TÂM LÝ HỌC TỔ

CHỨC - NHÂN SỰ
Industrial/Organizational
Psychology

Giảng viên: ThS Cao Trần Thành Trung

Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn TP.HCM
Email: caotranthanhtrung@gmail.com
Tháng 2/2022
Tổng quan môn học
• Số buổi: 15 buổi (từ 16/2/2022 – 25/02/2022)
• Mục tiêu môn học

1 Hiểu các khía cạnh khác nhau trong Tâm lý học TC-NS
2 Hiểu được vai trò của nhà Tâm lý học TC-NS
3 Ứng dụng được lý thuyết tâm lý vào các vấn đề của tổ chức
Tài liệu tham khảo môn học
 Michael G. Aamodt (2010), Industrial/Organizational Psychology. Wadsworth
 Paul E. Levy (2009), Industrial/Organizational psychology. Worth Publishers
 Steve M. Jex (2008), Organizational psychology. John wiley & Sons, Inc
 Nhóm Ezpsychology (2016), Tâm lý học trong nháy mắt (Tập 6). NXB Dân trí
 PGS.TS. Trần Kim Dung (2016), Quản trị nguồn nhân lực. NXB Kinh tế
TP.HCM
 Journals Relevant to I/O Psychology -
https://www.uh.edu/class/psychology/io-psych/about/about-io-psyc/journals/
 https://www.siop.org/
Đánh giá môn học
Nội dung Thời gian Tỷ lệ điểm

Giữa kỳ Thuyết trình nhóm: Tháng 3 – 5/2022 30%

- Chủ đề ngẫu nhiên

Cuối kỳ Tiểu luận: tóm tắt 1 bài báo Tháng 6/2022 70%
khoa học và viết cảm nhận
Nội dung buổi 1

1 Khái niệm Tâm lý học TC-NS

2 Lịch sử nghiên cứu môn học
3 Phương pháp nghiên cứu
4 Đạo đức trong Tâm lý học TC-NS
5 Sự nghiệp nhà Tâm lý học TC-NS
1. Khái niệm Tâm lý học Tổ chức - Nhân sự
Tên ngành:

Mỹ : Industrial and organisational psychology

Anh: Occupational psychology

Châu Âu: Work and organizational psychology

South Africa: Industrial psychology

Việt Nam: ???

Tâm lý Tổ chức-Nhân sự (organizational and personnel psychology)?

Khái niệm: Ứng dụng các nguyên tắc và lý thuyết tâm lý vào nơi làm việc. Là một lĩnh vực năng động
và phát triển bao gồm các vấn đề ở nơi làm việc ở hai mức độ: cá nhân và tổ chức (Levy, 2006)
1.1 Phân biệt Tâm lý học Nhân sự và Tâm lý học Tổ
chức
Tâm lý học Nhân sự Tâm lý học Tổ chức

• Phân tích công việc • Động lực

• Lựa chọn tuyển dụng • Truyền thông tổ chức
• Đào tạo và phát triển • Lãnh đạo
• Đánh giá hiệu suất • Hành vi và xung đột nhóm
• Phát triển tổ chức
• Căng thẳng nghề nghiệp
1.2 Khác biệt Tâm lý học TCNS với Quản trị Nguồn Nhân lực (HRM)

Thảo luận

 Tâm lý học TCNS quan tâm đến các yếu tố con người và các liên kết cá nhân tại nơi làm việc

 Theo PGS. TS Trần Kim Dung, Quản trị nguồn nhân lực quan tâm và nghiên cứu các vấn đề về
quản trị con người trong tổ chức cho 2 mục tiêu:
 Sử dụng hiệu quả nguồn lực, nâng cao năng suất lao động và hiệu quả tổ chức
 Đáp ứng nhu cầu nhân viên, tạo động lực để nhân viên trung thành và tận tâm với tổ chức
 Michael (2010) đề cập 1879 đã xuất hiện

1903, Walter Dill Scott xuất bản “The Theory of

Advertising”: Tâm lý học lần đầu tiên được áp dụng vào
2. Lịch sử kinh doanh

nghiên cứu 1918, Thế chiến I, nhà tâm lý học I/O được tuyển dụng để
phân loại quân đội Alpha và Beta (John Watson)
I/O
Psychology 1921, bằng Tiến sĩ I/O đầu tiên được trao cho Bruce Moore
và Merrill Ream

1937, APA thành lập Bộ phận Tâm lý học Ứng dụng

 1945, APA thành lập Phòng/Phân khu 14 – Society for
Industrial and Business Psychology

2. Lịch sử 1982, Phòng/Phân khu 14 chính thức đổi tên là Hiệp hội
nghiên cứu Tâm lý học Công nghiệp và Tổ chức (SIOP) -
https://www.siop.org/
I/O
Psychology Hiện nay, I/O là một trong 17 chuyên ngành được công
nhận bởi Hiệp hội Tâm lý học Hoa Kỳ (APA) tại Hoa Kỳ.
https://www.apa.org/ed/graduate/specialize/recognized
Nhà Tâm lý học nổi tiếng

Walter Dill Scott

(1869 – 1955)
• Tâm lý gia, người Mỹ
• 1903, The Theory of Advertising
• Thế chiến I - 1917, Scott phát triển test tuyển
dụng để lựa chọn sĩ quan giỏi
• 1919, chủ tịch Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ
Nhà Tâm lý học nổi tiếng

Hugo Münsterberg
(1863 – 1916)
• Tâm lý gia, người Đức, tiên phong
trong lĩnh vực tâm lý học ứng dụng
• 1909, Psychology and the Market -
Tâm lý học thị trường
• 1913, Psychology and Industrial
Efficiency – Tâm lý học hiệu quả công
nghiệp
• Thầy (academic mentor) của William
Moulton Marston
Nhà Tâm lý học nổi tiếng
Robert Yerkes
(1876 – 1956)

• Tâm lý gia, người Mỹ, nổi tiếng

với định luật Yerkes–Dodson liên
quan đến kích thích hiệu suất
• Thế chiến I, áp dụng test Alpha
và Beta cho quân đội Hoa Kỳ
• 1917, chủ tịch Hiệp hội Tâm lý
Hoa Kỳ
Nhà Tâm lý học nổi tiếng
Frederick Frank and
John B. Watson James Cattell Winslow Taylor Lillian Gillbreth
(1878 – 1958) (1860 – 1944) (1856 – 1915)
3. Phương pháp nghiên cứu
Kỹ năng nhà tâm lý học TC-NS
 Tư duy phản biện
 Tư duy phân tích và đánh giá hệ thống
 Thuyết trình
 Nghiên cứu thông tin khoa học
 Phân tích tổng hợp dữ liệu
 Nhạy cảm/tinh tế
 Suy luận diễn dịch và quy nạp
 Đưa ra quyết định
3. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp lý thuyết Phương pháp NCKH

 Tạp chí khoa học  Thực nghiệm

 Website uy tín  Phỏng vấn
 Tạp chí kinh doanh/thương mại  Khảo sát
 Sách chuyên ngành cập nhật mới  Nghiên cứu dữ liệu (Archival
Research
 Phân tích tổng hợp (Meta-
analysis)
4. Đạo đức trong
Tâm lý học TC-NS
• Tình huống không rõ ràng là tình huống khó
xử về đạo đức (Ethical dilemmas).
• Khía cạnh đạo đức không có câu trả lời đúng
hoặc sai vì các luật lệ sẽ không quy định.
• Cân nhắc về đạo đức được xem là khó hơn
về luật pháp và chính sách
• Mỗi cá nhân sẽ đưa ra những quyết định
khác nhau dựa trên giá trị của họ.
• Xác định chuẩn mực đạo đức cá nhân để
quyết định
5. Sự nghiệp của nhà
Tâm lý học TC-NS
Lĩnh vực chuyên môn:
• Phát triển nhân tài
• Thu hút nhân tài – tuyển dụng
• Đánh giá hiệu suất công việc
(KPI)
• Phát triển tổ chức
5.1 Các chức danh của nhà Tâm lý học TC-NS
5.2 Các chứng nhận/chứng chỉ trong lĩnh vực HR

• Chứng nhận SHRM-CP, SHRM-SCP (https://www.shrm.org/)

• Chứng nhận CIPD (https://www.cipd.co.uk/)
• Chứng nhận HRCI: chứng chỉ PHR (in detail), chứng chỉ aPHR (in detail
)….
• Chứng nhận CPHR (https://cphr.ca/)
• Chứng chỉ SHRL (in detail)
5.3 Thông tin lương tham khảo

• Mức lương phụ thuộc vào kinh nghiệm

• Theo khảo sát của SIOP (2012)
Thạc Sĩ 65.000 USD/year
Tiến Sĩ 81.000 USD/year – 100.000 USD/year
Trung bình 80.000 USD/year

• Theo US News (2021), thu nhập trung bình là 96.270 USD/year

(in detail)
 Q and A
Questions Please