ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI

LÝ THUYẾT THIẾT KẾ CÔNG

TRÌNH CÔNG NGHIỆP

SỬ DỤNG ÁNH
SÁNG TRONG
CÔNG TRÌNH
CÔNG NGHIỆP
Ánh sáng tự nhiên trong
công trình công nghiệp
1 Ánh sáng mặt trời

Ánh sáng mặt trời là gồm nhiều ánh

sáng trắng bao gồm các ánh sáng đơn sắc biến
thiên liên tục với các bước sóng ánh sáng từ đỏ
sang tím.

ĐẶC ĐIỂM:

Ánh sáng mặt trời sau khi đi qua bầu khí quyển sẽ
được tiếp nhận dưới 2 dạng: Ánh sáng trực tiếp (ánh nắng) và
ánh sáng khúc xạ
Bức xạ trong mặt trời có cả ảnh hưởng tiêu cực lẫn
tích cực lên sinh vật sống.
Ánh sáng mặt trời tác động nhiều mặt lên đời sống
con người, không chỉ đạt được hiệu quả trong lao động sản
suất hay tính thẩm mỹ, nó còn tác động trực tiếp lên sức khỏe
cũng như tinh thần con người nếu được sử dụng hợp lý
 SỬ DỤNG ÁNH SÁNG TỰ NHIÊN

Năng lượng mặt trời:

Là năng lượng bức xạ và nhiệt được tạo ra bởi mặt
trời. Đây là nguồn năng lượng đầu tiên được con người sử dụng
trước khi học bí quyết tạo ra lửa. Năng lượng mặt trời tạo nên
nguồn năng lượng tái tạo trên địa cầu.
Mặt trời cung cấp một nguồn năng lượng tái tạo
khổng lồ cung cấp cho hệ thống của công trình công nghiệp

Tác động ánh sáng mặt trời lên con người:

Ánh sáng mặt trời đóng vai trò quan trọng trong việc
sản xuất vitamin D của cơ thể, mang lại nhiều lợi ích cho sức
khỏe.
Ánh sáng trong môi trường làm việc còn tác động lên
giấc ngủ và hoạt dộng thể chất. Kết luận của 1 nghiên cứu chỉ ra
rằng những cá nhân làm việc với lượng ánh sáng 173% hơn so với
bình thường đã ngủ thêm được 46p vào ban đêm mang lại hiệu
quả công việc vào sáng hôm sau
 CHIẾU SÁNG TỰ NHIÊN

Chiếu sáng tự nhiên là quy trình sử dụng

ánh sáng tự nhiên, bao gồm ánh sáng trực tiếp từ
mặt trời và ánh sáng khuếch tán từ bầu trời để chiếu
sáng các công trình nhà ở, trung tâm thương mại,
trường học, văn phòng, khách sạn v.v…Quy trình
chiếu sáng tự nhiên bao gồm kiểm soát lượng ánh
sáng rọi vào không gian bên trong công trình.
Áp dụng chiếu sáng tự nhiên vào công
trình giúp giảm thiểu điện năng dùng cho thiết bị
chiếu sáng nhân tạo, tiết kiệm năng lượng và nâng
cao hiệu suất làm việc của người sử dụng.
Chiếu sáng chủ động
Sử dụng thiết bị máy móc nhằm tăng hiệu
quả thu sáng để sử dụng vào thời điểm thích hợp. Hệ
thống chiếu sáng chủ động theo dõi sự di chuyển của mặt
trời và dựa vào đó để điều chỉnh đưa lượng ánh sáng phù
hợp vào trong công trình. Phương pháp này thường được
áp dụng ở kính thông minh (smart glass), kính định nhật
(heliostat) và đèn năng lượng mặt trời.
 Kính thông minh dùng trí tuệ nhân tạo và
máy học để tự điều chỉnh độ sáng tối nhằm tối ưu ánh
sáng tự nhiên, kiểm soát nhiệt và hạn chế chói nắng.
Được sử dụng trong công nghệ của các nhà máy tiên
tiến giúp đỡ trong việc quản lý ánh sáng và nhiệt độ tối
ưu cho sản phẩm và người làm việc.
Đèn năng lượng măt trời là các lại đèn sử
dụng nguồn năng lượng tái tạo từ bức xạ mặt trời
Chiếu sáng thụ động
Chiếu sáng tự nhiên thụ động là sử dụng
những vật thể cố định như cửa sổ, giếng trời, ống ánh sáng
(light tube – solar tube) nhằm đưa ánh sáng tự nhiên vào
bên trong công trình cũng như thông gió, và có thể lắp đặt
thêm tấm phản sáng (light shelves) để hỗ trợ hấp thụ, điều
tiết ánh sáng và đưa ánh sáng vào những góc sâu bên
trong công trình.
CÁC PHƯƠNG PHÁP CHIẾU SÁNG CHỦ ĐỘNG

1. Giếng trời (Skylight)

Được tạo thành như các lỗ nằm ngang ở vị trí

trọng yếu trên mái nhà của công trình, cửa sổ trần tạo một
lối vào trực tiếp cho ánh sáng tự nhiên vào khu vực bên
trong của công trình. Nó thường nhận một lớp kính mờ,
cho phép tăng tỉ lệ phần trăm của ánh sáng vào không gian.
Loại này nên được sử dụng cẩn thận, vì chúng
có xu hướng ưu tiên tăng tải nhiệt trong tòa nhà, tăng nhiệt
độ bên trong. Do đó, chúng phải được tính toán kĩ lưỡng và
có dự kiến về kích thước và vật liệu đóng kín.

Vật liệu sử dụng cho giếng trời thường là các vật

liệu trong suốt như các lớp kính hoặc tấm polycarbonate cho
phép ánh sáng vào gián tiếp và giảm tỷ lệ ánh sáng. Đây là
một trong những hệ thống chiếu sáng được sử dụng nhiều
nhất, nó được khuyến nghị cho không gian sản xuất của nhà
máy, hoặc các không gian lưu thông.
2. Sheds

Được sử dụng thường xuyên trong các tòa nhà

công nghiệp và nhà kho có mái bằng kim loại, loại cửa sổ
mái này được cấu hình như các thiết bị dựa trên hình học
răng cưa của mái nhà, với khuynh hướng sắp xếp có tính
toán để nhận được một lượng ánh sáng nhất định.
Chúng thường được định vị trong mối liên hệ
với mặt đứng ít ánh sáng mặt trời (Ở bán cầu Nam là phía
Nam và ngược lại) cho phép ánh sáng tự nhiên chiếu vào
mà không phải là ánh sáng trực tiếp từ mặt trời. Trong một
số trường hợp, chúng có thể mở thêm các lỗ thông gió.

Các công trình công nghiệp tận dụng hiệu quả

phương pháp lấy sáng này do đặc trưng cấu tạo vừa có thể
lấy sáng vừa có thể làm thông khí cung như hạn chế tác
động của nước mưa lên tuổi thọ của vật liệu trong suốt.
 3. Ống ánh sáng (Light tube – Solar tube)

Solar Tube lighting hay Daylight System: Là giải

pháp năng lượng xanh,bằng cách lấy trực tiếp ánh sáng từ bên
ngoài đưa vào bên trong mà không sử dụng điện năng thông
qua một hệ thống ống và thiết bị lấy sáng đặc biệt.

Cấu tạo ống ánh sáng gồm 3 phần chính:

- Vòm lấy sáng

- Ống truyền sáng
- Tấm khuếch tán
 Cũng như giếng trời, những chiếc ống năng
lượng mặt trời có thể được linh hoạt lắp đặt ở các loại
mái khác nhau, bằng phẳng hoặc có độ dốc.
Với sự đa dạng về chiều dài và chiều rộng,
chúng có thể linh hoạt hoặc cứng nhắc. Sự khác biệt là
chúng mang ánh sáng thông qua phản xạ, trong không
gian và mái nhà – những nơi không thể lắp đặt các hệ
thống như trên.

Công trình công nghiệp đặc biệt phù hợp

với loại hình chiếu sáng này.
Bên cạnh cắt giảm chi phí cho ánh sáng
nhân tạo , phương pháp này cũng phù hợp với các nhà
máy có cấu tạo đặc biệt hoặc yêu cầu khép kín cao