Bạn có bao giờ tự hỏi mưa axit là gì chưa?

Sau khi
xem xong phần thuyết trình của nhóm chúng
mình thì các bạn sẽ biết chính xác thế nào là mưa
axit và sự ảnh hưởng của nó với môi trường mà
chúng ta đang sống.
 Thông thường ngay cả khi không khí không bị ô nhiễm thì nước ngưng tụ
(bao gồm mưa, mưa đá, tuyết sương mù ) cũng không phải là nước
nguyên chất. Nước ngưng tụ chứa một lượng đáng kể bụi, chất rắn và khí
hoà tan,so2,nox hoà tan làm cho PH của nước ngưng tụ có giá trị khoảng
5.6. vậy nước mưa không ô nhiễm vẫn có PH < 7.
Thuật ngữ mưa axit chỉ dùng cho loại nước ngưng tụ có PH nhỏ hơn PH
nước sạch một cách đáng kể.

Mưa axít là hiện tượng mưa mà nước mưa có độ pH dưới 5,6.

Mưa axít là sự lắng đọng thành phần axít trong những cơn mưa, sương
, tuyết , hơi nước,..v.v..
 Nguyên nhân tự nhiên: Mưa axit xảy ra có thể do các ô nhiễm tự
nhiên như phun trào núi lửa, cháy rừng,…
 Nguyên nhân do con người: là do ô nhiễm từ các hoạt động
giao thông, sản xuất của các khu công nghiệp,…
Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng mưa axít có thể là các sự cố tự nhiên
như những vụ phun trào của núi lửa, hay các đám cháy rừng v.v.
Cháy rừng cũng là một trong những
nguyên nhân tạo một số khí gây
mưa axit
Nguyên nhân là vì con người đốt nhiều than đá, dầu mỏ thông qua các
hoạt động công nghiệp ,sinh hoạt, giao thông. Trong than đá và dầu mỏ
thường chứa một lượng lưu huỳnh, còn trong không khí lại rất nhiều khí
nitơ. Trong quá trình đốt có thể sinh ra các khí Sunfua đioxit (SO2), Nitơ
đioxit (NO2). Các khí này hoà tan với hơi nước trong không khí tạo thành
các hạt axit sunfuaric (H2SO4), axit nitơric (HNO3). Khi trời mưa, các hạt
axit này tan lẫn vào nước mưa, làm độ pH của nước mưa giảm. Nếu nước
mưa có độ pH dưới 5,6 được gọi là mưa axit.
Động cơ của các phương tiện tham gia
giao thông như ô tô, xe máy,… là một
trong những nguồn thải nhiều khí NO2,S,…
Các hoạt động của khu công nghiệp là một trong những trung tâm phát thải ra
các loại khí gây mưa axit.Cụ thể như N2, NO, S, SO2, …..
Nhà máy nhiệt điện là nơi thải ra một lượng lớn SO2
hàng năm thì các nhà máy nhiệt điện thải ra xấp xỉ 10 tỉ tấn SO 2
Một con số khổng lồ và đó chính là nguyên nhân dẫn tới mưa axit xảy ra
ngày càng nhiều hơn
Nồng độ carbon dioxide trong khí quyển
đang tăng lên đáng kể do hoạt động
công nghệp, hoạt động giao thông, sinh
hoạt …của con người
1)Lưu huỳnh
S + O2  SO2
Quá trình đốt cháy lưu huỳnh trong khí oxi sẽ sinh ra lưu huỳnh điôxít.
SO2 + OH *  HOSO2*
Phản ứng hoá hợp giữa lưu huỳnh điôxít và các hợp chất gốc hidroxyl
HOSO2* + O2  HO2* + SO3
Phản ứng giữa hợp chất gốc HOSO2* và O2 sẽ cho ra hợp chất gốc HO2* và SO3
(lưu huỳnh triôxít).
SO3 + H2O (KHÔNG KHÍ)  H2SO4
Lưu huỳnh triôxít SO3 sẽ phản ứng với nước và tạo ra axít sulfuric H2SO4

=> H2SO4 Chính là thành phần chính của mưa axit

 2) NITO
N2 + O2  2 NO

2 NO + O2  2 NO2

3 NO2 + H2O  2 HNO3 + NO

=> HNO3 Cũng chính là thành phần chính của mưa axit
 Ảnh hưởng lên sức kỏe con người

Các tác hại trực tiếp của việc ô nhiễm do các chất khí acid lên người bao gồm các bệnh
về đường hô hấp như: suyển, ho gà và các triệu chứng khác như nhức đầu, đau mắt,
đau họng ... Các tác hại gián tiếp sinh ra do hiện tượng tích tụ sinh học các kim loại
trong cơ thể con người từ các nguồn thực phẩm bị nhiễm các kim loại này do mưa acid.
Nhiều căn bệnh mới sẽ xuất hiện, những căn bệnh cũ sẽ
phức tạp hơn.
 Ảnh hưởng của mưa acid lên các ao hồ và hệ thủy sinh vật

Mưa axit ảnh hưởng xấu tới các thuỷ vực (ao, hồ). Các dòng chảy
do mưa axit đổ vào hồ, ao sẽ làm độ pH của hồ giảm xuống, lượng
nước trong ao hồ sẽ giảm đi nhanh chóng, các sinh vật trong hồ, ao
suy yếu hoặc chết hoàn toàn. Hồ, ao trở thành các thuỷ vực chết.
pH Các sinh vật bậc thấp của chuỗi
< thức ăn bị chết (như phù du,
6,0 stonefly), đây là nguồn thức ăn
quan trọng của cá
pH Cá không thể sinh sản được. Cá
< con rất khó sống sót. Cá lớn bị
5,5 dị dạng do thiếu dinh dưỡng. Cá
bị chết do ngạt
pH Quần thể cá bị chết
<
5,0
pH Xuất hiện các sinh vật mới khác
< với các sinh vật ban đầu
4,0
Ảnh hưởng của mưa acid lên thực vật và đất
Một trong những tác hại nghiêm trọng của mưa acid là các tác hại đối với thực
vật và đất. Khi có mưa acid, các dưỡng chất trong đất sẽ bị rửa trôi. Các hợp
chất chứa nhôm trong đất sẽ phóng thích các ion nhôm và các ion này có thể
hấp thụ bởi rễ cây và gây độc cho cây. Như chúng ta đã nói ở trên, không phải
toàn bộ SO2 trong khí quyển được chuyển hóa thành acid sulfuric mà một
phần của nó có thể lắng đọng trở lại mặt đất dưới dạng khí SO2. Khi khí này
tiếp xúc với lá cây, nó sẽ làm tắt các thể soma của lá cây gây cản trở quá trình
quang hợp. Một thí nghiệm trên cây Vân Sam (cây lá kim) cho thấy, khi phun
một hỗn hợp acid sulfuric và acid nitric có pH từ 2,5 - 4,5 lên các cây Vân Sam
con sẽ làm xuất hiện và phát triển các vết tổn thương có màu nâu trên lá của
nó và sau đó các lá này rụng đi, các lá mới sẽ mọc ra sau đó nhưng với một
tốc độ rất chậm và quá trình quang hợp bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
 Ảnh hưởng đến các công trình kiến trúc

Các hạt acid khi rơi xuống nhà cửa và các bức tượng điêu khắc sẽ ăn mòn
chúng. Mưa axit còn phá huỷ các vật liệu làm bằng kim loại như săt, đồng, kẽm,... làm
giảm tuổi thọ các công trình xây dựng, làm lở loét bề mặt bằng đá của các công trình.
 Ảnh hưởng đến các vật liệu
Mưa acid cũng làm hư vải sợi, sách và các đồ cổ quý giá. Hệ thống thông khí
của các thư viện, viện bảo tàng đã đưa các hạt acid vào trong nhà và chúng
tiếp xúc và phá hủy các vật liệu nói trên
Trong các nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học phát hiện thấy
một số lợi ích của mưa axit. Các cơn mưa chưa axit sunphuaric làm
giảm khí methane ở đầm lầy, nơi sinh sản ra lượng lớn khí mathane,
khí gây hiệu ứng nhà kính giúp giảm sự nóng lên của trái đất .
Trong đầm lầy ngoài vi khuẩn sinh mathane , còn có vi khuẩn ăn
sunphua cạnh tranh thức ăn với chúng. Khi mưa axit đổ xuống, nhóm
vi khuẩn này sẽ sử dung sunphua đồng thời tiêu thụ luôn phần chất
nền đáng lý là dành cho vi khuẩn sinh mathane.
Do vậy, các vi khuẩn sinh methane bị “đói” và làm sản xuất ra ít khí nhà
kính.
Nhiều thí nghiệm cho thấy phần suphua lắng đọng có thể làm giảm
quá trình sinh khí methane
đến 30%
 Biện pháp quản lí nguồn ô nhiễm
Nghiên cứu làm rõ quy luật và dự báo tốt các quá trình diễn biến về
môi trường.
Kiểm soát và phòng ngừa là một nhiệm vụ không thể chậm trể nếu
muốn tránh các thảm hoạ sinh thái.
Tuyên truyền và giáo dục ý thức của mỗi người dân.
Nhà nước nên quan tâm hơn về vấn đề môi trường.
GiẢM THIỂU SỬ DỤNG CÁC
LOẠI PHƯƠNG TiỆN GÂY Ô
NHIỄM
BẰNG CÁC PHƯƠNG TiỆN
CÔNG CỘNG
 Các biện pháp công nghệ
• Các khí gây ô nhiễm hay gây mưa acid khi đã phát thải
vào môi trường thì chúng ta không thể làm sạch khí
quyển được. Do vậy chúng ta chỉ có thể dùng biện pháp
công nghệ giảm thiểu hay hấp thu các khí trên trước khi
chúng xả vào bầu khí quyển.
• Làm sạch anhydryt sunfurơ SO2
 Phương pháp làm sạch SO2 bằng sữu vôi
• Khí SO2 được thu hồi trong tháp rửa bằng sữu vôi, sữu
vôi tác dụng với SO2 theo phản ứng:
• SO2 + Ca(OH)2 → CaSO3 + H2O
• Khí chứa SO2 được dẫn vào trong tháp rửa, lượng khí
này được rửa bằng dung dịch vôi sữa dưới dạng phun.
  Phương pháp làm sạch SO2 bằng Amoniac
• Sau khi làm làm sạch bụi trong khí, nếu còn chứa SO2 với
hàm lượng nhất định thì khí được làm nguội đến nhiệt độ 35-
400C sau đó rửa khí bằng dung dịch chứa (NH4)2SO3 Khi đó
phản ứng trong thiết bị xảy ra:
• (NH4)2SO3 + SO2 + H2O → 2NH4SO3
• Kết quả phản ứng này cho thu hồi SO2. Khi đun dung dịch
nhận được là amon bisunfit đến nhiệt độ sôi, phản ứng theo
chiều nghịch cho ra SO2. Khí SO2 thu được với nồng độ cao
dùng để sản xuất lưu huỳnh nguyên tố, acid sunfuric và các
sản phẩm khác.
• Chất hấp thụ trong phương pháp này được tái sử dụng thực
hiện theo chu trình vòng.
  Phương pháp kẽm

• Khí chứa SO2 cần làm sạch khi được rửa bằng dung dịch
chứa ZnO, phản ứng xảy ra như sau:
• ZnO + SO2 +H2O → ZnSO3 H2O
• Sản phẩm của phản ứng trên tồn tại dưới dạng rắn có thể tách
ra khỏi dịch thể bằng phương pháp lọc hoặc ly tâm, sau đó
đem lung đến nhiệt độ 3500C được sản phẩm H2O, SO3 ZnO.
ZnO được tái sử dụng lại trong chu trình trên. Theo phương
pháp trên, chúng ta có thể dung MgO thay cho ZnO vẫn đạt
hiệu quả.
• Làm sạch nito oxit trong khí
• Các khí NO, NO2, trong hỗn hợp khí thải có thể làm sạch theo
phương pháp hấp phụ, dịch hấp phụ dùng thường là dịch kiềm
hay chỉ nước không.
 Phương pháp sinh học khắc phục hậu
quả mưa axít
• Tuy nhiên,một phương pháp để khắc phục hậu quả mưa acid
bằng phương pháp sinh học. Theo phưong pháp này chúng ta
dùng một loại vi khuẩn để bảo vệ các công trình kiến trúc,vật
liệu hay các tác phẩm điêu khắc khỏi sự ăn mòn của mưa acid.
Loại vi khuẩn dùng đó là Myxococcus xanthus. Với loại vi
khuẩn này, khi được quét hay phun các dung dịch chứa loại vi
khuẩn trên lên các bề mặt vật liệu bằng đá nó sẽ xâm nhập vào
đá vôi với độ sâu 0,5mm. Chúng tạo nên một lớp carbonate
hay vữa sinh học bền hơn chính đá vôi và chịu được mưa acid
(theo nghiên cứu của Rodriguez-Navarro và đồng nghiệp
thuộc ĐH Granada, Tây Ban Nha). Đây là một phương pháp
khá đơn giản mà lại hiệu quả mà chúng ta có thể nhân rộng và
sử dụng.
 KẾT LUẬN
Mưa axit là một vấn đề rất khó giải quyết và kiểm soát.
Số lượng cơn mưa axit ở nước ta hiện nay chiếm khoảng 30%
lượng mưa và ngày càng có xu hướng gia tăng. Ở nước ta có
thói quen dùng nước mưa cho hoạt động sinh hoạt. Bình thường
nước mưa được coi là sạch, chỉ cần nấu chín là có thể ăn uống .
tuy nhiên hiện nay nước mưa bị nhiễm axit vì thế nếu sử dụng
nguồn nước này sẽ không tốt cho sức khỏe. Lọc thẩm thấu
ngược (RO) chỉ có tác dụng để lọc mặn và khử kim loại nặng,
không thể lọc axit. Cách thông thường để khử axit là dùng vôi
cục hoặc soda (Na2CO3) thả vào các bể chứa nước mưa và quậy
đều, sau đó dùng pH để lắng còn 6,5-8,5. khi nước trong trở lại
là có thể dùng để sinh hoạt , nếu dùng làm nước uống thì nên
nấu chín.