CHƯƠNG III

TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐỘC LẬP DÂN TỘC

GẮN LIỀN CHỦ NHĨA XÃ HỘI
 NỘI DUNG

I. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐỘC LẬP DÂN TỘC

II. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CHỦ NGHĨA XÃ HỘI

VÀ XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM

III. TTHCM VỀ MỐI QUAN HỆ GIỮA ĐLDT GẮN LIỀN CNXH

IV. VẬN DỤNG TTHCM VỀ ĐLDT GẮN LIỀN VỚI CNXH

TRONG SỰ NGHIỆP CÁCH MẠNG VIỆT NAM GIAI ĐOẠN
HIỆN NAY
 I. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ
VẤN ĐỀ DÂN TỘC

2. VỀ CÁCH MẠNG
1. VẤN ĐỀ ĐỘC LẬP
GIẢI PHÓNG
DÂN TỘC
DÂN TỘC
1. VẤN ĐỀ ĐỘC LẬP DÂN TỘC
ĐỘC LẬP, TỰ DO LÀ QUYỀN THIÊNG
LIÊNG, BẤT KHẢ XÂM PHẠM CỦA
TẤT CẢ CÁC DÂN TỘC

ĐLDT PHẢI GẮN VỚI TỰ DO, HẠNH

PHÚC CỦA NHÂN DÂN

ĐỘC LẬP DÂN TỘC PHẢI LÀ NỀN

ĐỘC LẬP THỰC SỰ, HOÀN TOÀN VÀ
TRIỆT ĐỂ

ĐỘC LẬP DÂN TỘC GẮN LIỀN VỚI

THỐNG NHẤT VÀ TOÀN VẸN LÃNH
THỔ
 I. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐỘC LẬP DÂN TỘC

1. Vấn đề độc lập dân tộc

a. Độc lập, tự do là quyền thiêng liêng, bất khả xâm

phạm của tất cả các dân tộc
"Tất cả mọi người đều sinh ra bình đẳng.
Tạo hoá cho họ những quyền không ai có
thể xâm phạm được, trong những quyền
ấy, có quyền được sống, quyền tự do và
quyền mưu cầu hạnh phúc” HCM, 2011, t.4, tr.1
“Người ta sinh ra tự do và bình đẳng về
quyền lợi, và phải luôn luôn được tự do
và bình đẳng về quyền lợi” HCM, 2011, t.4, tr.1
“Tất cả các dân tộc trên thế
giới đều sinh ra bình đẳng;
dân tộc nào cũng có quyền
sống, quyền sung sướng và
quyền tự do” HCM, 2011, t.4, tr.1
 Các khẩu hiệu chiến lược
Hội nghị thành
lập đảng

Lẽ sống của Hồ
Tổng khởi
nghĩa Tháng 8 Chí Minh:
KHÔNG CÓ GÌ
Kháng chiến
QUÝ HƠN ĐỘC
chống Pháp
LẬP, TỰ DO!
Kháng chiến
chông Mỹ

05/03/2024 7
1. Vấn đề độc lập dân tộc

a. Độc lập, tự do là quyền thiêng liêng, bất khả xâm

phạm của tất cả các dân tộc
b. Độc lập dân tộc phải gắn liền tự do, cơm no, áo ấm
và hạnh phúc của nhân dân
 “Nước độc lập mà dân
không được hưởng hạnh
phúc, tự do thì độc lập ấy
cũng chẳng có nghĩa lý gì”
HCM, tập 4, tr. 64

“Ai cũng có cơm ăn, áo mặc,

ai cũng được học hành”
HCM, tập 15, tr. 627
1. Vấn đề độc lập dân tộc

a. Độc lập, tự do là quyền thiêng liêng, bất khả xâm

phạm của tất cả các dân tộc

b. Độc lập dân tộc phải gắn liền tự do, cơm no, áo ấm
và hạnh phúc của nhân dân

c. Độc lập dân tộc phải là nền độc lập thật sự, hoàn
toàn và triệt để
 Hiệp định Sơ bộ ngày 6/3/1946

“Chính phủ Pháp công

nhận nước Việt Nam
Cộng hòa là một quốc gia
tự do có Chính phủ của
mình, Nghị viện của
mình, quân đội của mình,
tài chính của mình”
HCM, 2011, t.4, tr.583

“thống nhất và độc lập thực sự, chứ không phải cái thứ
thống nhất và độc lập bánh vẽ mà thực dân vừa thí cho
bọn bù nhìn…” HCM. 2011, t.5, tr.486-487
1. Vấn đề độc lập dân tộc

a. Độc lập, tự do là quyền thiêng liêng, bất khả xâm

phạm của tất cả các dân tộc

b. Độc lập dân tộc phải gắn liền tự do, cơm no, áo ấm
và hạnh phúc của nhân dân

c. Độc lập dân tộc phải là nền độc lập thật sự, hoàn
toàn và triệt để

d. Độc lập dân tộc gắn liền với thống nhất và toàn vẹn
lãnh thổ
 “… đánh đổ đế quốc chủ nghĩa
Pháp và bọn phong kiến. Làm
cho nước Nam được hoàn
toàn độc lập…” - HCM, 20111, t.3 ,
tr.1
“Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do
và độc lập,… Toàn thể dân Việt Nam
quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng,
tính mệnh và của cải để giữ vững quyền
tự do và độc lập ấy“ HCM, 2011, t.4, tr.3

Vì độc lập, vì tự do
Đánh cho Mĩ cút, đánh cho ngụy nhào
Tiến lên chiến sĩ đồng bào
Bắc - Nam xum họp, xuân nào vui hơn
 2. VỀ CÁCH MẠNG GIẢI PHÓNG DÂN TỘC

CMGPDTVN, TRONG ĐIỀU CMGPDT PHẢI DỰA TRÊN

CMGPDT
KIỆN CỦA VIỆT NAM, LỰC LƯỢNG
MUỐN THẮNG LỢI
MUỐN THẮNG LỢI ĐẠI ĐOÀN KẾT TOÀN DÂN
PHẢI THEO
PHẢI DO ĐCS TỘC, LẤY LIÊN MINH CÔNG
CON ĐƯỜNG VÔ SẢN
LÃNH ĐẠO – NÔNG LÀM NỀN TẢNG

CMGPDT CẦN CHỦ ĐỘNG,

SÁNG TẠO, CMGPDT PHẢI ĐƯỢC TIẾN
CÓ KHẢ NĂNG GIÀNH HÀNH BẰNG
THẮNG LỢI TRƯỚC CMVS Ở BẠO LỰC CÁCH MẠNG
CHÍNH QUỐC
 CÁCH MẠNG DÂN TỘC
DÂN CHỦ NHÂN DÂN I ẾN
CH
NG Ỹ
Á G M
G H
K ỐN
N
H Á
K IẾN CH
CH ỐNG
CH CH ÁP 1975
CÁ NG PH
MẠ ÁNG
G N TH M
N TÁ
ĐẢ SẢ I 1954
NG Ờ
Ộ Đ
C RA
VN 1945

1930
 a. CMGPDT muốn thắng lợi phải đi theo
con đường cách mạng vô sản

Vì sao CMGPDT muốn thắng lợi phải đi theo con

đường cách mạng vô sản?
- Sự thất bại của các phong trào yêu nước Việt Nam cuối thế kỷ
XIX đầu thế kỷ XX  Sự lỗi thời của hệ tư tưởng phong kiến và
tư sản.

- Các cuộc cách mạng tư sản trên thế giới là những cuộc cách
mạng “chưa đến nơi”, “không triệt để”.
 Người khẳng định:

“Chỉ có cách mạng

vô sản là con
đường duy nhất
giải phóng dân
tộc, giải phóng
giai cấp”
 Mục tiêu Nội dung
là CNXH con đường CMVS
(CNCS)

CMGPDT có
mối quan hệ Con Đảng
chặt chẽ với đường Cộng sản
CMVS thế lãnh đạo
giới CMVS

khối liên
minh công
- nông - trí
- Đảng Cộng sản Việt Nam là người lãnh đạo duy nhất
b. CMGPDT, trong điều kiện của Việt Nam, phải do
Đảng Cộng sản lãnh đạo
- Cách mạng trước hết phải có Đảng lãnh đạo

?
1. Vì sao CMGPDT phải do Đảng lãnh đạo?
2. Vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản được thể hiện
như thế nào?
“Trước hết phải có đảng cách mệnh, để trong thì vận
động và tổ chức dân chúng, ngoài thì liên lạc với dân
tộc bị áp bức và vô sản giai cấp mọi nơi. Đảng có vững
cách mệnh mới thành công, cũng như người cầm lái có
vững thuyền
“Đảng Cộngmới chạy…”
sản Việt Nam là đảng của giai cấp công
nhân, của nhân dân lao động(HồvàChí
củaMinh:
dânToàn
tộctập,
Việtt2, Nam”
tr.267-268)
(Hồ Chí Minh: Toàn tập, t3, 6, 10, tr.10, 175, 184)
c. Lực lượng của CMGPDTbao gồm toàn dân tộc,
trên nền tảng liên minh công - nông
Mâu thuẫn xã hội Việt Nam
thời Pháp thuộc

DTVN ĐQXL

NDVN ĐCPK

05/03/2024 20
 VỀ TÍNH CHẤT XÃ HỘI VÀ QUAN HỆ GIAI CẤP

Tính chất xã hội Việt Nam: Thuộc địa nửa phong kiến
05/03/2024 21
 Lực
lượng
cách
mạng
lãnh đạo Lực
cách
lượng
mạng Lực nòng cốt
lượng
hăng
hái cách
05/03/2024
mạng 22
 Lực lượng của CMGPDT bao gồm toàn dân tộc

- Lực lượng của CMGPDT bao gồm cả

dân tộc, công nông là gốc cách mạng

Truyền
Truyềnthống
thốngtoàn
toàndân
dânđánh
đánhgiặc
giặc
của
củadân
dântộc
tộc "Dễ
"Dễ mười
mườilầnlần
không
khôngdân
dâncũng
cũngchịu,
chịu,
Khó
Khótrăm
trămlần
lần
Nguyên
Nguyênlýlýcách
cáchmạng
mạnglàlàsự
sựnghiệp dân
của
nghiệp dânliệu
liệucũng
cũngxong"
xong"
củaquần
quầnchúng
chúngcủa
củaCN
CNMác
Mác--Lênin
Lênin
Lực lượng của CMGPDT bao gồm toàn dân tộc

Già, trẻ, gái, trai, dân, lính

đều phải tham gia đánh giặc
(Bài ca du kích)
Lực lượng của CMGPDT
bao gồm toàn dân tộc

(Hồ Chí Minh toàn tập, Nxb Chính trị

quốc gia, Hà Nội, 2000, t.4, tr. 480)
* Hồ Chí Minh đi đến kết luận:
- Cách mạng giải phóng dân tộc là sự nghiệp chung của
toàn dân tộc.
- Dân khí mạnh thì quân lính nào, súng ống nào cũng
không chống lại nổi.
- Để cách mạng có thể thắng lợi được, cần phải biết cách
tổ chức, vận động, đoàn kết quần chúng nhân dân.

26
 d. CMGPDT cần được tiến hành chủ động, sáng tạo và
có khả năng giành thắng lợi trước CMVS ở chính quốc

Quan điểm của Quốc tế cộng sản và Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa
CMGPDT ở thuộc địa với CMVS ở chính quốc

Trích “Những luận cương về phong trào cách mạng

trong các nước thuộc địa và nửa thuộc địa” được
thông qua tại Đại hội VI Quốc tế cộng sản
(1/8/1928) Một số thành viên của
Quốc tế cộng sản
• HCM: Quan hệ mật thiết với nhau, tác động qua lại
lẫn nhau, bình đẳng chứ không phải là quan hệ phụ
thuộc.
• CMGPDT có thể tiến hành chủ động, sáng tạo
• CMGPDT ở thuộc địa có thể nổ ra và giành thắng lợi
trước CMVS ở chính quốc.
d. CMGPDT cần được tiến hành chủ động, sáng tạo và
có khả năng giành thắng lợi trước CMVS ở chính quốc

? Vì sao CMGPDT cần được tiến hành

chủ động, sáng tạo?

Công cuộc giải phóng nhân dân thuộc địa chỉ có

thể thực hiện bằng sự nỗ lực tự giải phóng.
- “Công cuộc giải phóng anh em chỉ có thể thực
hiện được bằng sự nỗ lực của bản thân anh em”,
“Toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà
tự giải phóng cho ta”
- “Một dân tộc không tự lực cánh sinh mà cứ ngồi
chờ dân tộc khác giúp đỡ thì không xứng đáng
được độc lập”.
 e. CMGPDT phải được tiến hành bằng con đường
bạo lực

Tính tất yếu của bạo lực cách mạng: Hồ Chí Minh cắn
cứ vào quan điểm của CN Mác – Lênin; kinh nghiệm,
truyền thống đấu tranh của dân tộc và tình hình thực
tiễn tại Việt Nam

Tư tưởng bạo lực cách mạng gắn bó hữu cơ với

tư tưởng nhân đạo và hòa bình

Hình thái bạo lực cách mạng: đấu tranh chính

trị và đấu tranh quân sự
II. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CHỦ NGHĨA XÃ HỘI VÀ XÂY
DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM

2. TTHCM
3. TTHCM
1. TTHCM VỀ XÂY DỰNG
VỀ QUÁ ĐỘ ĐI
CNXH CNXH LÊN CNXH Ở VN
Ở VN
 CÁCH MẠNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
NH
KI TẬP , ĐỔI
TẾ UNG Ớ I
R
T AN
M T
Ấ
Đ ỚC
QU U, Ư
I Ê N
Ề N Y L O
MI C XÂ BA P
BẮ G C Ấ
H Ế Ự N
C D XH
Đ Ộ C N
Ớ C N
Ư
N NG D Ủ Â 1986
,
NÔ IỆP CH
NG H
C ND 1975
LẠ U
HẬ 1954
1945
1. TTHCM VỀ CNXH

QUAN NIỆM VỀ CNXH

TẤT YẾU KHÁCH QUAN

ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN

 QUAN NIỆM CỦA HCM VỀ CNXH

Định nghĩa CNXH mộc mạc, dễ hiểu: “Nói một cách tóm
tắt, mộc mạc, chủ nghĩa xã hội trước hết nhằm làm cho
nhân dân lao động thoát nạn bần cùng, làm cho mọi
người có công ăn việc làm, được ấm no và sống một đời
hạnh phúc”.

Tiến trình của cách mạng Việt Nam: giải phóng dân tộc rồi
tiến lên xây dựng CNXH.
 TIẾN LÊN CNXH LÀ MỘT TẤT YẾU KHÁCH QUAN

LÝ LUẬN THỰC TIỄN

CN M-L: VIỆT NAM:

NHO GIÁO: THẾ GIỚI:
HT HÌNH THÁI KHÁT VỌNG
THUYẾT ĐẠI ĐỒNG CMT10 NGA
KT-XH DT VN
 ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA CNXH
• CHẾ ĐỘ DÂN • LLSX HIỆN ĐẠI,
CHỦ CÔNG HỮU TLSX

CHÍNH KINH
TRỊ TẾ

ĐT
VH-ĐĐ- CHỦ
QHXH THỂ
• CÔNG BẰNG, • CÔNG TRÌNH TẬP
HỢP LÝ THỂ CỦA ND, DƯỚI
SỰ LĐ CỦA ĐCS
2. TTHCM XÂY DỰNG CNXH Ở VN

MỤC TIÊU ĐỘNG LỰC CỦA

CNXH Ở VN CNXH Ở VN
 MỤC TIÊU CỦA CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM
• NHÀ NƯỚC • CN-NN
CỦADÂN, HIỆN ĐẠI,
DO DÂN, KHKT
VÌ DÂN TIÊN TIẾN

CHÍNH TRỊ KINH TẾ

MT
QUAN HỆ
VĂN HÓA
XÃ HỘI
• NỀN VH MANG TÍNH
• DÂN CHỦ, DT, KH, ĐẠI CHÚNG
CÔNG BẰNG, VÀ TIẾP THU TINH
VĂN MINH HOA VH NHÂN LOẠI
ĐỘNG LỰC CỦA CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM

NỘI LỰC NGOẠI

LỰC
Động lực con người –
quan trọng nhất
Đại đoàn kết
Động lực kinh tế - đòn bẩy quốc tế và
thành tựu
KH-KT
Động lực chính trị - tinh thần

Nội lực là quyết định nhất, ngoại lực là rất quan trọng
Động lực bao trùm và quyết định nhất là con người.

(Hå ChÝ Minh toµn tËp, tËp 6 tr 162 )

- Hå ChÝ Minh toµn tËp, NXB CTQG,
Hµ Néi, 2000, tËp 5, tr.410 -

40
3. TTHCM VỀ QUÁ ĐỘ ĐI LÊN CNXH Ở VN
a. Tính chất, đặc điểm và nhiệm vụ của thời kỳ quá độ

TÍNH
CHẤT

NGUYÊN QUÁ ĐẶC

TẮC
ĐỘ ĐIỂM

NHIỆM
VỤ
 PHỨC
TẠP, LÂU
DÀI, KHÓ
KHĂN

CẢI BIẾN

TÍNH
CHẤT
- Tính chất của thời kỳ quá độ:
Quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam là quá trình cải
biến sâu sắc trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn
hóa, xã hội. Đó là quá trình cải biến xã hội cũ lạc hậu, còn
nhiều tàn tích của chế độ phong kiến, thực dân và của
chiến tranh thành một xã hội văn minh, tiến bộ, văn hóa
phát triển cao, nhân dân có đời sống ấm no, vui tươi,
hạnh phúc.
Nhiệm vụ này khó khăn, phức tạp hơn cả đánh giặc.
 ĐẶC ĐIỂM THỜI KỲ QUÁ ĐỘ: GIÁN TIẾP
Đặc điểm lớn nhất của thời kỳ quá độ ở Việt Nam
là từ một nước nông nghiệp lạc hậu tiến thẳng lên
chủ nghĩa xã hội, không trải qua giai đoạn phát
triển tư bản chủ nghĩa.
Hồ Chí Minh chỉ ra loại hình quá độ gián tiếp lên
chủ nghĩa xã hội, thuận lợi là có sự lãnh đạo của
Đảng, sự ủng hộ của nhân dân nhưng khó khăn là
chưa có cơ sở vật chất, chưa có các tiền đề cho
chủ nghĩa xã hội.
Hình thức quá độ trực tiếp lên CNXH

(Hồ Chí Minh: Toàn tập, tập 7 tr 247)

Hình thức quá độ gián tiếp lên CNXH
 Nhiệm vụ của thời kỳ quá độ:
Đấu tranh cải tạo, xóa bỏ tàn tích của chế
độ xã hội cũ, xây dựng các yếu tố mới phù
hợp với quy luật tiến lên chủ nghĩa xã hội
trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội.
Xây dựng là nhiệm vụ trọng tâm, lâu dài, cải
tạo nhằm phục vụ nhiệm vụ xây dựng.
III. TTHCM VỀ MỐI QUAN HỆ GIỮA ĐỘC LẬP
DÂN TỘC VÀ CHỦ NGHĨA XÃ HỘI

1. ĐLDT LÀ CƠ SỞ, TIỀN ĐỀ TIẾN LÊN CNXH

2. CNXH LÀ ĐK ĐẢM BẢO ĐLDT VỮNG CHẮC

3. ĐIỀU KIỆN ĐỂ ĐLDT GẮN LIỀN CNXH

1. Độc lập dân tộc là cơ sở, tiền đề
để tiến lên chủ nghĩa xã hội
Độc lập dân tộc bao gồm cả nội dung dân tộc
và dân chủ, độc lập phải gắn liền với thống nhất,
chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, gắn liền với tự
do, cơm no, áo ấm, hạnh phúc cho nhân dân.
Do đó, cách mạng dân tộc dân chủ càng triệt để
thì càng tạo ra những tiền đề thuận lợi cho công
cuộc xây dựng xã hội mới.
 2. CNXH LÀ ĐIỀU KIỆN ĐẢM BẢO
NỀN ĐỘC LẬP DÂN TỘC BỀN VỮNG

XU THẾ TẤT YẾU XÃ HỘI TỐT ĐẸP

3. ĐIỀU KIỆN ĐỂ ĐLDT GẮN LIỀN CNXH

GẮN BÓ CMTG

ĐẠI ĐKDT, NỀN TẢNG

CÔNG - NÔNG

ĐCS LÃNH ĐẠO

 IV. VẬN DỤNG TTHCM VỀ ĐLDT GẮN LIỀN CNXH
TRONG CÁCH MẠNG VIỆT NAM GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

KIÊN ĐỊNH MỤC

PHÁT HUY SỨC
TIÊU VÀ CON
MẠNH DÂN CHỦ
ĐƯỜNG HCM ĐÃ
XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
XÁC ĐỊNH

ĐẤU TRANH
CHỐNG BiỂU HIỆN
CỦNG CỐ, KIỆN
SUY THOÁI VỀ TƯ
TOÀN, PHÁT HUY
TƯỞNG CHÍNH
SỨC MẠNH VÀ
TRỊ, ĐẠO ĐỨC,
HiỆU QUẢ HOẠT
LỐI SỐNG VÀ
ĐỘNG CỦA HTCT
“TDB”, “TCH”
TRONG NỘI BỘ