Aralin 1.3 Alegorya

You might also like

Download as pptx, pdf, or txt
Download as pptx, pdf, or txt
You are on page 1of 106

S MULA

Alegorya ng Yungib
A SA
N G

A R

Y E

S E

A C

Y E
Gramatika: Mga ekspresyon at
pahayag na nagbibigay ng
pananaw
KASANAYANG PAMPAGKATUTO
Matapos mong maisagawa ang mga gawain sa
Modyul na ito, inaasahang ikaw ay:
1. Naipapaliwanag ang mga pangunahing paksa
at pantulong na mga ideya sa mga napakinggan o
nabasang impormasyon sa radio o ibang anyo ng
media.
2. Natatalakay ang mga bahagi ng binasa o
pinanood na nagpapakita ng mga isyung
pandaigdig
KASANAYANG PAMPAGKATUTO

3. Naitatala ang mga impormasyon


tungkol sa isa sa napapanahong isyung
pandaigdig .
4. Nagagamit ang angkop na mga
pahayag sa pagbibigay ng sariling
pananaw .
SUBUKIN
panuto: Basahin at unawain mong
mabuti ang mga katanungan sa bawat
bilang. Tukuyin ang letra ng tamang
kasagutan.
1. Ang salitang alegorya ay nangangahulugang
A. Simbolo na may natatagong kahulugan
B. Kasalungat ang kahulugan
C. Magkapareho ang ibinibigay na mensahe
D. Refleksyon ng simbolo
2. Akdang pampanitikan na naglalahad ng
pananaw at opinyon tungkol sa tiyak na paksa?
A. dula B. sanaysay
C. tula
D. maikling kuwento
3.Siya ay isang pilosopong Grieyego na na
ipinanganak sa Athens.
A. Confucius C. Plato
B. Aristotle D.Glaucon
4.Batay sa datos sa kanilang website ay naitala rin ang 465,740 na
kaso ng pagkamatay dulot ng nasabing pandemya .Ang salitang
nakasalungguhit ay isang halimbawa ng

A. Pagpapahayag ng pananaw

B. Pagpapahayag ng saloobin

C. Ekspresyon ng paglalahad

D. Ekspresyon ng balita
5.May mga ekspresiyong nagpapahiwatig ng
pagbabago o pag-iiba ng paksa at/o pananaw,alin
sa mga sumusunod ang hindi kabilang
A. Sa kabilang banda C. Samantala
B.Sa ganang akin D. Sa kabilang
dako
BALIKAN
Batid kong marami ka nang nabasa mga akdang
pampanitikan.Suriin mo kung ang mga sumusunod
ay isang halimbawa ng Sanaysay.Lagyan ng ( / )
kung tama at ( × ) kung mali.
MAIKLING
KWENTO
M A H U S A Y!
BUMAWI SA SUSUNOD!
BALITA
M A H U S A Y!
BUMAWI SA SUSUNOD!
DULA
M A H U S A Y!
BUMAWI SA SUSUNOD!
TALUMPATI
M A H U S A Y!
BUMAWI SA SUSUNOD!
LATHALAIN
M A H U S A Y!
BUMAWI SA SUSUNOD!
NOBELA
M A H U S A Y!
BUMAWI SA SUSUNOD!
EDITORYAL
M A H U S A Y!
BUMAWI SA SUSUNOD!
PARABULA
M A H U S A Y!
BUMAWI SA SUSUNOD!
EPIKO
M A H U S A Y!
BUMAWI SA SUSUNOD!
TULA
M A H U S A Y!
BUMAWI SA SUSUNOD!
TUKLASIN

Gawain 1:Basahin at
unawain ang balita.
Kaso ng Covid-19 sa buong mundo,patuloy na tumataas
isinulat ni Maryjane B. Talana
Nakakabahala ang patuloy na paglobo ng bilang ng kaso ng
Covid-19 sa buong mundo batay sa inilabas na datos ng World
health Organization (WHO) na tinatayang nasa 8,860,331
(milyon) sa 216 bansa nitong Hunyo 22, 2020.
Batay sa datos ng kanilang website ay naitala rin ang
465,740 na kaso ng pagkamatay dulot ng nasabing pandemya.
Nangunguna ang mga bansang Estados Unidos, Italya, Espanya,
Germany,at France .
Sa Pilipinas naman ,ayon sa inilabas na impormasyon ni Dr.
Maria Rosario Vergeire, Undersecretary ng Department of
Health (DOH),may naitalang 30,682 na kaso ng Covid-19,habang
nasa 8,143 ang gumaling at 1,177 ang nasawi.
Kaugnay nito, naglunsad naman ng isang informational
campaign ang WHO sa mga kaso ng COVID-19 upang magbigay
ng mga mahahalagang tip upang maprotektahan ang mga tao
laban sa COVID-19. Ang Listahan ng Kahulugang COVID-19
Checklist ni Mr Bean ay isang paalala sa mga tao tungkol sa
kahalagahan ng paghuhugas ng mga kamay, social distancing at
pagpapakita ng pagpapahalaga sa buhay.
Ayon kay Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, Director-
General ng WHO , “Ang COVID-19 ay nakakaapeto sa
bawat lakad ng buhay ng tao, at kailangan nating gamitin
ang lahat ng mga tool at mga pamamaraan upang ibahagi
ang impormasyon sa pagsalba ng buhay ng mga tao sa
mundo".
Samantala,patuloy pa rin ang paghahanap ng Vaccine
bilang lunas sa Covid-19.
1. Ano ang pangunahing
paksa ng balita?
2. Ano ang isyung
pandaigdig ng tinalakay
sa sanaysay?
3. Paano nagising ang iyong
kamalayan sa pandemyang
kinaharap ng mga bansa sa
buong mundo?
4. Makatutulong ba ang
impormasyon na inilahad sa balita
para sa pag-unawa sa ating
kinakaharap na sitwasyon?
Ipliwanag ang iyong sagot.
5. Sa iyong pananaw bilang isang
kabataan paano ka
makatutulong sa pamahalaan sa
pagsugpo at pag-iwas sa sakit na
covid-19?
POKUS naTANONG
1.Paano makatutulong ang sanaysay na magkaroon ng
kamalayan sa kultura at kaugalian ng isang bansa
upang makabuo ng sariling pananaw?

2.Paano mabisang magagamit ang mga ekspresiyong sa


pagpapahayag sa pagbibigay ng pananaw?
SURIIN

A. Paglinang ng Talasalitaan
Tukuyin ang mga ideya o kahulugan na nakapaloob
sa mga simbolo na ginamit sa akda sa pamamagitan ng
mga clip art.Piliin ang kasagutan sa loob ng kahon.
Katotohanan at kaalaman bilanggo
Mangmang na tao
yungib

Mundo ng kamangmangan
anino

Walang mumang na pag-iisip


pilosopo

Taong naghahanap ng katotohanan kadena

Naglilimita sa maaaring malamn ng tao


araw
Katotohanan at kaalaman bilanggo
Mangmang na tao
yungib

Mundo ng kamangmangan
anino

Walang mumang na pag-iisip


pilosopo

Taong naghahanap ng katotohanan kadena

Naglilimita sa maaaring malamn ng tao


araw
Katotohanan at kaalaman bilanggo
Mangmang na tao
yungib

Mundo ng kamangmangan
anino

Walang mumang na pag-iisip


pilosopo

Taong naghahanap ng katotohanan kadena

Naglilimita sa maaaring malamn ng tao


araw
Katotohanan at kaalaman bilanggo
Mangmang na tao
yungib

Mundo ng kamangmangan
anino

Walang mumang na pag-iisip


pilosopo

Taong naghahanap ng katotohanan kadena

Naglilimita sa maaaring malamn ng tao


araw
Katotohanan at kaalaman bilanggo
Mangmang na tao
yungib

Mundo ng kamangmangan
anino

Walang mumang na pag-iisip


pilosopo

Taong naghahanap ng katotohanan kadena

Naglilimita sa maaaring malamn ng tao


araw
Katotohanan at kaalaman bilanggo
Mangmang na tao
yungib

Mundo ng kamangmangan
anino

Walang mumang na pag-iisip


pilosopo

Taong naghahanap ng katotohanan kadena

Naglilimita sa maaaring malamn ng tao


araw
Isalaysay ang nilalaman ng Alegorya
ng Yungib sa tulong ng larawan.
1.Ano ang paksa ng
sanaysay?
2. Paano natuklasan ng bilanggo ang
realidad o katotohanan? . Paano
ipinakilala ni Plato ang
kahalagahan ng “katotohanan” at
“edukasyon” sa buhay ng
sangkatauhan? Ipaliwanag.
3. Sa paanong paraan ipinakita ni
Plato ang mga suliraning panlipunan
sa kanyang akda?Sa iyong palagay
bakit ganito ang paraan ng kanyang
paglalahad?
4, Magbigay ng sariling
opinyon o pananaw sa
inilalahad na ideya ng bawat
pahayag

a.Ang ideya ng kabutihan ay


nananatili sa huli at
matatagpuan lamang nang
may pagpupunyagi.
b. Matututuhang tiisin ang mga
bagay, kaysa isaisip ang
kanilang ginagawa at
mamuhay katulad ng kanilang
gawi?
c.Huwag kang magtaka sa iba na
may magandang pananaw na
ayaw man lang magbahagi para
sa kapakanan ng tao.
5. Masasalamin ba sa binasang
sanaysay ang kultura at kaugalian ng
bansang Gresya?Anong estilo ng
manunulat sa paglalahad nito?
c.Huwag kang magtaka sa iba na
may magandang pananaw na
ayaw man lang magbahagi para
sa kapakanan ng tao.
TANDAAN
Ang sanaysay ay isang
komposisyon na naglalahad ng
ideya,impormasyon, pananaw o
kuro-kuro ng may akda hinggil sa
isang partikular o napapanahong
paksa o isyu. Sa ganitong paraan,
naipapahayag ng may akda ang
kanyang damdamin at layunin sa
mga mambabasa.
Ayon sa manunulat na si Aldous Huxley ang
pinakamayaman na kasiya-siyang sanaysay ay ang
mga pinakamahusay na hindi sa isa, hindi sa
dalawa, ngunit sa lahat ng mundo kung saan
posible ang pagkakaroon ng sanaysay. Malaya,
walang kahirap-hirap, pag-iisip at pakiramdam ilipat
sa mga ito gumugol ng mga gawa ng sining, dito at
doon sa pagitan ng tatlong mga poste ng sanaysay -
mula sa personal hanggang sa unibersal, mula sa
abstract pabalik sa kongkreto, mula sa layunin
hanggang sa panloob na karanasan.
3 Bahagi ng Sanaysay
1. Panimula – Sa bahaging ito
madalas inilalahad ang
pangunahing kaisipan o pananaw
ng may-akda hinggil sa paksang
tinatalakay.
2. Gitna o katawan – Inilalahad sa
bahaging ito ang iba pang
karagdagang kaisipan o pananaw
kaugnay ng tinalakay na paksa upang
patunayan, o pagtibayin ang inilahad
na kaisipan.
3. Wakas – Nakapaloob sa bahaging
ito ang pangkalahatang palagay o
pasya tungkol sa paksa batay sa mga
katibayan.
2 Uri ng Sanaysay
1. Pormal
Tumatalakay ito sa mga seryosong paksa na
nagtataglay ng masusing pananaliksik at pagsusuri ng
sumulat. Kadalasan itong nagbibigay ng impormasyon
tungkol sa isang tao, bagay, lugar o pangyayari. Ang
tono nito ay seryoso halimbawa na rito ang editorial sa
mga pahayagan
2. Di-pormal
Ito naman ay tumatalakay sa
mga paksang karaniwan, personal
at pang araw-araw na nagbibigay-
lugod o mapang-aliw sa mga
mambabasa. Binibigyan diin nito
ang mga bagay-bagay at karanasan
ng may akda sa isang paksa na
parang nakikipag-usap lamang at
madaling maintindihan.
Elemento ng Sanaysay
1.Tema – Madalas na may iisang
tema ang sanaysay. Ito ay ang
sinasabi ng isang akda tungkol sa
isang paksa. Bawat bahagi ng akda
ay nagpapalinaw ng temang ito.
2.Anyo at Estruktura – Ang anyo at
estruktura ng sanaysay ay isang mahalagang
sangkap sapagkat nakataya rito ang pagkaunawa
ng mga mambabasa. Ang daloy ng mga
impormasyon ideya at pangyayari ay
makatutulong sa mambabasa upang maunawaan
ang paksa. Paggamit ng mga simple o payak na
salita sa sanaysay na impormal o di maanyo
samantalang sa pormal o maanyo ay ang
paggamit ng piling mga salita.
3.Larawan ng Buhay –
Nailalarawan ang buhay sa
isang makatotohanang salaysay
at kadalasang sumasalamin sa
kinakaharap na sitwasyon o
pangyayari.
4.Damdamin – Naipapahayag ng
isang magaling na may-akda ang
kaniyang damdamin nang may
kaangkupan at kawastuhan sa paraang
may kalawakan at kaganapan.

5.Himig – Nagpapahiwatig ng tono o


damdamin. Maaaring masaya,
masining na paglalahad na gumagamit
ng sariling himig ang may-akda.
Gawain 1: Pagsusuring
Pampanitikan
Suriin ang sanaysay na
Alegorya ng Yungib batay sa
hinihinging detalye ng flow
chart.
Pagyamanin
Pagsasanib ng Gramatika at Retorika

Mga ekspresyong nagpapahayag ng pananaw


TANDAAN
May mga ekspresiyong ginagamit sa pagpapahayag ng
pananaw at nagpapahiwatig ng pagbabago o pag-iiba ng
paksa at/o pananaw?
1. Mga ekspresiyong nagpapahayag ng
pananaw. Kabilang dito ang: ayon, batay,
para, sang-ayon sa/kay, ganoon din sa
paniniwala/pananaw/akala ko, ni/ng, at
iba pa. Inihuhudyat ng mga ekspresiyong
ito ang iniisip, sinasabi o paniniwalaan
ng isang tao.
a. Ayon sa, Batay sa, Sang-ayon sa
•. Batay sa datos ng World Health
Organization (WHO) naitala ang
465,740 na kaso ng pagkamatay dulot
ng Covid-19.”
• Ayon sa tauhang si Simoun sa El
Filibusterismo, “Ang hiram na wika ay
saksi sa hiram na kalayaan.”
b. Sa paniniwala, akala, pananaw,
paningin, tingin, palagay, ni/ ng
• Sa paniniwala ko ang pagkakaroon ng
planadong sistema ng pamimigay ng relief goods
ay mapapadali ang pag-abot nito sa mga
nangangailangan.
• Sa aking pananaw ang edukasyon ay hindi
mapapabayan sa kabila ng kinakaharap na
pandemya.
c. Inaakala, Pinaniniwalaan, Iniisip
• Pinaniniwalaan kong higit na dapat
pagtuunan ng pamahalaan ang isyu
tungkol sa lumalalang kalagayan ng
Covid-19.
• Inaakala ng iba na hindi mahigpit sa
pagpapataw ng kaparusahan ang LTO
kaya patuloy silang lumalabag sa batas
pangkalsada.
d. Sa ganang akin, Sa tingin, akala, palagay
ko
• Sa ganang akin, kailangang dagdagan pa
ng mga pamahalaang lokal ang pagbabantay
sa kabataang nasa lansangan tuwing
hatinggabi dahil sa lumalalang krimen.
• Sa palagay ko ay pipiliin niyang magtiis
kaysa aliwin ang mga huwad na akala at
mabuhay sa kahabag-habag na kalagayan.
• Sa tingin ko ay dapat nang payagan
ang mga dyip sa kalsada upang hindi na
mahirapan sa pagsakay ang mga
pumapasok sa trabaho.
2. May mga ekspresiyong
nagpapahiwatig ng pagbabago o pag-
iiba ng paksa at/o pananaw, tulad ng
sumusunod na halimbawa. Gayunman,
mapapansing di tulad ng naunang mga
halimbawa na tumitiyak kung sino ang
pinagmumulan ng pananaw,
nagpapahiwatig lamang ng
pangkalahatang pananaw.
a. Sa isang banda, Sa kabilang
dako,Samantala
.•Sa isang banda, marami pa ring mga
Pilipino ang tumutulong sa mga
nangangailangan bagamat sila ay apektado
din ng sitwasyon.
.•Samantala,maraming mga Pilipino ang
nawalan ng hanapbuhay dulot ng
pandemya na nagresulta sa paghihintay ng
ayuda mula sa ipinangako ng gobyerno
Pagsasanay 1: Panuto.Punan ng angkop na
eksresyong ng pagpapahayag ang bawat
pangungusap.Isulat ang titik ng tamang sagot.
A.Sang-ayon D.Sa kabilang
banda B.Batay sa
E.Samantala
C.Sa tingin ko F.Ayon sa
1._________ datos ng Department
of Health (DOH )3,122 doktor,
nars at mga empleyado ng
hospital ang may kaso ng Covid-
19.
2.__________pahayag ni Manny
Pacquiao, ang mga Senador ay dapat
tulungan ang mga nangangailangan.
3.__________maraming Pilipino ang
hindi nabigyan ng ayuda bagamat
sila ay karapat dapat at apektado
ng pandemya.
4.Tumaas ang kaso ng mga maysakit
sa Lungsod
Quezon_______________ginagawa
naman ng local na pamahalaan ang
lahat ng paraan upang matulungan
ang mga ito.
5.____________sa Pangulo,ilalagay
niya sa General Community
Quarantine ang buong kalakhang
Maynila sa darating na Hunyo.
Gawain 2: Sagutin ang Pokus na Tanong

1. Bakit nararapat na matukoy, makilala at


maunawaan ang mga kaugalian at kultura ng
isang lugar/rehiyon mula sa isang akdang
binasa?
______________________________________
2. Bakit kinakailangang makilala ang mga
pahayag sa pagbibigay ng patunay?
____________________________________________
Isaisip

Panuto: Bumuo ng kaisipan sa


pamamagitan ng pagdurugtong sa pahayag.
Natuklasan ko na kinakailangang bigyan ng
kahalagahan ang paggamit ng ekspresyong
nagpapahayag ng pananaw upang ……

_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
Napatunayan ko na ang pag-aaral ng sanaysay ay……..

_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
Isagawa
PANANAW MO ,ISULAT MO!

Ang iyong paaralan ay may patimpalak sa pagbuo ng isang


Sanaysay .Kayo ay magsusulat ng isang EDITORYAL na ang
paksa ay hinggil sa mga pangyayari o napapanahong isyung
pandaigdig.Ang pagsasaliksik at pag-aanalisa sa mga
nakuhang mong datos at impormasyon ay napakahalaga sa
pagpapatibay ng iyong pananaw.
Katulong mo sa pagbuo ng iyong artikulo ang mga
larawang tudling (editorial cartooning)na magiging
lunsaran mo sa pagpili ng iyong paksa.Sa pagbuo ng
iyong pormal na sanaysay,isaalang-alang mo ang mga
bahagi nito at gamitin ang mga ekspresyong
nagpapahayag ng opinyon o pananaw.
May inihandang pamantayan para sa mahusay na
pagsulat ng iyong Editoryal.
Kalusugan Edukasyon Ekonomiya
Tayahin

Panuto: Sagutin ang mga


katanungan na nasa google
forms.
Hanggang sa muli
nating pagkikita!
Maraming Salamat
Gr. 10.

You might also like