The Life and

Works of Rizal
CHAPTER 11:
Sa Hong Kong At
Macao
PEBRERO 1888
- si Rizal ay 27 taong gulang noon, at isa nang
manggagamot at kinikilalang manunulat.

- napilitang umalis si Rizal sa bansa sa

pangalawang pagkakataon dahil siya'y tinutugis
ng mga makakapangyarihang kaaway.
 Pebrero 3
Ang - Pagkatapos ng anim na
Byahe sa buwang pananatili ni Rizal sa
Calamba ay nilisan niya ang
Hong Kong
Maynila patungong Hong
Kong lulan ng barkong Zafiro.
Pebrero
- Saglit na tumigil ang sinasakyang barko sa
7
Amoy, China.

Tatlong (3) Rason kung bakit hindi bumaba ng

barko si Rizal:
1. Hindi mabuti ang kanyang pakiramdam
2. Malakas ang ulan noon
3. Narinig niyang marumi ang lungsod
Pebrero 8
- siya'y nakarating sa
-HongKong
Si Rizal ay nanuluyan sa Otel Victoria kung saan
siya'y malugod na sinalubong ng mga pilipinong
residenteng naroon din. Kabilang doon si Jose
Maria Basa, Balbino Mauricio, at Manuel Yriarte
(anak ni Francisco Yriarte, ang alkalde mayor ng
Laguna)
Pebrero 16
- sumulat si Rizal kay Blumentritt para ipahayag
ang mga kapaitang naranasan niya sa buhay.
Inihayag niya rin sa sulat na ang Hongkong ay
isang maliit ngunit napakalinis na lungsod.
Marami ring mga Pilipinong naroon, na
karamiha'y naipatapon sa Marianas Island noong
1872.
Jose Sainz de Varanda
- dating sekretarya ni Gobernador
Heneral Terrero.
- Sumusunod kay Rizal habang
ito'y nasa HongKong.
Pinaniniwalaang kinomisyon siya
ng mga awtoridad na Espanyol
para subaybayan si Rizal
 Pebrero 18
- Nagtungo si Rizal kasama
si Basa sa Macao, lulan ng
Pagbisita barkong Kiu-Kiang.
sa Macao - Nakita niya roon ang
pamilyar na lalaki—si Sainz
de Varanda.
Pebrero 18
- Nilarawan ni Rizal sa kanyang
talaarawan ang Macao na malungkot,
maliit, at mababang lungsod. Marami ring
junk, sampan, at kakaunting barko. Para
raw itong malungkot at patay na.
Don Juan Francisco Lecaros
- Pilipinong ikinasal sa
Portuges.
- mayaman at inilalaan niya ang
panahon sa pagtatanim ng iba't
ibang halaman na mula pa sa
Pilipinas.
- sa kanilang tahanan
nanuluyan si Rizal at Basa.
- Sa dalawang araw na pananatili ni
Rizal sa Macao, binisita niya ang
teatro, kasino, katedral, simbahan,
pagoda, harding botanikal, at basar.
- Nakita niya rin ang bantog na Groto
ni Camoens, pambansang makata ng
Portugal.
Pebrero
- sa gabi ng Pebrero 19, nakita niya ang
19
prosisyong Katoliko. Ang mga deboto ay
nakasuot ng damit na asul at lila at may
hawak-hawak na kandilang walang sindi.
Pebrero
- bumalik sina Rizal at Basa sa Hong Kong,
20
lulan muli ng Kiu-Kiang.
 Mga Obserbasyon ni
Rizal:
1. Maingay na selebrasyon ng Bagong Taon ng
mga Tsino sa tatlong araw (Pebrero 11-13)

2. Ang kakaibang paraan ng pagtatanghal ng

mga Tsino at paglalarawan ng galaw ng mga
tauhan.
3. Ang masaganang piging kung saan ang mga
panauhin ay pinagsisilbihan ng ibat-ibang putahe
ng pagkain.
 4. Ang Ordeng Dominikano ang
pinakamayaman sa HongKong.
Nagmamay-ari ng negosyo at 700
paupahan.
5. Ang sementeryo ng mga Protestante ang
pinakamaganda at maayos. Sa katoliko ang
pinakamagarbo at sa Muslim ay payak
lamang at tanging maliliit ng moske at
puntod.
 Paglisan sa Hong
Kong
Pebrero
- nilisan
22,1888 ni Rizal ang Hong Kong at
patungong Japan lulan ng barkong Oceanic,
pag-aari ng Estados Unidos.
- hindi niya nagustuhan ang pagkain sa
barko, ngunit nagustuhan niya ang barko
dahil malinis at mahusay ang pamamahala.
 Paglisan sa Hong
Kong
- ang naging kasama niya sa barko ay
isang Ingles na Protestanteng misyonero
na nanirahan sa China ng 27 taon at
marunong sa wikang Tsino.
- tinawag siya ni Rizal na "mabuting tao".
 Paglisan sa Hong
Kong
- ang ilang nakausap ni Rizal sa kani-
kanilang wika ay dalawang Portuges,
ilang Ingles, at isang Amerikanong
Protestanteng misyonero.
Thank You!