TEHLİKELİ MADDELERİN

PAKETLENMESİ VE
YÜKLENMESİ
• Tehlikeli maddeler risklerini ve
tehlike özelliklerine göre farklı
şekilde paketlenmektedirler.
Paketleme, kullanılacak ambalaj
malzemesi ve ambalaj üzerine
konulacak işaret ve yazılar
ile bütünlük oluşturmaktadır.
Paketlemede yapılacak en küçük
hata veya yanlışlık operasyonun
başarısını doğrudan
etkileyebilmektedir.
 Paket ve ambalajlar tehlikeli maddelerin
taşıma ve depolama sırasında tehlikelerini ve
risklerini en düşük seviyeye indirebilmek için
tehlikeli maddelerin taşınması ile alakalı ulusal
ve uluslararası yasal düzenlemeler
çerçevesinde belirlenen hükümlere bağlı
kalınarak yapılmalıdır. Bazı kriterleri;
Taşınan Tehlikeli Maddenin Paket
Türünü Açıklayan Numaralar;
1. Silindir
2. Ahşap fıçı
3. Galon
4. Sandık
5. Torba
6. Birden çok bileşeni olan paket
0. Hafif alaşımlı paketler
Taşınan Tehlikeli Maddenin Paketinin Maddesini Belirten
Harfler ;
A. Silindir H. Plastik materyaller
B. Alüminyum L. Tekstil
C. Ahşap M. Kâğıt, çok katlı mukavva
D. Kontrplak N. Metal (çelik ve alüminyum
dışındakiler)
F. İşlenmiş ağaçlar P. Cam, porselen veya taş kaplar
G. Fiber
 • Tehlikeli maddelerin konulacağı ve ambalaj ve kolilerin içerisine
konulacak maddelerin sızdırmayacak şekilde tasarlanmış ve imal
edilmiş olmalıdır.
• Ambalajın bileşenleri tehlikeli madde ile reaksiyona girecek bir
malzemeden imal edilmiş ise ambalajın kullanılmasına izin
verilmemektedir.
• Zehirlenme ve aşındırma gibi tehlikeleri bulunan maddelerin
ambalaj ve kolilerin kolaylıkla açılmayacak şekilde imal edilmesi
gerekir.
• Koliler daha önceden açılmış ise açıldığının belli edecek şekilde
üretilmiş olması gerekir.
• Tehlikeli madde ambalajlarının gıda ürün ambalajlarını
çağrıştırmamasına dikkat edilmelidir.
• Gerekli önlemlerin alınması koşullu ile tehlikeli maddelerin
büyük bir kısmı uygun mukavva koliler içerisinde
Tehlikeli madde taşınmasında kullanılan mukavva paketlenebilmektedirler.
koliler
 Tehlikeli maddeler paket içerisine
yerleştirildikten sonra paketler belirli
bir yöne doğru yüklenmesi ve
istiflenmesi gerekiyorsa buna ilişkin
işaretlerde kolilerin üzerinde yer
almalıdır.

• Kolayca görülebilir ve okunabilir

olmalı.
• Tehlikeli madde işaretleri birbirini
kapatmayacak biçimde
yerleştirilmelidir.
 Taşınacak ürünün özelliklerine göre
sızdırmazlık kitleri metal olabileceği gibi naylon
maddeden de imal edilmiş olabilmektedir. Bu
tür paketler en fazla 450 L yada 3m3 olmalı,
ağırlığı 400 kg olmalıdır.
Paketlenen tehlikeli maddelerin statik
elektrikten etkilenip etkilenmemesine göre;
ambalaj anti statik malzemeden imal edilmiş
torbalar kullanılmalıdır.
Taşıma sırasında titreşim ve vibrasyon
yüklerin birbirleri ile temas etmesine,
birbirlerine çarpmalarına ve zarar görmelerine
neden olmaktadır. Bu nedenle taşımacılıkta
genel prensip hafif ve küçük hacimli yüklerin
üst bölüme, ağır ve yüksek hacimli yüklerin ise
alt bölüme konulması gerekmektedir.

Araç içerisine malların hatalı yüklenmesi

Yüklerin sabitlenmesinde
kullanılan hava yastıkları
•Ani hızlanma ve yavaşlamada
toplam %50 oranında bir kuvvet
aracın ön veya arka kısmına basınç
uygular. Taşınan yükler paletli ya da
koliler şeklinde ise genel olarak
sabitleme paletleri ile hava
yastıkları kullanılmaktadır.
Yüklerin takozlar ile araç
zeminine sabitlenmesi

• Taşınan yükler tek parça halinde

ise sabitleme paleti ya da hava
yastıklarının yerine, sabitleme
takozları kullanılabilir.
Yüklerin separatörlerle
ayrılması

Taşıma sırasında yükün bir

başka yük üzerine kayma riski
bulunuyorsa, yükler arasında
separatörler kullanılarak yükün
kayması engellenebilir.
•Yüklerin araç duvarına
sabitlenmesinde kullanılan
Gerdirme Kayışı
•Yüklerin zemine çapraz bağlarla sabitlenmesi.
•Tüplerin araca yüklenmesi.
TAŞIMACILIK ÇEŞİTLERİ VE
TAŞIMACILIKTA
KULLANILAN ARAÇLAR
Tehlikeli Maddelerin
Karayolu ile
Taşınmasında
Kullanılan Araçlar
• Tehlikeli maddelerin kara
yolu ile taşınmasında taşınan
materyalin özelliklerine göre
farklı tip ve özellikte araçlar
kullanılmaktadır.
AÇIK ARAÇLAR
•En az bir tarafı açık olan araçlardır. Bu tür araçlarda
tehlikeli maddelerin taşınabilmesi için maddenin kendi
koruma kabının olması veya tehlikeli maddenin iklimsel
koşullardan etkilenmemesi gerekmektedir. Aksi takdirde
tehlikeli maddelerin bu araçlar ile taşınmasına izin
verilmektedir.
TENTELİ
ARAÇLAR
Paketlenmiş tehlikeli maddeler
taşınmaktadır. Taşımanın
gerçekleştirilebilmesi için
aracın yük taşınan bölümüne
su ve yağmur sızıntısının
olmaması ve araçların
içerisinin fiziksel etkenlerden
etkilenmemesi gerekir.
ISI
KONTROLLÜ
ARAÇLAR
Isı kontrollü araçların tehlikeli
madde taşımacılığında
kullanılmasının nedeni, bazı
tehlikeli maddelerin taşınırken
ısınmalarından dolayı ısı ortaya
çıkarabilmeleri veya kendi
kendilerine yanabilmeleridir.
 Tankerler yanıcı sıvı maddelerin taşınmasında kullanılır. Tek bölümlü
olabileceği gibi dokuz bölümlü tankerlerde kullanılabilmektedir. Bu tür
TANKERLER araçlar alüminyum veya paslanmaz çelikten imal edilmekte, kalınlığı 3 ila
4,5 mm arasında değişmektedir. Tiner, mazot, benzin ve diğer yanıcı sıvı
maddeleri taşımaktadır.
Tankerler taşıyacağı yüklere göre farklı tip ve
özelliklerde üretilmektedir.
Kullanım açısından tankerler ; sabit tankerler, ayrılabilir
tankerler basınçlı tankerler, emmeli basınçlı tankerler,
basınçsız tankerler, tek bölümlü tankerler ve çok
bölümlü tankerler olarak çeşitlendirlir.
Sabit tankerler en az 1000 L kapasiteye sahip olan ve
taşıma kabı araca sabit olan tankerlerdir.
Ayrılabilir tankerler taşıma kabı araçtan ayrılabilen,
müstakil bir şekilde yükleme boşaltma yapabilen
tankerlerdir.
Basınçlı tankerler içerisinde oluşabilecek yüksek basınca
dayanıklı olarak üretilen tankerlerdir.
Emmeli basınçlı tankerlerde, taşıma kabı içerisinde
yüksek basınç yaratacak tertibatlar bulunmaktadır.
Basınçsız tankerler, yüksek riske sahip olan tehlikeli
maddeler taşınmaktadır.
Tek bölümlü tankerler; tek bir
ürünün taşınması amacıyla dizayn
edilmiş tankerlerdir. Başka bir
ürünle taşınması risk yaratan ve tek
başına taşınması gereken ürünler bu
tür tankerler ile taşınmaktadır.
 Çok bölmeli tankerler şekil
itibarıyla farklı türlere
ayrılmaktadır. Bunlardan birincisi
Bavul tankerler genişlik ve
yükseklik olarak 2,5 m ölçülerini
geçememektedir.
Çok bölmeli tankerler

Bavul tankerler Silindir ve Elips tankerler

TANK KONTEYNERLER

• Taşıma sırasında yükün sabit şekilde

durmasını sağlayan özelliğe sahiptir. En
fazla 450 L taşıma kapasitesine sahip
araçlardır. İçerisinde yanıcı sıvı
maddeler, gazlar ve diğer sıvı tehlikeli
maddeler taşınabilmektedir. Sabit
taşıma kabı olmadığından, kara yolu,
demir yolu ve deniz yolu
taşımacılığında kullanılabilmektedir.
 GAZ KONTEYNERLER

MEGC olarak adlandırılan gaz konteynerleri

içerisinde sınıf-2 içerisinde yer alan gazla
taşınmaktadır. MEGC gaz konteynerleri en
fazla 450 L kapasiteye sahip olabilmektedir.
MEGC'ler birden fazla bölüme sahip
oldukları için farklı tipte gazların
taşınmasınada elverişlidir.