MAKİNA DİNAMİĞİ

DİNAMİK ANALİZ-3
 2

Dinamik Analiz-3
Hatırlatma
DİNAMİK ANALİZ
Süper Pozisyon Yöntemi Eş Değer Kuvvet Sistemi
D’Alembert ilkesi:
 3

Dinamik Analiz-3
Dinamik Kuvvet Analizi-Problem 3
Şekildeki pompa verilen mekanizmanın verilen
anda elemanlarına etki eden atalet kuvvetlerini
yenmek üzere 2 numaralı kranka uygulanması
gereken T2 torkunu hesaplayınız.
 4

Dinamik Analiz-3
Dinamik Kuvvet Analizi-Problem 3

SORUNUN ANALZİ

• Mekanizma kaç uzuvlu ?

• Mekanizma Ölçeği ne?

• Uzuvlar doğrusal hareketli mi ?

Dairesel hareketli mi ? Her ikisi mi?

• Doğrusal ve açısal ivmeler verilmiş mi?

(Verilmemiş ise Kinematik Analiz yapılmalı)

• Uzuvların Ağırlık Merkezlerinin konumu nerde?

• Dinamik Analiz için kaç Durum gerekli ?

• Dış kuvvet var mı ?

 5

Dinamik Analiz-3
Dinamik Kuvvet Analizi-Problem 4
Öncelikle, Atalet Kuvvetlerini ve Atalet Torklarını Hesaplayalım

Atalet Dairelerinin Yarıçaplarını Hesaplayalım

 6

Dinamik Analiz-3
Dinamik Kuvvet Analizi-Problem 4 I. Durum  m3 ≠ 0, mi =0

h3= 55 mm
 7

Dinamik Analiz-3
Dinamik Kuvvet Analizi-Problem 4 II. Durum  m4 ≠ 0, mi =0

* 4 numaralı eleman dengelendiği için –m4aG4

atalet kuvveti mesnet tarafından karşılanır.
Elemana sadece – I4α4 atalet torku etki eder.
 8

Dinamik Analiz-3
Dinamik Kuvvet Analizi-Problem 4 III. Durum  m5 ≠ 0, mi =0

h3 = 94 mm
 9

Dinamik Analiz-3
Dinamik Kuvvet Analizi-Problem 4 IV. Durum  m6 ≠ 0, mi =0

* f56 kuveti düşey doğrultuda çok

yakın olduğu için;
f54=f45=f65=f56=~ m6aG6 =3840 N
kabul edilebilir.

* Ayrıca, yukardan mesnetli 4 nolu

elmana etki eden kuvvetler birbirine
paralel kabul edilebilir.
f32=f34= f54= 3840 N
 10

Dinamik Analiz-3
Dinamik Kuvvet Analizi - Problem 4
Şekildeki mekanizmada, verilen andaki dengeleyici tork T2’yi hesaplayınız. (Şekil ölçeği:1/10)

6 G6
O2A = 280 mm 5 D G5 P=3000 N • Mekanizma kaç uzuvlu ?
AB = 560 mm
AC = 550 mm • Mekanizma Ölçeği ne? (Konum
2
CB = 340 mm C α2 = 10 r/s - SY Analizi)
CD = 650 mm α3 = 22 r/s2 - SYT
BO4 = 500 mm α4 = 15 r/s2 - SY • Uzuvlar doğrusal hareketli mi ?
O2O4 = 940 mm α5 = 14 r/s2 - SY Dairsel hareketli mi ? Her ikisi mi?
AO2O4 = 70° G3
• Doğrusal ve açısal ivmeler verilmiş
BO4O2 = 54° 3 I2 = 0,6 kgm2
mi? (Verilmemiş ise Kinematik
CAB = 35° B I3 = 1,5 kgm2 Analiz yapılmalı)
ACB = 75° A I4 = 1,3 kgm2
ABC = 70° 4 I5 = 1,4 kgm2 • Uzuvların Ağırlık Merkezlerinin
DCB = 65° 2 konumu nerde?
m3 = 20 kg
T2 m5 = 28 kg • Dinamik Analiz için kaç Durum
m6 = 10 kg gerekli ?

O2 G2 O4 G4 aG3 = 25 m/s2 μ(340°) • Dış kuvvet var mı ?

aG5 = aG6 = 15 m/s2 μ(0°)
 Dinamik Analiz-3 (Ölçek Kc : 1/10) 5
6
D G5 P=3000 N

I. DURUM: m2, I2 ≠ 0, mi, Ii = 0, P = 0

G3
3
B
A
4
2
T2
A
O2 G2 O4 G4

α2 = 10 r/s2 - SY
I2.α2 α3 = 22 r/s2 - SYT
α4 = 15 r/s2 - SY
2 T2/I
α5 = 14 r/s2 - SY

I2 = 0,6 kgm2
O2 I3 = 1,5 kgm2
I4 = 1,3 kgm2
I5 = 1,4 kgm2

T2/I = I2.α2 = 0,6.10 = 6 Nm m3 = 20 kg

m5 = 28 kg
m6 = 10 kg

aG3 = 25 m/s2 μ(340°)

aG5 = aG6 = 15 m/s2 μ(0°)
 (Ölçek Kc : 1/10) 6

Dinamik Analiz-3
5 D G5 P=3000 N

II. DURUM: m3, I3 ≠ 0, mi, Ii = 0, P = 0

Kf = 1/10 3
G3

C -m3aG B
3=5
A
00 N 4
h3 f43 2

G3 T2
-m3aG3 B f43 f23
3
A O2 G2 O4 G4

f23 = 34 mm ölçülür
f23 α2 = 10 r/s2 - SY
f23 = 34.10 = 340 N α3 = 22 r/s2 - SYT
α4 = 15 r/s2 - SY
h3 = I3.α3 / m3.aG3 = 1,5.22/20.25 = 0,066 m α5 = 14 r/s2 - SY

h3 = 0,066.1000/10 = 6,6 mm f34 I2 = 0,6 kgm2

I3 = 1,5 kgm2
I4 = 1,3 kgm2
I5 = 1,4 kgm2
f32 B
A m3 = 20 kg
m5 = 28 kg
m6 = 10 kg
2 d2 = 25 mm 4
aG3 = 25 m/s2 μ(340°)
T2/II aG5 = aG6 = 15 m/s2 μ(0°)

f12 O4
f23 = f32 = 340 N
O2
T2/II= f32.d = 340.(25.10/1000) = 85 Nm f14
 (Ölçek Kc : 1/10) 5
6
D G5 P=3000 N

Dinamik Analiz-3 C

G3
III. DURUM: m4, I4 ≠ 0, mi, Ii = 0, P = 0 3
C A
B

4
2

f43 T2
3
f23 B O2 G2 O4 G4

A α2 = 10 r/s2 - SY
α3 = 22 r/s2 - SYT
B α4 = 15 r/s2 - SY
A f32 f34 α5 = 14 r/s2 - SY

d4 = 46 mm I2 = 0,6 kgm2
T2/III I3 = 1,5 kgm2
d2 = 24 mm
-I4.α4 I4 = 1,3 kgm2
2 4
I5 = 1,4 kgm2

f12 m3 = 20 kg
O2 m5 = 28 kg
I4.α4 = f34.d4 O4, G4 f14 m6 = 10 kg

aG3 = 25 m/s2 μ(340°)

T2/III = f32.d2 = 42.(24.10/1000) = 9 Nm f34 = I4.α4 / d4 = 1,3.15/(46.10/1000) = 42 N aG5 = aG6 = 15 m/s2 μ(0°)

f34 = f43 = f23 = f32 = 42 N

 6
5 D G5 P=3000 N

Dinamik Analiz-3 f65 f16

C

-m5.aG5
IV. DURUM: m5, I5 ≠ 0, mi, Ii = 0, P = 0 G3

6
3
B
A

C h5 4

f53 f35 5 f56 2

C D,G5 T2
o
10
O2 G2 O4 G4

3 B m5.aG5 = f35.cos10 α2 = 10 r/s2 - SY

A f43 f35 = 28.15 / cos10 = 426 N ≈ 420 N α3 = 22 r/s2 - SYT
α4 = 15 r/s2 - SY
h5 = I5.α5/m5.aG5 = 1,4.14/28.15 = 0,046 m α5 = 14 r/s2 - SY
f23 Kf = 1/10 h5 = 0,046.1000/10 = 4,6 mm
I2 = 0,6 kgm2
4 20 N I3 = 1,5 kgm2
F5 3 = I4 = 1,3 kgm2
f34

m
I5 = 1,4 kgm2

1m
f32
A f53 B
=4
m3 = 20 kg
f2 3 m5 = 28 kg
m6 = 10 kg
2
f23 = 41 mm = 41.10 = 410 N 4 aG3 = 25 m/s2 μ(340°)
T2/IV aG5 = aG6 = 15 m/s2 μ(0°)
f23 = f32 = 410 N
d2 = 9 mm O2
T2/IV = f32.d2 = 410.(9.10/1000) O4 f14
f12 ≈ 37 Nm
 (Ölçek Kc : 1/10) 5
6
D G5 P=3000 N

Dinamik Analiz-3 G3

f16 3

V. DURUM: m6, I6 ≠ 0, mi, Ii = 0, P = 0 f65

B

D
A

-m6.aG6 2
4

C f56 6 T2

f35 5
P
7o
O2 G2 O4 G4

f53 α2 = 10 r/s2 - SY
C f34 α3 = 22 r/s2 - SYT
f56.cos7 = P+m6.aG6 α4 = 15 r/s2 - SY
B f56 = 3000 +150 / cos7 = 3174 N α5 = 14 r/s2 - SY
3 B I2 = 0,6 kgm2
f56 = f35 = f53 = 3174 N
A f43 f32 I3 = 1,5 kgm2
4 I4 = 1,3 kgm2
f32
f23 A I5 = 1,4 kgm2

m3 = 20 kg
Kf = 1/100 2 O4 f14 m5 = 28 kg
m6 = 10 kg
T2/V
m

f43 aG3 = 25 m/s2 μ(340°)

1m

d2 = 9 mm O2 aG5 = aG6 = 15 m/s2 μ(0°)

=3
f2 3

N f12
F5 3 =3174
f23 = 31 mm = 31.100 = 3100 N
f23 = f32 = 3100 N
T2/IV = f32.d2 = 3100.(9.10/1000) T2 = T2/I + T2/II + T2/III + T2/IV + T2/V
= 279 Nm = 6 + 85 + 10 + 37 + 279 = 417 Nm
 Dr. Öğr. Üyesi Muhammed Arif ŞEN 16

Dinamik Analiz-3
Dinamik Kuvvet Analizi - Kendiniz yapmaya çalışın
* SUNUMLARA ÇALIŞMAYI
UNUTMAYIN !

* GRAFİK YÖNTEM İLE İLGİLİ

ÖRNEK PROBLEMLERİ KAĞIT
ÜZERİNDE ELLE ÇİZİM
YAPARAK TEKRAR ÇÖZÜN

Soruyu ölçeli bir şekilde

kâğıdınıza aktarıp, çözünüz.
Genel ÖLÇEK (Kc) 1/40,
Kuvvet Poligonları için de
ÖLÇEK (Kf ) 1/40 alınabilir.