CELL CYCLE

4TH CHAPTER

DR. MOHAMMAD EBRAHIM ADIB

‫• ‪CELL CYCLE = INTERPHASE + M PHASE‬‬
‫‪INTERPHASE ‬‬
‫فاصله بین دو تقسیم حجروی را انترفاز گویند‬
‫این مرحله حجره به حد نهایی رشد خود میرسد‪.‬‬
‫شامل سه مرحله میباشد‪:‬‬
‫‪G1,S,G2‬‬

‫‪M PHASE ‬‬

‫روشی برای انقسام حجره‬
‫شامل ‪ MITOSIS‬و ‪ MEIOSIS‬میباشد‬
 CELL CYCLE = INTERPHASE + M PHASE •
CELL CYCLE
INTERPHASE 
‫فاصله بین دو تقسیم حجروی را انترفاز گویند‬
INTERPHASE M PHASE
.‫این مرحله حجره به حد نهایی رشد خود میرسد‬
:‫شامل سه مرحله میباشد‬
MITOSIS MEIOSIS G1,S,G2

PROPHASE METAPHASE ANAPHASE TELOPHASE MEIOSIS 1 MEIOSIS 2

PROPHASE METAPHASE ANAPHASE TELOPHASE PROPHASE METAPHASE ANAPHASE TELOPHASE

1 1 1 1 2 2 2 2
 ‫‪MITOSIS‬‬
‫از یک حجره مادری‪ ،‬دو حجره دختری جدید با عین خصوصیات تولید میشود‪.‬‬ ‫•‬
‫تعداد کروموزوم ها مساوی به تعداد کروموزوم های مادری میباشد‪.‬‬ ‫•‬
‫در چهار مرحله صورت میگیرد‪:‬‬ ‫•‬
‫پروفیز‬ ‫•‬
‫اولین و طوالنی ترین مرحله تقسیم هسته است‬
‫تبدیل رشته های کروماتین به کروموزوم‬
‫جدا شدن سنتریول ها از همدیگر‬
‫ایجاد رشته های دوکی شکل‬
‫ناپدید شدن هسته چه و غشای هستوی‬
 ‫• میتافیز‬
‫کروموزوم ها واضحا قابل دید میباشد‬
‫کروموزم ها در خط استوایی حجره قرار میگیرند‬
‫تارهای دوکی شکل در سنترومیر دوطرف کروموزوم وصل میشوند‬

‫• انافیز‬
‫کروموزوم ها از ناحیه سنترومیر جدا میشوند‪.‬‬
‫هر کروماتید به یک سمت قطب حجره حرکت میکنند‪.‬‬
‫تعداد کروموزوم ها در هر سمت مساوی به‪-‬‬
‫تعداد کروموزوم های حجرات مادری است‬

‫• تیلوفیز‬
‫مرحله آخر انقسام هسته بوده‬
‫غشای هستوی دوباره پدیدار شده‬
‫کروموزوم ها مجددا تبدیل به کروماتین میگردند‪.‬‬
‫هستچه نیز ایجاد میشود‬
 ‫• میتافیز‬
‫کروموزوم ها واضحا قابل دید میباشد‬
‫کروموزم ها در خط استوایی حجره قرار میگیرند‬
‫تارهای دوکی شکل در سنترومیر دوطرف کروموزوم وصل میشوند‬

‫• انافیز‬
‫کروموزوم ها از ناحیه سنترومیر جدا میشوند‪.‬‬
‫هر کروماتید به یک سمت قطب حجره حرکت میکنند‪.‬‬
‫تعداد کروموزوم ها در هر سمت مساوی به‪-‬‬
‫تعداد کروموزوم های حجرات مادری است‬

‫• تیلوفیز‬
‫مرحله آخر انقسام هسته بوده‬
‫غشای هستوی دوباره پدیدار شده‬
‫کروموزوم ها مجددا تبدیل به کروماتین میگردند‪.‬‬
‫هستچه نیز ایجاد میشود‬
 ‫‪MEIOSIS‬‬
‫• انقسام حجرات جنسی بوده که باعث تشکیل گامیت های مذکر و مونث میشود‪.‬‬
‫• درین انقسام از یک حجره مادری‪ ،‬چهار حجره دختری ایجاد شده که هر یک دارای نصف تعداد‬
‫کروموزوم های مادری است‪.‬‬
‫• انقسام میوزس شامل دو مرحله‪:‬‬
‫میوز ‪۱‬‬
‫‪MEIOSIS‬‬
‫میوز ‪۲‬‬

‫‪MEIOSIS 1‬‬ ‫‪MEIOSIS 2‬‬

‫‪PROPHASE‬‬ ‫‪METAPHASE‬‬ ‫‪ANAPHASE‬‬ ‫‪TELOPHASE‬‬ ‫‪PROPHASE‬‬ ‫‪METAPHASE‬‬ ‫‪ANAPHASE‬‬ ‫‪TELOPHASE‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪MEIOSIS 1‬‬
‫• ‪PROPHASE 1‬‬
‫یک مرحله پیچیده بوده و دارای پنج زیر شاخه ذیل است‪:‬‬

‫لپتوتین اولین مرحله پروفیز‪ 1‬است‬

‫کرماتین ها ضخیم و کوتاه شده کروموزوم یاد میشوند‪.‬‬
 ‫زایگوتین مرحله دوم بوده که کروموزوم های مشابه یا هومولوگ با هم جوره میشوند‬
‫جوره کروموزوم های هومولوگ را بای والنت یا تتراد یاد میکنند‬

‫پکتین در این مرحله در بین کروموزوم های هومولوگ تبادل جین ها یا‪ Crossing over‬رخ میدهد‪.‬‬

‫دیپلوتین مرحله شروع دور شدن کروموزوم ها هومولوگ از هم میباشد‬

‫اتصال در نقطه ی که تبادل جنتیکی رخ داده پابرجاست که این نقطه را کیازما میگویند‬

‫دیاکنیز کروموزوم های هومولوگ بیشتر از هم فاصله گرفته ولی جدا شدن کامل درین مرحله صورت‬
‫نمیگیرد‪.‬‬
‫غشای هستوی و هستچه ناپدید شده تار های اسپندل ایجاد و کروموزوم های تتراد در صفحه متافیز قرار‬
‫میگیرند‪.‬‬
 ‫• ‪METAPHASE 1‬‬
‫مانند متافیز عملیه میتوزس بوده‬
‫تار های اسپندل در نقطه سنترومیر به کروموزوم ها متصل میشوند‬

‫‪ANAPHASE 1 ‬‬
‫کروموزوم های هومولوگ به کلی از هم جدا میشود‪.‬‬
‫دو کروماتید از هر کروموزوم هومولوگ به یک سمت‬
‫‪-‬قطب حجره حرکت میکنند‪.‬‬
 ‫• ‪TELOPHASE 1‬‬
‫غشای هستوی ایجاد شده‬
‫کروموزوم ها مجددا باریک شده و به کروماتین تبدیل میشود‪.‬‬
‫متعاقبا میوزس‪ 2‬شروع میشود‪.‬‬

‫• ‪MEIOSIS 2‬‬
‫میوز ‪ ۲‬مشابه به تقسیمات میتوز میباشد‬
‫شامل ‪ ۴‬مرحله (پروفیز‪ ،۲‬میتافیز‪ ،۲‬انافیز‪ ۲‬و تیلوفیز‪)۲‬‬
‫در مرحله تیلوفز ‪ 2‬برخالف میتوز چهار حجره دختری ایجاد شده که دارای نصف تعداد کروموزوم های‬
‫مادری میباشد‪.‬‬
MEIOSIS 1 & 2
 ‫‪CYTOKINESIS‬‬
‫• مرحله اخیر تقسیمات حجروی بنام سایتوکنیزس یاد شده که تقسیم سایتوپالزم حجره میباشد‬
‫• درحجرات حیوانی در وسط حجره فرورفتگی ایجاد شده که این فرورفتگی به مرور عمیق تر گردیده و در‬
‫اخیر دو حجره جدا از هم بوجود می آورد‪.‬‬
‫• در حجرات نباتی در عوض فرورفتگی‪ ،‬دیوار سلولوزی ایجاد میشود‪.‬‬
‫‪BINARY FISSION‬‬
‫بنام انقسام مستقیم (‪ )DIRECT CELL DIVISION‬نیز یاد میشود‬ ‫•‬
‫نام دیگر آن ‪ AMITOSIS‬است‬ ‫•‬
‫در حجرات پروکریوتیک و سرطانی دیده میشود‬ ‫•‬
‫دو حجره دختری خواص و مشخصات ارثی مساوی ندارند‬ ‫•‬
 ‫تصنیف حجرات از نظر انقسام‬
‫• حجرات دایمی (‪)PERMANENT‬‬
‫حجراتی که هیچگاه انقسام نمیکنند‬
‫مانند حجرات عصبی و حجرات عضله قلبی‬

‫• حجرات ثابت یا پایدار (‪)STABLE‬‬

‫صرف در مواقع ضرورت در تحت شرایط خاص انقسام میکنند‬
‫مانند حجرات ‪OSTEOBLAST‬‬

‫• حجرات ناپایدار (‪)LABIL‬‬

‫حجراتی که دایما در حال انقسام میباشند‬
‫مانند حجرات خون و حجرات اپیدرم جلد‬
 ‫• هدف انقسام‬
‫نموی بدن‬
‫ترمیم نسج آسیب دیده‬

‫• کنترول انقسام‬
‫توسط ماده ی بنام ‪ CHALONES‬صورت میگیرد‬
‫که در صورت افراز از تکثر حجرات جلوگیری میکند‬

‫• تاثیر مواد باالی انقسام‬

‫تاثیرات نهی کنندگی ‪COLCHICINE‬‬
‫تاثیرات تنبیه کنندگی ‪PHYTOHEMAGGLUTININ‬‬