kısmı doğadaki
mikroorganizmalar tarafından parçalanarak daha az zararlı hale getirilir. Ancak zehir etkisi olan bu maddelerin önemli
kısmı parçalanamadığı için toprak ve su gibi ortamlarda birikir.

Bu maddeler toprak ve sudan üreticilere oradan da besin zincirinde yer alan organizmalara aktarılır.

Çeşitli zehirli maddelerin değişik trofik düzeylerde artarak birikerek zararlı konsantrasyon düzeyine ulaşmasına biyolojik
birikim denir.

Besin zincirinin üst basamaklarındaki canlılar biyolojik birikimden daha çok etkilenir.
Biyolojik birikime neden olan maddeler

Böcek ve ot öldürücüler

Bazı radyoaktif maddeler

Bazı ağır metaller(kurşun, civa, bakır)

Özellikle çevre kirliliğine neden olan endüstriyel atıklar ve tarımsal zararlılarla mücadele etmek amacıyla kullanılan
pestisit denilen kimyasallar, suda ve toprakta bozulmadan uzun süre kalır.

Pestisit vücutta parçalanmadığı ve yağ dokuda depolandığı için besin zincirindeki her bir düzeyden diğer düzeye geçerken
pestisitlerin konsantrasyonunda artış olur.

Burada yaşayan bitki ve hayvanlarında vücutlarında birikerek besin zinciri yoluyla insanlara kadar ulaşır.
Teşekkürler

You might also like